Αυτή που νίκησε το «Avatar»  / Μεγαλώνει, μεγαλώνει και… φοβίζει / Η μετα-live πλήξη / Ναούς ψυχαγωγίας έχουμε, κοινό έχουμε; / Χωρίς κρατικό χρήμα / Διανοούμενοι υπό έκπτωση / Το soundtrack της κρίσης μας / Ποιος πληρώνει το θυμό; / Φεστιβαλικά νέα

Αυτή που νίκησε το «Avatar»

Οι μεγάλες στιγμές στα φετινά Όσκαρ ήρθαν με διαφορά δευτερολέπτων η μία από την άλλη. Πρώτα η Ακαδημία «έγραψε ιστορία» δίνοντας το βραβείο σκηνοθεσίας στην Kάθριν Μπίγκελοου για το «The Hurt Locker», την πρώτη γυναίκα που το κερδίζει εδώ και 82 χρόνια, και πριν καλά καλά το χωνέψουμε το ίδιο φιλμ κέρδισε το Όσκαρ καλύτερης ταινίας. Δικαιωματικά θα πει κανείς, μόνο που βρισκόταν απέναντι στη μεγαλύτερη εισπρακτική επιτυχία όλων των εποχών, αυτή που κατά κοινή ομολογία «αλλάζει το πρόσωπο του σινεμά». Το «Avatar» του Τζέιμς Κάμερον (από ένα χαριτωμένο καπρίτσιο της τύχης, πρώην συζύγου της Μπίγκελοου) έχασε κάθε βραβείο που είχε σημασία κι έμεινε να αναπαύεται στις δάφνες των εισπράξεων. Τι μας διδάσκει η βραδιά της απονομής, πέρα από το γεγονός ότι η ιστορία του Δαβίδ και του Γολιάθ μπορεί ευτυχώς ακόμη να επαναληφθεί; Ότι μια ταινία από μόνη της δεν αλλάζει το σινεμά κι ότι πέρα από το 3D θέαμα και τις τεχνολογικές καινοτομίες, πέρα από τα ταμεία και την τεχνική, υπάρχει κάτι πιο σημαντικό: η τέχνη, η ψυχή, κι ένα σινεμά που δεν χρειάζεται την κατανάλωση ποπ κορν για να ολοκληρώσει την εμπειρία που σου προσφέρει.

Γιωργος Ν. Κορωναίος

Μεγαλώνει, μεγαλώνει και… φοβίζει

Ο Άρης Λεμπεσόπουλος, στη συνέντευξή του στο «Ποντίκι Art» της προηγούμενης εβδομάδας, αναφερόμενος στον επεκτατισμό της Ελληνικής Θεαμάτων, είπε: «άντε να τα πάρει όλα τα θέατρα, να σε έχει υπάλληλο. Εγώ καλύτερα να βρω άλλη δουλειά…». Ε, ναι λοιπόν, η ΕΛΘΕΑ πήρε άλλο ένα θέατρο. Από τη νέα χειμερινή σεζόν στον όμιλο θα ανήκει και το Θέατρο Κάτια Δανδουλάκη. Τι σημαίνει αυτό και γιατί δεν είναι καλό εύκολα μπορεί κάποιος να καταλάβει. Πολυφωνία χρειάζεται η τέχνη. Ανεξάρτητες δυνάμεις, αυτόνομες και δημιουργικό ανταγωνισμό. Σε τι μπορεί να ωφελήσει την εξέλιξη του θεάτρου μία ισχυρή δύναμη που αποφασίζει για όλα και όλους; Η «δικτατορία» ενός μυαλού δεν είναι αυτό που χρειάζεται το θέατρο. Δεν είναι πολυκατάστημα.

