Σημαντική επιτάχυνση του ρυθμού ανάπτυξης της ελληνικής οικονομίας το 2020 στο 2,8% καθώς και πρωτογενές πλεόνασμα 3,56% του ΑΕΠ προβλέπει το προσχέδιο του νέου προυπολογισμού που κατατέθηκε στη Βουλή από τον υπουργό Οικονομικών Χρήστο Σταικούρα. Μέτρα αναθέρμανσης της οικονομίας 1,2 δισ. ευρώ

Ο νέος προυπολογισμός προβλέπει μείωση του ποσοστού ανεργίας στο 15,6% το 2020 απο 17,4% το 2019 καθώς και ενίσχυση της ιδιωτικής κατανάλωσης κατά 1,8% και των επενδύσεων κατά 13,4% παράγοντες οι οποίοι αναμένεται να στηρίξουν τους εκτιμώμενους υψηλότερους ρυθμούς ανάπτυξης. Το ΑΕΠ με βάση την αύξησή του κατά 2,8% προβλέπεται να ανέλθει στα 197,315 δισ. ευρώ, ενώ το χρέος της Γενικής Κυβέρνησης εκτιμάται ότι θα παρουσιάσει πτώση κατά 5,5 ποσοστιαίες μονάδες του ΑΕΠ στο 167,8% του ΑΕΠ ή 331 δισ. ευρώ.

Ο νέος προυπολογισμός “σηματοδοτεί μια ριζική στροφή της οικονομικής πολιτικής από την υπερφορολόγηση και την αποεπένδυση, προς την ανάπτυξη, την απασχόληση και την αύξηση των διαθέσιμων εισοδημάτων όλων των πολιτών” αναφέρεται χαρακτηριστικά στο εισαγωγικό σημείωμα του προσχεδίου. 

Στο νέο προυπολογισμό ενσωματώνονται όλες οι εξαγγελίες του Πρωθυπουργού για τις φοροελφρύνσεις του 2020 οι οποίες έχουν ώς στόχο να ενισχυθεί η ιδιωτική κατανάλωση και η ανάπτυξη. Παράλληλα λαμβάνονται μέτρα διεύρυνσης της φορολογικής βάσης όπως η θέσπιση αυξημένου ενιαίου συντελεστή 30% επί του δηλωθέντος εισοδήματος για τις δαπάνες με ηλεκτρονικά μέσα. Αυτό σημαίνει ότι καταργούνται οι τρεις κλιμακωτοί συντελεστές που ισχύουν σήμερα και όλοι οι φορολογούμενοι θα πρέπει να δηλώνουν δαπάνες με ηλεκτρονικά μέσα, όσο το 30% του εισοδήματος τους για να δικαιούνται ολόκληρο το αφορολόγητο. Επίσης προβλέπεται η φορολόγηση της ακίνητης περιουσίας με βάση τις πραγματικές τιμές των ακινήτων που σημαίνει σύγκλιση των αντικειμενικών με τις εμπορικές τιμές των ακινήτων. Στις παρεμβάσεις αυτές περιλαμβάνεται ακόμη ο εξορθολογισμός των δαπανών και των εσόδων της γενικής κυβέρνησης, καθώς και η αναδιάρθρωση του Προγράμματος Δημοσίων Επενδύσεων (ΠΔΕ), με την ενίσχυση του συγχρηματοδοτούμενου σκέλους του. 

Με τις δράσεις αυτές, όπως σημειώνεται στο εισαγωγικό σημείωμα, “ο Προϋπολογισμός του 2020 όχι μόνο καλύπτει το δημοσιονομικό κενό που κληρονόμησε η νέα κυβέρνηση για το τρέχον και το επόμενο έτος, αλλά δημιουργεί ταυτόχρονα τον δημοσιονομικό χώρο για τη σημαντική μείωση των φορολογικών συντελεστών, την αύξηση των δημοσίων επενδύσεων και την πυροδότηση ενός ενάρετου κύκλου οικονομικής προόδου για τα επόμενα χρόνια”

Αναλυτικότερα οι προβλέψεις για την πορεία των βασικών μεγεθών του νέου προυπολογισμού με βάση το προσχέδιο είναι οι ακόλουθες:

Έσοδα

Τα καθαρά έσοδα του Κρατικού Προϋπολογισμού, σε δημοσιονομική βάση, προβλέπεται να διαμορφωθούν στα 53.964 εκατ. ευρώ, μειωμένα κατά 322 εκατ. ευρώ ή 0,6%, έναντι των εκτιμήσεων του 2019. Η μείωση οφείλεται κυρίως στα μειωμένα έσοδα στην κατηγορία «Μεταβιβάσεις» και στην κατηγορία «Λοιπά τρέχοντα έσοδα».

