Μπορεί ο πρόεδρος του ΣΥΡΙΖΑ – Προοδευτική Συμμαχία να ενθαρρύνει μια στρατηγική «καρότο και μαστίγιο» έναντι της Τουρκίας, ωστόσο αυτή η τακτική βρίσκει εφαρμογή και στην αντιπολιτευτική του στάση έναντι της κυβέρνησης στα ελληνοτουρκικά. Χθες ο Αλέξης Τσίπρας έδωσε ουσιαστικά στήριξη στην ελληνοκυπριακή προσπάθεια στη Σύνοδο Κορυφής, η οποία εξελίχθηκε σε θρίλερ, με τις τοποθετήσεις του να κινούνται σε συναινετικό ύφος, συμπλέοντας με τα ελληνικά αιτήματα. Σήμερα Τσίπρας και Κουμουνδούρου εξαπολύουν επίθεση κατά του πρωθυπουργού για τους χειρισμούς του προ της Συνόδου και κατά τη διάρκεια αυτής, δηλαδή για το γεγονός ότι δεν τα κατάφερε και πέρασε πολύ κάτω από τον πήχη. Πίσω από τις γραμμές, ο ΣΥΡΙΖΑ απευθύνει την κατηγορία ότι ο ίδιος ο Κυριάκος Μητσοτάκης, με τις κινήσεις των προηγούμενων ημερών υπονόμευσε τη δυνατότητα να αποφασιστεί έστω ένας μηχανισμός κυρώσεων προς την Τουρκία.

Ο Αλέξης Τσίπρας με δήλωσή του σημειώνει ότι ο πρωθυπουργός «φεύγει από ένα Ευρωπαϊκό Συμβούλιο με άδεια χέρια» καθώς «όχι μόνο πέρασε κάτω από τον πήχη, αλλά δεν τον έφτασε καν». Διερωτάται δε «γιατί πέταξε λευκή πετσέτα» και μάλιστα «τη μέρα που ανακοινώνεται επισήμως η ανάρτηση του Τουρκολιβυκού Συμφώνου στον ΟΗΕ. Τη μέρα που ανακοινώνεται συμφωνία των δυο πλευρών στο ΝΑΤΟ. Μια μέρα μετά την αναχώρηση Πομπέο από την Ελλάδα».

«Πίσω και από τον Ιούνιο του 2019»

Επίσης, σε επίσημη ανακοίνωσή του ο ΣΥΡΙΖΑ μεταξύ άλλων επισημαίνει ότι «οι χειρισμοί της κυβέρνησης βγάζουν την Ελλάδα χαμένη και χωρίς κυρώσεις για την Τουρκία από τη Σύνοδο Κορυφής, με λεκτικό που βρίσκεται πίσω και από αυτό του Ιουνίου του 2019 σε αυτό το ζήτημα». Επιπλέον, «η ανακοίνωση συμφωνίας για μηχανισμό αποκλιμάκωσης του ΝΑΤΟ, όπου μέχρι πρότινος αρνούνταν ότι συζητά η κυβέρνηση διότι ήταν Συμμαχία με “δύο μέτρα και δύο σταθμά”, την ώρα που διεξαγόταν το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο, αποδυνάμωσε τις ελληνικές θέσεις και έδωσε όπλα σε όσους – όπως η Γερμανία – ήθελαν να αποφύγουν τις κυρώσεις στην Τουρκία με πρόσχημα ότι δήθεν «συμμορφώνεται»».

Η χθεσινή απόφαση του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου, τονίζεται στην ανακοίνωση «δεν ικανοποιεί κανέναν από τους στόχους που είχε θέσει ρητά ο ίδιος ο κ Μητσοτάκης».

Κυρώσεις και κίνητρα

Χθες, ο Αλέξης Τσίπρας, ζήτησε από τη μία ισχυρές κυρώσεις και από την άλλη θετική ατζέντα, φωτογραφίζοντας ουσιαστικά την στρατηγική υπέρ της οποίας τάχθηκε πρόσφατα και από το βήμα της ΔΕΘ, δηλαδή, στρατηγική μαστίγιο και καρότο. Όπως είχε επισημάνει εκεί, η Τουρκία δεν έχει διεκδικήσεις μόνο σε ό,τι αφορά τις θαλάσσιες ζώνες στην Ανατολική Μεσόγειο, αλλά ταυτόχρονα την ενδιαφέρει η οικονομική – εμπορική σχέη με την ΕΕ, επομένως ένα «καρότο» μπορεί να αφορά βήματα στο θέμα της τελωνειακής ένωσης, σε εναλλαγή με κυρώσεις για την παραβατικότητα στη θάλασσα.

Υπέρ αυτής της στρατηγικής τάσσεται και η κυβέρνηση, κι ενδεικτικά χθες αναφέρθηκε στην ΕΡΤ ο κυβερνητικός εκπρόσωπος Στέλιος Πέτσας εξηγώντας τους λόγους για τους οποίους η Ελλάδα απέρριψε το πρώτο (μέχρι εκείνη τη στιγμή) προσχέδιο.

