search
ΠΕΜΠΤΗ 28.03.2024 10:06
MENU CLOSE

Πρόταση βιβλίου: Η αλληλεγγύη ως πρόφαση

Δημοσιεύτηκε στο ΠΟΝΤΙΚΙ

τεύχος 2128
4-6-2020
07.06.2020 03:00
giorgos-rakkas-slpress.gr_.jpg

Tου Μιχάλη Πετμεζά

Γιώργος Ρακκάς

Η Βιομηχανία της Αλληλεγγύης

Ο Τζωρτζ Σόρος και η νέα ανθρωπιστική αυτοκρατορία

Εκδόσεις: Εναλλακτικές εκδόσεις

Σελ.: 196

Μπορεί να έχει μεταβληθεί η αλληλεγγύη από ευγενική κοινωνική χειρονομία σε προπαγανδιστικό εργαλείο; Το βιβλίο του Γ. Ρακκά «Η Βιομηχανία της Αλληλεγγύης» απαντάει καταφατικά, αναλύοντας την εμπειρία από το μεταναστευτικό αδιέξοδο που οξυμένα αντιμετωπίζει η Ελλάδα την τελευταία πενταετία.

Η Ελλάδα μπορεί να λειτουργήσει ως «πολιτικό εργαστήριο» για να διαπιστώσουμε την εργαλειοποίηση της αλληλεγγύης, μας λέει ο Γ. Ρακκάς. Ιδίως τα νησιά του Βορειοανατολικού Αιγαίου, που από το 2015 βρίσκονται στην πρώτη γραμμή ενός κύματος ανεξέλεγκτης μετανάστευσης, και την ίδια στιγμή λειτουργούν ως προνομιακό πεδίο για εκείνους που επιθυμούν να προωθήσουν την ατζέντα των ανοιχτών συνόρων.

Η δραστηριότητά τους παράγει έναν διχασμό· αυτό που απαιτεί από την Ελλάδα ο λόγος περί «αλληλεγγύης» είναι να υποδέχεται τα μεταναστευτικά ρεύματα που διαρκώς καταφθάνουν στη Λέσβο, τη Σάμο και τα υπόλοιπα νησιά. Δεν είναι έκτακτη ανάγκη, αλλά «κανονικότητα» πλέον, καθώς η μετανάστευση είναι ένα φαινόμενο που στήνει τριγύρω της μια ολόκληρη αγορά για να την υπηρετήσει: Τόσο τα δίκτυα των λαθροδιακινητών όσο και οι μη κυβερνητικές οργανώσεις διαδραματίζουν ρόλο logistics στην ανεξέλεγκτη μετανάστευση.

Και εδώ ακριβώς αναδεικνύεται η προπαγανδιστική χρήση της αλληλεγγύης: Αυτό που ζητείται, ουσιαστικά, στο όνομα της συμπόνοιας από την Ελλάδα είναι να μεταβληθεί σε μόνιμο τόπο υποδοχής και φιλτραρίσματος των ρευμάτων αυτών, ενώ όλες οι υπόλοιπες χώρες της Ευρώπης έχουν εδώ και καιρό υιοθετήσει πολιτική αποτροπής της παράνομης μετανάστευσης. Στη συζήτηση που γίνεται για το μεταναστευτικό αδιέξοδο της Ελλάδας, εγχώρια και διεθνώς, σπανίως ο κυρίαρχος λόγος αναφέρεται στις γεωπολιτικές, πολιτικές και κοινωνικές διαστάσεις του ζητήματος.

Αντί αυτών, γίνεται μια προσπάθεια να επιβληθεί το μονοπώλιο της ανθρωπιστικής διάστασης. Πόσους ανθρώπους, όμως, μπορεί να υποδεχθεί η Ελλάδα; Είναι δυνατόν να παίζει μονίμως αυτόν τον ρόλο, μέχρι το φαινόμενο της μετακίνησης πληθυσμών προς την Ευρώπη να κορυφωθεί το 2050, κάτι που σίγουρα θα τη μεταβάλει στο πρώτο failed state του πλανήτη; Τι θα γίνει με την Τουρκία που συστηματικά ευνοεί το φαινόμενο προκειμένου να εγκαταστήσει μουσουλμανικούς πληθυσμούς στην Ελλάδα και να μεταβάλει τη σύνθεσή της δημογραφικά και πολιτιστικά; Αυτά τα πολύ ουσιαστικά ερωτήματα, που θέτουν τη βάση για την πολιτικοποίηση του μεταναστευτικού ζητήματος, αντιμετωπίζονται ως απάνθρωπα, άκαρδα και εν τέλει ως δείγματα ενός υφέρποντος ρατσισμού και φασισμού. Ιδού πώς ο λόγος περί αλληλεγγύης μεταβάλλεται σε εργαλείο λογοκρισίας.

