Δεν δείχνουν διατεθειμένοι οι δανειστές να συζητήσουν μείωση πλεονασμάτων

Με το τέλος των διακοπών του Κυριάκου Μητσοτάκη τελειώνει και ο μήνας του μέλιτος για την κυβέρνηση και πλέον ο πρωθυπουργός και το επιτελείο του καλούνται να αντιμετωπίσουν τη σκληρή πραγματικότητα εν όψει ενός δύσκολου φθινοπώρου. Κυρίως γιατί μετά από αυτές ο Κ. Μητσοτάκης προσγειώνεται στον «πλανήτη Ευρώπη», όπου ως πρωθυπουργός πλέον θα συστηθεί στους Ευρωπαίους ηγέτες και θα προσπαθήσει να τους πείσει ότι αυτά που υποστήριζε μέχρι την Κυριακή των εκλογών μπορούν να μετουσιωθούν σε πράξη μετά την εκλογική του επικράτηση.

Μπορεί τα τρία πρώτα νομοσχέδια της κυβέρνησης να πέρασαν κατά το μάλλον ή ήττον χωρίς ιδιαίτερα προβλήματα, ωστόσο τα όσα έρχονται δεν εξαρτώνται ούτε από κοινοβουλευτικές πλειοψηφίες ούτε από μεγαλοστομίες περί καλής νομοθέτησης που γίνονται κενές νοήματος μία ημέρα μετά την αιφνιδιαστική κατάθεση τροπολογιών που αλλάζουν σημαντικά τις εργασιακές σχέσεις.

Πλέον ο Κ. Μητσοτάκης και η κυβέρνηση της Ν.Δ. καλούνται να παρουσιάσουν στους Ευρωπαίους (και δανειστές, ας μην το ξεχνάμε) το οικονομικό τους πρόγραμμα και να τους πείσουν όχι απλώς ότι προτίθενται να ακολουθήσουν τα μεταμνημονιακά συμφωνηθέντα, αλλά και ότι το αίτημα περί πρόωρης μείωσης των πρωτογενών πλεονασμάτων είναι λογικό, εφικτό και δεν θα οδηγήσει σε δημοσιονομικό εκτροχιασμό, με συνέπεια νέα μέτρα και πολιτική ή κοινωνική αναταραχή, κάτι που οι Ευρωπαίοι επιθυμούν να αποφύγουν όπως ο διάολος το λιβάνι.

Μια πρώτη γεύση για το τι σκοπεύει να κάνει η κυβέρνηση αναμένεται να δοθεί πάρα πολύ σύντομα, καθώς το προσχέδιο του προϋπολογισμού για το 2020 πρέπει να κατατεθεί στην Κομισιόν προς μελέτη και αξιολόγηση μέσα στο πρώτο δεκαήμερο του Οκτωβρίου.

Αυτό σημαίνει ότι το οικονομικό επιτελείο θα πρέπει αμέσως μετά τη θερινή ανάπαυλα να ανασκουμπωθεί και να παρουσιάσει το σχέδιο της κυβέρνησης για την οικονομία όσο το δυνατόν συντομότερα έχοντας την ίδια στιγμή να αντιμετωπίσει την εκπεφρασμένη άρνηση των Ευρωπαίων να συζητήσουν το ζήτημα της μείωσης των πλεονασμάτων πριν από το 2022, οπότε έχει ήδη συμφωνηθεί να πέσει στο 2,2% του ΑΕΠ για τα επόμενα χρόνια.

Περί εμπιστοσύνης

Δεν έχει περάσει πολύς καιρός από το ταξίδι του Κ. Μητσοτάκη στην Κύπρο, όπου ο πρωθυπουργός, συνομιλώντας με δημοσιογράφους, έδωσε συνοπτικά την επιχειρηματολογία του για το τι θα παρουσιάσει στους Ευρωπαίους ηγέτες σχετικά με το τι μπορεί να ζητήσει από αυτούς.

«Είναι η πρώτη φορά που οι διεθνείς αγορές δείχνουν τόσο γρήγορα τόσο μεγάλη εμπιστοσύνη σε μια νέα κυβέρνηση. Επομένως, αφού μας εμπιστεύονται οι αγορές, γιατί να μη μας εμπιστευτούν οι εταίροι μας; Τα συγκεκριμένα πλεονάσματα αποφασίστηκαν σε άλλη οικονομική συγκυρία και με επιτόκια δανεισμού υπερδιπλάσια των σημερινών» υποστήριξε ο πρωθυπουργός.

Σε κάθε περίπτωση, πάντως, το κλίμα στις Βρυξέλλες δεν αναμένεται να είναι τόσο θετικό όσο θα έλπιζε ο πρωθυπουργός, διότι, όπως διδάσκει και η εμπειρία όλων των κυβερνήσεων από την εφαρμογή των μνημονίων και πέρα, οι Ευρωπαίοι πρώτα βλέπουν και αξιολογούν αποτελέσματα, εξετάζουν προοπτικές και ύστερα πραγματεύονται το ενδεχόμενο να συζητήσουν παραχωρήσεις.