Η μετα-live πλήξη

Η καινούργια μουσική φαίνεται άκρως ενδιαφέρουσα όντως, προορίζεται όμως αποκλειστικά για κατ’ οίκον ακροάσεις. Αρχίζω και καταλαβαίνω τη γενιά του Ίντερνετ, τους ηλεκτρονικούς nerds που στήνονται με τις ώρες μπροστά στον υπολογιστή τους και τα κάνουν όλα –ΟΛΑ– κατά μόνας. Από ταινίες που θα δουν στην οθόνη του PC τους μέχρι και τις μουσικές που θα κατεβάσουν – παράνομα εννοείται. Τους δικαιολογώ. Διότι η νέα γενιά των καλλιτεχνών, όλα εκείνα τα ονόματα από Αμερική και Μεγάλη Βρετανία, που μεσουρανούν στις ηλεκτρονικές σελίδες του Διαδικτύου, διαμορφώνοντας εξ ολοκλήρου την καινούργια εναλλακτική σκηνή, όταν βρίσκονται on stage, στα live τους, είναι μούφα. Άχρωμα, άγευστα και αδιάφορα. Το line up του προηγούμενου Σαββάτου λόγου χάριν στο Bios ήταν άπαιχτο. Flying Lotus από τη μία (Αμερική, Καλιφόρνια) και Bug από την άλλη (Λονδίνο). Δύο ονόματα που όχι μόνο βρίσκονται στο επίκεντρο της δημοσιότητας το τελευταίο διάστημα, αλλά και δημιουργούν νέα μουσικά είδη – ο Bug, ας πούμε, είναι από τους κυριότερους εκπροσώπους του dubstep ήχου. Έλα όμως που ζωντανά είναι από μέτριοι έως κακοί. Πέραν της μουσικής που παίζουν δεν παρουσιάζουν το παραμικρό οπτικό ενδιαφέρον. Έναν τυπάκο βλέπεις σκυφτό μπροστά σε κάποιο μηχάνημα να παίζει με τα κουμπάκια του. Αυτό είναι όλο. Πέντε, δέκα, δεκαπέντε λεπτά. Πόση ώρα να τον κοιτάζεις; Είδες το χτένισμά του, τι ρούχα φοράει, πόσες μέρες είναι αξύριστος, μία ουλή που έχει πίσω από το δεξί αυτί του. Ενώ, πιο παλιά, υπήρχε μία ολόκληρη μπάντα επί σκηνής. Τέσσερα και πέντε άτομα να τα δίνουν όλα. Γέμιζες με ήχο και εικόνες. Ζούσαμε με πάθος τις συναυλίες, τώρα υπάρχει μόνο τεχνολογία. Αλλάζουν όλα στη μουσική και δη με κινηματογραφική ταχύτητα.

Δημήτρης Κανελλόπουλος

Ναούς ψυχαγωγίας έχουμε, κοινό έχουμε;

Αν ζείτε στην Αθήνα ή έχετε περάσει τον τελευταίο καιρό από το Γκάζι δύσκολα θα σας έχει ξεφύγει ένα κατασκευαστικό μεγαθήριο που υψώνεται στον ουρανό της Ιεράς Οδού. Πρόκειται για το φιλόδοξο πρότζεκτ του Ηλία Μαρασούλη, κεντρικής φιγούρας της νυχτερινής Αθήνας. Δεδομένης της εικόνας της περιοχής, μιλάμε για ένα φαραωνικών διαστάσεων κτίριο που αναμένεται να είναι έτοιμο το φθινόπωρο που μας έρχεται. Οι πληροφορίες κάνουν λόγο για σύνθετο έργο, με κέντρα διασκέδασης, γραφεία, συνεδριακούς χώρους και μεγάλο χώρο στάθμευσης. Όχι πολύ μακριά από την Ιερά Οδό, ένας άλλος γνωστός επιχειρηματίας της νυχτερινής διασκέδασης, ο κ. Παπαθεοχάρης, είχε ανακοινώσει ένα περίπου ανάλογο εγχείρημα, το Πάνθεον. Τελικά χτίστηκε μόνο το Αθηνών Αρένα, το οποίο ακούγεται ότι κλείνει για να γίνει υπεραγορά ή κάτι τέτοιο. Αφήνουμε κατά μέρος το αισθητικό κομμάτι ή την επιβάρυνση της περιοχής και στεκόμαστε στο επιχειρηματικό σκέλος της ιστορίας. Πολύ πριν την εμφάνιση της ελληνικής κρίσης, η κρίση στη νυχτερινή Αθήνα είχε δώσει ηχηρό παρών, με αιχμή τη σεζόν που φεύγει σιγά σιγά. Η μεγα-κατασκευή του κ. Μαρασούλη μοιάζει να πηγαίνει κόντρα στο ρεύμα. Μήπως γνωρίζει κάτι που δεν γνωρίζουμε;

