Σε βρόχο για την κυβέρνηση τείνει να μετατραπεί το προσφυγικό-μεταναστευτικό, καθώς επτά μήνες μετά την ανάληψη της εξουσίας από τη Ν.Δ. η προεκλογική στρατηγική της για το ζήτημα μοιάζει με… τέρας που ετοιμάζεται να την καταπιεί. Το εκρηκτικό κλίμα που επικρατεί στη Λέσβο αλλά και στα υπόλοιπα νησιά του βορειοανατολικού Αιγαίου, τόσο από τους παγιδευμένους εκεί πρόσφυγες και μετανάστες όσο και από τους ντόπιους, μαζί με τις παλινωδίες της κυβέρνησης στην αντιμετώπιση του ζητήματος δημιουργούν μια ανεξέλεγκτη κατάσταση για την οποία δεν μπορεί πλέον να κατηγορηθεί ούτε η «κυρα-Τασία» ούτε ο ΣΥΡΙΖΑ που «καλούσε τους πάντες στην Ελλάδα». 

Αντιθέτως η κυβέρνηση μοιάζει να αδυνατεί να εφαρμόσει έστω και κατ’ ελάχιστον τις δεσμεύσεις και τις εξαγγελίες της για την αποσυμφόρηση των νησιών αλλά και την επιτάχυνση των διαδικασιών απονομής ασύλου σε όσους το δικαιούνται. Ειδικά η Λέσβος μοιάζει με πυριτιδαποθήκη έτοιμη να εκραγεί, καθώς οι απελπισμένοι μετανάστες και πρόσφυγες που βρίσκονται στο κολαστήριο της Μόριας βγήκαν στους δρόμους και πυροδότησαν ακραίες αντιδράσεις από ακροδεξιά στοιχεία (και όχι μόνο) στο νησί, με τοπικά ΜΜΕ να μιλούν ακόμη και για τάγματα εφόδου που επιτίθενται σε πρόσφυγες και μετανάστες αλλά και σε μέλη ΜΚΟ που βρίσκονται εκεί. 

Μπροστά σε αυτό το ανεξέλεγκτο σκηνικό η κυβέρνηση μοιάζει να βρίσκεται σε ισορροπία τρόμου δεχόμενη κριτική τόσο από την αντιπολίτευση για απουσία ανθρωπισμού και καταπάτηση δικαιωμάτων όσο και από τις τοπικές αρχές στα νησιά αλλά και στην ενδοχώρα, για την αδυναμία αποσυμφόρησης των νησιών αλλά και για τη μεταφορά προσφύγων και μεταναστών από τα νησιά στην ενδοχώρα, όπως είχε δεσμευτεί προεκλογικά αλλά και αμέσως μετά την ανάληψη της εξουσίας. 
Την ίδια στιγμή, τοπικοί παράγοντες στα νησιά του βορείου Αιγαίου πιέζουν ασφυκτικά την κυβέρνηση να λάβει μέτρα αποσυμφόρησής τους με τον περιφερειάρχη να ζητά να κηρυχθεί η περιοχή σε κατάσταση έκτακτης ανάγκης και τους κατοίκους να απειλούν ότι θα πάρουν την κατάσταση στα χέρια τους. 

Εκρηκτική κατάσταση 

Επί της ουσίας, πάντως, το Μαξίμου είναι με την πλάτη στον τοίχο. Η πολύμηνη παραμονή των προσφύγων και των μεταναστών στα νησιά σε συνθήκες ασφυξίας, ο παράλληλος εγκλωβισμός των τοπικών κοινωνιών που ενδεχομένως να νιώθουν ότι διαψεύστηκαν οι προσδοκίες από τη νέα κυβέρνηση, οι μετ’ εμποδίων μετακινήσεις από τα νησιά στην ενδοχώρα, καθώς υπάρχουν σφοδρές αντιδράσεις για τη μετεγκατάσταση, η λύση του πλωτού φράχτη για την ανακοπή των ροών που έχει δεχθεί μεγάλη αμφισβήτηση, η κατάσταση στη Συρία με τις μάχες στην Ιντλίμπ να οδηγούν ακόμα περισσότερους Σύρους στην έξοδο και οι προειδοποιήσεις Ερντογάν ότι η Τουρκία δεν μπορεί να δεχθεί άλλους πρόσφυγες, δημιουργούν μια εκρηκτική κατάσταση.