Ειδικότερα:

– οι φόροι επί αγαθών και υπηρεσιών προβλέπεται να ανέλθουν στο ποσό των 27.764 εκατ. ευρώ, μειωμένοι κατά 3 εκατ. ευρώ, έναντι των εκτιμήσεων του 2019,

– οι τακτικοί φόροι ακίνητης περιουσίας προβλέπονται σε 2.708 εκατ. ευρώ, μειωμένοι κατά 32 εκατ. ευρώ έναντι των εκτιμήσεων του 2019,

– οι λοιποί φόροι επί παραγωγής προβλέπεται να ανέλθουν σε 1.151 εκατ. ευρώ, αυξημένοι κατά 112 εκατ. ευρώ έναντι των εκτιμήσεων του 2019,

– ο φόρος εισοδήματος προβλέπεται να διαμορφωθεί στο ποσό των 17.042 εκατ. ευρώ, αυξημένος κατά 488 εκατ. ευρώ έναντι των εκτιμήσεων του 2019,

– οι μεταβιβάσεις προβλέπεται να διαμορφωθούν σε 4.603 εκατ. ευρώ, μειωμένες κατά 221 εκατ. ευρώ έναντι των εκτιμήσεων του 2019, λόγω του ότι δεν έχουν συμπεριληφθεί τα ποσά που αναμένονται από ANFAs και SMPs από τον ESM, τα οποία εντάσσονται κατ’ έτος στον προϋπολογισμό αφού εισπραχθούν, ενώ στο έτος 2019 περιλαμβάνονται τα ποσά που έχουν εισπραχθεί ύψους 644 εκατ. ευρώ,

– τα λοιπά τρέχοντα έσοδα εκτιμώνται σε 1.754 εκατ. ευρώ, μειωμένα κατά 524 εκατ. ευρώ έναντι των εκτιμήσεων του 2019, λόγω πρόβλεψης μειωμένων εσόδων από μερίσματα, από επιστροφές ιδίων πόρων από ΕΕ, καθώς και από τις προσαρμογές κατά ESA στο εθνικό σκέλος του ΠΔΕ, οι επιστροφές φόρων προβλέπεται να ανέλθουν στο ποσό των 4.773 εκατ. ευρώ, μειωμένες κατά 127 εκατ. ευρώ έναντι των εκτιμήσεων του 2019.

Δαπάνες

Οι συνολικές δαπάνες του Κρατικού Προϋπολογισμού για το έτος 2020 προβλέπεται ότι θα διαμορφωθούν (σε δημοσιονομική βάση) σε 57.009 εκατ. ευρώ, αυξημένες κατά 707 εκατ. ευρώ σε σχέση με την αντίστοιχη εκτίμηση για το 2019.

Αναλυτικότερα:

Οι δαπάνες παροχών σε εργαζομένους προβλέπεται ότι θα ανέλθουν στα 13.399 εκατ. ευρώ αυξημένες κατά 415 εκατ. ευρώ σε σχέση με την αντίστοιχη εκτίμηση για το 2019. Η μεταβολή αυτή οφείλεται στους κάτωθι παράγοντες:

– στην αύξηση των τακτικών αποδοχών κατά 137 εκατ. ευρώ που αφορά κυρίως τις μισθολογικές ωριμάνσεις του εν ενεργεία προσωπικού,

– στην αύξηση των εργοδοτικών εισφορών υπέρ ΕΦΚΑ, ΕΟΠΥΥ και λοιπών ασφαλιστικών φορέων κατά 327 εκατ. ευρώ, η οποία οφείλεται κυρίως στην αύξηση του ποσοστού των εργοδοτικών εισφορών του ΕΦΚΑ από 10% για το 2019 σε 13,33% το 2020 και

– στη μείωση κατά 50 εκατ. ευρώ των πρόσθετων αποδοχών, οι οποίες εμφανίστηκαν αυξημένες στο έτος 2019, λόγω της διενέργειας εκλογικών αναμετρήσεων.

Οι δαπάνες Κοινωνικών Παροχών προβλέπεται ότι θα ανέλθουν στα 138 εκατ. ευρώ, μειωμένες κατά 124 εκατ. ευρώ σε σχέση με την αντίστοιχη εκτίμηση του 2019, κυρίως λόγω της αυξημένης χορήγησης του επιδόματος θέρμανσης εντός του 2019.

Οι δαπάνες για τις μεταβιβάσεις σε φορείς εντός και εκτός Γενικής Κυβέρνησης προβλέπεται ότι θα διαμορφωθούν στα 27.566 εκατ. ευρώ, μειωμένες κατά 271 εκατ. ευρώ έναντι της εκτίμησης για το 2019, λόγω επανεκτιμήσεων των πραγματικών δαπανών του ΟΠΕΚΑ, της επανεκτίμησης της επιχορήγησης προς τον ΕΦΚΑ και της κατάργησης του ΕΚΑΣ.

