Ακυρώσεων το ανάγνωσμα / Ένας χώρος μείον για το Φεστιβάλ / Βάλε καλύτερα το βίντεο / Η κούραση της πρωταγωνίστριας / Ο Αστερίξ πήγε μουσείο / Άσπρο-μαύρο / Ο Λένον στη Μεσογείων / Γιατί η Τάμτα δεν είναι Gaga

Ακυρώσεων το ανάγνωσμα

Παρότι ως την ώρα που γράφονται αυτές οι γραμμές δεν υπάρχει επίσημη ενημέρωση από πλευράς Εθνικής Λυρικής Σκηνής, έγκυρες πληροφορίες εκ των έσω θέλουν τις δύο επόμενες νέες παραγωγές του θεάτρου, την «Εμίλια ντι Λίβερπουλ» του Ντονιτσέτι και τον «Πειρατή» του Μπελίνι, να ακυρώνονται. Αντ’ αυτών, για άλλη μία φορά, η «Τραβιάτα»… Αλήθεια, τι ακριβώς εννοούν οι ιθύνοντες όταν δηλώνουν πως η ΕΛΣ θα κινηθεί με τις δικές της δυνάμεις ως την είσοδό της στο νέο κτίριο;  Ότι θα αφεθεί να κλείσει προκειμένου να αναγεννηθεί, κάποια στιγμή στο μέλλον, από τις στάχτες της; Και πώς ακριβώς θα αναγεννηθεί, όταν ακόμη και οι πιο υγιείς δυνάμεις της θα έχουν απαξιωθεί, ενώ παράλληλα θα έχει χαθεί, ελλείψει επικαιρότητας, το ενδιαφέρον του κοινού και του Τύπου; Το «μαγικό ραβδί» υπάρχει μόνο στα παραμύθια. Εν προκειμένω η πραγματικότητα είναι σκληρή. Έχει κανείς τη διάθεση, την τόλμη και τη γνώση να την αντιμετωπίσει;

Tόνια Μιχαήλ

Ένας χώρος μείον για το Φεστιβάλ

Χωρίς Σχολείον φέτος το Φεστιβάλ Αθηνών. Μη ρωτάτε γιατί. Πολύ απλά, τα… δίδακτρα αυξήθηκαν. Το γιατί μόνο η Ειρήνη Παππά το γνωρίζει, η οποία, με όλο το σέβας, δεν αντιλαμβάνεται άραγε τη σύγχρονη ελληνική τραγωδία και κοστολογεί το ενοίκιο του χώρου σε τιμές του… Αθηνών Αρένας; Ενδεχομένως και όχι. Ίσως να είναι και εκείνη πεισμένη, όπως οι περισσότεροι συμπατριώτες μας, ότι η γελάδα που ονομάζεται «ελληνικό Δημόσιο» θα έχει πάντοτε γάλα ν’ αρμέξεις. Έτσι λοιπόν, ο Γ. Λούκος ανέκρουσε πρύμναν και εγκατέλειψε το Σχολείον στην ακρίβεια του, στρεφόμενος στο δημιούργημά του, το καμάρι του φεστιβάλ, την Πειραιώς 260, στην οποία θα προσθέσει μία ακόμη, μικρότερη όμως, αίθουσα. Από την άλλη, το φεστιβάλ θα χάσει έναν ομολογουμένως όμορφο χώρο, στην ανάδειξη του οποίου συνέβαλε σημαντικά. Αλλά το συμμάζεμα του δημόσιου τομέα απαιτεί και μάζεμα χρήματος, οπότε το φετινό φεστιβάλ θα είναι πιο συγκρατημένο σε κόστος, σε αριθμό παραγωγών αλλά και μεγάλων ονομάτων. Όσο για τις πετυχημένες εκδηλώσεις που φιλοξενούσε το Σχολείον, όπως οι «Ήχοι του κόσμου» και οι θεατρικοί πειραματισμοί, θα μεταφερθούν σε άλλους χώρους. Και πάλι καλά να λέμε που θα γίνει και φέτος το Φεστιβάλ Αθηνών – γιατί κάποια στιγμή ακούστηκε το αντίθετο.

