Αν και επισήμως, μετά και το άνοιγμα των σχολείων, τα μπάνια του λαού έχουν τελειώσει, εντούτοις ο Κυριάκος Μητσοτάκης ετοιμάζεται για μια βουτιά στα βαθιά, η οποία θα δώσει εν πολλοίς και το οικονομικό στίγμα της κυβέρνησής του. Η κατάρτιση του προϋπολογισμού ίσως αποδειχθεί ένα καλό κρας τεστ για το οικονομικό επιτελείο, με δεδομένο ότι ο πρωθυπουργός δεν πήρε το… σωσίβιο που ήλπιζε για τα πλεονάσματα. Άλλωστε, όπως είπε και από το βήμα της ΔΕΘ, το θέμα των στόχων «βρίσκεται ανεπίσημα στο τραπέζι». Γι’ αυτό και πρόσθεσε, για ακόμα μια φορά, ότι πρώτα η κυβέρνηση θα πρέπει να χτίσει μια πολιτική αξιοπιστία.

Έχοντας πραγματοποιήσει ήδη τρία ταξίδια στο εξωτερικό (Γαλλία, Γερμανία, Ολλανδία), κάποιος θα περίμενε περισσότερη αισιοδοξία από τον Κυριάκο Μητσοτάκη. Αυτό, βέβαια, που τονίζεται από αρμόδια χείλη προς όλες τις κατευθύνσεις είναι ότι δεν θα χρειαστεί να γίνει καμία κωλοτούμπα, καθώς το πρόγραμμα πήρε την έγκριση του εκλογικού σώματος τον περασμένο Ιούλιο.
Μπορεί ο Κυριάκος Μητσοτάκης από το βήμα της ΔΕΘ να εξέπεμψε αισιοδοξία και ικανοποίηση για το κυβερνητικό έργο ως τώρα και να προανήγγειλε και κάποια μέτρα ελάφρυνσης, τα οποία ωστόσο θα φανούν στους επιχειρηματίες από το 2020 και μετά, όμως τα δύσκολα για την κυβέρνηση της Ν.Δ. είναι μπροστά. 

Και αυτό διότι ένα σημαντικό τμήμα των προεκλογικών εξαγγελιών της Ν.Δ. φαίνεται να παίρνει αναβολή για το μέλλον, καθώς πλεονάσματα και κέρδη των κεντρικών τραπεζών από τα ελληνικά ομόλογα που διακρατούσε η ΕΚΤ παραμένουν… στη διακριτική ευχέρεια των ευρωπαίων δανειστών οι οποίοι φαίνεται να βάζουν στοπ στις προθέσεις της κυβέρνησης για αυτά. 
Συγκεκριμένα, όσον αφορά το ζήτημα της μείωσης των πρωτογενών πλεονασμάτων, φαίνεται ότι ο Μητσοτάκης έχει πλέον αποδεχθεί πως δεν πρόκειται να συμβεί (πολύ) πριν από το 2022 (όπως είχε συμφωνηθεί από την κυβέρνηση ΣΥΡΙΖΑ με τους δανειστές) και ως εκ τούτου απέφυγε όσο ήταν δυνατόν να αναφερθεί πιο συγκεκριμένα στο θέμα κατά την παρουσία του στη Διεθνή Έκθεση Θεσσαλονίκης. 

«Έχουμε όλα τα επιχειρήματα με το μέρος μας για να διεκδικήσουμε τη μείωση των πρωτογενών πλεονασμάτων – και θα το κάνουμε. Για το 2019, ούτως ή άλλως, θα πετύχουμε τον στόχο του 3,5%» ανέφερε ο πρωθυπουργός και πρόσθεσε: «Θα τεθεί το ζήτημα αυτό. Μπορώ να σας πω ότι είναι ένα ζήτημα το οποίο έχει ήδη συζητηθεί ανεπίσημα. Διότι παρουσιάζουμε σε κάθε ευκαιρία την επιχειρηματολογία μας. Πιστεύουμε ότι τελικά και για το κρίσιμο 2020 θα έχουμε τη δυνατότητα και τον δημοσιονομικό χώρο εκείνο που θα μας επιτρέψει να εφαρμόσουμε πλήρως το πρόγραμμα το οποίο εξήγγειλα».

