Τα αρχικά του ΑΣΠΙΔΑ (Αξιωµατικοί Σώσατε Πατρίδα Ιδανικά Δηµοκρατία Αξιοκρατία) έγιναν γνωστά στις 18 Μαΐου του 1965 από µια εφηµερίδα της Λάρισας η όποια ανήκε σε τοπικό πολιτευ­τή της ΕΡΕ.

Τα αρχικά του ΑΣΠΙΔΑ (Αξιωµατικοί Σώσατε Πατρίδα Ιδανικά Δηµοκρατία Αξιοκρατία) έγιναν γνωστά στις 18 Μαΐου του 1965 από µια εφηµερίδα της Λάρισας η όποια ανήκε σε τοπικό πολιτευ­τή της ΕΡΕ. Ο «Ηµερήσιος Κήρυξ» αποκάλυ­πτε, λοιπόν, ότι στους κόλπους του στρατού δρούσαν δύο συνωµοτικές οργανώσεις, η αρι­στερής απόκλισης οργάνωση ΑΣΠΙΔΑ και η κε­ντρώας απόκλισης ΦΕΑ (Φρουρός Ελευθερίας – Ανεξαρτησίας).

Η είδηση δεν άργησε να αναπαραχθεί την εποµένη στον κεντρικό αθηναϊκό Τύπο δηµιουργώντας µια σχετική αναστάτωση, η οποία δεν άργησε να λάβει εκρηκτικές διαστάσεις. Αντί λοιπόν άµεσης διάψευσης των ανοησιών του δηµοσιεύµατος, η κυβέρνηση ανακοίνω­σε ότι το υπουργείο Άµυνας είχε ήδη αναθέ­σει αρµοδίως τη διενέργεια διερεύνησης της υπόθεσης. Αποτέλεσµα ήταν η υπόθεση ΑΣΠΙ­ΔΑ να προκαλέσει τέτοιον πολιτικό σάλο ώστε να επισκιαστεί κάθε άλλη δραστηριότητα της επικαιρότητας. Ακολούθησε η ρήξη του πρω­θυπουργού Γ. Παπανδρέου µε τον υπουργό Εθνικής Άµυνας, η οποία ήρθε στο φως της δηµοσιότητας την 1 Ιουλίου. Ο Παπανδρέ­ου έπαυσε τον Γαρουφαλλιά, αλλά αυτήν την αποποµπή δεν την έκανε δεκτή ο νεαρός άναξ µε προκλητικό τρόπο, οδηγώντας ο ηλίθιος, ξενόφερτος, εγκάθετος βασιλιάς σε ένα τεράστιο πολιτικό πρόβληµα το οποίο πλήρωσε ακριβά η χώρα. Αµέσως άρχισε µια αλληλο­γραφία ανάµεσα στον πρωθυπουργό και τον ελεγχόµενης νοηµοσύνης νεαρό άνακτα που εκείνη την περίοδο… χαλάρωνε στα ανάκτορά του στην Κέρκυρα.

 

Η επιστολή του Γεωργίου Παπανδρέου στον βασιλιά

 

Εν Αθήναις τη 9η Ιουλίου 1965

Μεγαλειότατε,

Με κατάπληξιν και βαθυτάτην οδύνην ανέγνωσα την χθεσινήν επιστολήν της Υµετέρας Μεγαλειότητος. Είναι προφανές ότι αύτη απο­τελεί έργον ολέθριων συµβούλων. Και εύχο­µαι όπως µη αποβή µοιραία διά το Έθνος.

1) Επισηµαίνεται ότι από της 7ης Μαΐου δεν υπήρξεν εκ µέρους εµού αίτησις συνεργασί­ας. Τούτο οφείλεται εις το γεγονός ότι υφίστατο συνεργασία της Υµετέρας Μεγαλειότη­τος µετά των Υπουργών Εξωτερικών και Εθνι­κής Αµύνης, ώστε λαµβάνατε πλήρη γνώσιν των σχετικών ζητηµάτων. Καθ’ όσον µε αφο­ρά, ακόµη ανέµενον την λήξιν της Συνόδου της Βουλής, η οποία συνεχώς και απροόπτως παρετείνετο, ίνα συνεργασθώ µετά της Υµετέ­ρας Μεγαλειότητος επί της γενικής πολιτικής καταστάσεως. Εάν όµως κατ’ αυτό το διάστη­µα είχατε κρίνει ότι επεβάλλετο η συνεργασία µας, θα ήτο δυνατόν, όπως συνέβη και άλλο­τε, να µε είχατε καλέσει. Εν τούτοις, και τώρα, οπότε εθεώρησα επείγουσαν την συνεργασίαν µας, αντί συναντήσεως µου απηντήσατε διά της επιστολής.

