Έχει περάσει σχεδόν ένας μήνας από την ανάληψη των καθηκόντων της ηγεσίας από τη νέα κυβέρνηση και παρά τις προτεραιότητες που φαίνεται να δείχνει ως προς την προώθηση νομοσχεδίων στα πεδία της οικονομίας και της λειτουργίας του κράτους, στο «κρίσιμο ζήτημα» της αντιμετώπισης του μεταναστευτικού ζητήματος ο μηχανισμός «σπεύδει βραδέως».
Την ίδια στιγμή, οι ροές προσφύγων και μεταναστών από τα τουρκικά παράλια προς τα νησιά του ανατολικού Αιγαίου και τον Έβρο έχουν αυξηθεί τους τελευταίους μήνες. 
Ειδικά στα νησιά όπου υπάρχουν hotspots, τα κέντρα πρώτης καταγραφής θυμίζουν εικόνες προηγούμενων ετών. 
Από τις αρχές του έτους έως και τις 30 Ιουλίου, σύμφωνα με τα στοιχεία της Ύπατης Αρμοστείας του ΟΗΕ για τους Πρόσφυγες, μέσω της θάλασσας έχουν φθάσει στην Ελλάδα περίπου 16.500 νέοι πρόσφυγες και μετανάστες .

Άλλοι 6.600 άνθρωποι έχουν περάσει στην Ελλάδα μέσω των μονοπατιών που χρησιμοποιούν τα κυκλώματα των διακινητών στον Έβρο. 
Συνολικά 23.417 ήταν ο αριθμός των νέων αφίξεων στην Ελλάδα από τις αρχές της χρονιάς έως και τις 30 Ιουλίου. 
Από αυτούς, το 47% των ανθρώπων έχει χώρα προέλευσης το Αφγανιστάν, 10% τη Συρία και 10% το Κονγκό. 
Το 22% των νέων αφίξεων αφορούν γυναίκες, το 36% παιδιά ηλικίας μεταξύ 2-12 χρόνων (πολλά από αυτά ασυνόδευτα) και το 42% άντρες, κυρίως νεαρούς σε ηλικία. 

Σύμφωνα μα τους αρμόδιους, πρόκειται για τις μεγαλύτερες ροές προσφύγων φέτος, σε ευρωπαϊκά «κράτη πρώτης υποδοχής». 
Οι αριθμοί αυτοί παρουσιάζονται αυξημένοι συγκριτικά με το αντίστοιχο διάστημα πέρυσι, ενώ αν ο μέσος όρος των 100 νέων αφίξεων την ημέρα συνεχιστεί έως το τέλος του 2019, θεωρείται σχεδόν βέβαιο ότι οι νέοι πρόσφυγες και μετανάστες στη χώρα μας θα υπερβούν τους 40.000 (32.494 ήταν οι συνολικές αφίξεις το 2018).
Αν αυτοί οι νέοι πρόσφυγες προστεθούν στους ήδη 75.000 που φιλοξενούνται στα κέντρα προσωρινής παραμονής από το 2016 και το κλείσιμο των ευρωπαϊκών συνόρων, τότε ο αριθμός των προσφύγων και μεταναστών αιτούντων άσυλο στην Ελλάδα για το 2019 θα υπερβεί τους 100.000!

Το αδιαχώρητο

Ήδη τα hotspots των νησιών έχουν «επανέλθει» στην προβληματική κατάσταση των προηγούμενων μηνών. 
Έως και τις 30 Ιουλίου στη Λέσβο φιλοξενούνταν 7.081 άτομα, στη Χίο 2040, στη Σάμο 3.193, στη Λέρο 1.637 και στην Κω 2.559 άνθρωποι. 
Οι εικόνες από τους καταυλισμούς στη Μόρια (Λέσβος) και στο Βαθύ (Σάμος) που μεταφέρουν οι υπάλληλοι των hotspots και τα μέλη των ΜΚΟ σχετικά με τις συνθήκες διαβίωσης των χιλιάδων προσφύγων και μεταναστών είναι απογοητευτικές. 
Ο πληθυσμός σε ορισμένες από τις εγκαταστάσεις έχει υπερδιπλασιαστεί σε σχέση με τη χωρητικότητα των δομών, υπάρχουν σοβαρά προβλήματα στην ηλεκτροδότηση, την ύδρευση των εγκαταστάσεων και πλήρης απουσία αποχετευτικού συστήματος. 
Επίσης παρατηρούνται σοβαρά κενά στη στέγαση, την ιατροφαρμακευτική περίθαλψη και τη σίτιση μεγάλης μερίδας των μεταναστών και διαρκώς αυξανόμενα κρούσματα παραβατικότητας. 
Σε μια προσπάθεια να χτυπήσει «ηχηρό καμπανάκι» προς τη νέα κυβέρνηση ώστε να επισπευστούν οι διαδικασίες για τη βελτίωση των συνθηκών διαβίωσης των προσφύγων και μεταναστών στην Ελλάδα, ο διευθυντής του τμήματος Ευρώπης και Κεντρικής Ασίας της ΜΚΟ Human Rights Watch Hugh Williamson έστειλε ανοιχτή δημόσια επιστολή προς τον πρωθυπουργό κ. Κυριάκο Μητσοτάκη, παραθέτοντας μια σειρά ζητημάτων που χρήζουν άμεσης επίλυσης . 
Μέρος αυτής της επιστολής παρουσιάζει  το «Ποντίκι». 

