Την Κυριακή το πρωί ο Έλληνας και η Ελληνίδα θα ασκήσουν το δικαίωμα της επιλογής και εκλογής των Βουλευτών όλων των κομμάτων που θα τους εκπροσωπήσουν στην επερχόμενη Βουλή. Αν σκεφτούμε τι σημαίνει η ψήφος αυτή, ουσιαστικά κανείς Έλληνας πολίτης, από 17 χρονών και πάνω, δεν πρέπει «να ξεχάσει» ότι η Κυριακή είναι η ημέρα των εκλογών.

Η ψήφος είναι δυνατή.

Πιο απλά, είναι η ημέρα της δημοκρατίας που ο πολίτης, με το στυλό του πίσω από το παραβάν, ψηφίζει για την τύχη του, τη ζωή της οικογένειάς του και κυρίως των παιδιών του. Όπως ανέφερε και ο πρόεδρος των Η.Π.Α. Αβραάμ Λίνκολν: «η ψήφος είναι πιο δυνατή από τη σφαίρα. Με τη σφαίρα μπορεί να σκοτώσεις τον εχθρό σου. Με την ψήφο μπορεί να σκοτώσεις το μέλλον των παιδιών σου».

Οι θεωρίες στο χώρο της Ψυχολογίας, ως προς το γιατί επιλέγουμε συγκεκριμένα πρόσωπα να μας εκπροσωπήσουν στον πολιτικό στίβο, είναι αρκετές και μπορούν να ερμηνεύσουν σε ικανοποιητικό βαθμό τα κίνητρα των πολιτών. Μερικοί πιστεύουν ότι η διαδικασία της ψηφοφορίας είναι καθαρά μια πράξη αλτρουϊσμού, με τον πολίτη να επιλέγει με βάση αυτό που αισθάνεται ότι θα προσφέρει το μεγαλύτερο καλό στους οικείους του και στον τόπο που ζει. Άλλοι πάλι υποστηρίζουν ότι είναι εγωιστική πράξη, καθώς η ψήφος μας αποτελεί προβολή της δικής μας, ατομικής, συμπεριφοράς σε πρόσωπα που μας μοιάζουν ή σε πρόσωπα από τα οποία αναμένουμε προσωπικό όφελος.

«Υπό ένα διαφορετικό πρίσμα ανάλυσης, η ψήφος είναι μια έκφραση αυτού που οι άλλοι πιστεύουν ότι είμαστε, ένα κομμάτι του ίδιου του εαυτού μας, που σχετίζεται άμεσα με το πάθος για τις πολιτικές μας ιδεολογίες, την επιθυμία να ενθαρρύνουμε κάποιον άλλον να σκεφτεί και να ψηφίσει ακριβώς όπως εμείς»,δηλώνει η εξελικτική ψυχολόγος Dr. Tamara Avant.

Επίσης, η ψήφος σηματοδοτεί τη συμμετοχή μας σε μια ευρύτερη κοινωνική ομάδα, με κοινά χαρακτηριστικά, προσδοκίες και νοοτροπίες της συμβιωτικής συνύπαρξης που ασκεί εξωτερικές πιέσεις με σημαντική επιρροή στην απόφασή μας να ψηφίσουμε ή όχι. Η ψήφος, λοιπόν, καλύπτει, εκτός των άλλων, και την εσωτερική μας ανάγκη για ενσωμάτωση στο κοινωνικό σύνολο (αίσθημα του συνυπάρχειν και ανήκειν). Από την άλλη για ορισμένους θεωρητικούς η εκλογική διαδικασία είναι, από τη φύση της μια ψυχικά έντονη συμμετοχή που επιφέρει συναισθήματα έκπληξης, θυμού, αγωνίας, φόβου, αλλά και υπερηφάνειας.

Ψήφος τιμωρητική 

Αν κανείς δει τα τελευταία 50 χρόνια στην Ελληνική πολιτική σκηνή, η ψήφος δείχνει να είναι μια τιμωρητική πράξη ενός θυμωμένου πολίτη που απογοητεύεται και διαχειρίζεται την ψήφο του σαν το μπαλάκι του πινγκ πονγκ, κυριαρχώντας η λογική του «φύγε εσύ και έλα εσύ». Ως λαός που το θυμικό μας «καβαλάει» τη λογική μας, θεωρούμε πιο σημαντικό να τιμωρήσουμε αυτόν που δεν μας έκανε «το χατίρι» ή το ρουσφέτι ή ακόμα ότι έβλαψε τη χώρα, παρά να αξιολογήσουμε τον υποψήφιο που εκτίθεται στις εκλογές και να καταλάβουμε το ποιος είναι, ποια είναι η διαδρομή του στην κοινωνία και ποιος είναι ο στόχος του, εάν εκλεγεί στην κεντρική πολιτική σκηνή. Ο ψηφοφόρος που «βομβαρδίζεται» από υποσχέσεις και δεσμεύσεις μιας συνεχούς και αυξανόμενης επιρροής, που ο υποψήφιος πολιτικός χρησιμοποιεί με όλους τους μηχανισμούς του, καθίσταται σε έναν «παθητικό αποδέκτη», που δείχνει σε μεγάλο ποσοστό, να μη γνωρίζει πραγματικά την ποιότητα ή την πραγματική υπόσταση του πολιτικού που ζητάει την ψήφο του. Αν, μάλιστα, αναλογιστούμε το ρόλο των media, ως το πιο ισχυρό μέσον εκδραμάτισης της έκθεσής του, τότε στα μάτια του ψηφοφόρου προβάλλει «ιδανικός» και τον παγιδεύει, διαμέσου της αναγνωρισιμότητάς του, ζητώντας του, να τον ψηφίσει «τυφλά».