Από την άλλη, φαίνεται ότι και οι σκέψεις μερίδας του οικονομικού επιτελείου για αξιοποίηση των χρημάτων που η Ελλάδα αναμένεται να λάβει από τις κεντρικές τράπεζες της Ευρωζώνης και τα οποία αντιπροσωπεύουν τα κέρδη από τα ελληνικά ομόλογα που διακρατούσε η ΕΚΤ ώστε να υπάρξει με «τεχνικό τρόπο» μείωση των πρωτογενών πλεονασμάτων φαίνεται να εγκαταλείπονται καθώς οι ελεγκτικοί μηχανισμοί της Ε.Ε. έχουν ξεκαθαρίσει ότι τα κονδύλια αυτά μπορούν να χρησιμοποιηθούν μόνο για επενδυτικές πρωτοβουλίες, και μάλιστα υπό αυστηρό έλεγχο σχετικά με τη χρήση τους. 

Ασκήσεις ισορροπίας

Στο πλαίσιο αυτό, ο Χρήστος Σταϊκούρας και το λοιπό οικονομικό επιτελείο καλούνται να συντάξουν τον πρώτο προϋπολογισμό της κυβέρνησης Ν.Δ.έχοντας μπροστά τους αυτά τα δεδομένα συν ό,τι άλλο προκύψει από την επόμενη μεταμνημονιακή αξιολόγηση της ελληνικής οικονομίας όταν και τα κλιμάκια των Θεσμών θα καταφτάσουν, τις επόμενες ημέρες, στην Αθήνα. 
Το τι θα γίνει για το 2020 θα αποτυπωθεί σε πρώτη φάση στο προσχέδιο του προϋπολογισμού που θα πρέπει να είναι έτοιμο μέσα στον Οκτώβριο και στο οποίο η κυβέρνηση καλείται να ισορροπήσει ανάμεσα στις προεκλογικές της εξαγγελίες και τις δεσμεύσεις έναντι των δανειστών, λαμβάνοντας υπόψη και τα δεδομένα που αναφέρθηκαν πιο πάνω περί πλεονασμάτων και χρημάτων από τα ομόλογα.

Ο Μητσοτάκης πάντως προειδοποίησε πως «η μείωση της φορολογίας αυξάνει την υποχρέωση όλων για καλύτερη φορολογική συμμόρφωση». Και συμπλήρωσε πως «γνωρίζετε ότι έχουμε ένα μεγάλο ποσοστό ελεύθερων επαγγελματιών οι οποίοι δηλώνουν πολύ χαμηλά εισοδήματα. Τώρα, με τη μείωση του εισαγωγικού φορολογικού συντελεστή, σίγουρα έχουν ένα κίνητρο παραπάνω να δηλώσουν τα πραγματικά τους εισοδήματα εφόσον έχουν επιλέξει, ενδεχομένως, να μην το κάνουν». 
Σε κάθε περίπτωση πάντως η κυβέρνηση κάνει λόγο για «μήνυμα σιγουριάς και αισιοδοξίας», όπως χαρακτηριστικά σχολίασε ο κυβερνητικός εκπρόσωπος Στέλιος Πέτσας στην ενημέρωση των πολιτικών συντακτών. Προανήγγειλε μάλιστα πως στο επόμενο διάστημα «ψηφίζονται – και πρόκειται να συμπεριληφθούν στον προϋπολογισμό του 2020 – νέα μέτρα για την τόνωση της ανάπτυξης, την αύξηση του διαθέσιμου εισοδήματος και τη στήριξη της οικογένειας».

Με Αναστασιάδη…

Το κατώφλι του Μαξίμου, αυτή την εβδομάδα, πέρασε ο πρόεδρος της Κυπριακής Δημοκρατίας Νίκος Αναστασιάδης, με τον πρωθυπουργό Κυριάκο Μητσοτάκη να κάνει λόγο για μια επίσκεψη με βαρύ συμβολισμό. «Οι δύο ηγέτες εξέφρασαν την έντονη αντίθεσή τους για τις παράνομες δραστηριότητες της Τουρκίας στη θάλασσα, καθώς και για τις εξαγγελίες της ως προς την περίκλειστη περιοχή της Αμμοχώστου» σημείωσε ο κυβερνητικός εκπρόσωπος, αποτιμώντας, στο briefing, τη συνάντηση των δύο ανδρών.
 «Διατύπωσαν την κοινή θέση ότι η Τουρκία πρέπει να τερματίσει αυτές τις ενέργειες και να συμβάλει στη δημιουργία του κατάλληλου κλίματος για την επανέναρξη ουσιαστικών διαπραγματεύσεων, που θα οδηγήσουν σε μια βιώσιμη και λειτουργική λύση του Κυπριακού. Μια λύση χωρίς εγγυήσεις και ξένα στρατεύματα, στη βάση του Διεθνούς Δικαίου, των αποφάσεων των Ηνωμένων Εθνών, των αρχών και των κανόνων της Ευρωπαϊκής Ένωσης» κατέληξε ο κ. Πέτσας. 

