Ο συγγραφέας Βύρων Χ. Αθανίτης με το μυθιστόρημά του «Το Σπαθί του Αυτοκράτορα» επιχειρεί μια χαρτογράφηση της νεοελληνικής ταυτότητας, συνδέοντας τη συγκρότησή της με τα δραματικά γεγονότα της εποχής των Παλαιολόγων. 
Αφορμή στάθηκε η σύγχρονη κρίση που ταλανίζει τη χώρα μας, φαινόμενο που όμως επαναλαμβάνεται διαχρονικά, μετά την επαναφορά της ελληνικότητας στον πυρήνα της ταυτότητας των ανθρώπων που ήδη κατοικούσαν πέριξ του Αιγαίου κατά την πρώτη Άλωση της Πόλης από τους Φράγκους και βίωσαν την Παλαιολόγεια Αναγέννηση των γραμμάτων και των τεχνών, η οποία ακολούθησε την ανακατάληψη της Βασιλεύουσας το 1261 μ.Χ. 
Κεντρικός ήρωας του βιβλίου είναι ο Βαγγέλης Βαφέας, ένας ριζοσπάστης επικοινωνιολόγος. Άνθρωπος της αγοράς, ως υψηλόβαθμο στέλεχος μεγάλης διαφημιστικής εταιρείας, έχει χάσει πρόσφατα τη δουλειά του και αγωνίζεται να διατηρήσει ορισμένα από τα κεκτημένα του, αλλά και την ψυχική του ισορροπία, καθώς η σχέση του με την έφηβη κόρη του βρίσκεται σε κρίσιμο σημείο ύστερα από ένα σκληρό διαζύγιο.
Μια αναπάντεχη συνάντηση με τον παλιό του φίλο Θεόδωρο Μαρόπουλο, έναν φιλελεύθερο πανεπιστημιακό καθηγητή, γίνεται αφορμή για μια περιπέτεια αναζήτησης. Ο Θεόδωρος, βυζαντινολόγος και κάτοικος Ηνωμένων Πολιτειών, φθάνει στην Ελλάδα κάνοντας έρευνα αναφορικά με τα γεγονότα που προηγήθηκαν της Πτώσης του Δεσποτάτου του Μυστρά, στο πλαίσιο ενός βιβλίου που ετοιμάζει. 
Ο Βαγγέλης τού αποκαλύπτει μια άγνωστη πηγή πληροφοριών: ένα μεσαιωνικό Χρονικό, που βρίσκεται στην κατοχή της οικογένειάς του εδώ και πολλές γενιές, το οποίο αναφέρεται στην κατάλυση της Βυζαντινής Αυτοκρατορίας και την τύχη του σπαθιού του τελευταίου αυτοκράτορα Κωνσταντίνου ΙΑ’ Δραγάση Παλαιολόγου. 
Το ιστορικό παρελθόν, με τα κύρια συμβάντα των τελευταίων ετών της παραπαίουσας Ρωμανίας – το πραγματικό όνομα του «Βυζαντίου» – αλλά και προσωπικές στιγμές των ανθρώπων του αυτοκρατορικού περιβάλλοντος, αποτυπώνονται μέσα από τη διήγηση ενός γραμματικού ακολούθου του Κωνσταντίνου. Η διαφύλαξη του σπαθιού του αυτοκράτορα έχει για εκείνον ιεραποστολική διάσταση, ως παρακαταθήκη για τις επόμενες γενιές, και θα βιώσει μεγάλες πικρίες στην προσπάθειά του να το παραδώσει στα αδέρφια του εκλιπόντος, τους Δεσπότες (διοικητές) του Μοριά.
Επηρεασμένοι και από τη δυσμενή κατάσταση της χώρας μας λόγω της κρίσης, οι δύο άνδρες, διαφορετικών πολιτικών πεποιθήσεων, αλλά με κοινή έφεση στην αναζήτηση, μελετούν το Χρονικό και μέσα από την αναβίωση εκείνων των δραματικών γεγονότων γίνονται κοινωνοί του πρώτου και θεμελιώδους διχασμού του Γένους μας (ενωτικοί – ανθενωτικοί κ.λπ.), καθώς και της επίδρασής του στη μετέπειτα πορεία μας τα νεότερα χρόνια. 