Δημήτρης Ρηγόπουλος

Χωρίς κρατικό χρήμα

Μέσα στη γενική καταχνιά τα προχθεσινά εγκαίνια του Πολιτιστικού Κέντρου του Ιδρύματος «Μιχάλης Κακογιάννης» έδωσαν έναν κάποιο τόνο αισιοδοξίας. Όχι, δεν είμαστε τόσο αφελείς για να πιστεύουμε ότι μια καινούργια πολιτιστική υποδομή είναι σε θέση να αλλάξει το ζοφερό κλίμα. Αλλά μας αρέσει που το νέο κέντρο δεν θα επιβαρύνει ούτε με μισό ευρώ το καταχρεωμένο μας κράτος, καθώς η λειτουργία του καλύπτεται αποκλειστικά από ιδιωτικούς πόρους, κυρίως του ίδιου του ελληνοκύπριου δημιουργού. Το ελληνικό Δημόσιο συνεισέφερε μόνο στο κατασκευαστικό σκέλος, όταν το έργο εντάχθηκε στο Επιχειρησιακό Πρόγραμμα «Πολιτισμός» του Γ΄ Κοινοτικού Πλαισίου Στήριξης 2000-2006, που συγχρηματοδοτείται από το Υπουργείο Πολιτισμού και την Ευρωπαϊκή Ένωση. Το οικόπεδο στον Ταύρο είχε αγοραστεί με έξοδα του ίδιου του Μιχάλη Κακογιάννη και τώρα θα συνεχίσει χωρίς το παραμικρό κρατικό δεκανίκι. Στα χρόνια που έρχονται θα χρειαστούμε κι άλλους Κακογιάννηδες. Μόνο που αυτοί δεν θα μπορούν να υπολογίζουν πια ούτε στην ελάχιστη κρατική συνδρομή.

Δημήτρης Ρηγόπουλος

Διανοούμενοι υπό έκπτωση

Σαράντα εννέα διανοούμενοι συνυπέγραψαν πρόσφατα ένα κείμενο υποστήριξης στις εκδόσεις Άγρα, στη διαμάχη που ξέσπασε με αφορμή την απόλυση ενός συνδικαλιστή εργαζόμενου. Με βασικό επιχείρημα ότι οι εκδόσεις Άγρα έχουν προσφέρει πολλά στο ελληνικό βιβλίο –γεγονός αναμφισβήτητο, που δεν αποτελεί ωστόσο άλλοθι σε άδικες εργοδοτικές συμπεριφορές– και ισχυριζόμενοι ότι η λύση θα δοθεί από τα δικαστήρια (από πότε οι διανοούμενοι εναποθέτουν στην αστική δικαιοσύνη την επίλυση συνδικαλιστικών ζητημάτων;), τάχθηκαν με σαφήνεια υπέρ της μιας πλευράς, την ίδια στιγμή που εργαζόμενοι διαδήλωναν υπέρ της άλλης. Η ασαφής ιδιότητα του «διανοούμενου» συνοδευόταν κάποτε από συνειρμούς περί πολιτικά προοδευτικών απόψεων και ταυτιζόταν με κοινωνικά ευαίσθητες θέσεις. Οι διανοούμενοι αμφισβητούσαν, δεν συνθηκολογούσαν. Η «αυθεντία» τους όμως ανασύρεται πλέον μόνο για συλλογικά κείμενα καταγγελίας ή υποστήριξης. Ευτυχώς, λόγω των κινητοποιήσεων, ο Ντίνος Παλαιστίδης επαναπροσλήφθηκε. Και αυτή η ιστορία μάς υπενθύμισε ότι τα εργατικά δικαιώματα, ακόμα και στον ευαίσθητο χώρο του πολιτισμού, δεν χαρίζονται από εργοδότες, διανοούμενους και δικαστές, αλλά κατακτιούνται με αγώνες.