Κατά τα λοιπά, αξίζει να επισημανθεί ότι αν και τους προηγούμενους μήνες η αξιωματική αντιπολίτευση κατηγορούσε τον πρωθυπουργό ότι ολιγώρησε από την αρχή της διακυβέρνησής του στο θέμα των κυρώσεων ζητώντας να διεκδικήσει την επιβολή τους, αντιλαμβάνεται πλέον την αρνητική διάθεση των ευρωπαίων και μιλά για «μηχανισμό» κυρώσεων που θα ενεργοποιείται όποτε η Τουρκία παραβιάζει κυριαρχικά δικαιώματα, κοινώς δεν ζητά άμεση επιβολή κυρώσεων.

Τις παραπάνω θέσεις εξέφρασε ο πρόεδρος του ΣΥΡΙΖΑ με επιστολή του προς την Γερμανική Προεδρία τη Γαλλία, τους ευρωσοσιαλιστές κ.ά.

Εκεί ζητά να στηρίξουν μια δυναμική πολιτική απέναντι στην Τουρκία που να επανεκκινεί με νέους όρους (ισχυρών κυρώσεων και ισχυρής θετικής ατζέντας) τις ευρωτουρκικές σχέσεις.

«Δυναμικοί όροι»

Ειδικότερα ανέφερε πως «μόνο με γενναίες αποφάσεις του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου για επανεκκίνηση των ευρωτουρκικών σχέσεων με δυναμικούς όρους θα μπορούσαν να προχωρήσουν οι διερευνητικές και να ξαναρχίσει ο διάλογος για το Κυπριακό». 

Και εξηγεί: «Χρειάζεται ταυτόχρονα να αποφασιστεί μηχανισμός ισχυρών κυρώσεων για την Τουρκία σε περίπτωση που συνεχίσει τις παραβιάσεις των κυριαρχικών δικαιωμάτων της Ελλάδας και Κύπρου, αλλά και η προοπτική μιας ουσιαστικής θετικής ατζέντας εάν σεβαστεί το διεθνές δίκαιο».

Ανάλογο μήνυμα έστειλε και μέσω του twitter κατά τη διάρκεια των εργασιών της Συνόδου προειδοποιώντας ότι τυχόν απουσία απόφασης για την επιβολή κυρώσεων καθιστά τον ευρωτουρκικό διάλογο εύθραυστο, επιτρέπει την επιστροφή της κρίσης και θέτει σε κίνδυνο την επανέναρξη των συνομιλιών για το κυπριακό.

«Θα αποτελούσε σοβαρό λάθος εκ μέρους της ΕΕ να θεωρήσει ότι απλά και μόνο η επανεκκίνηση ενός εύθραυστου ελληνοτουρκικού διαλόγου, ειδικά υπό τη σταθερή απειλή της επιστροφής τουρκικών πολεμικών πλοίων, αποτελεί βιώσιμο πλαίσιο για την έξοδο από την κρίση.

Ο μόνος τρόπος που ο ελληνοτουρκικός διάλογος μπορεί να αποδειχτεί βιώσιμος, είναι αν βασιστεί σταθερά στην αναζωογόνηση του ευρωτουρκικού διαλόγου υπό νέους όρους που συμπεριλαμβάνουν την υιοθέτηση ενός ισχυρού μηχανισμού επιβολής σειράς κυρώσεων & μια περιεκτική θετική ατζέντα.

Αν δεν επιλεγεί αυτός ο δρόμος, δεν θα κληθούμε να αντιμετωπίσουμε μόνο την αποτυχία των ελληνοτουρκικών διαβουλεύσεων και την επιστροφή της κρίσης -καθώς και μια νέα, δαπανηρή κούρσα εξοπλισμών στο Αιγαίο- αλλά θα τεθεί σε κίνδυνο & η επανεκκίνηση των συνομιλιών για το Κυπριακό».

Κατρούγκαλος: Απαράδεκτη η έλλειψη διαφάνειας

Σε ό,τι αφορά τον στρατιωτικό μηχανισμό αποκλιμάκωσης που ανακοίνωσε χθες ο ΓΓ του ΝΑΤΟ Γενς Στόλτενμπεργκ η Κουμουνδούρου αντέδρασε διά του αρμόδιου τομεάρχη Εξωτερικών Γιώργου Κατρούγκαλου για την έλλειψη ενημέρωσης από την κυβέρνηση. «Και σήμερα ο ΓΓ ΝΑΤΟ ανακοινώνει ότι συμφωνήθηκε ‘’μηχανισμός αποκλιμάκωσης’’. Ευχαριστούμε τους ανωτέρω για την ενημέρωση. Η έλλειψη διαφάνειας από την κυβέρνηση για μια ακόμη διαδικασία στην οποία σύρεται εν κρυπτώ και μια συμφωνία που μαθαίνουμε από τρίτους, είναι απαράδεκτη».