Μήνυμα Μητσοτάκη ενόψει Πάσχα και επίδομα σε μακροχρόνια ανέργους

Ελλάς – Γαλλία – συμμαχία και στα διαγγέλματα. Εν μέσω της πανδημίας Κυριάκος Μητσοτάκης και Εμανουέλ Μακρόν απευθύνθηκαν στους πολίτες των χωρών τους τη Μεγάλη Δευτέρα, ο μεν πρώτος για να… ανακοινώσει πόσο καλά τα πάμε και πόση εμπιστοσύνη έχουν πλέον οι Έλληνες στο κράτος, που έδειξε αντανακλαστικά, ο δεύτερος για να παραδεχθεί ότι η Γαλλία ήταν ανέτοιμη για τον κορωνοϊό.

Και τις δύο πολιτικές στάσεις τις στηρίζουν οι αριθμοί. Οι θάνατοι στην Ελλάδα θεωρείται ότι είναι σε ένα «διαχειρίσιμο» επίπεδο, ενώ η Γαλλία πληρώνει βαρύ τίμημα, με τα γηροκομεία και άλλες μονάδες παροχής φροντίδας να πλήττονται περισσότερο. Βέβαια, εάν θεωρήσουμε ότι Μητσοτάκης και Μακρόν ακολουθούν… βίους παράλληλους, τότε είναι πιθανό οι Έλληνες να ενημερωθούμε αρμοδίως κάποια στιγμή ότι η καραντίνα θα παραταθεί – όπως έγινε και στη Γαλλία – και τον Μάιο.

Μακριά από το… δασκαλίστικο ύφος (τον ρόλο του «κακού» έχει αναλάβει άλλωστε εδώ και καιρό ο Νίκος Χαρδαλιάς και τον ρόλο του «καλού ειδικού» ο Σωτήρης Τσιόδρας), ο Μητσοτάκης μίλησε σχεδόν δέκα λεπτά ώστε

● να αναδείξει τα επιτεύγματα της κυβέρνησης,

● να μιλήσει για τους καθημερινούς ήρωες με τις μάσκες,

● να ευχηθεί καλό Πάσχα με σύνεση διότι η εβδομάδα είναι κρίσιμη,

● να ανακοινώσει επίδομα σε 155.000 μακροχρόνια άνεργους, ανασύσταση του ΕΣΥ και σταδιακή χαλάρωση των μέτρων σε άγνωστο χρόνο, όταν το επιτρέψουν οι ειδικοί.

Εντούτοις άλλη μία θεμελιώδης διαφορά με τον Εμανουέλ Μακρόν είναι ότι η Γαλλία κράτησε κάποια από τα κλειδιά στο Eurogroup, σε μια συνεδρίαση της οποίας τα αποτελέσματα αναμένεται να επικυρωθούν στις 23 Απριλίου από τους ηγέτες των κρατών – μελών. Οι εξελίξεις στην Ευρώπη και η μάχη χαρακωμάτων μεταξύ Βορρά και Νότου για την επόμενη ημέρα αφορούν και την Αθήνα.

Μπορεί το πλήγμα στην ελληνική οικονομία να μην είναι αντίστοιχο με αυτό που έχουν δεχθεί ήδη η Ιταλία και η Ισπανία, ωστόσο, παρά τα εύσημα που δίνουν ξένα έντυπα και τα… αλληλοσυγχαρητήρια, η πραγματικότητα δεν αλλάζει – άλλωστε, όπως είπε και ο Κυριάκος Μητσοτάκης στο διάγγελμά του, πρέπει να προετοιμαστούμε και για επιστροφή του ιού, ενδεχομένως τον χειμώνα.

Με όλες τις δημοσκοπήσεις να δείχνουν «επικράτηση» της κυβέρνησης και την αντιπολίτευση να κρατά χαμηλούς τόνους, τα κυβερνητικά στελέχη παίζουν μπάλα μόνα τους ανακυκλώνοντας τις ανακοινώσεις των μέτρων και τις συστάσεις. Θα είχε ίσως ενδιαφέρον να μετρήσει κανείς πόσες συνεντεύξεις έχει δώσει μόνο ο Άδωνις Γεωργιάδης από την αρχή της υγειονομικής κρίσης, αλλά κυρίως τι έχει πει.