Η δαπάνη για αγορές αγαθών και υπηρεσιών για το 2020 ανέρχεται σε 1.069 εκατ. ευρώ, μειωμένη κατά 319 εκατ. ευρώ σε σχέση με την αντίστοιχη εκτίμηση για το 2019. Η μείωση αυτή προέκυψε ως αποτέλεσμα μιας διαδικασίας εξορθολογισμού της διαχείρισης των σχετικών πιστώσεων, μετά από κοινή προσπάθεια του Γενικού Λογιστηρίου του Κράτους με τις αρμόδιες Γενικές Διευθύνσεις Οικονομικών Υπηρεσιών των Υπουργείων, προκειμένου να αντιμετωπιστεί η συστηματικά παρατηρούμενη υποεκτέλεση των δαπανών της κατηγορίας αυτής. Δαπάνες που θα χρειαστούν σ’ αυτή και άλλες κατηγορίες δαπανών θα καλυφθούν από το Ειδικό Αποθεματικό που θεσμοθετείται για την διαχείριση δαπανών με στοιχεία αβεβαιότητας (σε ό,τι αφορά το ύψος ή τον χρόνο πραγματοποίησης), με τη συνεργασία Γενικού Λογιστηρίου του Κράτους και υπουργείων στη διάρκεια του έτους.

Η προβλεπόμενη δαπάνη για επιδοτήσεις για το έτος 2020 είναι 89 εκατ. ευρώ, μειωμένη κατά 136 εκατ. ευρώ σε σχέση με την εκτίμηση για το 2019, κυρίως λόγω της κάλυψης της δαπάνης των άγονων γραμμών από το ΠΔΕ.

Η εκτίμηση για τις δαπάνες τόκων σε ακαθάριστη δημοσιονομική βάση, ανέρχεται σε 6.000 εκατ. ευρώ, μειωμένη κατά 500 εκατ. ευρώ σε σχέση με την εκτίμηση για το 2019.

Στην κατηγορία των δαπανών υπο κατανοή περιλήφθηκαν οι δαπάνες του ΠΔΕ ύψους 6.750 εκατ. ευρώ, το τακτικό αποθεματικό, οι υπό κατανομή πιστώσεις για τους ΟΚΑ, οι πιστώσεις για τις προγραμματισμένες νέες προσλήψεις σε φορείς της κεντρικής διοίκησης, καθώς και οι πιστώσεις για την αντιμετώπιση της ροής προσφύγων και μεταναστών. Η πρόβλεψη για το σύνολο της καηγορίας αυτής ανέρχεται στα 8.255 εκατ. ευρώ. Σημειώνεται ότι στην κατηγορία αυτή θα υπάρχει πλέον το νέο Ειδικό Αποθεματικό που προαναφέρθηκε, το οποίο θα τροφοδοτηθεί με πόρους από το τακτικό αποθεματικό, προκειμένου να ενισχυθούν τα Υπουργεία στη διάρκεια του έτους ανάλογα με τις ανάγκες που θα προκύπτουν, συμπληρωματικά των εξορθολογισμένων οροφών τους.

Η δαπάνη πάγιων περιουσιακών στοιχείων, λαμβάνοντας υπόψη και τις φυσικές παραλαβές των εξοπλιστικών προγραμμάτων, θα ανέλθει στα 420 εκατ. ευρώ.

Στο Πρόγραμμα Δημοσίων Επενδύσεων (ΠΔΕ) για το έτος 2020 προβλέπεται η διάθεση πόρων ύψους 6.750 εκατ. ευρώ, με κατανομή της συνολικής δαπάνης μεταξύ των έργων που θα συγχρηματοδοτηθούν από πόρους της Ευρωπαϊκής Ένωσης, ύψους 6.000 εκατ. ευρώ και εκείνων που θα χρηματοδοτηθούν αποκλειστικά από εθνικούς πόρους, ύψους 750 εκατ. ευρώ.

Σταθερή επιδίωξη για την υλοποίηση του συγχρηματοδοτούμενου σκέλους του ΠΔΕ και για το 2020 παραμένει η απορρόφηση των πόρων, έτσι ώστε να εξασφαλιστεί η εισροή της αναλογούσας κοινοτικής συνδρομής.

Μέτρα στήριξης 1,2 δισ. ευρώ το 2020

Στο προσχέδιο του νέου προϋπολογισμού ενσωματώνονται αναλυτικά το σύνολο των εξαγγελιών του πρωθυπουργού στη ΔΕΘ ύψους 1,2 δισ. ευρώ (καθαρό δημοσιονομικό κόστος 1 δισ. ευρώ).

