Ο Ελληνας γιατρός στη Σουηδία Γιώργος Γαρεφαλάκης αναλύει το διαφορετικό τρόπο με τον οποίο η Σουηδία παλεύει με τον κορωνοϊό και διαλύει μύθους (μέσα από συνέντευξή στο news247.gr  για το γνωστό σε όλους “σουηδικό μοντέλο”.  

O Γιώργος Γαρεφαλάκης γεννήθηκε, μεγάλωσε, πήγε σχολείο και τελικά έγινε γιατρός στη Σουηδία. Δούλεψε επί σειρά ετών στο δημόσιο σύστημα υγείας της χώρας και εν συνεχεία άνοιξε το δικό του ιατρείο. 

Ακραία μέτρα δεν υπάρχουν;

“Οχι ακόμη. Μπορώ να πω όμως ότι οι οδηγίες τηρούνται. Για παράδειγμα, στο δικό μου ιατρείο οι άνθρωποι από 75 χρόνων και πάνω ακύρωσαν όλα τα ραντεβού της, μένουν μέσα. Τα εμπορικά καταστήματα όμως μένουν ανοιχτά, όπως και τα σούπερ μάρκετ βεβαίως. Δεν έχει κλείσει τίποτα εκτός από τα γυμνάσια, τα λύκεια και τα πανεπιστήμια”.

Τα δημοτικά;

“Οχι, γιατί σκέφτονται ως εξής. Αν κάποια από τα παιδιά έχουν γονείς που εργάζονται στα νοσοκομεία έχουν μεγαλύτερες πιθανότητες να νοσήσουν. Εκτός αυτού, θα χρειαστεί να βρεθούν άνθρωποι να κρατήσουν αυτά τα παιδιά. Αν οι γονείς πάρουν άδεια γι’ αυτό το λόγο, το διαθέσιμο προσωπικό στα νοσοκομεία αυτήν την κρίσιμη ώρα θα μειωθεί και αυτό είναι κάτι που δεν επιθυμούν σε καμία περίπτωση”.

Συμπερασματικά, μήπως είναι λίγο…χαλαρή η αντιμετώπιση από πλευράς πολιτείας;

“Εξαρτάται από ποια πλευρά το βλέπει ο καθένας. Είμαι σε θέση να συγκρίνω τις κοινωνίες της Σουηδίας και της Ελλάδας. Στη Σουηδία υπάρχει πολύ μεγάλη εμπιστοσύνη στις αρχές διαχρονικά. Ετσι το σχέδιο εκτελείται. Γι’ αυτό και δεν έχει αποφασιστεί-μέχρι στιγμής τουλάχιστον-η γενική καραντίνα. Από την άλλη πλευρά, πρέπει να σας πω ότι προετοιμάζονται για όλα τα ενδεχόμενα. Και υπάρχει βέβαια και διάσταση απόψεων μεταξύ των ειδικών για την αντιμετώπιση του ιού. Οπότε ναι, θα έλεγα ότι είναι πιο χαλαρή η αντιμετώπιση”.

Οι αντοχές του συστήματος υγείας είναι ακόμη και στην προηγμένη Σουηδία συγκεκριμένες

“Τα καταφέρνουν μέχρι στιγμής” μας πληροφορεί ο Γιώργος, “αλλά υπάρχουν φωνές συναδέλφων ότι ενδεχομένως να προκύψει πρόβλημα αν αυξηθούν τα περιστατικά. Τα νοσοκομεία προετοιμάζονται, κατασκευάζονται ιατρεία σε εξωτερικούς χώρους. Θεσμικά η κυβέρνηση έχει φροντίσει, έχει την άδεια να εφαρμόσει όποιο μέτρο επιθυμεί. Θα τα πω λίγο σχηματικά. Αλλοι έχουν ήδη πυροβολήσει, εδώ έχουν το δάχτυλο στην σκανδάλη. Η μεγαλύτερη ανησυχία έχει να κάνει με την κατάσταση της υγείας του προσωπικού και το αν θα φτάσουν οι ΜΕΘ για όλους. Σε όλη τη χώρα είναι 526”.

Αρα, μήπως είναι άνθρακες ο θησαυρός του σουηδικού μοντέλου;

“Την παρακολουθώ χρόνια αυτήν τη συζήτηση. Θα σας δώσω την προσωπική μου εκτίμηση. Η εικόνα που υπάρχει στο εξωτερικό, άρα και στην Ελλάδα, για το σουηδικό μοντέλο δεν ανταποκρίνεται στην πραγματικότητα. Στην ακμή του το σύστημα βρέθηκε από τέλη της δεκαετίας του 50 μέχρι τα μέσα της δεκαετίας του 80. Από εκεί και πέρα δεν ακμάζει, να το πω έτσι. Από το 2010 κιόλας υπήρχαν προβλήματα πρόσβασης στις πρωτοβάθμιες μονάδες υγείας αλλά και στο ζήτημα της αναμονής για προγραμματισμένα ραντεβού. Δεν έχει σταματήσει αυτό 10 χρόνια αργότερα. Η αναμονή μπορεί να κρατήσει από 6 μέχρι 8 εβδομάδες για τακτικά ραντεβού. Ξέρετε που δουλεύει αρκούντως αποτελεσματικά ακόμη το σύστημα; Στα επείγοντα και στις πολύ σοβαρές ασθένειες όπως ο καρκίνος. Αν διαγνώσω, ας πούμε, μία κακοήθεια στο ιατρείο μου, όλα γίνονται πολύ γρήγορα. Σε μία εβδομάδα από τη διάγνωση γίνεται ακόμα και επέμβαση για την αφαίρεση του όγκου. Η ίδια γρήγορη αντίδραση υπάρχει στα τροχαίο και τους σοβαρούς τραυματισμούς εν γένει”.

Κλείνουμε με μερικές νότες αισιοδοξίας που τόσο έχουμε ανάγκη όλοι μας αυτές τις ώρες

“Ξέρετε τι με χαροποιεί αλλά και τι με δυσαρεστεί ταυτόχρονα. Πολλοί Ελληνες γιατροί κάνουν έξοχη δουλειά στη Σουηδία στον τομέα της έρευνας. Με κάνει χαρούμενο να το διαπιστώνω αυτό αλλά με λυπεί ταυτόχρονα η σκέψη ότι αυτοί οι άνθρωποι λείπουν από το ελληνικό σύστημα. Σε ότι αφορά τον κορονοϊό, εγώ είμαι αισιόδοξος, θα πάμε καλά. Δεν έχουμε στοιχεία ότι οδεύουμε να γίνουμε Ιταλία, δεν θέλουμε να υπάρξει κανένας πανικός. Ακόμα και αυτοί που βγαίνουν τηρούν τα μέτρα, τις αποστάσεις, τα πάντα. Πουθενά δεν θα δεις μεγάλες παρέες. Φυσικά υπάρχει έλλειψη στα τεστ, όπως παντού, δεν γίνεται γενικό screaning στον πληθυσμό αλλά προετοιμάζονται για όλα τα ενδεχόμενα. Τα δεδομένα μπορούν να αλλάξουν ανά πάσα στιγμή.

Όσο για τους Ελληνες εν Ελλαδι ξέρω ότι θα τα καταφέρουμε όπως πάντα. Μας ταιριάζει μία μαντινάδα που λέγεται στα μέρη μου: Μαύρο γεράκι μ’ έμαθε ν’ ανοίγω τα φτερά μου/ και του ανέμου η οργή τρέμει το πέταγμά μου”.