Από τις εκλογικές αναμετρήσεις της μεταπολεμικής περιόδου, συμπεριλαμβανομένης και της πρόσφατης, λίγες είναι εκείνες που έχουν μείνει έντονα στη συλλογική μνήμη. Η πιο αρνητικά δημοφιλής εκλογική αναμέτρηση, που μεταφέρεται με τα μελανότερα χρώματα από γενιά σε γενιά, είναι το δίχως άλλο αυτή του 1961. 
Οι εκλογές αυτές διεξήχθησαν μέσα σε ένα κλίμα πρωτοφανούς τρομοκρατίας, όπου εμπλέκονταν τα σώματα ασφαλείας, οι ένοπλες δυνάμεις και τα ακραία παρακρατικά στοιχεία, με εμφανή σκοπό να αλλοιώσουν τη λαϊκή βούληση. 

Πρόκειται για τις εκλογές που έμειναν στην ιστορία ως «εκλογές βίας και νοθείας», όπου ακόμα και «τα δέντρα ψήφισαν» μαζί με τους «πεθαμένους». Ήταν η μοναδική εκλογική αναμέτρηση που έγινε υπό καθεστώς εκτεταμένης βίας, νοθείας και δράσης του παρακράτους. Εκλογές που, όπως αποδείχτηκε, είχαν συντριπτικές συνέπειες και οδήγησαν τη χώρα σε μια εκτεταμένη περίοδο ανωμαλίας, που κατέληξε στο θλιβερό και καταστροφικό πραξικόπημα της 21ης Απριλίου. 

Στη σκιά του Ψυχρού Πολέμου 
Τα γεγονότα εκείνης της περιόδου επηρεάζονταν από το γενικότερο τεταμένο κλίμα των εξελίξεων και εντάσεων που προκαλούσε σε διεθνές επίπεδο ο Ψυχρός Πόλεμος. Ειδικά κατά τη χρονιά του 1961 το ψυχροπολεμικό κλίμα έφτασε στα όριά του. Συγκεκριμένα, τον Απρίλιο έγινε η εισβολή στον Κόλπο των Χοίρων της Κούβας και τον Αύγουστο Σοβιετικοί και Ανατολικογερμανοί ύψωναν το Τείχος του Βερολίνου, με τους ηγέτες των δύο υπερδυνάμεων να εκτοξεύουν απειλές για πυρηνικό όλεθρο.

Μέσα στο εύθραυστο αυτό πλαίσιο για τη διεθνή ειρήνη και νομιμότητα, ο πρωθυπουργός της Ελληνικής Δημοκρατίας Κωνσταντίνος Καραμανλής συναντιέται στην Αμερική με τον Πρόεδρο Κένεντι. Στις δηλώσεις του σπεύδει να υπογραμμίσει το «ειδικόν δικαίωμα» που έχουν οι ΗΠΑ «να ενδιαφέρονται διά την ανεξαρτησίαν και την ελευθερίαν του δυτικού ημισφαιρίου».
Στο εσωτερικό της χώρας, ιδιαίτερο προβληματισμό προκαλούσε η δυναμική που παρουσίαζε το κόμμα της ΕΔΑ (Ενιαία Δημοκρατική Αριστερά), στην οποία ήταν ενταγμένοι πολλοί κομμουνιστές. 
Στις εκλογές του 1958 η ΕΔΑ σημείωσε μια εντυπωσιακή εμφάνιση, καθώς κατέλαβε τη θέση της αξιωματικής αντιπολίτευσης. Η εξέλιξη αυτή θορύβησε έντονα κυβέρνηση, στρατιωτική ηγεσία, το Παλάτι, την ΚΥΠ, τους Αμερικανούς, αλλά και το… παρακράτος, του οποίου εκλεκτό μέλος ήταν ο Γεώργιος Παπαδόπουλος και η ομάδα του. 

Ίδρυση της Ενώσεως Κέντρου 
Στις εξελίξεις αυτές να προσθέσουμε και τη δημιουργία της Ενώσεως Κέντρου. Πρόκειται για ένα κόμμα που ιδρύθηκε από τον Γεώργιο Παπανδρέου στις 19 Σεπτεμβρίου 1961. Το κόμμα, αν και ανήκε στον κεντρώο χώρο, δεν είχε σαφή ενιαίο ιδεολογικό προσανατολισμό. Στις τάξεις του είχε πολιτικούς από διαφορετικά ρεύματα, από την Αριστερά (Ηλίας Τσιριμώκος) ώς την αντικαραμανλική Δεξιά (Στέφανος Στεφανόπουλος). Θα λέγαμε ότι ο βασικός συνεκτικός κρίκος όλων αυτών ήταν η χαρισματική προσωπικότητα του Γεωργίου Παπανδρέου. Λίγες μέρες μετά την ίδρυση του κόμματος ο Παπανδρέου δήλωνε πως άμεση επιδίωξη του νέου και πολυσυλλεκτικού σχήματος ήταν ο περιορισμός της ΕΔΑ σε ποσοστό μικρότερο του 20%, ώστε να πάψει να αποτελεί ρυθμιστικό παράγοντα και να μπορούν «τα δύο εθνικόφρονα κόμματα να παλαίουν εντός των πλαισίων της Δημοκρατίας» («Το Βήμα», 13.10.1961).

