Το 2015 η Ελλάδα, κατά πολλούς, ήταν σε μια φάση κυβερνητικού vertigo. Κάποιοι άλλοι λένε ότι το vertigo είχε ξεκινήσει από το 2010 και το πρώτο Μνημόνιο. 

Στην ουσία, οι τρέχουσες εξελίξεις στη Βρετανία και την Ιταλία, αλλά και στις ΗΠΑ και τη Βραζιλία καταδεικνύουν ότι η λαίλαπα του λαϊκισμού με ακραίες πολιτικές θέσεις – στα όρια κατάλυσης της δημοκρατίας – είναι οργανωμένο σχέδιο, το οποίο εμπνεύστηκε το επιτελείο Τραμπ με σκοπό να εκτονώσει την κοινωνική ένταση από την οικονομική κρίση και συγχρόνως να αποτρέψει μια «γονιδιακή αλλοίωση» στο παγκόσμιο οικονομικό σύστημα. 

Την ίδια στιγμή, ενώ αναπτύσσονται δυνάμεις που μιλούν για την ανάγκη θεσμοθέτησης ενός νέου αξιακού μοντέλου στη δυτική δημοκρατία με άξονα την οικονομία της αγοράς, φαίνεται ότι το «βαθύ κράτος» του άπληστου καπιταλισμού αυτοκαταστρέφεται – ή μήπως αυτοκαθαίρεται διά μέσου ενός σοκ που θα διαλύσει τα πάντα, για να τα ξαναφτιάξει όπως θέλει;

Βουλή… Δελφινάριο

Ο Βρετανός πρωθυπουργός Μπόρις Τζόνσον δήλωσε σε ομιλία του σε αστυνομικούς ότι προτιμά να «πέσει νεκρός σε χαντάκι παρά να ζητήσει νέα παράταση για το Brexit». Συγχρόνως χάνει υπουργούς και βουλευτές – ανάμεσά τους και τον ίδιο τον αδελφό του σε ένα reality ψυχόδραμα – και επιμένει ότι μπορεί να φέρει συμφωνία. 

Το μόνο στο οποίο έχει δίκιο είναι ότι είναι ο μόνος που μπορεί να διαλύσει μια δημοκρατία με θεσμούς και παράδοση σε λιγότερο από δύο μήνες. Το γνωστό ινστιτούτο Open Democracy αποκαλύπτει ότι υπάρχει ήδη συμφωνία μεταξύ Τζόνσον και Φάρατζ, ώστε το κόμμα των Συντηρητικών να γίνει πιο ακροδεξιό και να εκπληρώσει την… αποστολή του.

Ο Μπόρις έχασε και την έκτη και τελευταία ψηφοφορία, μέσω της οποίας ήθελε να δραπετεύσει με εκλογές που θα του επέτρεπαν να κάνει το όνειρό του πραγματικότητα: άτακτο Brexit. Η ψηφοφορία ολοκληρώθηκε μετά τα μεσάνυχτα της Δευτέρας, με τη μαζική αποχή των βουλευτών από τη διαδικασία να καθορίζει το αποτέλεσμα (293 ψήφοι υπέρ – 46 κατά). 

Την ίδια στιγμή, ο πρόεδρος του σώματος Τζον Μπέρκοου, που δήλωσε ότι θα παραιτηθεί, ανακοίνωσε ότι δεν εξασφαλίστηκε η απαιτούμενη ενισχυμένη πλειοψηφία (τα δύο τρίτα των μελών της Βουλής των Κοινοτήτων) για την αποδοχή της πρότασης. «Για άλλη μια φορά η αντιπολίτευση πιστεύει ότι γνωρίζει καλύτερα» ήταν η αντίδραση του πρωθυπουργού.

Αμέσως μετά, ο Μπέρκοου προσπάθησε να κατεβεί από τη θέση του για να κατευθυνθεί στη Βουλή των Λόρδων, ώστε να ολοκληρωθεί, και τυπικά, η διαδικασία του κλεισίματος της Βουλής που αποφάσισε η κυβέρνηση Τζόνσον. Βουλευτές της αντιπολίτευσης προσπάθησαν να τον «εμποδίσουν» και, καθώς οι βουλευτές των Τόρηδων εγκατέλειπαν την αίθουσα με τον πρόεδρο της Βουλής για να πάνε στη Βουλή των Λόρδων, οι συνάδελφοί τους από το Εργατικό Κόμμα τους φώναζαν: «Ντροπή σας!».