Μπορεί ο Αλκιβιάδης Στεφανής να είναι ο στρατηγός της κυβέρνησης, ωστόσο ο Νότης Μηταράκης είναι το πρόσωπο των ειδικών αποστολών. Το μεταναστευτικό (όπως επιμένει να το αποκαλεί η κυβέρνηση, αντί για προσφυγικό, δίνοντας το στίγμα) είναι ξεκάθαρο πλέον ότι υποτιμήθηκε στην αρχή της διακυβέρνησης. Το υποδηλώνει η εσπευσμένη δημιουργία υπουργείου Μεταναστευτικής Πολιτικής, που οδήγησε στον περιορισμό των αρμοδιοτήτων του εθνικού συντονιστή.
Το Νοέμβριο ο Αλκιβιάδης Στεφανής παρουσίαζε κατά τη διάρκεια του μπρίφινγκ το επιχειρησιακό σχέδιο (αυστηρότερη φύλαξη συνόρων, κλειστά κέντρα στα νησιά, αποσυμφόρηση δομών, κλείσιμο της Μόριας και αντισταθμιστικά οφέλη για τις τοπικές κοινωνίες, ήταν τα βασικά σημεία), ωστόσο πλέον ο ίδιος έχει μόνο την ευθύνη φύλαξης των συνόρων και ο Γιώργος Κουμουτσάκος τη διεθνή διάσταση του ζητήματος.

Συνεπώς, τα κάστανα από τη φωτιά θα πρέπει να τα βγάλει ο Νότης Μηταράκης, ο οποίος στην πρώτη μεγάλη κρίση που αντιμετώπισε ως υπουργός, την πορεία των 2.000 αιτούντων άσυλο τη Δευτέρα στη Λέσβο που οδήγησε σε πρωτοφανείς συγκρούσεις με την αστυνομία, άφησε υπόνοιες για υποκίνηση τέτοιων αντιδράσεων. 
Χαρακτηριστικές της αμηχανίας της κυβέρνησης μπροστά στην επικρατούσα κατάσταση είναι οι δηλώσεις του υπουργού και του αναπληρωτή υπουργού Μετανάστευσης Νότη Μηταράκη και Γιώργου Κουμουτσάκου αντίστοιχα, για ένα ζήτημα που δείχνει ότι δεν μπορεί να αντιμετωπίσει η κυβέρνηση. 

Ο μεν Μηταράκης σε δήλωσή του άφησε να εννοηθεί ότι τα επεισόδια και οι αντιδράσεις προσφύγων και μεταναστών ήταν υποκινούμενες, ενώ ο Κουμουτσάκος (Θέμα 104,6) σημείωσε χαρακτηριστικά ότι «υπάρχει μια χρονική σύμπτωση της διακηρυγμένης βούλησης να μπει τάξη σε αυτό το σκοτεινό δίκτυο και της εξέγερσης που έγινε στη Μυτιλήνη. Δεν λέω ότι σε δύσκολες καταστάσεις δεν αναπτύσσονται αιτίες που οδηγούν σε αυτές τις εικόνες, αλλά δεν μπορεί να παραγνωρίσει κανείς τη χρονική σύμπτωση».
Σε παρόμοιο ύφος ήταν και οι δηλώσεις του Στέλιου Πέτσα μία μέρα μετά, ο οποίος έστειλε το μήνυμα ότι μπορεί κάποιοι να δυσφορούν, αλλά θα πρέπει να καταλάβουν ότι η πολιτική άλλαξε και η κυβέρνηση αναπτύσσει όλους τους άξονες του σχεδίου της. «Το αν υπάρχουν υποκινούμενα επεισόδια από κάποιους που μπορεί να νομίζουν ότι θίγονται ή από κάποιους που δυσφορούν, αυτό θα το εξετάσουν οι αρμόδιες Αρχές. Εμείς αυτό που έχουμε να κάνουμε είναι να υλοποιήσουμε το σχέδιό μας και να βάλουμε μία τάξη σε μία αναρχία, η οποία υπάρχει» είπε ο κυβερνητικός εκπρόσωπος. 

