Ανέκαθεν υπήρχε η διαμάχη μεταξύ των φιλόζωων σχετικά με τη στείρωση των κατοικίδιων ζώων. Πρέπει να τα στειρώνουμε ή παρεμβαίνουμε στη φύση τους; Τα σώζουμε από τις ορμές τους ή τα καταδικάζουμε σε μια ζωή αδράνειας και βαρεμάρας;

Καταρχήν, ας απομυθοποιήσουμε κάποιες λανθασμένες αντιλήψεις περί της στείρωσης:

• Η στείρωση δε θέτει σε κίνδυνο τη ζωή του ζώου. Είναι μια απλή, σύντομη και ανώδυνη επέμβαση, που προστατεύει το ζώο από πολλές μελλοντικές ασθένειες, από την οποία αναρρώνουν σε 12-24 ώρες.

• Η συμπεριφορά του ζώου δεν αλλάζει. Μπορεί να είναι πιο ήρεμο μετά τη στείρωση, καθώς δεν βρίσκεται σε συνεχή αναβρασμό για να βρει ταίρι, αλλά σε καμιά περίπτωση δε γίνεται ληθαργικό επειδή το στειρώσαμε.

• Τα ζώα δεν παχαίνουν λόγω της στείρωσης, αλλά επειδή κινούνται λιγότερο αφού δεν ψάχνουν να ζευγαρώσουν, και οι ιδιοκτήτες τους τα ταΐζουν ανεξέλεγκτα. Οι ειδικές τροφές που υπάρχουν για στειρωμένα ζώα τα προστατεύουν από προβλήματα που μπορεί να προκύψουν στα νεφρά και στην ουροδόχο κύστη, και διατίθενται σε κάθε εύρος τιμών.

• «Παρεμβαίνουμε στη φύση τους»: το αστικό περιβάλλον δεν είναι το φυσικό περιβάλλον για τα κατοικίδια ζώα. Τα αυτοκίνητα, το τσιμέντο, η απουσία της φυσικής τροφής τους, οι φόλες, δεν είναι μέρος της φύσης τους. Το γεγονός ότι εξημερώσαμε τους σκύλους και τις γάτες είναι εξ’ ορισμού παρέμβαση στη φύση. Επομένως, αυτό το επιχείρημα είναι ανεδαφικό. Επιπλέον, το ζευγάρωμα δεν είναι μια πράξη απόλαυσης για τα ζώα, παρά μια πράξη ανάγκης που οδηγείται από το ένστικτο. Ειδικά για τις θηλυκές γάτες, το ζευγάρωμα είναι επώδυνο και συχνά ανεπιθύμητο.

• Τα ζώα δεν έχουν αίσθηση του ανδρισμού τους, ούτε νιώθουν τη χαρά της μητρότητας. Αυτές είναι ανθρωποκεντρικές προσεγγίσεις, που δεν ανταποκρίνονται στην πραγματικότητα. Τα ζώα οδηγούνται από τις ορμές τους, και ζουν εξίσου ευτυχισμένα, αν όχι περισσότερο, χωρίς αυτές.

• «Αν στειρώνουμε, σε λίγο θα εξαφανιστεί το είδος»: Οι σκύλοι και οι γάτες αναπαράγονται με μεγάλο ρυθμό. Επίσης, είναι τόσο πολλά τα αδέσποτα ζώα στην Ελλάδα, που είναι ρεαλιστικά ανέφικτο να στειρωθούν όλα.

Τι οφέλη προσφέρει η στείρωση στους σκύλους και τις γάτες:

• Περιορίζει την αύξηση των αδέσποτων ζώων. 

Αυτό έχει ως αποτέλεσμα λιγότερα ατυχήματα, λιγότερα ζώα που υποφέρουν στο δρόμο, μακροζωία και καλύτερη υγεία των ζώων που ζουν αδέσποτα, μικρότερες αποικίες αδέσποτων και επομένως, καλύτερες συνθήκες υγιεινής του δημόσιου χώρου. Έρευνες έχουν δείξει ότι οι στειρωμένες αδέσποτες γάτες «φυλάνε» το χώρο τους, μη επιτρέποντας σε νέα ζώα να εισέλθουν στην περιοχή τους. 

• Το ζώο ηρεμεί από τις ορμές του.

Καθώς οι ιδιοκτήτες συνήθως δεν επιθυμούν εγκυμοσύνες, ένα αστείρωτο ζώο υποφέρει από ανικανοποίητους οίστρους και μπορεί να γίνει δύστροπο και επιθετικό. Οι δε αστείρωτες γάτες, κινδυνεύουν να χαθούν ή και να τραυματιστούν πέφτοντας από το μπαλκόνι, καθώς προσπαθούν να βγουν στο δρόμο προς αναζήτηση ζευγαρώματος. Μειώνονται λοιπόν οι τάσεις φυγής των αρσενικών ζώων, όπως και το μαρκάρισμα των γάτων, που αφήνει μια δυσάρεστη μυρωδιά στο χώρο που δύσκολα καθαρίζει. Τέλος, σταματούν τα επίμονα νιαουρίσματα της θηλυκής γάτας, που είναι ιδιαίτερα έντονα και ενοχλητικά κατά τις νυχτερινές ώρες.

• Μειώνεται ο κίνδυνος καρκίνου και ιογενών λοιμώξεων.

Τα αστείρωτα θηλυκά ζώα κινδυνεύουν από πυομήτρα, καρκίνο της μήτρας, του μαστού και των ωοθηκών, ενώ τα αρσενικά από καρκίνο των όρχεων και του προστάτη. Επίσης, λόγω της επιθετικότητας και των τσακωμών μεταξύ αρσενικών, αλλά και κατά το ζευγάρωμα, πολλές θανατηφόρες ιογενείς ασθένειες μπορεί να μεταφερθούν από το ένα ζώο στο άλλο, όπως για παράδειγμα η λευχαιμία και το Aids των αιλουροειδών.

Εν κατακλείδι, η στείρωση είναι μια πράξη αγάπης προς τους σκύλους και τις γάτες. Να υπενθυμίσουμε ότι βάσει νόμου, οι ιδιοκτήτες ζώων συντροφιάς είναι υποχρεωμένοι να στειρώσουν το ζώο τους. Όσο για αυτούς που επιμένουν να ζευγαρώνουν τα ζώα τους για να δώσουν «ρατσάτους» απογόνους, να θυμίσουμε πως υπάρχουν χιλιάδες ζώα αδέσποτα και παρατημένα που ψάχνουν οικογένεια, με εξίσου καλό χαρακτήρα, είτε είναι ράτσας είτε ημίαιμα. Καλό θα ήταν να δώσουμε προτεραιότητα σε αυτά, αντί να παράγουμε κουτάβια και γατάκια που μπορεί να καταλήξουν και αυτά στο δρόμο, λόγω ανεύθυνων ιδιοκτητών.

Τα ζώα δεν είναι διασκέδαση ούτε παιχνίδια. Πριν υιοθετήσετε κάποιο, να ζυγίσετε τις ευθύνες της πράξης σας και μην πάρετε ζώο, αν δε σκοπεύετε να του προσφέρετε μια ήρεμη ζωή γεμάτη αγάπη και φροντίδα για τα επόμενα 10-20 χρόνια.