Το ζήτημα της προστασίας της πρώτης κατοικίας, για παράδειγμα, αρχικά το παρουσίασε ως κάτι… τελειωμένο, θεωρώντας δεδομένη τη συμφωνία των θεσμών για μια νέα παράταση λόγω πανδημίας.

Όμως η 30ή Απριλίου είναι απελπιστικά κοντά και το κυβερνητικό επιτελείο αναζητά μια λύση στο παρά πέντε, κάνοντας εκπτώσεις από την αρχική «εξαγγελία» για προστασία μέχρι το τέλος του έτους και αναζητώντας έστω μια παράταση για όσο διαρκεί η κρίση (άλλωστε πλειστηριασμοί και κορωνοϊός μόνο κακό μπορούν να κάνουν στην εικόνα μεγάλης επιτυχίας που παρουσιάζεται).

Ένας άλλος… αγαπημένος μπαμπούλας ήταν η Ιταλία, όταν πριν από λίγο καιρό η γειτονική χώρα έσπαζε το ένα ρεκόρ πίσω από το άλλο σε ό,τι αφορά τον ημερήσιο αριθμό νεκρών. Ζητούμενο, όμως, είναι να μην γίνουμε Ιταλία και ως προς την καθημερινότητα των πολιτών, που πλέον σταμάτησαν τα τραγούδια στα μπαλκόνια διότι πολλοί δεν έχουν χρήματα ούτε για τα βασικά.

Σήμερα συμπληρώνονται 35 ημέρες από το πρώτο διάγγελμα του πρωθυπουργού, διάστημα κατά το οποίο πολλοί περιμένουν ως μάννα εξ ουρανού το επίδομα των 800 ευρώ, για το οποίο όλο ακούν αλλά ακόμα δεν βλέπουν, όχι για να παχύνουν στους καναπέδες όπως άφησε ο Άδωνις Γεωργιάδης να εννοηθεί, αλλά για να πληρώσουν υποχρεώσεις και να αγοράσουν είδη πρώτης ανάγκης.

Χωρίς πυξίδα

Ο αντίκτυπος της κρίσης στην οικονομία δεν είναι ακόμα γνωστός, πέρα από τους αριθμούς των επιχειρήσεων που έχουν δηλώσει αναστολή δραστηριότητας ή και απολύσεις. Η αγορά εργασίας βιώνει μια τεράστια απορρύθμιση που θα χρειαστεί ένα προσεκτικά δομημένο σχέδιο για την επόμενη ημέρα, την ώρα που η πρόεδρος της Κομισιόν προειδοποίησε τους Ευρωπαίους να μην κλείσουν από τώρα τις καλοκαιρινές τους διακοπές, διότι κάθε πρόβλεψη είναι επισφαλής.

Συνεπώς παραμένει ακόμα άγνωστο πόσο μεγάλη θα είναι η ζημία στην τουριστική βιομηχανία, την οποία ο «Economist» σε άρθρο του χαρακτηρίζει ως σχεδόν ανύπαρκτη, και πόσο μεγάλος θα παραμείνει ο αριθμός των εποχικά απασχολούμενων που σήμερα είναι άνεργοι.

Βέβαια χρειάστηκε να φτάσουμε λίγο πριν από το Πάσχα για να ανακοινωθεί επίδομα 400 ευρώ για τους μακροχρόνια άνεργους, οι οποίοι με βάση τα επίσημα στοιχεία είναι 570.000.

Από αυτούς θα πάρουν επίδομα, σύμφωνα με τον πρωθυπουργό, οι 155.000 καθώς, όπως ισχυρίστηκε σε ένα νέο… χτύπημά του ο Γεωργιάδης, «αν κάποιος είναι μακροχρόνια άνεργος 30, 40, 50 μήνες και δεν παίρνει κανένα επίδομα από το κράτος, αλλά είναι μακροχρόνια άνεργος, με κάποιον άλλο τρόπο επιβιώνει» υπονοώντας με σαφή τρόπο «μαύρα» χρήματα.

Ερωτηματικό παραμένει και το σχέδιο για το ισχυρό σύστημα Υγείας, με ποιους πόρους και πώς. Ο Βασίλης Κικίλιας έχει αναλάβει περισσότερο έναν ρόλο διαχείρισης των δωρεών σε μάσκες και υγειονομικό υλικό, αφού πρόσωπο του υπουργείου Υγείας είναι σαφέστατα ο Σωτήρης Τσιόδρας. Στον αέρα παραμένουν και οι Πανελλαδικές, καθώς το αρμόδιο υπουργείο δηλώνει ότι είναι όλα υπό έλεγχο και οι γονείς… υποψιάζονται ότι τα σχολεία δεν πρόκειται να ξανανοίξουν, αλλά κανείς δεν το λέει ευθέως.