Αμαλία Τζιώλα

Βάλε καλύτερα το βίντεο

Αν η όπερα είναι ένας συνδυασμός ακροάματος και θεάματος, η παραγωγή της «Μαντάμα Μπατερφλάι» που παρουσιάστηκε στο Μέγαρο Μουσικής θα μπορούσε να έχει ηχογραφηθεί εξαρχής, γλιτώνοντας τους φιλόμουσους από άνευ λόγου μετακινήσεις και από τη βασανιστική τρίωρη καθήλωση στα καθίσματα της αίθουσας Αλεξάνδρα Τριάντη. Η παράσταση του Νίκου Πετρόπουλου ακουγόταν –χάρη στους εξαιρετικούς τραγουδιστές–, αλλά δεν βλεπόταν. Άνευρη, πληκτική, παρωχημένης αισθητικής –ειδικά τώρα που έχουμε δει, έστω στο βίντεο, «Μπατερφλάι» α λα Μπομπ Γουίλσον– μας ξαναθύμισε τους λόγους για τους οποίους η Εθνική Λυρική Σκηνή δεν μπορεί να ανταγωνιστεί τις αντίστοιχες σκηνές της Ευρώπης. Γιατί παραμένει ένα επαρχιακό θέατρο, το οποίο επιμένει να αναπαράγει τη στείρα αισθητική του παρελθόντος. Αυτό τη στιγμή που, όπως δείχνουν οι μεγάλες παραγωγές του εξωτερικού, το μελόδραμα ακόμη και αν θεωρείται εσφαλμένα από κάποιους μουσειακό είδος, στα χέρια ενός ευφάνταστου, προικισμένου και ορεξάτου για δουλειά σκηνοθέτη μπορεί να κάνει τη διαφορά. Εν προκειμένω, ο σκηνοθέτης απείχε. Τη διαφορά την έκαναν οι πρωταγωνιστές, κυρίως η κινέζα υψίφωνος Χούι Χε. Πάλι καλά…

Χαρά Αργυρίου

Η κούραση της πρωταγωνίστριας

Αληθεύει ότι το «Τρίτο στεφάνι» του Εθνικού Θεάτρου παρότι sold out δεν θα συνεχίσει μετά το Πάσχα, επειδή η Νένα Μεντή δήλωσε ότι έχει κουραστεί; Αληθεύει, μου λένε. Αυτό που δεν μου είπαν είναι αν η… εξουθενωμένη θα σταματήσει και την πολύ πιο καλοπληρωμένη τηλεόραση, την οποία «υπηρέτησε» με σθένος (παράλληλα με το θέατρο) καθ’ όλη τη διάρκεια του χειμώνα, πρωταγωνιστώντας στο «4» του Χριστόφορου Παπακαλιάτη. ΄Η αυτή δεν την κουράζει;

Ο Αστερίξ πήγε μουσείο

Οι χώροι δεν λείπουν, η διάθεση και η τόλμη είναι που συνήθως απουσιάζουν. Η Ελλάδα έχει πλέον πολλά και σπουδαία μουσεία, πολιτιστικά ιδρύματα, καλλιτεχνικούς οργανισμούς και φορείς, έστω κι αν μεγάλο μέρος τους υπολειτουργεί λόγω ελλιπούς χρηματοδότησης ή φυτοζωεί λόγω κακοδιαχείρισης και έλλειψης προσωπικού. Αυτό που παραμένει σε εκκρεμότητα, ωστόσο, είναι το «άνοιγμα» αυτών των χώρων στο παρόν, στην τρέχουσα καλλιτεχνική πράξη και παραγωγή. Πολλές απόπειρες τα τελευταία χρόνια επιβεβαιώνουν ότι σε τέτοια εγχειρήματα το κοινό ανταποκρίνεται και οι υποδομές αξιοποιούνται με τον καλύτερο δυνατό τρόπο. Το Μουσείο Μπενάκη πρόσφατα φιλοξένησε έργα του Βλάση Κανιάρη σε συνομιλία με τα μόνιμα εκθέματα του μουσείου, στο Βυζαντινό και Χριστιανικό Μουσείο «εισέβαλε» ο Άντι Γουόρχολ, στο Ίδρυμα Μιχάλη Κακογιάννη εκτέθηκαν έργα σύγχρονων νέων εικαστικών, το Μουσείο Βυζαντινού Πολιτισμού Θεσσαλονίκης ανέδειξε στους υπέροχους χώρους του έργα της Μπιενάλε. Σ’ αυτό το κλίμα ευρύτητας πνεύματος και θετικής ανάμιξης όλων των τεχνών, το Αρχαιολογικό Μουσείο Θεσσαλονίκης, σε συνεργασία με το Γαλλικό Ινστιτούτο, προχώρησε ακόμα πιο πέρα: άνοιξε τις πύλες του στα κόμικς και ειδικότερα στον Αστερίξ των Ουντερζό και Γκοσινί. Μέχρι τον Μάιο στο Μουσείο θα γίνουν πολλές εκδηλώσεις και μεγάλη έκθεση με πρωταγωνιστή των 50χρονο Γαλάτη ήρωα, που έχει διαβαστεί όσο λίγοι χαρακτήρες των κόμικς. Κόντρα στους μεταμοντέρνους γλωσσαμύντορες, τους προστάτες των «εθνικών μας ιδεωδών» και της ελληνικότητας, τέτοιες πρωτοβουλίες αποδεικνύουν ότι τα μουσεία οφείλουν να μην αντιμετωπίζουν την τέχνη ως μουσειακό είδος, αλλά ως ζωντανό οργανισμό που εξελίσσεται και ζει στην εποχή του, στο σήμερα.