Οι εξαγγελίες αυτές (φοροελαφρύνσεις, ενίσχυση οικογένειας κ.λπ.) περιλαμβάνονται στο κεφάλαιο «Αναπτυξιακές και κοινωνικές παρεμβάσεις». Παράλληλα, υπάρχουν και οι «Παρεμβάσεις βελτίωσης του δημοσιονομικού αποτελέσματος», στις οποίες ξεχωρίζουν η θεσμοθέτηση οριζόντιου αυξημένου συντελεστή 30% για δαπάνες με ηλεκτρονικά μέσα πληρωμής για την κατοχύρωση του αφορολόγητου (με την κατάργηση των συντελεστών 15%, 20% και 25% ανάλογα με το ύψος του εισοδήματος), καθώς και η αναπροσαρμογή των αντικειμενικών αξιών που θα «αγγίξει» και περιοχές της χώρας με πολύ υψηλή αξία ακινήτων (πολυτελείς παραθεριστικές περιοχές).

Το πακέτο των εξαγγελιών του πρωθυπουργού καλύπτεται από δημοσιονομικά ισοδύναμα μέτρα 1,231 δισ. ευρώ, που θα αφορούν, μεταξύ άλλων, στην ενίσχυση των ηλεκτρονικών συναλλαγών (επιπλέον έσοδα 642 εκατ. ευρώ), στις νέες αντικειμενικές αξίες (επιπλέον έσοδα 142 εκατ. ευρώ) και στους αυξημένους ελέγχους στις πλατφόρμες Airbnb (επιπλέον έσοδα 60 εκατ. ευρώ). Ενώ, θα υπάρξουν και εξοικονομήσεις δαπανών 500 εκατ. ευρώ.

Ειδικότερα:

Αναπτυξιακές και Κοινωνικές Παρεμβάσεις

Οικογένεια και Υπογεννητικότητα

*Χορήγηση επιδόματος ύψους 2.000 ευρώ για κάθε παιδί που θα γεννηθεί από την 1η Ιανουαρίου 2020, με εξαιρετικά διευρυμένα εισοδηματικά κριτήρια που καλύπτουν το 90% των οικογενειών (κόστος στον προϋπολογισμό 123 εκατ. ευρώ).

*Μετάπτωση στον χαμηλό συντελεστή ΦΠΑ 13%, των ειδών βρεφικής ηλικίας και των κρανών ασφαλείας (κόστος 12 εκατ. ευρώ).

Φυσικά Πρόσωπα

*Μείωση του εισαγωγικού συντελεστή φορολογίας εισοδήματος στο 9% και αύξηση του αφορολόγητου ορίου για κάθε παιδί (κόστος 281 εκατ. ευρώ).

*Μείωση των ασφαλιστικών εισφορών εργαζομένων πλήρους απασχόλησης κατά περίπου μια μονάδα βάσης (κόστος 123 εκατ. ευρώ).

Επιχειρήσεις

*Μείωση του φόρου εισοδήματος Νομικών Προσώπων από 28% στο 24% από τη χρήση του 2019 (κόστος 566 εκατ. ευρώ).

*Μείωση της φορολογίας των κερδών που θα διανεμηθούν το 2020 από 10% σε 5% (κόστος 69 εκατ. ευρώ).

Οικοδομική Δραστηριότητα

*Αναστολή του ΦΠΑ στις νέες οικοδομές για τρία έτη, καθώς και του φόρου υπεραξίας ακινήτων (κόστος 26 εκατ. ευρώ)

*Επιστροφή μέρους των δαπανών για ανακαινίσεις, ενεργειακή και αισθητική αναβάθμιση κτιρίων που εξοφλούνται με ηλεκτρονικά μέσα πληρωμής, η οποία δεν θα επιφέρει επιπλέον δημοσιονομική επιβάρυνση στον προϋπολογισμό.

Παρεμβάσεις βελτίωσης δημοσιονομικού αποτελέσματος

Αποτελεσματικό και λιγότερο δαπανηρό κράτος

*Δραστική αναπροσαρμογή των ορίων δαπανών του τακτικού προϋπολογισμού, με σκοπό τον περιορισμό της υποεκτέλεσης που παρουσιάστηκε τα προηγούμενα έτη και τη δημιουργία δημοσιονομικού χώρου για την ελάφρυνση του φορολογικού βάρους των πολιτών (δημοσιονομικό όφελος 500 εκατ. ευρώ).

*Θεσμοθέτηση νέου ειδικού αποθεματικού για την εξυπηρέτηση των δαπανών αυξημένης αβεβαιότητας που αφορούν, κυρίως στους τομείς παιδείας, υγείας, κοινωνικής πρόνοιας, άμυνας και ασφάλειας των πολιτών. Το ειδικό αποθεματικό θα χρησιμοποιείται για τη συστηματική ενίσχυση των υπουργείων σε όλη τη διάρκεια του έτους.

