Ο Μουράτ Γετκίν είναι ένας από τους πιο διάσημους δημοσιογράφους της Τουρκίας. Για δεκαετίες έγραφε σε εφημερίδες. Πολλά άρθρα του έχουν δημοσιευτεί κατά καιρούς στο ΑΠΕ-ΜΠΕ. Μια ψύχραιμη, διεισδυτική, αυστηρά δημοσιογραφική στην άλλη πλευρά του Αιγαίου που πάντα βοηθούσε με την πένα του στην ειρηνική προσέγγιση Τουρκίας Ελλάδας

Το ΑΠΕ-ΜΠΕ είχε συναντήσει αρκετές φορές τον Μουράτ σε δημόσιες δημοσιογραφικές εκδηλώσεις. Αυτό που μας εξέπληττε ήταν η αναγνωρισιμότητά του από τον απλό κόσμο. Συνεχώς κάποιοι του ζητούσαν να βγάλουν μια selfie μαζί του.

Εργάστηκε για πολλά χρόνια στην εφημερίδα “Hurriyet”, και μέχρι πέρυσι ήταν διευθυντής της αγγλόφωνης έκδοσής της. Αναγκάστηκε πέρυσι να εγκαταλείψει την εφημερίδα στην οποία τόσα προσέφερε και να γίνει blogger. «Δεν μπορούσα να συνεχίσω άλλο», λέει ο Μουράτ στον ανταποκριτή της γερμανικής FAZ στην Αθήνα και την Κωνσταντινούπολη, Μίκαελ Μάρτενς. «Παρά το γεγονός ότι η Hurriyet δεν ήταν πλέον κάποια εφημερίδα της αντιπολίτευσης, δεν ήταν όμως όπως η Σαμπάχ, η Star ή άλλα φύλλα στην Τουρκία, που επευφημούν το καθεστώς του Προέδρου Ταγίπ Ερντογάν» γράφει ο Μίκαελ Μάρτενς.

«Η εφημερίδα ήταν μετριοπαθής, αν και στην τουρκική της έκδοση ήταν συχνά σοβινιστική και μερικές φορές φίλο-Κεμαλική. Εν γένει, όμως, προσπαθούσε τουλάχιστον να κρατά κάποιες ισορροπίες» προσθέτει.

Πέρυσι η Hurriyet πωλήθηκε. Από τον όμιλο Dogan, πέρασε στον έλεγχο του ομίλου Demiroren που δραστηριοποιείται στον τομέα των κατασκευών και της ενέργειας, δηλαδή στους τομείς στους οποίους η καλή θέληση των ηγετών έχει ιδιαίτερη σημασία, όπως για παράδειγμα στην ανάθεση κρατικών συμβάσεων.

«Ο όμιλος Demiroren προωθεί μια “δημοσιογραφία”, που του δίνει κρατικές παραγγελίες, πράγμα που σημαίνει ότι δεν θα μπορούσε να ανεχτεί στοιχειώδη κριτική ή πραγματική δημοσιογραφία. Έκτοτε ακόμη και οι γκρι απόψεις έχουν γίνει σπάνιες στη “Hurriyet”, ειδικά στην τουρκική έκδοση» γράφει ο Μίκαελ Μάρτενς.

«Ήταν ένα ειρηνικό διαζύγιο»

Ακόμη και πριν από την πώληση, η “Hurriyet” ασκούσε πίεση στους δημοσιογράφους της, λέει ο Μουράτ Γετκίν. «Ήμασταν σε θέση να το αντιμετωπίσουμε σε κάποιο βαθμό. Αλλά παρατήρησα ότι εξελισσόταν μια κατάσταση που δεν μπορούσα πλέον να χειριστώ».

Έτσι ο Μουράτ Γετκίν αποφάσισε να φύγει. Θα μπορούσε να το κάνει αυτό με… θόρυβο, με ένα ηχηρό.. “Κατηγορώ”! Αλλά αυτό δεν είναι το στυλ του.

Ο Μουράτ Γετκίν δεν έφυγε κρυφά, αλλά ήσυχα. «Ήταν ένα ειρηνικό διαζύγιο. Μίλησα με τους νέους ιδιοκτήτες και τους είπα. “Δεν μπορώ πλέον να συνεχίσω”»

Είχε ήδη κάνει παραχωρήσεις, προκειμένου να συνεχίσει το έργο του, επιβάλλοντας στον εαυτό του μια ακούσια μορφή αυτο-λογοκρισίας. «Παρατήρησα ότι είχα αναπτύξει κατά λάθος μια Οργουελική γλώσσα. Προσπάθησα να συνεχίσω να λέω πολλά, αλλά συχνά με έναν πολύ δειλό τρόπο».