Γιάννης Κουκουλάς

Το soundtrack της κρίσης μας

Πολλοί καλλιτέχνες έχουν κάνει κατά καιρούς εκπτώσεις, αλλά η έκπτωση που έκανε ο Μάνος Πυροβολάκης προκειμένου να πάει στη Eurovision είναι… σε τιμές κόστους. Ο άλλοτε ροκάς τραγουδοποιός έγραψε ένα φρικαλέο τραγούδι-αχταρμά, που χρησιμοποιεί ως προκάλυμμα την κρητική λύρα για να φλερτάρει με το σκυλάδικο αλλά και το χιπ-χοπ με τρόπο αγωνιώδη. Ας μην ανησυχεί, στη Eurovision θα πάει (αυτό το πανηγύρι τέτοια τραγούδια θέλει). Στην Ελλάδα θα είναι δύσκολο να επιστρέψει, τουλάχιστον στους χώρους όπου συνήθιζε να εμφανίζεται. Παρά τη χρήση της κρητικής λύρας, το τραγούδι του Πυροβολάκη για τη Eurovision δεν «μυρίζει» Ελλάδα αλλά Ουκρανία ή Αζερμπαϊτζάν. Κανένα πρόβλημα! Έτσι κι αλλιώς, αυτή την εποχή οι Ευρωπαίοι για κάτι κοντινό προς τις χώρες αυτές μας έχουν. Το άσμα του δεν είναι παρά το soundtrack της κρίσης μας.

Ποιος πληρώνει το θυμό;

Ποτέ δεν κατάλαβα γιατί την οργή των ανθρώπων που διαμαρτύρονται θα πρέπει να την πληρώνει η πόλη και η δημόσια περιουσία. Ήταν οι πρώτες ημέρες μετά την ανακοίνωση των επώδυνων μέτρων και πολλά κτίρια της Πανεπιστημίου ήταν γεμάτα συνθήματα και γκράφιτι. Την ώρα που διαβάζετε αυτό το σχόλιο μπορεί και να μην υπάρχει Πανεπιστημίου. Καλό είναι επίσης να θυμόμαστε ότι τους βανδαλισμούς, που σ’ αυτήν την απίστευτη χώρα πλασάρονται ως «δικαίωμα αυτοέκφρασης», τους πληρώνουμε από την τσέπη μας, αν πρόκειται για δημόσια κτίρια.

Δ.Ρ.

Φεστιβαλικά νέα

Σταγόνα, σταγόνα… οι ειδήσεις από το Φεστιβάλ Αθηνών, που δεν έχει ακόμα ολοκληρώσει τον σχεδιασμό του προγράμματός του. Ο Γιώργος Λούκος καλείται φέτος με λιγότερα χρήματα να κρατήσει τον πήχη στο ύψος που μας έχει συνηθίσει. Δύσκολο άθλημα. Πληροφορίες, λοιπόν, μυστικές, λένε πως το Ηρώδειο θα έχει αρκετή κλασική μουσική και έναν ήδη κλεισμένο σταρ, τον πρεσβευτή της σύγχρονης βραζιλιάνικης σκηνής, τον Καετάνο Βελόζο, που ακούσαμε στην Αθήνα το φθινόπωρο του 2007. Επίσης, είναι επιβεβαιωμένο πως οι Ήχοι του Κόσμου, που τις προηγούμενες χρονιές φιλοξενούνταν στο Σχολείον, φέτος θα μας περιμένουν στη Μικρή Επίδαυρο. Τέλος, στον καινούργιο χώρο 200 θέσεων, που θα αντικαταστήσει το Σχολείον, στην Πειραιώς 260, έχει αποφασιστεί ήδη ένα τετραήμερο Τζαζ Μουσικής. Αυτά τα ολίγα…

Χαρά Αργυρίου