Αναδιαμόρφωση Προγράμματος Δημοσίων Επενδύσεων

*Μεταφορά 250 εκατ. ευρώ από το εθνικό σκέλος στο συγχρηματοδοτούμενο, ενισχύοντας τα αναμενόμενα αναπτυξιακά οφέλη, λόγω του υψηλότερου πολλαπλασιαστή του συγχρηματοδοτούμενου σκέλους, δημιουργώντας (δημοσιονομικό όφελος περίπου 170 εκατ. ευρώ).

Επισκόπηση δαπανών και εσόδων και αύξηση αποτελεσματικότητας Γενικής Κυβέρνησης

*Επισκόπηση δαπανών και εσόδων με σκοπό οι υπηρεσίες που παρέχουν οι φορείς της Γενικής Κυβέρνησης να έχουν μεγαλύτερη ανταποδοτικότητα για τους πολίτες. Ειδικότερα, η επισκόπηση δαπανών και εσόδων καλύπτει περισσότερες από 20 ειδικές δράσεις που αφορούν τομείς όπως η εισιτηριοδιαφυγή, η βελτιστοποίηση μεθόδων είσπραξης δημοτικών εσόδων, η εξοικονόμηση ενέργειας, η ηλεκτρονική διακίνηση εγγράφων, η αξιοποίηση δημόσιων κτιρίων κ.ά. Επίσης βελτιώνεται η αποτελεσματικότητα των δαπανών και προγραμμάτων του ΟΑΕΔ.

Καταπολέμηση φοροδιαφυγής

*Η καταπολέμηση της φοροδιαφυγής, η μείωση της παραοικονομίας και η διεύρυνση της φορολογικής βάσης, επισημαίνεται στο προσχέδιο, είναι απαραίτητη προϋπόθεση για να μειωθούν περαιτέρω τα φορολογικά βάρη στους πολίτες που είναι συνεπείς στις υποχρεώσεις τους. Η ενίσχυση των ηλεκτρονικών συναλλαγών είναι αποδεδειγμένα το πιο αποτελεσματικό μέτρο σε αυτήν την κατεύθυνση. Για αυτόν τον σκοπό θεσμοθετείται αυξημένος συντελεστής 30% κατά τη δήλωση φορολογίας εισοδήματος δαπανών με ηλεκτρονικά μέσα πληρωμής. Η προσπάθεια αντιμετώπισης της φοροδιαφυγής δεν είναι άλλωστε υπόθεση αποκλειστικά και μόνο του κράτους. Αφορά ολόκληρη την κοινωνία και ιδίως τους φορολογούμενους πολίτες, η κινητοποίηση των οποίων σε συνδυασμό με τη μείωση των φορολογικών συντελεστών την οποία ενσωματώνει ο προϋπολογισμός του 2020, δημιουργεί το απαραίτητο πλαίσιο περιορισμού της φοροδιαφυγής και εξασφάλισης πρόσθετου δημοσιονομικού χώρου που θα χρησιμοποιηθεί στα επόμενα έτη για τον περαιτέρω περιορισμό των φορολογικών βαρών και την αύξηση των κοινωνικών δαπανών (επιπλέον έσοδα 642 εκατ. ευρώ).

Αναπροσαρμογή αντικειμενικών αξιών ακινήτων

*Η αναπροσαρμογή των αντικειμενικών αξιών με βάση τις πραγματικές αξίες, θα συμβάλλει στην αύξηση της εισπραξιμότητας σε ιδιοκτησίες συγκεκριμένων περιοχών της χώρας, που τώρα το επίπεδο των αντικειμενικών αξιών είναι αρκετά χαμηλότερο έναντι της εμπορικής αξίας, καθώς και σε περιοχές της χώρας με πολύ υψηλή αξία ακινήτων (πολυτελείς παραθεριστικές περιοχές), που έως τώρα δεν λαμβάνονταν υπόψη. Αυτή η παρέμβαση, όπως αναφέρεται στο προσχέδιο, θα δώσει τη δυνατότητα για περαιτέρω μείωση των βαρών στους πολίτες που κατέβαλαν δυσανάλογα υψηλούς φόρους ακίνητης περιουσίας (έσοδα 142 εκατ. ευρώ).

*Ενίσχυση των ελέγχων σε πλατφόρμες βραχυχρόνιας μίσθωσης ακινήτων (π.χ. Airbnb), με επιπλέον έσοδα 60 εκατ. ευρώ

Επιτάχυνση επίλυσης εκκρεμών φορολογικών διαφορών στα διοικητικά δικαστήρια

*Η ταχύτερη εκκαθάριση των φορολογικών εκκρεμοτήτων των πολιτών θα συμβάλλει στην αύξηση των εσόδων του προϋπολογισμού, καθώς και στην αποσυμφόρηση των διοικητικών δικαστηρίων (επιπλέον έσοδα 50 εκατ. ευρώ).

