Η Αγιουρβέδα είναι ένα ολιστικό σύστημα υγείας και ευεξίας 3000 ετών, που έχει τις ρίζες του στην Αρχαία Ινδία. Σύμφωνα με αυτήν, υπάρχουν τρεις ζωτικές δυνάμεις, οι ντόσα, που ονομάζονται βάτα, πίττα και κάφα και συμμετέχουν με διαφορετική σύνθεση σε κάθε άνθρωπο, ενώ και κάθε εποχή του χρόνου χαρακτηρίζεται από μια κυρίαρχη ντόσα.

Κατά την Αγιουρβέδική φιλοσοφία, ο άνθρωπος είναι υγιής όταν αυτές οι τρεις δυνάμεις βρίσκονται σε ισορροπία, πράγμα που επιτυγχάνεται με την κατάλληλη διατροφή, το είδος άσκησης που ταιριάζει στον καθένα, το σωστό ύπνο και με τεχνικές που επιφέρουν ψυχική ηρεμία, όπως ο διαλογισμός. Η Αγουρβέδα χωρίζει τις τροφές βάσει της γεύσης τους, που μπορεί να είναι γλυκιά, πικρή, αλμυρή, ξινή, πικάντικη ή στυφή και κάθε ντόσα έχει γεύσεις που την ισορροπούν ή την επιβαρύνουν.

Το καλοκαίρι είναι μια εποχή που κυριαρχούν οι ποιότητες της πίττα ντόσα, είναι δηλαδή ζεστό, φωτεινό, έντονο και οξύ. Το στοιχείο της φωτιάς εξάλλου, είναι αυτό που χαρακτηρίζει αυτήν την ντόσα, όπως και τους τρεις καυτούς μήνες του χρόνου. Οι διατροφικές μας συνήθειες πρέπει να αλλάξουν, ώστε να επιφέρουμε ισορροπία στις ζωτικές δυνάμεις τους σώματός μας.

Σύμφωνα με την Αγιουρβέδα, το καλοκαίρι πρέπει να τρώμε ελαφριές και εύπεπτες τροφές, με γεύση γλυκιά, στυφή ή πικρή, δροσερές, υγρές και ελαφρώς λιπαρές. Δροσερά-αλλά όχι παγωμένα- ροφήματα βοτάνων είναι ιδανικά για να μας δροσίσουν, ενώ τα γαλακτοκομικά χαμηλών λιπαρών μπορούν να βρίσκονται σε κάθε γεύμα.

Τι τρόφιμα προτείνονται:

• Φρούτα: Μήλα, ροδάκινα, αβοκάντο, μούρα, κεράσια, καρύδα, σταφύλια, μάνγκο, πεπόνια, αχλάδια, ανανάς, δαμάσκηνα (φρέσκα και ξερά), ρόδια.
• Λαχανικά: Αγκινάρες, σπαράγγια, μπρόκολο, λαχανάκια Βρυξελλών, κουνουπίδι, λάχανο, σέλινο, σέσκουλα, αγγούρια, κάλε, μαρούλι, σπανάκι, μπάμιες, πατάτες, κολοκύθια.
• Δημητριακά: κριθάρι, σιτάρι, βρώμη, ρύζι μπασμάτι, κινόα.
• Όσπρια: όλα τα φασόλια, σόγια.
• Έλαια: ελαιόλαδο, ηλιέλαιο, λάδι καρύδας.
• Μπαχαρικά και βότανα: Βασιλικός, κάρδαμο, κίμινο, κόλιανδρο, άνηθος, μάραθος, μέντα, μαϊντανός. Πιπέρι σε μικρές ποσότητες.
• Ζωικά προϊόντα: Κοτόπουλο, αυγά, γαλακτοκομικά, φρέσκα ψάρια, γαρίδες.
• Γλυκαντικά: μέλι ή μαύρη ζάχαρη σε μικρές ποσότητες.

Τι να αποφύγετε:

• Ξινά ή άγουρα φρούτα.
• Το συνδυασμό φρούτων και γαλακτοκομικών.
• Καρότα, τεύτλα, ραπανάκια, κρεμμύδια, σκόρδο, τζίντζερ και μουστάρδα.
• Καυτερά μπαχαρικά, όπως το τσίλι ή το πιπέρι καγιέν.
• Πολύ λιπαρές και τηγανιτές τροφές.
• Αλκοόλ, καφεΐνη, μαύρο τσάι, παγωμένα ροφήματα και αναψυκτικά. Προτιμήστε φυσικούς χυμούς και ροφήματα σε θερμοκρασία δωματίου.
• Ξίδι.

Καλό είναι να τρώμε 5 γεύματα την ημερά, σε σταθερές ώρες, με την προσοχή μας στραμμένη στο φαγητό. Τα ωμά λαχανικά καταναλώνονται ιδανικά μαζί με το μεσημεριανό, καθώς χωνεύονται πιο εύκολα. Το τελευταίο γεύμα πρέπει να είναι ελαφρύ, 2 ώρες πριν τον ύπνο, ο οποίος προτείνεται να διαρκεί από τις 10μ.μ. ως τις 6π.μ., ενώ επιτρέπεται και ένας σύντομος μεσημεριανός ύπνος.

Άλλες συμβουλές για ένα καλοκαίρι γεμάτο ευεξία:

Η σωματική άσκηση είναι απαραίτητη για να νιώθουμε φρέσκοι και γεμάτη ενέργεια. Κατά τους θερμούς μήνες του χρόνου, δεν πρέπει να ξεπερνάμε τις αντοχές μας, και σύμφωνα με την Αγιουρβέδα, να φτάνουμε στο 50-70% των δυνατοτήτων μας. Καλό είναι να ασκούμαστε τις πιο δροσερές ώρες τις ημέρας, ιδανικά πριν τις 10π.μ. και οπωσδήποτε να αποφεύγουμε το ζεστό ήλιο του μεσημεριού.  Η γιόγκα, το κολύμπι, το περπάτημα, ασκήσεις ευλυγισίας και ήρεμες ασκήσεις ενδυνάμωσης θα μας ωφελήσουν, ενώ έντονη αεροβική άσκηση μπορεί να μας επιβαρύνει.

Φροντίζουμε να πίνουμε αρκετό νερό, για να μην αφυδατωθούμε.

Η ενδυμασία πρέπει να αποτελείται από φυσικές ίνες, όπως λινό και βαμβάκι, και να έχει ανοιχτά και δροσιστικά χρώματα, όπως λευκό, γαλάζιο και πράσινο, ή παλ χρώματα.

Καθώς η πίτα ντόσα, αν διαταραχθεί, προκαλεί υπερβολική σωματική και πνευματική ένταση, ενδείκνυται να αποφεύγουμε τις έντονες διαφωνίες και τις στρεσσογόνες καταστάσεις.

Τέλος, το καλύτερο που μπορούμε να κάνουμε για να διώξουμε τη ζέστη και να εξασφαλίσουμε την ηρεμία του νου, είναι να ξοδέψουμε χρόνο στη φύση, είτε στο βουνό είτε στη θάλασσα, και να επωφεληθούμε από το υγρό στοιχείο, προφυλάσσοντας πάντα τον εαυτό μας από τον καυτό ήλιο. Αν η φύση απέχει αρκετά από εμάς, ένας νυχτερινός περίπατος στο δροσερό αέρα θα μας αναζωογονήσει.