…σε φόντο Ερντογάν

Αναφορικά με τη συνάντηση Μητσοτάκη-Ερντογάν, ο κυβερνητικός εκπρόσωπος, όταν ρωτήθηκε σχετικά, απάντησε πως «η ατζέντα ακόμη δεν έχει διαμορφωθεί πλήρως. Θα περιμένετε λίγες ημέρες για την πλήρη ατζέντα της συνάντησης με τον πρόεδρο Ερντογάν». Υπενθυμίζεται ότι ο πρωθυπουργός στη ΔΕΘ, σε σχετικό ερώτημα για την ενδεχόμενη συνάντησή του με τον Τούρκο πρόεδρο, τόνισε πως πρόθεσή του είναι να συναντηθεί με τον Ερντογάν στο περιθώριο της διάσκεψης των Ηνωμένων Εθνών. 
«Αν έχει διάθεση ο κ. Ερντογάν για μια ουσιαστική επανεκκίνηση στις ελληνοτουρκικές σχέσεις θα πρέπει να το αποδείξει έμπρακτα», τόνισε ο Μητσοτάκης, υποστηρίζοντας πως «πρόθεσή μου είναι να συνομιλώ, γιατί μόνο τότε μπορείς να βρεις λύσεις αμοιβαία αποδεκτές. Προσερχόμαστε στη διαπραγμάτευση με τα επιχειρήματα που μας δίνει το διεθνές δίκαιο που είναι με το μέρος μας». 

Μας τελείωσαν οι Πρέσπες

Πάντως, η οικονομία δεν είναι ο μόνος τομέας στον οποίο η Ν.Δ. καλείται να συντηρήσει λεπτές ισορροπίες. Αντιθέτως, φαίνεται ότι η στάση της κατά τη διάρκεια της συζήτησης και ψήφισης από την ελληνική Βουλή της Συμφωνίας των Πρεσπών θα τη… «στοιχειώνει», τουλάχιστον για το ορατό μέλλον. Και αυτό ενώ κανείς δεν έχει λόγο να μην πιστέψει την κυβέρνηση ότι δεν θέλει να κάνει κωλοτούμπα· εντούτοις εύκολα κάποιος μπορεί να διακρίνει μια αλλαγή στάσης σε ό,τι αφορά τη Συμφωνία των Πρεσπών. 
Παρόλο που και προεκλογικά η Ν.Δ. είχε πει ότι θα διαχειριστεί το κείμενο που έχει υπογραφεί, εντούτοις ίσως οι πολίτες που την ψήφισαν – ιδίως στη Μακεδονία – να περίμεναν μια πιο δυναμική πολιτική. Προς το παρόν, όπως φαίνεται και από τις δηλώσεις κορυφαίων στελεχών, η γραμμή είναι ότι πρόκειται για μια «επιζήμια» συμφωνία, την οποία όμως η Ελλάδα οφείλει να εφαρμόσει.

Ωστόσο, δεν είναι τυχαίο ότι ήδη η μετεκλογική στάση της κυβέρνησης έναντι της Συμφωνίας προκαλεί παραφωνίες εντός της Ν.Δ. όπως φάνηκε από κάποιες αντιδράσεις μετά από πρόσφατες δηλώσεις του υπουργού Εξωτερικών Νίκου Δένδια. Μιλώντας στον Real FM, ο Δένδιας ξεκαθάρισε ότι η Συμφωνία δεν είναι προδοτική ενώ επί της ουσίας απέκλεισε το ενδεχόμενο αναθεώρησής της, επισείοντας κινδύνους για τα εθνικά συμφέροντα. 
Οι δηλώσεις αυτές του υπουργού Εξωτερικών προκάλεσαν αντιδράσεις στην πτέρυγα της Ν.Δ. που συνεχίζει τον… «ανένδοτο» κατά της Συμφωνίας, με την ηχηρότερη από αυτές να προέρχεται από τον βουλευτή του κόμματος Κωνσταντίνο Μπογδάνο, ο οποίος «άδειασε» μέσω social media τον υπουργό Εξωτερικών επιμένοντας ότι η συμφωνία είναι προδοτική.
«Ο ΥΠΕΞ ορθώς ίσως αποφεύγει τον όρο “προδοσία” με τη νομική έννοια του αρ. 143ΠΚ. Εντούτοις, εδώ έχουμε ηθικά μια συμφωνία απολύτως προδοτική της εμπιστοσύνης του ελληνικού λαού σε μια συγκυβέρνηση που ανέβηκε με εθνολαϊκιστικό λόγο και τελικά εκποίησε τη μακεδονική ταυτότητα» σημείωσε ο Μπογδάνος. 