«Στροφή από την υπερφορολόγηση προς την ανάπτυξη»

Το προσχέδιο του προυπολογισμού του 2020 προβλέπει σημαντική αύξηση του ρυθμού ανάπτυξης στο 2,8% και σηματοδοτεί μια ριζική στροφή της οικονομικής πολιτικής από την υπερφορολόγηση και την αποεπένδυση, προς την ανάπτυξη, την απασχόληση και την αύξηση των διαθέσιμων εισοδημάτων όλων των πολιτών, τονίζει σε δήλωσή του ο αρμόδιος για τη Δημοσιονομική Πολιτική υφυπουργός Οικονομικών Θεόδωρος Σκυλακάκης. Ο υφυπουργός Οικονομικών προαναγγέλλει μέτρα διεύρυνσης της φορολογικής βάσης, όπως επέκταση ηλεκτρονικών συναλλαγών και φορολόγηση της ακίνητης περιουσίας με βάση τις πραγματικές αξίες των ακινήτων καθώς και εξορθολογισμό των δαπανών για την εξασφάλιση δημοσιονομικού χώρου, τη μείωση της φορολογίας και την επίτευξη του στόχου για το πρωτογενές πλεόνασμα το οποίο για το 2020 εκτιμάται στο 3,56% του ΑΕΠ.

Στη δήλωση την οποία έκανε ο Θ. Σκυλακάκης, με αφορμή την κατάθεση του προσχεδίου του Προϋπολογισμού στη Βουλή από τον υπουργό Οικονομικών Χρήστο Σταικούρα τονίζονται τα ακόλουθα:

«Το προσχέδιο του προϋπολογισμού του 2020 προβλέπει σημαντική αύξηση του ρυθμού ανάπτυξης από το 1,5% που παρατηρήθηκε το πρώτο εξάμηνο του 2019 στο 2,8% για το 2020. Σηματοδοτεί έτσι μια ριζική στροφή της οικονομικής πολιτικής από την υπερφορολόγηση και την αποεπένδυση, προς την ανάπτυξη, την απασχόληση και την αύξηση των διαθέσιμων εισοδημάτων όλων των πολιτών.

Προβλέπει επίσης μείωση της ανεργίας (από το 17,4% στο 15,6%) και σημαντική αύξηση της ιδιωτικής κατανάλωσης (+1,8%) και των επενδύσεων (+13,4%), που αντανακλούν στην αύξηση των διαθεσίμων εισοδημάτων όλων των πολιτών, μέσω της μείωσης των συντελεστών στη φορολογία εισοδήματος και της αναθέρμανσης της οικονομικής δραστηριότητας. Συνολικά τα μέτρα αναθέρμανσης της Οικονομίας μαζί με τις νέες κοινωνικές πρωτοβουλίες φτάνουν τα 1200 εκατ. ευρώ και περιλαμβάνουν όλα όσα ανακοίνωσε ο πρωθυπουργός Κυριάκος Μητσοτάκης στην πρόσφατη ομιλία του στη Διεθνή Έκθεση Θεσσαλονίκης, τα οποία αφορούν δημοσιονομικά το 2020.

Το 2020 λαμβάνονται ταυτόχρονα μέτρα διεύρυνσης της φορολογικής βάσης (ηλεκτρονικές συναλλαγές, φορολόγηση της ακίνητης περιουσίας με βάση τις πραγματικές αξίες ακινήτων κ.α.) και εξορθολογισμού των δαπανών και των εσόδων της Γενικής Κυβέρνησης. Με τις δράσεις αυτές εξασφαλίζεται δημοσιονομικός χώρος για την μείωση της φορολογίας και την προώθηση της ανάπτυξης και ταυτόχρονα καλύπτεται το δημοσιονομικό κενό που κληρονόμησε η νέα κυβέρνηση για το 2020 (όπως και για το τρέχον έτος), με την ταυτόχρονη διασφάλιση του συμφωνηθέντος κατά πρόγραμμα πρωτογενούς πλεονάσματος, που θα ανέλθει το 2020 στο 3,56% του ΑΕΠ.

Ο προϋπολογισμός του 2020 θέτει τις βάσεις για τον τερματισμό της υπερφορολόγησης και της αποεπένδυσης που χαρακτήρισαν την περίοδο 2016-2018, στη διάρκεια της οποίας ασκήθηκε περιοριστική πολιτική ύψους 11,4 δισ. ευρώ, πέραν και επιπλέον των υψηλών πρωτογενών πλεονασμάτων που είχαν συμφωνηθεί με τους πιστωτές και δημιουργεί το δημοσιονομικό χώρο για την πυροδότηση ενός ενάρετου κύκλου οικονομικής προόδου για τα επόμενα χρόνια. Μια νέα κυβέρνηση εφαρμόζει μια καινούρια οικονομική πολιτική με την φιλοδοξία να θέσει τις βάσεις για μια νέα εποχή για την ελληνική οικονομία και κοινωνία».