Τουρνέ Μητσοτάκη

Όπως αναφέρουν πληροφορίες που επικαλείται η «Real News» από τις Βρυξέλλες, οι Ευρωπαίοι εμφανίζονται ακόμα πιο σκληροί και κατηγορηματικοί από ό,τι στο παρελθόν, υπογραμμίζοντας ότι τα οικονομικά μεγέθη της Ελλάδας δεν επιτρέπουν σε καμία περίπτωση πρόωρη μείωση των πρωτογενών πλεονασμάτων – αντιθέτως, η επίτευξή τους αποτελεί προϋπόθεση για τη σταθερότητα της ελληνικής οικονομίας, ιδίως στην περίπτωση νέας επιβράδυνσης.

Μεταξύ άλλων, στο δημοσίευμα της κυριακάτικης εφημερίδας σημειώνεται χαρακτηριστικά πως «είναι πολύ ευχάριστη αυτή η περίοδος ευφορίας που διέρχεται η χώρα μετά τις εκλογές, όμως οι αναλυτές εκτιμούν πως αφενός χρειάζεται χρόνος για να σταθεροποιηθεί η κατάσταση, αφετέρου η χώρα θα πρέπει να επενδύσει και να διασφαλιστεί δημιουργώντας περιθώρια, αν όντως υπάρχουν, για να προλάβει την επόμενη επιβράδυνση. Αν τα περιθώρια υπάρχουν, έχει καλώς. Αν όχι, τότε (και αυτό συμβαίνει μέχρι στιγμής) ακόμα και το 3,5% δεν είναι επαρκές για τη μείωση του χρέους».

Οι ίδιες πηγές της «Real News» υπογραμμίζουν επίσης ότι βασική προϋπόθεση για οποιαδήποτε συζήτηση είναι η επίτευξη ανάπτυξης. Όπως αναφέρει το ρεπορτάζ:

«Συνεπώς το πρώτο πραγματικό στοίχημα της οικονομίας για το επόμενο διάστημα είναι η ανάπτυξη. Αν η αύξηση του ΑΕΠ είναι σημαντικά (όχι λίγο) μεγαλύτερη των προβλέψεων, τότε θα μπορούσε να συμφωνηθεί ad hoc κάποια μικρή (ως προς το ποσοστό) μείωση για το 2021 ή το 2022, αλλά και πάλι με πάρα πολλές προϋποθέσεις και μόνο στο τέλος της εκτέλεσης του προϋπολογισμού και όχι στην κατάρτισή του».

Με το πλαίσιο αυτό να έχει διαμηνυθεί στις ελληνικές αρχές ο Μητσοτάκης γεμίζει βαλίτσες για την πρώτη ευρωπαϊκή περιοδεία του από τη θέση του πρωθυπουργού της Ελλάδας. Ο Έλληνας πρωθυπουργός θα συναντηθεί με τη Γερμανίδα καγκελάριο Άνγκελα Μέρκελ στο Βερολίνο στις 29 Αυγούστου και με τον Ολλανδό πρωθυπουργό Μαρκ Ρούτε στη Χάγη στις 2 και 3 Σεπτεμβρίου. Μένει να οριστικοποιηθεί η ημερομηνία της επίσκεψης του Κ. Μητσοτάκη στο Παρίσι, πιθανότατα προς το τέλος Αυγούστου, προκειμένου να συναντηθεί με τον Γάλλο Πρόεδρο Εμανουέλ Μακρόν.

Αξίζει να σημειωθεί ότι την περασμένη εβδομάδα ο Μητσοτάκης υποδέχτηκε στο Μαξίμου τον Γάλλο υπουργό Οικονομικών Μπρινό Λεμέρ. Σύμφωνα με το Μαξίμου, η συνάντηση πραγματοποιήθηκε εν όψει και της επικείμενης επίσκεψης του πρωθυπουργού στο Παρίσι, συζητήθηκαν οι διμερείς σχέσεις, το νέο αναπτυξιακό πλαίσιο που δημιουργεί η ελληνική κυβέρνηση και οι προοπτικές ανάπτυξης στην Ευρώπη.

Στις επαφές του με τους Ευρωπαίους ηγέτες ο Κ. Μητσοτάκης αναμένεται να επαναλάβει την πρόθεση της κυβέρνησης να τηρήσει τα συμφωνηθέντα, να ανακτήσει την εμπιστοσύνη για τη χώρα και να λάβει πρωτοβουλίες αναπτυξιακού χαρακτήρα. Ωστόσο, ερώτημα παραμένει το κατά πόσον οι δανειστές, οι οποίοι πάντα απαιτούσαν τη σαφή και αυστηρή εφαρμογή των συμφωνιών, θα αρκεστούν σε απλές διαβεβαιώσεις ή θα ζητήσουν και περισσότερες εγγυήσεις για την εφαρμογή του προγράμματος.