Μεγάλες δυσκολίες

Όλα αυτά συμβαίνουν χωρίς το οικονομικό επιτελείο της κυβέρνησης να έχει καταλήξει στο πόσο μεγάλη θα είναι η ύφεση και ποια μέτρα θα χρειαστούν για την αντιμετώπισή της, παραπέμποντας στο μέλλον τις όποιες αποφάσεις – παρεμβάσεις. Όπως και να έχει πάντως, έστω και με μια εβδομάδα καθυστέρηση, ο Μητσοτάκης σήκωσε το γάντι που του πέταξε ο Αλέξης Τσίπρας με την πρόταση για μέτρα ύψους 26 δισ. ευρώ που κατέθεσε προκειμένου να αντιμετωπιστούν οι συνέπειες της πανδημίας του κορωνοϊού στην Ελλάδα.

Ανακοινώνοντας το επίδομα των 400 ευρώ στους μακροχρόνια ανέργους ο Μητσοτάκης μίλησε για «αλόγιστα αιτήματα» και «πρόχειρες παροχές». Όπως είπε ο πρωθυπουργός:

«Προσοχή, όμως: Μέχρι σήμερα, θυσιάζουμε συνειδητά ένα μέρος της ευημερίας μας για να προστατεύσουμε την υγεία και την κοινωνική συνοχή. Γιατί η ύφεση το 2020 θα είναι μεγάλη. Ακόμα μεγαλύτερη, όμως, μπορεί να είναι η ανάκαμψη το 2021. Και, σε αντίθεση με το παρελθόν, σήμερα διαθέτουμε ένα μεγάλο πλεονέκτημα: ένα τεράστιο απόθεμα αξιοπιστίας και σοβαρότητας.

Αυτό το εθνικό κεφάλαιο, λοιπόν, δεν επιτρέπεται να σπαταληθεί σε αλόγιστα αιτήματα και πρόχειρες παροχές. Γιατί ένας πόλεμος σε εξέλιξη απαιτεί εφεδρείες. Θα μοιραστούμε τα βάρη της κρίσης με τρόπο δίκαιο, όπως το κάνουμε μέχρι σήμερα. Για να έχουν όλοι μετά μέρισμα από την αναπτυξιακή έκρηξη που θα ακολουθήσει».

Αν και το σχόλιο του Μητσοτάκη αφορούσε εμφανώς τις προτάσεις του ΣΥΡΙΖΑ, ο τρόπος με τον οποίο διατυπώθηκε δεν έκρυψε την ανησυχία του Μητσοτάκη για το μέγεθος της ύφεσης, αλλά και τη δυσκολία που αντιμετωπίζει το οικονομικό επιτελείο στο να υπολογίζει τις συνέπειές της και ταυτόχρονα να σχεδιάζει μέτρα που θα απαλύνουν το μέγεθος της κρίσης, η οποία ήδη είναι σε εξέλιξη και πλήττει μεγάλα κομμάτια του πληθυσμού της χώρας.

Στην κριτική της αξιωματικής αντιπολίτευσης για το μήνυμα Μητσοτάκη και τα όσα ανακοίνωσε, ο κυβερνητικός εκπρόσωπος σημείωσε πως «οι ισχυρισμοί του κ. Τσίπρα και οι αιτιάσεις των στελεχών του ΣΥΡΙΖΑ προκαλούν τους ανέργους, ιδίως μάλιστα τους πιο ευάλωτους, δηλαδή τους μακροχρόνια ανέργους». Όπως ανέφερε ο Στέλιος Πέτσας, «τα στοιχεία μιλούν από μόνα τους:

1. Με απόφαση του πρωθυπουργού Κυριάκου Μητσοτάκη, 155.000 μακροχρόνια άνεργοι λαμβάνουν επιπλέον έκτακτη οικονομική ενίσχυση 400 ευρώ.

2. Παράλληλα, η κυβέρνηση υλοποιεί ενεργητικές πολιτικές απασχόλησης για τη στήριξη των ανέργων. Συγκεκριμένα:

● Τροποποιείται το πρόγραμμα στήριξης μακροχρόνια ανέργων ηλικίας 55-67 ετών, ώστε να προσφερθούν επιπλέον 8.500 θέσεις εργασίας, δωδεκάμηνης διάρκειας.