Υπηρεσιακή κυβέρνηση Κ. Δόβα
Ο Καραμανλής τον Μάιο του 1961 περνά τον νέο εκλογικό νόμο που προβλέπει ενισχυμένη αναλογική για τις αμέσως επόμενες εκλογές και το σκηνικό έχει στηθεί. Η κυβέρνηση παραιτείται στις 20 Σεπτεμβρίου και ο πρωθυπουργός ζητά από τον βασιλιά Παύλο Α’ τον διορισμό υπηρεσιακής κυβέρνησης επιφορτισμένης με τη διεξαγωγή των επικείμενων εκλογών της 29ης Οκτωβρίου 1961. Σχηματίζεται η υπηρεσιακή κυβέρνηση του Κωνσταντίνου Δόβα, που ελέγχεται απολύτως από το Παλάτι, με τη συμμετοχή μερικών κεντρώων υπουργών, ώστε να κρατηθούν στοιχειωδώς οι τύποι.

Η προεκλογική τρομοκρατία 
Το προεκλογικό σκηνικό στήνεται με βάση το δεδομένο του θεαματικού ποσοστού που έλαβε η ΕΔΑ το 1958 και την έφερε στη θέση της αξιωματικής αντιπολίτευσης, πράγμα που θορύβησε έντονα το πολιτικό σύστημα ενεργοποιώντας τα αντικομμουνιστικά αντανακλαστικά της Δεξιάς. Ο κρατικός και παρακρατικός μηχανισμός αναλαμβάνει να υλοποιήσει το σχέδιο ενός εκτεταμένου εκφοβισμού ιδιαίτερα στην επαρχία με απειλές, εκφοβισμούς και ξυλοδαρμούς σε βάρος όχι μόνο των αριστερών πολιτών αλλά και κατά των οπαδών του συνασπισμού των κομμάτων του Κέντρου. Στην πρωτοφανή αυτή φρικαλέα εκστρατεία κατατρομοκράτησης έλαβαν μέρος οι ένοπλες δυνάμεις, τα σώματα ασφαλείας, η μυστική αστυνομία, οι παρακρατικοί μηχανισμοί, τα Ανάκτορα, η υπηρεσιακή κυβέρνηση, η CIA και διάφοροι πρόθυμοι για την ανάσχεση της εκλογικής επιρροής της ΕΔΑ.

Το σχέδιο Περικλής 
Η κυβέρνηση Καραμανλή, τα σώματα ασφαλείας και οι ένοπλες δυνάμεις προέβησαν προεκλογικά σε εκτεταμένη τρομοκρατία εναντίον των κομμάτων του Κέντρου και της Αριστεράς αλλά και σε νοθεία του εκλογικού αποτελέσματος, εφαρμόζοντας το λεγόμενο σχέδιο Περικλής.
Το σχέδιο Περικλής ήταν ειδικό επιτελικό σχέδιο ανάληψης στρατιωτικών επιχειρήσεων με συνεπικουρία και άλλων αρχών, κυρίως αστυνομικών, αλλά και κάποιων παρακρατικών οργανώσεων, με απώτερο στόχο την ποδηγέτηση των βουλευτικών εκλογών του 1961 υπέρ της τότε δεξιάς παράταξης. 

Στην προεκλογική περίοδο του Οκτωβρίου σημειώθηκαν εκτεταμένα και γενικευμένα βίαια επεισόδια κατά των οπαδών της ΕΔΑ, ακόμη και κατά υποψηφίων βουλευτών της. Επεισόδια βίας ή τρομοκρατίας σημειώθηκαν (σε μικρότερη όμως έκταση) ακόμα και σε βάρος υποψηφίων της Ένωσης Κέντρου.
Στις συμπλοκές υπήρξαν και νεκροί από πυρά του στρατού και της χωροφυλακής. Ιδιαίτερα στην επαρχία, στρατός, χωροφυλακή και παρακρατικοί άσκησαν ψυχολογική πίεση στους πολίτες να μη συμμετάσχουν στις προεκλογικές εκδηλώσεις της ΕΔΑ και να μην την ψηφίσουν. Προεκλογικό υλικό της ΕΔΑ κατασχέθηκε κατ’ επανάληψη, ενώ πολλές συγκεντρώσεις της παρεμποδίστηκαν είτε με την επέμβαση του στρατού και της αστυνομίας είτε με τη δημιουργία επεισοδίων από πολίτες που εκτελούσαν διαταγές των τελευταίων. 
Η νοθεία είχε να κάνει με ψευδείς εγγραφές στους εκλογικούς καταλόγους και διπλοψηφίες. Χαρακτηριστικό είναι ότι βρέθηκαν εγγεγραμμένοι 218 χωροφύλακες να δηλώνουν διεύθυνση κατοικίας την ίδια διώροφη μονοκατοικία

Η αποκάλυψη του σχεδίου προκάλεσε σάλο και αμαύρωσε την εικόνα του πρωθυπουργού της επίμαχης περιόδου, του Κωνσταντίνου Καραμανλή, ο οποίος αναγκάστηκε να παραδεχθεί την ύπαρξη του σχεδίου, ισχυρίστηκε όμως ότι δεν προοριζόταν να εφαρμοστεί στις εκλογές του 1961, παρά μόνο σε περίπτωση εξωτερικού ή εσωτερικού κινδύνου. 
Στις 9 Ιουνίου του 1965 ασκήθηκε κακουργηματική ποινική δίωξη στους εμπλεκόμενους στο σχέδιο Περικλής με την κατηγορία «επί παραβάσει καθήκοντος, εκδόσει αθεμίτων διαταγών και ηθική αυτουργία σε πράξεις αποβλέπουσας την νόθευση του εκλογικού φρονήματος του λαού». Ανάμεσα στους κατηγορούμενους ήταν και ο μετέπειτα δικτάτορας Γεώργιος Παπαδόπουλος, τον οποίο η κυβέρνηση Καραμανλή είχε τοποθετήσει στην ΚΥΠ τον Ιούνιο του 1958 αρχικά ως διευθυντή του γραφείου του αρχηγού της ΚΥΠ, έπειτα ως κλαδάρχη Αντικατασκοπίας.