Στην Ε.Ε. το θέατρο του παραλόγου

Εκπρόσωπος της κυβέρνησης δήλωσε απογοητευμένος για την έγκριση της πρότασης από το Κοινοβούλιο, αλλά συμπλήρωσε: «Η κυβέρνηση είναι δεσμευμένη να μοιραστεί τις κατάλληλες πληροφορίες με το Κοινοβούλιο, αλλά πρέπει να ισορροπήσουμε αυτή την υποχρέωση με το ευρύτερο δημόσιο συμφέρον, τα νομικά καθήκοντά μας και με τη διαβεβαίωση ότι οι υπουργοί θα λάβουν πλήρη και ειλικρινή ενημέρωση που θα παραμείνει εμπιστευτική. Ο σκοπός των πληροφοριών που ζητήθηκαν στην πρόταση είναι δυσανάλογος και πρωτοφανής. Θα εξετάσουμε τις επιπτώσεις».

Η Ε.Ε. αποφασίζει για τη σύνθεση της νέας Κομισιόν και μεγάλο ερώτημα είναι αν θα παραμείνει στη θέση του ο βασικός διαπραγματευτής για το Brexit Μισέλ Μπαρνιέ. Είναι σχεδόν σίγουρο ότι η Ε.Ε. δεν έχει λόγο να υποχωρήσει, ειδικότερα έναντι του Τζόνσον, ο οποίος λειτουργεί ως το τελευταίο «πυρηνικό όπλο» του τραμπισμού στον αγώνα για διάλυση της Ε.Ε. στα εξ ων συνετέθη.

Η Ένωση θα δείξει αν έχει όραμα και στρατηγική για να κάνει την κρίση του Brexit ευκαιρία, λαμβάνοντας το μήνυμα της καθολικά λανθασμένης πολιτικής που θέλει την Ε.Ε. κοινοπραξία οικονομικών συμφερόντων σε ισορροπία τρόμου. 

Όλη η Ευρώπη υπέστη την κατάρρευση των κεντρώων πολιτικών δυνάμεων και την ενίσχυση των ακραίων, οι οποίες, άσχετα από το άκρο του πολιτικού φάσματος από το οποίο προέρχονταν, έχουν κοινό σημείο αναφοράς το εύκολο ψέμα του λαϊκισμού.

Σαλβίνι, Λεπέν, Τζόνσον, Φάρατζ, Μελανσόν, ακροδεξιοί και νεοναζί, όλοι μαζί προσπαθούν να κάνουν τη χώρα τους «Great Again», επιθυμώντας οι λαοί να είναι ελκυστικά αμόρφωτοι, εξαρτώμενοι από τα φιλοδωρήματα του κράτους και εχθροί της αλληλεγγύης βάσει αξιών. Στον αντίποδα, σε πολλές χώρες του δυτικού κόσμου και στις ΗΠΑ, αναπτύσσονται από σκληρούς οπαδούς της αγοράς ιδεολογικές στρατηγικές που θέλουν τις επιχειρήσεις να δίνουν έμφαση σε όλους και όχι μόνο στους μετόχους (stakeholders vs share holders). 

O Σαλβίνι λέει ότι θα κάνει «υπεύθυνη» αντιπολίτευση στην Ιταλία, το AfD ότι εκφράζει τον «πραγματικά Γερμανό», ο Τζόνσον ότι είναι αυτός που στηρίζει τη δημοκρατική άποψη των πολιτών όπως αυτή εκφράστηκε το δημοψήφισμα και οι Εργατικοί φοβούνται μην τυχόν και κληθεί το κόμμα τους να κυβερνήσει. Αναστάτωση, μια ωραία ατμόσφαιρα, όπως θα λέγανε και κάποιοι δικοί μας…