Οι φοροελαφρύνσεις στο Προσχέδιο του Προϋπολογισμού

Την αλλαγή σελίδας για την ελληνική οικονομία και κοινωνία σηματοδοτεί ο Προϋπολογισμός του 2020, σύμφωνα με κυβερνητικές πηγές.

Οι ίδιες πηγές σημειώνουν ότι «συνεπείς με τις δεσμεύσεις μας, προχωρούμε τις μειώσεις φόρων και εγγυόμαστε ανάπτυξη και θέσεις εργασίας». «Σε συνέπεια με όσα είχε εξαγγείλει προεκλογικά ο Κυριάκος Μητσοτάκης και σε συνέχεια των δεσμεύσεων που ανέλαβε ο ίδιος στη ΔΕΘ, η νέα οικονομική πολιτική της κυβέρνησης ανακουφίζει τη μεσαία τάξη και τους πιο αδύναμους από τα δυσβάσταχτα φορολογικά βάρη της προηγούμενης κυβέρνησης. Και θέτει τις βάσεις για μια νέα εποχή με υψηλούς ρυθμούς ανάπτυξης, νέες και καλά αμειβόμενες θέσεις εργασίας και σημαντικά αυξανόμενες ξένες και εγχώριες επενδύσεις», αναφέρουν τα κυβερνητικά στελέχη.

Συγκεκριμένα, τονίζουν ότι «για πρώτη φορά στα χρόνια της κρίσης το προσχέδιο του Προϋπολογισμού προβλέπει σημαντική αύξηση του ρυθμού ανάπτυξης από το 1,5% που παρατηρήθηκε το πρώτο εξάμηνο του 2019, στο 2,8% για το 2020. Το γεγονός αυτό στρέφει την οικονομική πολιτική από την υπερφορολόγηση και την αποεπένδυση προς την ανάπτυξη, την απασχόληση και την αύξηση του διαθέσιμου εισοδήματος για κάθε πολίτη. Κλειδί για την αύξηση του ρυθμού ανάπτυξης είναι η μεγάλη άνοδος των επενδύσεων που επιτυγχάνεται με τη μείωση των φορολογικών συντελεστών και τις διαρθρωτικές παρεμβάσεις της οικονομικής πολιτικής της κυβέρνησης. Η σημαντικά θετική συμβολή οφείλεται στους διψήφιους ρυθμούς αύξησης πραγματικών επενδύσεων, τόσο στις κατοικίες και τις λοιπές κατασκευές, όσο και στον εξοπλισμό.

Επιπλέον, η ιδιωτική κατανάλωση το 2020 αναμένεται να αποτυπώσει τα οφέλη από την αύξηση της απασχόλησης, τη μείωση της ανεργίας και τον διπλάσιο ρυθμό αύξησης του μέσου μισθού έναντι του 2019. Ειδικότερα, στον Προϋπολογισμό προβλέπεται μείωση της ανεργίας από το 17,4% στο 15,6%, καθώς και σημαντική αύξηση της ιδιωτικής κατανάλωσης, κατά 1,8%, και των επενδύσεων, κατά 13,4%. 

Συνολικά τα μέτρα αναθέρμανσης της οικονομίας μαζί με τις νέες κοινωνικές πρωτοβουλίες φτάνουν τα 1,2 δισ. ευρώ και περιλαμβάνουν όλα όσα ανακοίνωσε ο πρωθυπουργός Κυριάκος Μητσοτάκης στην πρόσφατη ομιλία του στη Διεθνή Έκθεση Θεσσαλονίκης, τα οποία αφορούν δημοσιονομικά το 2020.

Αφήνοντας πίσω την υπερφορολόγηση, την διαρκή αποεπένδυση και την αχρείαστη περιοριστική πολιτική ύψους 11,4 δισ. ευρώ της περιόδου 2016-2018, ο Προϋπολογισμός του 2020 δημιουργεί τον απαραίτητο δημοσιονομικό χώρο που θα επιτρέψει την ισχυρή ανάπτυξη της εθνικής οικονομίας για τα επόμενα χρόνια. Οι δημοσιονομικές παρεμβάσεις περιέχονται σε ένα ολοκληρωμένο σχέδιο μεταρρυθμίσεων, που αποσκοπεί στη μεγιστοποίηση της κοινωνικής ευημερίας και την αύξηση των εισοδημάτων όλων των πολιτών. 

Αναλυτικά προβλέπονται τα εξής: 

• Ενίσχυση της Οικογένειας και κίνητρα κατά της Υπογεννητικότητας

   – Χορήγηση επιδόματος ύψους 2.000 ευρώ για κάθε παιδί που θα γεννηθεί από την 1η Ιανουαρίου του 2020, με εξαιρετικά διευρυμένα εισοδηματικά κριτήρια που καλύπτουν το 90% των οικογενειών.