Κρατήσεις Ασυνόδευτων Ανηλίκων Μεταναστών

Τους τελευταίους μήνες, το Ευρωπαϊκό Δικαστήριο Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων έχει κρίνει δύο φορές ότι η Ελλάδα παραβιάζει τις διεθνείς υποχρεώσεις ανθρωπίνων δικαιωμάτων με την κράτηση ασυνόδευτων ανήλικων μεταναστών που φέρονται να βρίσκονται υπό «προστατευτική φύλαξη» σε κελιά εντός αστυνομικών τμημάτων και σε προαναχωρησιακά κέντρα κράτησης σε ολόκληρη τη χώρα. Ένας αυξανόμενος αριθμός ασυνόδευτων ανήλικων μεταναστών υπό κράτηση αναγκάζονται να ζουν σε ακατάλληλες συνθήκες δίπλα σε ενήλικες που δεν γνωρίζουν. Τα παιδιά συχνά δεν μπορούν να λάβουν ιατρική φροντίδα, ψυχολογική συμβουλευτική, εκπαίδευση ή νομική συνδρομή. Λίγα εξ αυτών γνωρίζουν τον λόγο της κράτησής τους ή πόσο καιρό θα μείνουν πίσω από τα κάγκελα, και έχουν μικρές πιθανότητες να προσφύγουν κατά της κράτησής τους.

Παράνομες απωθήσεις αιτούντων άσυλο στην Τουρκία 

Οι ελληνικές αρχές στον Έβρο εξακολουθούν παράνομα και με συνοπτικές διαδικασίες να απωθούν αιτούντες άσυλο στην Τουρκία, χωρίς πρώτα να εξετάζουν τις ανάγκες διεθνούς προστασίας τους. Σε ορισμένες περιπτώσεις, κατά τις απωθήσεις υπάρχει και κακοδιαχείριση. Οι μαρτυρίες που συγκέντρωσε η Human Rights Watch συνάδουν με ευρήματα άλλων μη κυβερνητικών ομάδων, διακυβερνητικών φορέων και αναφορών στα ΜΜΕ. Η Ύπατη Αρμοστεία για τους Πρόσφυγες του ΟΗΕ (UNHCR) έχει εκφράσει παρόμοιες ανησυχίες.
Σας παροτρύνουμε να διατάξετε την πλήρη παύση των απωθήσεων και άλλων επιστροφών με συνοπτικές διαδικασίες προς την Τουρκία από την περιοχή του Έβρου και να εκκινήσετε μία επίσημη έρευνα επί της πρακτικής. 

Εγκλωβισμένοι στο Αιγαίο
Από το 2015, η Human Rights Watch έχει διεξάγει πολυάριθμες αποστολές έρευνας στα νησιά της Λέσβου, της Χίου, της Σάμου, της Κω και της Λέρου, σε τοποθεσίες όπου οι περισσότεροι αιτούντες άσυλο εισέρχονται στην Ελλάδα. Έχουμε διαπιστώσει επανειλημμένα ότι χιλιάδες αιτούντες άσυλο είναι εγκλωβισμένοι στα νησιά του Αιγαίου, οι περισσότεροι ζουν στα λεγόμενα «χοτ σποτ» προσφύγων, και αντιμετωπίζουν άθλιες συνθήκες που τους εκθέτουν σε απάνθρωπη και εξευτελιστική μεταχείριση, ενώ παρεμποδίζεται η πρόσβασή τους σε εκπαίδευση, υγειονομική περίθαλψη και άλλες βασικές υπηρεσίες.

Σας παροτρύνουμε να βάλετε τέλος στις συνεχιζόμενες πολιτικές γεωγραφικού περιορισμού των αιτούντων άσυλο στα νησιά, σύμφωνα με την απόφαση του Συμβουλίου της Επικρατείας το 2018, να μεταφέρετε άμεσα τους αιτούντες άσυλο στην ηπειρωτική χώρα και να ικανοποιήσετε τις ανάγκες προστασίας τους παρέχοντας πρόσβαση σε δίκαιες και αποτελεσματικές διαδικασίες ασύλου και κοινωνικών υπηρεσιών όσο εξετάζεται η αίτησή τους.