● Ξεκινά τον Μάιο πρόγραμμα για οκτάμηνη κοινωφελή εργασία σε δήμους και περιφέρειες για 36.500 άνεργους, με υψηλή μοριοδότηση για τους μακροχρόνια ανέργους.

● Ακολουθούν νέα προγράμματα από αρχές Μαΐου που θα καλύψουν επιπλέον 100.000 ανέργους.

3. Στα επιδόματα ανεργίας που έληξαν το διάστημα Ιανουαρίου-Μαρτίου 2020 έχουν δοθεί δίμηνες παρατάσεις που καλύπτουν συνολικά 193.000 συμπολίτες μας. Ενώ και για τα επιδόματα ανεργίας που έληξαν τον Απρίλιο θα υπάρξει αντίστοιχα δίμηνη παράταση.

Συνολικά, δηλαδή, περίπου 500.000 άνεργοι και μακροχρόνια άνεργοι ενισχύονται από τις πρωτοβουλίες της κυβέρνησης».

Στοίχημα

Αν και ο Μητσοτάκης επιχείρησε με το διάγγελμά του να στείλει ένα μήνυμα σχετικής αισιοδοξίας για το τι μέλλει γενέσθαι με την καραντίνα, η πραγματικότητα είναι ότι η κυβέρνηση δεν φαίνεται να διαθέτει μέχρι στιγμής ένα επεξεργασμένο σχέδιο για το πώς και το πότε θα αρχίσουν να αίρονται τα περιοριστικά μέτρα.

Αντιθέτως το βασικό της ενδιαφέρον, ενδεχομένως όχι άδικα, επικεντρώνεται στη Μεγάλη Εβδομάδα και την Κυριακή του Πάσχα καθώς ανησυχεί ότι η περίοδος των γιορτών σε συνδυασμό με τη βελτίωση του καιρού θα έχουν εξαιρετικά αρνητικές συνέπειες στην τήρηση των περιοριστικών μέτρων.

Δεν είναι τυχαίο ότι ο Μητσοτάκης έκανε λόγο για την πιο κρίσιμη εβδομάδα ούτε ότι η κυβέρνηση εμφανέστατα εξετάζει το ενδεχόμενο ακόμα και ολικής απαγόρευσης των μετακινήσεων το Μεγάλο Σάββατο και την Κυριακή του Πάσχα προκειμένου να αποτρέψει συγκεντρώσεις και παραβιάσεις της καραντίνας.

«Δεν προβλέπεται επίσκεψη στον φίλο, στον γείτονα ή στον συγγενή. Ακολουθούμε μία από τις έξι επιλογές που υπάρχουν στο έντυπο όταν χρειάζεται να μετακινηθούμε, όπως για παράδειγμα στο φαρμακείο ή το σούπερ μάρκετ. Επομένως, μένουμε στο σπίτι αυτές τις ημέρες» είπε ο Πέτσας μιλώντας στον τηλεοπτικό σταθμό Open.

«Προσπαθούμε να διαφυλάξουμε αυτό που κερδίσαμε με τόσο κόπο τις προηγούμενες εβδομάδες για να μπορέσουμε προς το τέλος του Απρίλη να είμαστε σε θέση να δούμε ένα σχέδιο, που θα ξεδιπλωθεί, μιας σταδιακής, μακρόσυρτης επανόδου στην κανονικότητα» πρόσθεσε ο κυβερνητικός εκπρόσωπος.

Το στοίχημα για την κυβέρνηση είναι προφανώς η απαρέγκλιτη τήρηση των περιοριστικών μέτρων μέχρι το τέλος της εορταστικής περιόδου του Πάσχα ώστε στη συνέχεια να διαπιστώσει τι περιθώρια έχει για πιθανή σταδιακή χαλάρωση της καραντίνας.

Ταυτόχρονα βέβαια πάντα υπάρχει και η ανησυχία για… κρυφές εστίες του κορωνοϊού, όπως π.χ. οι οίκοι ευγηρίας, οι οποίες θα μπορούσαν να ανατρέψουν δραματικά τους κυβερνητικούς σχεδιασμούς και να υποχρεώσουν σε αναθεώρηση του όποιου, έστω και χαλαρού, χρονοδιαγράμματος υπάρχει.