Φυσικά, αυτό τον επηρέασε όχι μόνο ως συγγραφέα, αλλά και ως διευθυντή που ήταν υπεύθυνος να επιβλέπει τα κείμενα των νεότερων συναδέλφων του.

Νύχτες αϋπνίας

Τα χρόνια του συμβιβασμού και της εξισορρόπησης κόστισαν στον Μουράτ Γετκίν πολλές νύχτες αϋπνίας. «Αυτό σε αλλάζει», λέει ο ίδιος, συγκλονισμένος από την παραδοχή ότι συχνά εξέφραζε σημαντικά γεγονότα μόνο έμμεσα.

Γι΄ αυτό αποφάσισε να γίνει blogger. Δημιούργησε το site “Yetkin Report” (www.yetkinreport.com) και ήδη έχει στο Twitter 245.000 ακόλουθους. Πάνω απ΄ όλα, ο Μουράτ Γετκίν θέλει να είναι σε θέση να γράψει αυτό που νομίζει ότι είναι σωστό – χωρίς υπερβολή, αλλά και χωρίς να λαμβάνει υπόψη πιέσεις. Για παράδειγμα, στο θέμα της αγοράς του ρωσικού συστήματος αντιπυραυλικής άμυνας S-400 από την Τουρκία και το ζήτημα του αντίκτυπου που θα έχει στην σχέση Τουρκίας-Αμερικής. Και αυτές τις μέρες, φυσικά, γράφει καθημερινά για τις επαναληπτικές δημοτικές εκλογές στην Κωνσταντινούπολη, στην οποία ο υποψήφιος της αντιπολίτευσης, Εκρέμ Ιμάμογλου, μπορεί να κερδίσει για δεύτερη φορά τον αντίπαλό του, πρώην πρωθυπουργό Μπινάλι Γιλντιρίμ, την Κυριακή. Αυτή θα ήταν η μεγαλύτερη πολιτική ήττα στην καριέρα του Ερντογάν μέχρι στιγμής. «Η κυβέρνηση θα έχανε τότε τις μεγαλύτερες πόλεις της χώρας. Οι πόλεις, που αντιπροσωπεύουν σχεδόν τα τρία τέταρτα του πληθυσμού και την οικονομική παραγωγή», αναφέρει.

Από εφημεριδάς …blogger

Καθημερινά ο Μουράτ Γετκίν κάνει βασικά στο blog του τα ίδια που έκανε ως εφημεριδάς: Συναντά ανθρώπους, ρωτά, ακούει, συγκεντρώνει απόψεις και συμπυκνώνει τις εντυπώσεις του στα κείμενά του για την κατάσταση στη χώρα του, ως επί το πλείστον στα τουρκικά, μερικές φορές στα Αγγλικά. Δημοσιογραφία με παραδοσιακό στυλ.

Στην πραγματικότητα, το να γίνει blogger δεν ήταν ακριβώς αυτό που ήθελε. Το πρόβλημα της «ελευθερίας» των μέσων ενημέρωσης στην Τουρκία τον ώθησε να το πράξει. «Όταν έφυγα από τη Χουριέτ είχα δεχτεί προσφορές να εργαστώ σε άλλα ΜΜΕ, αλλά τις απέρριψα όλες, ήθελα να είμαι ανεξάρτητος. Αυτοί είναι πολύ αβέβαιοι καιροί στην Τουρκία. Δεν θέλω να είμαι βάρος για τους άλλους».

Αν και κάτοικος της Κωνσταντινούπολης ο Μουράτ Γετκίν εγκατέλειψε την Πόλη και εγκαταστάθηκε στην Άγκυρα. «Αυτή είναι η καλύτερη θέση για κάποιον που γράφει για την πολιτική στην Τουρκία», λέει. «Όποιος θέλει να απολαμβάνει τον Βόσπορο και να μιλά για τη ζωή της υψηλής κοινωνίας, φυσικά, πρέπει να είναι στην Κωνσταντινούπολη. Αυτή είναι και η σωστή πόλη για δημοσιογραφία σχετικά με το οικονομικό κέντρο της Τουρκίας. Αλλά όποιος ενδιαφέρεται για πολιτικά θέματα θα πρέπει να είναι στην Άγκυρα. Ειδικά στο σημερινό περιβάλλον, οι άνθρωποι δεν μπορούν πλέον να μιλάνε στο κινητό τηλέφωνο. Σε μια προσωπική συζήτηση πριν ξεκινήσεις πρέπει να αφήσεις τα κινητά τηλέφωνα σε ένα διπλανό δωμάτιο».