Ένα μήνα μετά την επιβολή της καραντίνας, οι δρόμοι στην Καλαμάτα είναι άδειοι. Όπως παντού στην Ελλάδα οι κάτοικοι μπορούν να βγουν μόνο για να αθληθούν λίγο, για ψώνια και για τους ειδικά προβλεπόμενους λόγους.

Και εδώ όπως παντού στον κόσμο οι άνθρωποι προσπαθούν να προστατευθούν. Πλαστικά γάντια, υγρά χαρτομάντιλα, μπουκαλάκια με αντισηπτικό πετιούνται όμως στους δρόμους.

Το πρόβλημα βεβαίως δεν εντοπίζεται μόνο στην Καλαμάτα. Βουνά από σκουπίδια σχηματίζονται πλέον εξαιτίας της πανδημίας του κορωνοϊού παντού και κυρίως στις μεγαλουπόλεις όπως η Νέα Υόρκη και το Λονδίνο. Λίγα ναυτικά μίλια έξω από το Χονγκ Κονγκ ο Γκάρι Στόουκς από την περιβαλλοντική οργάνωση OceansAsia βρήκε περίπου 100 χρησιμοποιημένες μάσκες. «Ποτέ δεν έχουμε βρει τόσες πολλές πεταμένες μάσκες σε ένα τόσο απομονωμένο μέρος» λέει ο Γκάρι Στόουκς. Εικάζει πως οι μάσκες πετάχτηκαν κάπου από την Κίνα ή το Χονγκ Κονγκ. «Όταν τις βρήκαμε ήταν μόλις έξι μέχρι οχτώ εβδομάδες που είχαν αρχίσει οι άνθρωποι να φοράνε μάσκες» λέει.

Επιπτώσεις στα ζώα

Η χρήση μάσκας όσο περνάει ο καιρός γίνεται απαραίτητη όχι μόνο για το ιατρικό και νοσηλευτικό προσωπικό αλλά και για τον κόσμο. Ωστόσο περιβαλλοντικές οργανώσεις προειδοποιούν πως ελλοχεύουν μεγάλοι κίνδυνοι για το περιβάλλον και τα ζώα. «Όταν πετούν τα διάφορα είδη προστασίας στους δρόμους και βρέξει μετά όλα αυτά καταλήγουν στη θάλασσα» δηλώνει η Αναστασία Μήλιου, Διευθύντρια Έρευνας στο Ινστιτούτο Θαλάσσιας Προστασίας «Αρχιπέλαγος» και συμπληρώνει πως η διαχείριση των απορριμμάτων στην Ελλάδα ήταν ούτως ή άλλως προβληματική.

Ακόμα και στο Χονγκ Κονγκ, όπου τα σκουπίδια είναι σπάνια στους δρόμους, μπορούν οι μάσκες να καταλήξουν με διάφορους τρόπους στη θάλασσα. “Για παράδειγμα οι άνθρωποι περπατάνε, χωρίς να προσέξουν βγάζουν κάτι από τις τσέπες τους και τους πέφτει κατά λάθος μια μάσκα»  λέει και πάλι ο Γκάρι Στόουκς.

Ακτιβιστές όπως ο Στόουκς φοβούνται πως η κατάληξη των μασκών και των γαντιών στη θάλασσα θα δυσκολέψει ακόμα περισσότερο τον αγώνα κατά των πλαστικών. Οι μάσκες αποτελούν μεγάλο κίνδυνο για τη θαλάσσια ζωή. «Στα νερά του Χονγκ Κονγκ υπάρχουν ροζ δελφίνια και πράσινες θαλάσσιες χελώνες» λέει ο Στόουκς. Σε έρευνα που δημοσιεύθηκε πρόσφατα αναφέρεται ότι το πλαστικό μυρίζει στις θαλάσσιες χελώνες σαν φαγητό.

Πώς μπορούν να ανακυκλωθούν σωστά οι μάσκες;

Γενικά πάντως δεν είναι εύκολη η ανακύκλωση των μασκών και των γαντιών, ακόμα και όταν δεν καταλήγουν στη θάλασσα, όπως δηλώνει ο Τζόαν Μαρκ Σάιμον από την ΜΚΟ Zero Waste Europe. Τονίζει μάλιστα ότι επειδή τα γάντια δεν ανήκουν στις συσκευασίες δεν μπορούν να πεταχτούν και στον κανονικό κάδο ανακύκλωσης ενός νοικοκυριού.

Ακόμα και τα γάντια από Latex που είναι φυσικό προϊόν δεν είναι εύκολα ανακυκλώσιμα. Η Βίβιαν Λουνέλα πάντως, εκπρόσωπος της ΕΕ για θέματα περιβάλλοντος, δηλώνει πως ακόμα είναι νωρίς να εκτιμήσει κανείς τις επιπτώσεις από τα πλαστικά σκουπίδια που δημιουργήθηκαν το 2020.

Σύμφωνα με εκπρόσωπο του ΠΟΥ, που μίλησε στην Deutsche Welle, το συχνό πλύσιμο των χεριών σε σύγκριση με τα πλαστικά γάντια ως προστασία απέναντι στον κορωνοϊό είναι πιο αποτελεσματικό.

Εναλλακτικές λύσεις

Και επειδή τα αντικείμενα, που χρησιμοποιούμε αυτή την περίοδο για την προσωπική προστασία ενάντια στον κορωνοϊό δεν είναι ανακυκλώσιμα ή δεν μπορούν να επαναχρησιμοποιηθούν, γίνονται σκέψεις για εναλλακτικές. Στις ΗΠΑ η αυτοκινητοβιομηχανία Ford παράγει ποδιές από υλικά για αερόσακους, που μπορούν να πλυθούν μέχρι και 50 φορές. Το πανεπιστήμιο της Νεμπράσκα εξετάζει εάν οι υπεριώδεις ακτίνες μπορούν να απολυμάνουν τις ιατρικές μάσκες με στόχο να μειωθούν τα απορρίμματα. 

Ο Τζόαν Μαρκ Σάιμον επισημαίνει πως η δημόσια υγεία δεν θα πρέπει να έρχεται σε σύγκρουση με την προστασία του περιβάλλοντος. Προτρέπει να είμαστε αποτελεσματικότερα εξοπλισμένοι, ώστε να αντιμετωπίσουμε καλύτερα την επόμενη πανδημία.

Πηγή: DW