2) Ανέγνωσα µε απορίαν την γνώµην Υµών, ότι υφίσταται εις την χώραν «κατάστασις ανώ­µαλος και ανησυχητική, κλονισµός του αισθή­µατος ασφαλείας και του κράτους δικαίου». Ο Τύπος της Δεξιάς κατασκευάζει αυτήν την ει­κόνα. Συµβαίνει όµως εις την πραγµατικότητα το αντίθετον. Υπάρχει πλήρης ηρεµία εις την χώραν και λειτουργεί το Κράτος Δικαίου. Προσεφέραµεν εις τον Λαόν µας και Ελευθερίαν και Νοµιµότητα και Τάξιν. Όσαι εκτροπαί εκ της νοµιµότητος σηµειωθούν, και είναι ελά­χισται, κολάζονται από την Δικαιοσύνην. Και έχω απαγορεύσει αυστηρώς πάσαν οχλοκρατικήν εκδήλωσιν.

3) Καταγγέλλεται η ΚΥΠ ως κέντρον «επανα­στατικής συνωµοτικής οργανώσεως». Αλλά το πόρισµα του Στρατηγού Σίµου, ο οποίος εξήτασεν 93 αξιωµατικούς και 2 ιδιώτας, είναι ότι µόνον εις αξιωµατικός της ΚΥΠ θεωρείται ένο­χος και εις δύο προϊσταµένους του καταλογί­ζει µόνον ευθύνην αµελείας.

4) Υπενθυµίζετε την γνώµην µου περί τερ­µατισµού της υποθέσεως µετά την υποβολήν του πορίσµατος της διοικητικής εξετάσεως. Αλλά αυτό δεν ήτο γνώµη ιδική µου. Ήτο πόρισμα του Στρατηγού Σίμου, το οποίον απλώς απεδέχθην. Εν τούτοις, απεδέχθην και την συνέχισιν των ανακρίσεων. Και έχω διατάξει, όπως δι’ όλων των μέσων εξακριβωθή η αλή­θεια.

5) Αναφέρετε και το εκλογικόν πραξικόπη­μα «Περικλής». Το απεκάλυψα κατά καθήκον, εις την Βουλήν, διότι ήτο αλήθεια και ήτο επί πλέον δικαίωσις του Ανενδότου Αγώνα μας. Και αρχικώς ηθέλησα να αρκεσθώ μόνον εις τας πολιτικάς επιπτώσεις του. Διότι όμως η αντιπολίτευσις έθεσεν υπό αμφισβήτησιν την εγκυρότητα των κειμένων, έκρινα ότι επεβάλλετο, χάριν της ιστορίας, να υπάρξη και δικαστική επιβεβαίωσις. Και διά τούτο διέτα­ξα την ανάκρισιν.

6) Συνέπεσε να ανέλθετε εις τον Θρόνον, όταν ανέλαβον την Αρχήν. Και κατέβαλον πάσαν προσπάθειαν, προβάς ακόμη και εις σημαντικάς συγκαταβάσεις, αι οποίαι δυσηρέστησαν τον δημοκρατικόν κόσμον, προς αδιατάρακτον συνεργασίαν. Δυστυχώς, αποδει­κνύεται τώρα ότι η προσπάθειά μου απέβη εις μάτην.