Η αγωνία τους, όσο ταξιδεύουν στην Ελλάδα τού σήμερα προσπαθώντας ταυτόχρονα να κατανοήσουν την ίδια μας την ψυχοσύνθεση ως κοινωνικό σύνολο αλλά και τη δική τους προσωπική διαδρομή, αποδεχόμενοι τα λάθη και τις αδυναμίες που πάντοτε υπάρχουν, αναδεικνύει προοδευτικά τη σημασία που έχει για το μέλλον μας η καθαρή ματιά της νεολαίας, συνδυάζοντας την παράδοσή μας με τον σύγχρονο κοσμοπολιτισμό. 
Μέσα από ιδιαίτερα ζωηρούς, εμπνευσμένους διαλόγους και με τη συνδρομή προσφιλών τους προσώπων, προτείνουν μια σειρά από αναγκαιότητες, όπως οι τομές στη δημόσια παιδεία και εκπαίδευση, η πολιτειακή και οικονομική διασύνδεση με τη Διασπορά, αλλά και μια νέα, θαρραλέα ανάγνωση της ιστορίας μας, ως χρήσιμα εργαλεία για την υπέρβαση της κρίσης. 
Ο αναγνώστης, παρακολουθώντας τα στιγμιότυπα από τη ζωή των ανθρώπων στο ύστερο Βυζάντιο, θα νιώσει μεγάλη οικειότητα μαζί τους, διαπιστώνοντας ότι είναι λιγοστά αυτά που έχουν αλλάξει στη νοοτροπία μας και την αντίληψή μας για τα πράγματα και τον κόσμο, παρά τα χρόνια που μεσολάβησαν. 
Θα αποκτήσει, έτσι, πληρέστερη εικόνα για τον βαθμό της συνέχειας και τις αναδιπλώσεις της κοσμοαντίληψης που αποκαλούμε «ελληνισμό», ενώ θα συγκινηθεί με την ευαίσθητη πλευρά του αυτοκράτορα, το δυσανάλογο ιστορικό βάρος που αναγκάστηκε να σηκώσει στους ώμους του αδιαμαρτύρητα, αλλά και την τρυφερή εν πολλοίς και όλο ανθρωπιά σχέση του με τον ακόλουθο Μιχαήλ. 
Στον παρόντα χρόνο, η γεμάτη άγχος και δισταγμούς, αλλά επίμονη προσπάθεια του Βαγγέλη να έρθει πιο κοντά με την κόρη του Μυρτώ θα οδηγήσουν πολλούς… ομοιοπαθείς να ταυτιστούν μαζί τους, συνδέοντας τα περιστατικά του βιβλίου με κάποια δικά τους βιώματα. Το νεανικό – ανιδιοτελές πνεύμα της κοπέλας εισάγει και στοιχεία ακτιβισμού στο δεύτερο μέρος του βιβλίου, ενώ οι συμπτώσεις που φέρνουν κοντά τον καθηγητή Μαρόπουλο με την ερευνήτρια Μαίρη-Αν Νίκολσον υποδηλώνουν ένα πιθανό ειδύλλιο με φόντο την Καστροπολιτεία του Μυστρά. 
Το κείμενο, πέρα από το ίδιο το Χρονικό, παρουσιάζεται με δύο αφηγήσεις: αφενός ως μυθιστόρημα αναζήτησης του σπαθιού του Κωνσταντίνου και ανάδειξης των συμβολισμών που κρύβει• αφετέρου ως δοκίμιο υπό μορφή διαλόγου, όπου η συγκρότηση της νεοελληνικής μας ταυτότητας λαμβάνει κυρίαρχη θέση. 
Η μυθοπλασία συναντά τα ιστορικά γεγονότα μέσω του σχολιαστικού λόγου, δημιουργώντας ένα ρεαλιστικό σκηνικό, όπου οι ασυνείδητες συλλογικές ενοχές εξηγούν κάποιες αυτοκαταστροφικές τάσεις του λαού μας και τη διχόνοια που διαρκώς επανέρχεται στο προσκήνιο – και μάλιστα σε κάθε κρίσιμη και δύσκολη στιγμή της ιστορικής μας διαδρομής. 
 

Ακολουθήστε το topontiki.gr στο Google News και μάθετε πρώτοι όλες τις ειδήσεις.

Δείτε όλες τις τελευταίες Ειδήσεις από την Ελλάδα και τον Κόσμο, τη στιγμή που συμβαίνουν.