Δυσφορία εκ των έσω… 

Εντωμεταξύ, εξωτερικοί παρατηρητές σημειώνουν το τελευταίο διάστημα μια δυσφορία προερχόμενη από το «στρατόπεδο» του πρώην πρωθυπουργού και πρώην προέδρου της Ν.Δ. Αντώνη Σαμαρά, σχετικά με αποφάσεις και κινήσεις της κυβέρνησης οι οποίες μοιάζουν να έρχονται σε αντίθεση με την προεκλογική γραμμή της Ν.Δ. 
Οι παρατηρητές αυτοί διαπιστώνουν ότι το «σαμαρικό στρατόπεδο» – αλλά όχι ο ίδιος ο Σαμαράς – δεν δείχνει ευχαριστημένο ούτε με την τακτική της κυβέρνησης όσον αφορά τη Συμφωνία των Πρεσπών, την οποία μοιάζει να έχει υιοθετήσει σχεδόν πλήρως, ούτε και με το ζήτημα της διερεύνησης πολιτικών που άσκησε η κυβέρνηση ΣΥΡΙΖΑ, όπως για παράδειγμα το τι συνέβη κατά το πρώτο επτάμηνο του 2015. 
Υπενθυμίζεται ότι στη συνέτευξή του στη ΔΕΘ ο Μητσοτάκης, όταν ρωτήθηκε για το ζήτημα αυτό, έκανε… ντρίμπλα, υποστηρίζοντας αφενός πως «δεν έχω πρόθεση να μετατρέψω τη Βουλή σε βιομηχανία εξεταστικών» αλλά επισημαίνοντας, ταυτόχρονα, πως η διενέργεια Εξεταστικών Επιτροπών ή και Προκαταρκτικών Επιτροπών είναι αρμοδιότητα της Βουλής και «δεν είναι αρμοδιότητα της κυβέρνησης». 

…και η απάντηση για Σαμαρά

«Άρωμα Σαμαρά», αξίζει να σημειωθεί, πάντως ότι είχε και η ενημέρωση των πολιτικών συντακτών. Ερωτώμενος ο κυβερνητικός εκπρόσωπος γιατί τελικά δεν προχώρησε η περίπτωση Σαμαρά για αντιπροεδρία στην Κομισιόν, όπως εντέλει συνέβη με τον διορισμό του Μαργαρίτη Σχοινά, ο κ. Πέτσας εξήγησε πως «όπως είχαμε πει και τότε, δεν μπορούσαμε να εξασφαλίσουμε θέση αντιπροεδρίας στη νέα Κομισιόν και γι’ αυτό δεν προχώρησε η σκέψη για οποιαδήποτε υποψηφιότητα ενός πρώην πρωθυπουργού, όπως ο Αντώνης Σαμαράς». 
Συνεχίζοντας, ο κυβερνητικός εκπρόσωπος σημείωσε ότι «ήταν στις επιδιώξεις το παραγωγικό χαρτοφυλάκιο. Στην πορεία και μέσα από τις διαπραγματεύσεις εμφανίστηκε η ευκαιρία να έχουμε ένα πλέγμα χαρτοφυλακίων και την αντιπροεδρία. Και αυτή την ευκαιρία την πήραμε». Και κατέληξε λέγοντας χαρακτηριστικά πως «η καλύτερη απάντηση είναι ότι ο προταθείς από την Ιταλία, πρώην πρωθυπουργός Τζεντιλόνι, δεν έγινε αντιπρόεδρος. Έχει ένα απλό χαρτοφυλάκιο, το χαρτοφυλάκιο Οικονομίας. Επομένως, φάνηκε πόσο ρευστό ήταν όλο το ζήτημα στη διαμόρφωση των χαρτοφυλακίων και των αντιπροεδριών της Κομισιόν»…