7) Το δυσχερέστερον θέμα εις την συνεργασίαν μας υπήρξε το Υπουργείον Εθνικής Αμύ­νης. Κατείχεσθε ανέκαθεν από την θέλησιν να έχετε αποφασιστικήν γνώμην επ’ αυτού. Και εις αυτήν την θέλησιν οφείλεται και η ση­μερινή κρίσις. Με την επιστολήν του διευθυ­ντού του Πολιτικού Γραφείου Υμών, της 24^ης Ιουνίου, μου ανεκοινώθη ότι δεν συμφωνείτε εις την μεταβολήν της σημερινής ηγεσίας των Ενόπλων Δυνάμεων, η οποία όμως μεταβολή, κατά το πολίτευμα, αποτελεί δικαίωμα της νο­μίμου Κυβερνήσεως.

8)  Διαφωνία επίσης επήλθε μεταξύ ημών και επί του θέματος του υπουργού της Εθνι­κής Αμύνης. Ανεκοίνωσα εις την Υμετέραν Μεγαλειότητα την απόφασίν μου, όπως ανα­λάβω προσωπικώς το υπουργείον Εθνικής Αμύνης. Συμφώνως προς το Πολίτευμα το δι­καίωμα τούτο ανήκει εις τον Πρωθυπουργόν, του οποίου την απόφασιν οφείλει να αποδεχθή ο Βασιλεύς. Εν τούτοις, καθώς μου ανεκοίνωσεν ο διευθυντής του Πολιτικού Γραφεί­ου Υμών, ηρνήθητε την αποδοχήν της αποφάσεώς μου.

9) Καθώς εκ των ανωτέρω συνάγεται, υφί­σταται πράγματι θέμα λειτουργίας του δημο­κρατικού μας Πολιτεύματος. Εις την λαοπρόβλητον Κυβέρνησιν ανήκει η πλήρης εξουσία εις όλους τους τομείς του Κράτους. Δεν απο­τελεί το υπουργείον Εθνικής Αμύνης στεγανόν διαμέρισμα, εξαιρούμενον της εξουσίας της Κυβερνήσεως. Και αυτή υπήρξεν η έννοια της ψήφου εμπιστοσύνης της 25ης Ιουνίου, την οποίαν παρέσχον εις την Κυβέρνησιν όλοι οι βουλευταί της Ενώσεως Κέντρου.

10) Συμφώνως προς το Πολίτευμα της Βασιλευομένης Δημοκρατίας, ο Βασιλεύς βασιλεύει και ο Λαός κυβερνά διά της νομίμου Κυβερνήσεως. Ο βασιλεύς συμβουλεύει, αλλά η Κυβέρνησις αποφασίζει. Εν τούτοις, από την τελευταίαν διπλήν άρνησιν Υμών συνάγεται ότι δεν συμφωνείτε με αυτήν την έννοιαν του πολιτεύματος. Διεκδικείτε το δικαίωμα, όπως ορίζετε Υμείς και τον υπουργόν Εθνικής Αμύνης και την Ηγεσίαν των Ενόπλων Δυνάμεων, έστω και κατ’ αντίθεσιν προς την απόφασιν της υπευθύνου Κυβερνήσεως. Αλλά τούτο δεν είναι σύμφωνον προς το πολίτευμα. Και διά τούτο, απευθύνω προς την Υμετέραν Μεγαλειότητα έκκλησιν, όπως προς το συμφέρον και του Έθνους και του Θρόνου, μη επιμείνετε εις αυτάς τας αντιλήψεις. Συναποστέλλω προς υπογραφήν το διάταγμα της αναλήψεως υπ’ εμού του υπουργείου Εθνικής Αμύνης.

Η εντολή, την οποίαν η Ένωσις Κέντρου έχει λάβει από τον ελληνικόν λαόν, είναι όπως λειτουργή πλήρως η αληθής Βασιλευομένη Δημοκρατία. Υπό την σημαίαν αυτής ηγωνίσθημεν και ετιμήθημεν με την πρωτοφανή εμπιστοσύνην του ελληνικού λαού, η οποία σήμερον, όχι μόνον διατηρείται, αλλά και προφανώς έχει επαυξηθή. Και θα εξακολουθήση να είναι η σημαία της Ενώσεως Κέντρου και εις το παρόν και εις το μέλλον.

 

Μετά βαθείας τιμής

Γ. ΠΑΠΑΝΔΡΕΟΥ

 

 

 

[email protected]