Η Νότιος Αφρική είναι μια από τις περισσότερο ανα­πτυσσόμενες χώρες στον κόσμο και μέλος των πε­ρίφημων BRICS.

Η Νότιος Αφρική είναι μια από τις περισσότερο ανα­πτυσσόμενες χώρες στον κόσμο και μέλος των πε­ρίφημων BRICS. Ωστόσο το κοινωνικό τίμημα για την ανάπτυξη αυτή είναι τεράστιο, καθώς – όπως συνήθως συμβαίνει σε παρόμοιες περιπτώσεις – οι «επενδυτές» κα­ταλήγουν να αποτελούν κράτος εν κράτει, με την πολιτική εξουσία να υποτάσσεται σχεδόν πλήρως στις προτεραιότη­τές τους.

Κάπως έτσι προέκυψε, τις προηγούμενες μέρες, ένας βαθύς προβληματισμός για το αν το σημερινό σύστημα εξουσίας στην πάμπλουτη αυτή χώρα με τους πάμπτωχους κατοίκους μπορεί με σαφήνεια να διαχωριστεί από το προ­ηγούμενο ρατσιστικό απαρτχάιντ, αλλά και για το αν, στη διάρκεια της δημοκρατικής διακυβέρνησης, υπάρχει πραγ­ματική βελτίωση του επιπέδου ζωής των φτωχών κατοίκων της χώρας.

Η αιτία του προβληματισμού αυτού βρίσκεται στην άνευ προηγουμένου αιματοχυσία στην οποία κατέληξε η σύρρα­ξη εργαζομένων και αστυνομίας σε ορυχεία λευκόχρυσου της εταιρείας Λόνμιν στο Ράστεμπουργκ της Νοτίου Αφρι­κής. Οι εργαζόμενοι, που βρίσκονται σε απεργία διεκδικώ­ντας καλύτερες συνθήκες εργασίας, κραδαίνοντας δόρα­τα, ρόπαλα και μαχαίρια, συγκρούστηκαν με δυνάμεις της αστυνομίας, που άνοιξαν πυρ.

Αφορμή για την απεργία υπήρξε η διαμάχη ανάμεσα σε δυο συνδικάτα, το ισχυρό Εθνικό Συνδικάτο Μεταλλωρύ­χων και τη νεοσύστατη Ένωση Συνδικάτων Μεταλλωρύχων και Οικοδόμων, καθώς οι τελευταίοι κατηγόρησαν τους προηγούμενους ότι ενδιαφέρονται περισσότερο για την πολιτική παρά για τα δικαιώματα των εργαζομένων. Απο­τέλεσμα, 34 μεταλλωρύχοι νεκροί και 78 τραυματίες, ενώ άλλοι 10 άνθρωποι έχασαν τη ζωή τους πριν από την έναρ­ξη των συγκρούσεων.

Οι συλλήψεις έφτασαν τις 259, με τις κατηγορίες να ποι­κίλλουν από πρόκληση επικίνδυνων σωματικών βλαβών μέχρι απόπειρα δολοφονίας και δολοφονία.

Η εταιρεία που ελέγχει τα μεταλλεία εξέδωσε ανακοίνω­ση – τελεσίγραφο προς τους απεργούς απειλώντας τους με απόλυση αν δεν προσέλθουν για εργασία τη Δευτέρα 20 του μηνός. Το τελεσίγραφο δεν φαίνεται να επηρέασε τους απεργούς, αφού μόνο το ένα τέταρτο των εργαζομένων εμφανίστηκε τελικά στο πόστο του. Οι περισσότεροι από αυτούς εργάζονται σε υπηρεσίες συντήρησης υποδομών και όχι εξόρυξης, που είναι και η πραγματικά επικίνδυνη δουλειά.

 

Προεδρική παρέμβαση

Το τελεσίγραφο μεταφέρθηκε για το απόγευμα της Τρίτης και, πριν αυτό εκ­πνεύσει, η νοτιοαφρικανική προεδρία παρενέβη, κάνοντας έκκληση στη Λονμίν να μην προχωρήσει σε απολύσεις, σε­βόμενη τις ημέρες πένθους. Οι απεργοί δηλώνουν ότι υπό αυτές τις συνθήκες θα ήταν προσβολή προς τους νεκρούς συναδέλφους τους να επιστρέψουν στο ορυχείο και διεκ­δικούν τριπλασιασμό των αμοιβών τους, από 4.000 ραντ (390 ευρώ) σε 12.500 ραντ (1.220 ευρώ). Από την πλευ­ρά της η εταιρεία, μέσω του προέδρου της Ρότζερ Φιλιμορ, εξέφρασε τη λύπη της για τη συνεχιζόμενη απώλεια ζωών από ένα ζήτημα που είναι περισσότερο «δημόσιας τάξης» παρά «εργασιακό».

Η Νότιος Αφρική, 18 χρό­νια μετά τον τερματισμό του ρατσιστικού ζυγού, υποφέρει από τη συνεχώς διευρυνόμε­νη ανισότητα ανάμεσα στην πλειονότητα των μαύρων και τη μειονότητα των λευκών, στην οποία έχει προστεθεί και μια μικρή ελίτ έγχρωμων. Οι περισσότεροι όμως έχουν να αντιμετωπίσουν υψηλή ανεργία και κακές συνθήκες διαβίωσης.

Η μεγαλύτερη οικονομία της Αφρικής αναμένεται να έχει ανάπτυξη 2,4%, ποσο­στό πολύ μικρότερο από το 7% που υπολογίζεται ότι χρειάζεται για να συγκρατη­θεί η ανεργία, η οποία φτάνει το 25%, ενώ σε ηλικίες κάτω των 34 ετών το ποσοστό φτά­νει το 50%.

 

Ήταν η αρχή…

Πολλοί είναι αυτοί που πιστεύουν ότι το τραγικό αυτό περιστατικό θα μπορούσε να προκαλέσει αλυσιδωτή αντίδραση ενεργοποιώντας εργαζόμενους και σε άλλα ορυχεία της Νοτίου Αφρικής και σίγουρα κερδίζει τον τίτλο του σοβαρότερου επεισοδίου τέτοιου είδους από την πτώση του απαρτχάιντ και μετά.