Ο Πέτσας πρόσθεσε μάλιστα πως η κυβέρνηση προχωρά στη δημιουργία κλειστών δομών και «δεσμευόμαστε ότι θα κλείσουν οι ανοιχτές άναρχες δομές, που εν πολλοίς προκαλούν και τα προβλήματα που είδαμε. Όσον αφορά το βραχυπρόθεσμο στάδιο, δηλαδή τι κάνουμε μέχρι να δημιουργηθούν οι κλειστές δομές, ενισχύουμε την παρουσία των αστυνομικών δυνάμεων στην περιοχή για να μην υπάρχει κάποιο ζήτημα και ελέγχουμε ενδεχόμενη υποκίνηση τέτοιου είδους επεισοδίων». 

Έλεγχος ΜΚΟ

Και ενώ το σχέδιο για κλειστά κέντρα κράτησης φαίνεται να πέφτει επάνω σε τοίχο από την Κομισιόν, η οποία θεωρεί παράνομη μια τέτοια πρακτική, την ίδια ώρα η κυβέρνηση μοιάζει να στρέφει το ενδιαφέρον της στις ΜΚΟ, τις οποίες κατηγορεί για αδιαφάνεια και έλλειψη λογοδοσίας. 
Το κυβερνητικό στρατόπεδο προχώρησε μάλιστα και σε ψήφιση σχετικής τροπολογίας με την οποία δημιουργεί μητρώο για τις οργανώσεις αυτές με στόχο να ελέγξει τη δράση τους και να διαπιστώσει αν κάποιες από αυτές δεν περιορίζονται απλώς στην παροχή ανθρωπιστικής βοήθειας, αλλά συμμετέχουν και σε… πιο αδιαφανείς δραστηριότητες στα νησιά. 

«Στο πλαίσιο εφαρμογής του μητρώου για τις ΜΚΟ, πλέον δεν θα είναι μόνη υποχρέωση να καταγράφεται η ΜΚΟ ως τέτοια, αλλά να δηλώνονται και τα μέλη και οι συνεργασίες, τα πρόσωπα που έχει η κάθε μια από αυτές για να υπάρχει καλύτερος έλεγχος της δράσης τους» σημείωσε χαρακτηριστικά ο Πέτσας στην ενημέρωση των πολιτικών συντακτών.
«Στόχος μας είναι να υπάρξει έλεγχος στη δράση εκατοντάδων ΜΚΟ που λειτουργούν στη χώρα μας. Στο μητρώο αυτό θα καταχωρούνται τα μέλη, οι υπάλληλοι, αλλά και οι συνεργάτες των Οργανώσεων, ώστε να υπάρχει διαφάνεια και λογοδοσία, καθώς πολλές ΜΚΟ συνέβαλαν καθοριστικά στην αντιμετώπιση του προβλήματος, αλλά άλλες λειτούργησαν με προβληματικό και παρασιτικό τρόπο». 

Από την πλευρά του, μιλώντας στη Βουλή, ο Γιώργος Κουμουτσάκος έκανε τη διαπίστωση ότι η κυβέρνηση βρήκε μια κατάσταση με 80.000 αιτήσεις ασύλου να εκκρεμούν, με υπερπληθυσμούς στα κέντρα υποδοχής, με μηδενικές επιστροφές και με «μαύρα κυκλώματα να τρέφονται από το προσφυγικό πρόβλημα». Η αναφορά ήταν για κάποιες ΜΚΟ που χαρακτηρίστηκαν «σκοτεινό δίκτυο» μαζί με γιατρούς και δικηγόρους, το οποίο, κατά τον υπουργό αναπληρωτή Μετανάστευσης, καμία κυβέρνηση δεν μπορεί να «σπάσει» μέσα σε λίγους μήνες.

«Αρκεί να σκεφτεί κανείς ότι το 80% των αιτούντων έβγαιναν ως ευάλωτοι, ώστε να ξεκινήσει πάλι ένας φαύλος κύκλος με αιτήσεις, γιατρούς, δικηγόρους κ.ά. Τι έκανε ο νόμος ασύλου του ΣΥΡΙΖΑ; Ήταν νόμος παραγωγής καθυστερήσεων που έτρεφε αυτό το μαύρο κύκλωμα» ανέφερε ο υπουργός αναπληρωτής Μετανάστευσης. 