Οι Εθνικές Βουλευτικές Εκλογές, στη χώρα μας, έχουν ιδιαίτερα χαρακτηριστικά, από εκείνες της τοπικής αυτοδιοίκησης και περιφερειακής διοίκησης, δεδομένου ότι οι Βουλευτικές καθορίζουν το επιτελείο της κεντρικής σκηνής, που το νομοθετικό έργο διαμορφώνει μακροχρόνιες πολιτικές και επηρεάζει τη ζωή των πολιτών, διαμέσου του κράτους και της εκτελεστικής εξουσίας, ενώ οι δεύτερες δρουν άμεσα στη λειτουργικότητα και περιβαλλοντική ζωή του πολίτη.

Γι’ αυτό και ο Βουλευτής, αν δει κανείς τις ιστορικές αναφορές στο Νεοελληνικό κράτος, σε αρκετές περιπτώσεις ήταν ο «βολευτής» των αδικημένων, αλλά και των «βολεμένων», διαμορφώνοντας μια ψυχολογία της «πίσω πόρτας», κυρίως στο Δημόσιο τομέα, που τα κλειδιά τα κρατούσε στα χέρια ο εκλεγμένος και την πόρτα τη χτυπούσε ο ψηφοφόρος.

Η συμμετοχή στα κοινά,

δεν επιτρέπει την αποχή

Σήμερα, είναι γεγονός ότι το κλίμα διαφοροποιείται συνεχώς και πιο συνειδητά, τόσο στον πολιτικό που εκτίθεται, όσο όμως και στον πολίτη που τον επιλέγει για τις ανάγκες του και την αναβάθμιση της ποιότητας ζωής του. Και ενώ στην τοπική κοινωνία εκλέγεις το Δήμαρχο και τον Περιφερειάρχη, ακριβώς για να σου δώσει καλύτερη ποιότητα ζωής, τον Βουλευτή τον εκλέγεις για να ασκήσει εξουσία πάνω σε μια ψυχολογία, που η επόμενη μέρα είναι η ίδια η συνέχεια της ζωής της χώρας του, η παροχή του κοινωνικού κράτους, της οικονομίας και της ασφάλειας της πατρίδας, αλλά και της συνεργασίας με την τοπική αυτοδιοίκηση για το καλό της καθημερινότητας της ζωής του πολίτη.

Γι΄ αυτό και η συμμετοχή στα κοινά, δεν επιτρέπει την αποχή και δεν δικαιολογεί τη στάση, που πολλοί από εμάς εκφράζουμε, κάνοντας κριτική στους άλλους που «ψήφισαν λάθος ανθρώπους για να τους εκπροσωπούν», ενώ εμείς οι ίδιοι δεν ψηφίσαμε κανέναν, αγνοώντας όμως ότι με αυτή τη συμπεριφορά μας αφήσαμε αυτόν που ψήφισε, να καθορίσει και τη δική μας ζωή.

Όσο για το καλοκαίρι που βρισκόμαστε, μπορεί η θάλασσα να είναι ο μεγάλος ανταγωνιστής των εκλογών, αλλά θα έλεγα σε όλους μας ότι:«όλα γίνονται, όταν θέλεις… Μάλιστα, θα πρότεινα, πριν πάμε να ψηφίσουμε, ας πάρουμε μαζί με την ή τον σύντροφό μας ένα καλό πρωινό, για να βάλουμε περισσότερη γλυκόζη στον εγκέφαλό μας, με σκοπό να σκεφτούμε πιο θετικά και αισιόδοξα, μπροστά στην κάλπη που μας περιμένει, για την Ελλάδα του αύριο!»

*Ο Θάνος Ασκητής είναι Καθηγητής Ψυχιατρικής και Υποψήφιος Βουλευτής Δυτικού Τομέα, Β’ Αθηνών, Κίνημα Αλλαγής