Γιάννης Κουκουλάς

Άσπρο-μαύρο

Εδώ και κάποιες εβδομάδες «τρέχει» ένας αρχιτεκτονικός διαγωνισμός με αρκετή δόση πρωτοτυπίας. Με αντικείμενο την κατάθεση ιδεών για τις όψεις του Πύργου του Πειραιά, του μοναδικού ουρανοξύστη στο λιμάνι, ένα κτίριο ύψους 84 μέτρων, με 22 ορόφους, που δεν ολοκληρώθηκε ποτέ. Η άδεια του Πύργου εκδόθηκε στα τέλη της δεκαετίας του ’60 και την κατασκευή του ανέλαβαν οι αρχιτέκτονες Ι. Βικέλας, Γ. Μολφέσης και Α. Λοΐζος. Η κατασκευή του ξεκίνησε το 1972 και ο σκελετός παραδόθηκε το 1974, ενώ το 1983 τοποθετήθηκαν γυάλινα και μεταλλικά ελάσματα στις εξωτερικές του επιφάνειες. Σχεδιάστηκε για να χρησιμοποιηθεί ως Εμποροναυτιλιακό Κέντρο, κάτι που δεν συνέβη ποτέ. Όσο κι αν οι διοργανωτές δεν πάνε την κουβέντα προς τα εκεί, ο διαγωνισμός ανασύρει στην επιφάνεια ένα θέμα ταμπού, την απαγόρευση ανέγερσης ψηλών κτιρίων στο Λεκανοπέδιο. Οι ελάχιστοι αθηναϊκοί ουρανοξύστες έχουν συνδεθεί με τα χρόνια της χούντας, με αποτέλεσμα η συζήτηση να τελειώνει κάπου εκεί, συν το θέμα της (οπτικής) προσβολής του Ιερού Βράχου της Ακρόπολης. Αλλά το θέμα υπάρχει και τα ψηλά κτίρια, με μια λογική χρήση, θα μπορούσαν να αποδειχθούν χρήσιμα εργαλεία στην ασφυκτική Αθήνα. Αρκεί να πάψουμε να βλέπουμε μερικά πράγματα με τη λογική του άσπρου και του μαύρου.

Δημήτρης Ρηγόπουλος

Ο Λένον στη Μεσογείων

Είδα τον Τζον Λένον σε αφίσες στη Μεσογείων! «Έρχεται για συναυλία στην Ελλάδα;» σκέφτηκα, παραγνωρίζοντας το μεταφυσικό ενός τέτοιου ενδεχομένου. Ήταν τόση η ομοιότητα που η λογική πήγε περίπατο. Πάτησα φρένο, βγήκα από το αυτοκίνητο και είδα καλύτερα: Μα, δεν ήταν ο Τζον Λένον τελικά, αλλά ένας άλλος αντισυμβατικός καλλιτέχνης, εγχώριος αυτή τη φορά, ο Μίλτος Πασχαλίδης. Διότι το Photoshop δεν ανορθώνει μόνο στήθη, ούτε κόβει μόνο λίγο μάγουλο. Μπορεί να σε φέρει οπτικώς κοντά σε αυτό που θα ήθελες να γίνεις.

Γιατί η Τάμτα δεν είναι Gaga

Το πεπρωμένον φυγείν αδύνατον. Για όλους μας. Και αν για μένα είναι –εννοείται– μικρό το κακό, για την Τάμτα δεν θα έλεγα το ίδιο. Προσπαθούσα να το αποφύγω, να έχω αλλού το νου μου, αλλά δεν τα κατάφερνα. Καθώς παρατηρούσα τη Lady Gaga επί σκηνής την Παρασκευή το βράδυ στο Λονδίνο (δεν) σκεφτόμουν την… Τάμτα. Διότι όσο κι αν δεν το επιθυμείς, όσο κι αν προσπαθείς να γλιτώσεις από τις βλαχομπαρόκ καταστάσεις της ελληνικής ποπ, στο τέλος υποκύπτεις. Είναι και η πλύση εγκεφάλου που μας έχουν κάνει. Βλέπεις τη Μαντόνα και (δεν) σκέφτεσαι τη Βίσση. Βλέπεις τη Lady Gaga και καταλαβαίνεις πως, τηρουμένων των αναλογιών, η Τάμτα είναι… Gaga σκέτο. Το μόνο τους κοινό είναι οι μεταμφιέσεις. Θα έλεγα πως θεωρούνται και οι δύο τραγουδίστριες (άλλο ένα κοινό τους), αλλά και αυτό ακόμα αμφισβητείται σοβαρώς ως προς το ελληνικό του σκέλος. Μεταμφιέσεις όμως από μεταμφιέσεις διαφέρουν. Ακόμα και όταν αναφερόμαστε στον αποκριάτικο κόσμο της ελληνικής ποπ. Διότι, αν οι περσόνες της Lady Gaga φέρουν διάσημες υπογραφές και είναι όντως extreme και ανατρεπτικές, εκείνες της Τάμτα περιορίζονται σε ένα χρωματιστό καλσόν, ένα δημοκρατικό μίνι, κάποια περίεργα παπούτσια και μία κουπ που τη συναντάς σε όποια συνοικιακή καφετέρια καθίσεις. Η Gaga μετατρέπει το παιχνίδι της εικόνας της σε τέχνη, η Τάμτα το υποβιβάζει στα τηλεοπτικά δεδομένα του Star. Καμία έκπληξη, ουδείς σουρεαλισμός, τίποτε το βαθύτερο. Χαώδης η διαφορά.

Δημήτρης Κανελλόπουλος