Η ρύθμιση

Ειδικότερα, η τροπολογία προβλέπει τη σύσταση για πρώτη φορά στο υπουργείο Μετανάστευσης και Ασύλου μητρώου μελών Μη Κυβερνητικών Οργανώσεων που δραστηριοποιούνται σε θέματα διεθνούς προστασίας, μετανάστευσης και κοινωνικής ένταξης, καθώς και των μελών, των υπαλλήλων και των συνεργατών τους που δραστηριοποιούνται στην Ελλάδα. Παράλληλα, θα οριστεί ειδικός γραμματέας ΜΚΟ, ο οποίος θα αναλάβει τη διαχείριση του μητρώου, ενώ με υπουργική απόφαση θα εξειδικευτούν οι προϋποθέσεις εγγραφής και διαγραφής των μελών από το μητρώο. 

«Γαλάζιες» πηγές ανέφεραν πως η ρύθμιση προβλέπει για πρώτη φορά ως προϋπόθεση εγγραφής των ελληνικών και ξένων ΜΚΟ στο μητρώο του υπουργείου Μετανάστευσης και Ασύλου την ανάγκη καταχώρισης και πιστοποίησης και των φυσικών προσώπων που δραστηριοποιούνται σε αυτές με ονοματεπώνυμο. Μέλη, υπαλλήλους και συνεργάτες έχουν υποχρέωση να δηλώσουν και οι ήδη εγγεγραμμένες ΜΚΟ σε προθεσμία τριών μηνών. 

Για τη νομοθετική πρωτοβουλία της κυβέρνησης οι ίδιες πηγές σημείωναν πως «ο έλεγχος από την πολιτεία σε ατομικό επίπεδο θα είναι ενδελεχέστερος. Κανένα πρόσωπο δεν θα μπορεί να δραστηριοποιείται σε δομές ή στις ακτές, χωρίς να διαθέτει σχετική πιστοποίηση/ταυτότητα από το υπουργείο Μετανάστευσης και Ασύλου. Οι ΜΚΟ θα έχουν την υποχρέωση να δηλώνουν τα άτομα (μέλη, υπαλλήλους, συνεργάτες) που θα δραστηριοποιούνται και πού, ενώ αυτά θα πρέπει να φέρουν ταυτότητα μέλους/πιστοποίηση για να δραστηριοποιούνται». 

Μάλιστα «γαλάζιοι» κύκλοι επισήμαιναν πως «οι προηγούμενες νομοθετικές πρωτοβουλίες (2016, 2018) που αφορούσαν τη σύσταση Εθνικού Μητρώου Ελληνικών και Ξένων ΜΚΟ που δραστηριοποιούνταν σε δράσεις κοινωνικού και ανθρωπιστικού χαρακτήρα και τη λειτουργία τους, δεν προέβλεπαν κανόνες διαπίστευσης/πιστοποίησης για τα φυσικά πρόσωπα». 

Του Αγίου Βαλεντίνου 

Σκληρή πολιτική κόντρα σε επίπεδο πολιτικών αρχηγών με αντικείμενο της αντιπαράθεσης τα εργασιακά ζητήματα αναμένεται να σημειωθεί στην Ολομέλεια της Βουλής ανήμερα του… Αγίου Βαλεντίνου. 
Σύμφωνα με ανακοίνωση του πρωθυπουργικού γραφείου, ο Κυριάκος Μητσοτάκης επέλεξε, με δεδομένο ότι έχουν κατατεθεί δύο επίκαιρες ερωτήσεις για τα εργασιακά ζητήματα, από τον αρχηγό της αξιωματικής αντιπολίτευσης Αλέξη Τσίπρα και τον γενικό γραμματέα της Κ.Ε. του ΚΚΕ Δημήτρη Κουτσούμπα αντίστοιχα, να καταθέσει αίτημα προς τον πρόεδρο της Βουλής Κώστα Τασούλα, σύμφωνα με το άρθρο 142Α του Κανονισμού της Βουλής, για τη διεξαγωγή ειδικής συνεδρίασης της Ολομέλειας για τα παραπάνω θέματα την Παρασκευή 14 Φεβρουαρίου 2020.