Δεν είναι μόνο αυτό. Υπάρχει και η οικονομική διάσταση. Αυτό που συμβαίνει στη Λέσβο και που αποκτάει διαστάσεις «μονοκαλλιέργειας της ανθρωπιστικής οικονομίας»: Καθώς με τον υπερσυνωστισμό των νεοεισερχόμενων το νησί μεταβάλλεται σε ανοιχτό hotspot, η τοπική κοινωνία δοκιμάζεται στην καθημερινότητά της αλλά και οικονομικά. Όλες οι δραστηριότητες αντιμετωπίζουν κάμψη λόγω της μεταναστευτικής κρίσης – εκτός από εκείνες των ΜΚΟ, που σταδιακά αναδύονται ως μοναδική εναλλακτική: Οι εργαζόμενοι σε αυτές, τα σπίτια που νοικιάζονται, οι προμήθειες σε υλικά, όλα αυτά λειτουργούν εν είδει οικονομικού ανταλλάγματος και αποζημίωσης προς την τοπική κοινωνία για το βάρος που επωμίζεται. Ή μήπως δεν είναι έτσι; Η οικονομία των ΜΚΟ αναπτύσσεται όσο επιτείνεται το μεταναστευτικό αδιέξοδο, που με τη σειρά του καθηλώνει τις υπόλοιπες οικονομικές δραστηριότητες και ενισχύει μόνο την παρουσία των ΜΚΟ. Έτσι σε λίγο, νησιά όπως η Λέσβος θα έχουν εξαρτηθεί από μια ιδιότυπη οικονομική μονοκαλλιέργεια, που έχει ως προμετωπίδα της την αλληλεγγύη, αλλά που ωστόσο κινείται πλέον με τη δική της εσωτερική λογική, που δεν συμβαδίζει πάντοτε ούτε με τα συμφέροντα της τοπικής κοινωνίας ούτε με την εθνική πολιτική.

Η πραγματικότητα αυτή δεν αποτελεί «ελληνική πρωτοτυπία». Επί της ουσίας, οι μη κυβερνητικές οργανώσεις συγκροτούν μια πτέρυγα υπερεθνικής, μη κρατικής διακυβέρνησης, που βρίσκεται στον πυρήνα της υπερπαγκοσμιοποίησης. Ένα από τα χαρακτηριστικά της είναι ότι η εξουσία εκφεύγει των δημοκρατικών διαδικασιών, παύει να μονοπωλείται από το εθνικό κράτος και μετατοπίζεται σε μια γκρίζα ζώνη που βρίσκεται μεταξύ ιδρυμάτων, ΜΚΟ και επίσημου κρατικού μηχανισμού, ενώ μέσα από τα ίδια τα ιδρύματα αποκτούν πρόσβαση στη διακυβέρνηση και πολυεθνικές επιχειρήσεις ή μεγαλοεπενδυτές όπως ο Τζ. Σόρος.

Εν τέλει η βιομηχανία της αλληλεγγύης δεν είναι σχήμα λόγου, αλλά υπαρκτή πραγματικότητα. Απολαμβάνει διευρυμένη πρόσβαση στα κέντρα λήψης αποφάσεων και πιέζει ώστε να προωθήσει πολιτικές υπέρ των ανοιχτών συνόρων. Λειτουργεί και κερδίζει με την ανεξέλεγκτη μετανάστευση, κάτι που τη φέρνει σε σύγκρουση με τις κοινωνικές πλειοψηφίες, καθώς εκείνες απαιτούν πολιτικές προστασίας από την ποικιλώνυμη ανασφάλεια του ρευστού της κόσμου. Υπάρχει αναμφίβολα σύγκρουση συμφερόντων.

Η βιομηχανία της αλληλεγγύης ανθεί μέσα στο περιβάλλον που δημιουργεί η μετανάστευση και δεν πλήττεται από τις πολυπολιτισμικές συγκρούσεις, τη ρευστότητα στα εργασιακά δικαιώματα που δημιουργεί η διαρκής κινητικότητα των «μπλε κολάρων», που δεν είναι πια εργατική τάξη, αλλά ένα πολυεθνικό, κατακερματισμένο πλήθος. Το αντίθετο συμβαίνει με τις κατώτερες και μεσαίες τάξεις, που απειλούνται από αυτήν τη συνθήκη και γυρεύουν πολιτικές προστατευτισμού για να την αποτρέψουν.

Πρόκειται για μια σύγκρουση που είναι τυπική για την εποχή της υπερπαγκοσμιοποίησης. Από τη μία ο κόσμος των καλών προθέσεων και των εκ διαμέτρου αντίθετων αποτελεσμάτων και από την άλλη ένα σύνολο πλειοψηφικών κοινωνικών αναγκών που παραμένει αποκλεισμένο τόσο από τον δημόσιο διάλογο όσο και από τη διαδικασία όπου πραγματικά λαμβάνονται οι αποφάσεις…

google_news_icon

Ακολουθήστε το topontiki.gr στο Google News και μάθετε πρώτοι όλες τις ειδήσεις.

Δείτε όλες τις τελευταίες Ειδήσεις από την Ελλάδα και τον Κόσμο, τη στιγμή που συμβαίνουν.

ΡΟΗ ΕΙΔΗΣΕΩΝ

ΕΙΔΗΣΕΙΣ ΔΗΜΟΦΙΛΗ

Το topontiki.gr σέβεται όλες τις απόψεις, αλλά διατηρεί το δικαίωμά του να μην αναρτά υβριστικά σχόλια και διαφημίσεις. Οι χρήστες που παραβιάζουν τους κανόνες συμπεριφοράς θα αποκλείονται. Τα σχόλια απηχούν αποκλειστικά τις απόψεις των αναγνωστών.

ΠΕΜΠΤΗ 28.03.2024 10:03