Τα τελευταία χρόνια, όλο και περισσότεροι άνθρωποι ακολουθούν την κετογονική διατροφή για να χάσουν γρήγορα το περιττό βάρος. Η αποτελεσματικότητά της όμως είναι αμφιλεγόμενη και υπάρχουν κάποιες παρενέργειες που πρέπει να ληφθούν υπόψιν αν κάποιος θέλει να ξεκινήσει το συγκεκριμένο πρόγραμμα διατροφής.

 

Πρόκειται για μια αυστηρή διατροφή που βασίζεται σε αυξημένη πρόσληψη πρωτεϊνών και λιπαρών και ελάχιστη πρόσληψη υδατανθρακών, η οποία αρχικά σχεδιάστηκε για ασθενείς με επιληψία. Περιλαμβάνει την κατανάλωση κρέατος, γαλακτοκομικών και μη αμυλούχων λαχανικών, ενώ απαγορεύονται τα αμυλούχα, τα δημητριακά και τα περισσότερα φρούτα.

 

Η λογική της εν λόγω δίαιτας στηρίζεται στο ότι, όταν το σώμα κάψει τις θερμίδες που προέρχονται από υδατάνθρακες, θα αρχίσει να καίει το λίπος που είναι αποθηκευμένο στους ιστούς ώστε να εξασφαλίσει την απαιτούμενη ενέργεια.

 

Αυτή η διαδικασία οδηγεί σε μια κατάσταση γνωστή ως κέτωση, η οποία είναι φυσικό κομμάτι του μεταβολισμού και θεωρείται γενικά ασφαλείς για έναν υγιή οργανισμό. Κατά την κέτωση, μειώνονται τα επίπεδα ινσουλίνης στο αίμα, τα λιποκύτταρα απελευθερώνουν λίπος, το οποίο με τη σειρά του μεταβολίζεται στο ήπαρ και μετατρέπεται σε κετόνες.

Αν και έχει αποδειχθεί ότι η κετογονική διατροφή έχει θετικά αποτελέσματα σε παχύσαρκα και διαβητικά άτομα, υπάρχουν οι εξής παρενέργειες:

 

• “Γρίπη” κέτωσης: Κατά τις πρώτες εβδομάδες, μπορεί να εμφανιστούν συμπτώματα παρόμοια με αυτά της γρίπης, όπως πονοκέφαλος, κόπωση, ομίχλη εγκεφάλου, αίσθημα πείνας, κακή ποιότητα ύπνου, ναυτία, μειωμένη σωματική απόδοση. Τα συμπτώματα αυτά υποχωρούν μετά από κάποιες μέρες.

 

• Αφυδάτωση, δυσκοιλιότητα, μυϊκές κράμπες: Σε μια διατροφή χαμηλή σε υδατάνθρακες, αποβάλλονται περισσότερα υγρά από το σώμα με αποτέλεσμα να χάνονται πολύτιμοι ηλεκτρολύτες και να αφυδατώνεται ο οργανισμός. Αυτός είναι και ο λόγος της γρήγορης απώλειας βάρους κατά την πρώτη εβδομάδα. Προτείνεται η αυξημένη πρόσληψη υγρών και ηλεκτρολυτών και η μειωμένη κατανάλωση καφεΐνης.

 

• Προβλήματα στα οστά και πέτρες στα νεφρά: Οι κετόνες είναι όξινα μόρια. Προκειμένου να τις αποβάλει, το σώμα χρησιμοποιεί το ασβέστιο των οστών, με αποτέλεσμα να υπάρχει μεγάλη συγκέντρωση ασβεστίου στα ούρα. Αυτό, σε συνδυασμό με την αυξημένη πρόσληψη λιπαρών από τις ζωικές τροφές, μπορεί να οδηγήσει σε προβλήματα στα νεφρά. Τα άτομα με Χρόνια Νεφρική Νόσο θα πρέπει να αποφεύγουν την κετογονική δίαιτα, ενώ τα επίπεδα ασβεστίου στα οστά θα πρέπει να παρακολουθούνται.

 

• Ζαλάδες και αυξημένος καρδιακός ρυθμός: Πρόκειται για συχνές παρενέργειες κατά της πρώτες εβδομάδες. Άτομα με καρδιακές παθήσεις θα πρέπει να συμβουλευτούν το γιατρό τους πριν ακολουθήσουν την κετογονική διατροφή.

 

• Δύσοσμη αναπνοή: Οφείλεται στην ακετόνη, ένα υποπροϊόν του μεταβολισμού του λίπους. Κατά την κέτωση, τα επίπεδα ακετόνης είναι αυξημένα και το σώμα την αποβάλλει μέσω της εκπνοής, του ιδρώτα και των ούρων, τα οποία επίσης ενδέχεται να είναι δύσοσμα. Αυτό το φαινόμενο υποχωρεί μετά από λίγες εβδομάδες.

 

• Χαμηλά επίπεδα σακχάρου: Αν και η συγκεκριμένη διατροφή βοηθά στη διαχείριση των επιπέδων σακχάρου στο αίμα, υπάρχει κίνδυνος να εμφανιστούν επεισόδια υπογλυκαιμίας σε άτομα με διαβήτη τύπου 1, μια δυνητικά επικίνδυνα για τη ζωή κατάσταση.

 

• Ανεπάρκεια θρεπτικών συστατικών: Λόγω του αποκλεισμού πολλών φρούτων και λαχανικών, η κετογονική διατροφή μπορεί να προκαλέσει ανεπάρκεια ασβεστίου, βιταμίνης D, μαγνησίου και φωσφόρου. Τα επίπεδά τους θα πρέπει να παρακολουθούνται, ώστε να χορηγηθούν συμπληρώματα διατροφής εάν αυτό κριθεί αναγκαίο.

 

• Άλλες παρενέργειες: Έχουν αναφερθεί περιπτώσεις αυξημένων επιπέδων ολικής και «κακής» χοληστερόλης, κακή διάθεση, υψηλά επίπεδα φλεγμονής στον οργανισμό και πεπτικά προβλήματα λόγω της απότομης αλλαγής της χλωρίδας του εντέρου.

 

Η κετογονική δίαιτα είναι ακραίο πρόγραμμα διατροφής, γι’ αυτό καλό θα ήταν να λάβετε σοβαρά υπόψιν τις πιθανές παρενέργειές της και να συμβουλευτείτε ένα διατροφολόγο ή το γιατρό σας πριν την ακολουθήσετε, ειδικά αν πάσχετε από νεφροπάθεια, καρδιακή νόσο, διαβήτη, οστικές παθήσεις ή άλλες ιατρικές καταστάσεις, αν είστε εγκυμονούσα ή αν θηλάζετε.