   – Μετάπτωση στον χαμηλό συντελεστή ΦΠΑ του 13% των ειδών βρεφικής ηλικίας και των κρανών ασφαλείας.

• Μείωση των φόρων & εισφορών για τα Φυσικά Πρόσωπα

   – Μείωση του εισαγωγικού συντελεστή φορολογίας εισοδήματος στο 9% και αύξηση του αφορολόγητου ορίου για κάθε παιδί.

   – Μείωση των ασφαλιστικών εισφορών εργαζομένων πλήρους απασχόλησης κατά περίπου μια μονάδα βάσης.

• Μείωση των φόρων για τις Επιχειρήσεις

   – Μείωση του φόρου εισοδήματος Νομικών Προσώπων από 28% στο 24% από τη χρήση του 2019.

   – Μείωση της φορολογίας των κερδών που θα διανεμηθούν το 2020 από 10% σε 5%.

• Ενίσχυση της Οικοδομικής Δραστηριότητας

   – Αναστολή του ΦΠΑ στις νέες οικοδομές για τρία (3) έτη και του φόρου υπεραξίας ακινήτων.

   – Επιστροφή μέρους των δαπανών για ανακαινίσεις, ενεργειακή και αισθητική αναβάθμιση κτιρίων που εξοφλούνται με ηλεκτρονικά μέσα πληρωμής, η οποία δεν θα επιφέρει επιπλέον δημοσιονομική επιβάρυνση στον Προϋπολογισμό του 2020.

Στον Προϋπολογισμό του 2020 προβλέπονται, αφενός η διεύρυνση της φορολογικής βάσης (ηλεκτρονικές συναλλαγές, φορολόγηση της ακίνητης περιουσίας με βάση τις πραγματικές αξίες ακινήτων κ.α.), και αφετέρου ο εξορθολογισμός των δαπανών της Γενικής Κυβέρνησης. Έτσι εξασφαλίζεται δημοσιονομικός χώρος για περαιτέρω μειώσεις φόρων που θα φέρουν ισχυρή ανάπτυξη, ενώ παράλληλα καλύπτεται το δημοσιονομικό κενό που κληρονόμησε η νέα κυβέρνηση, καθώς το πρωτογενές πλεόνασμα αναμένεται να ανέλθει το 2020 στο 3,56% του ΑΕΠ».

Πίνακας 1. Βασικά μεγέθη της Ελληνικής Οικονομίας (% ετήσιες μεταβολές, σταθερές τιμές)
	2018	2019	2020
ΑΕΠ	1,9	2,0	2,8
Ιδιωτική κατανάλωση	1,1	0,6	1,8
Δημόσια κατανάλωση	-2,5	1,6	0,6
Ακαθάριστος σχηματισμός παγίου κεφαλαίου	-12,2	8,8	13,4
Εξαγωγές αγαθών και υπηρεσιών	8,7	4,9	5,1
Εισαγωγές αγαθών και υπηρεσιών	4,2	4,1	5,2
Αποπληθωριστής ΑΕΠ	0,6	0,9	1,0
Εναρμονισμένος Δείκτης Τιμών Καταναλωτή	0,8	0,6	0,7
Απασχόληση*	1,7	2,0	1,8
Ποσοστό ανεργίας*	17,8	15,9	14,0
Ποσοστό ανεργίας (Έρευνα Εργατικού Δυναμικού)	19,3	17,4	15,6

Τέλος, τα κυβερνητικά στελέχη επισημαίνουν πως μπαίνει τέλος στην πολιτική της υπερλιτότητας, των υπερπλεονασμάτων και της υπανάπτυξης. «Στο Διάγραμμα 1 απεικονίζεται το πώς η προηγούμενη κυβέρνηση συστηματικά και αχρείαστα άσκησε περιοριστική πολιτική αθροιστικού ύψους 11,4 δισ. ευρώ (υπερπλεονάσματα ύψους 3,21% του ΑΕΠ το 2016, 2,43% το 2017 και 0,82% το 2019), πέραν των όσων είχαν συμφωνηθεί με τους πιστωτές και προκάλεσε επιβράδυνση της ανάπτυξης της Ελληνικής Οικονομίας, με αντίστοιχη μείωση των ρυθμών ανάπτυξης που προβλεπόταν στις αντίστοιχες εισηγητικές εκθέσεις του προϋπολογισμού κάθε έτους(-1,2% το 2017, -0,6% το 2018 και -0,5% το 2020), αφού συνυπολογιστεί και η χρονική υστέρηση που συνεπάγεται η άσκηση της περιοριστικής πολιτικής σε ό,τι αφορά την επίπτωση που επιφέρει στην πραγματική οικονομία», αναφέρουν.