Ένα νέο πεδίο σύγκρουσης αναμένεται να αναπτυχθεί το επόμενο διάστημα μεταξύ κυβέρνησης και αντιπολίτευσης, καθώς όλες οι πληροφορίες συγκλίνουν στο ότι η ηγεσία του υπουργείου Εργασίας αναμένεται, μέχρι το τέλος του έτους, να καταθέσει στη Βουλή το νέο ασφαλιστικό σύστημα, το οποίο θα εντάσσει τις επικουρικές συντάξεις σε κεφαλαιοποιητικό πλαίσιο από αναδιανεμητικό που είναι σήμερα.
Είναι το σύστημα που ο ΣΥΡΙΖΑ αποκαλεί «ασφαλιστικό Πινοσέτ», καθώς εφαρμόστηκε από τον διαβόητο δικτάτορα της Χιλής, και ήδη προκαλεί αντιδράσεις τόσο από τα κόμματα της Βουλής όσο και από τα συνδικάτα και σωματεία στη χώρα, καθώς αλλάζει εντελώς τον χαρακτήρα του συστήματος επικούρησης και το περνάει στον ιδιωτικό τομέα, με ό,τι μπορεί να συνεπάγεται αυτό.

«Τεκτονική» αλλαγή
Σύμφωνα με όσα έχουν γίνει γνωστά, η «τεκτονική» αλλαγή στο σύστημα επικουρικής ασφάλισης θα έχει τα εξής χαρακτηριστικά:
● Κάθε ασφαλισμένος θα έχει έναν «ατομικό» κουμπαρά (μερίδες εισφορών) στο ΕΤΕΑΕΠ και τα χρήματά του (μέσω συμβάσεων του δημόσιου φορέα με ασφαλιστικές εταιρείες) θα επενδύονται σε επιλογές χαμηλού ή υψηλότερου ρίσκου με στόχο να αυξηθεί η σύνταξή του ανάλογα με τις αποδόσεις των επενδύσεων.
● Ο ασφαλισμένος θα μπορεί να επιλέγει – υπό προϋποθέσεις και εντός πλαισίου – και την ηλικία συνταξιοδότησής του, ανεξαρτήτως του γενικού ορίου ηλικίας συνταξιοδότησης.
● Το 25% του κεφαλαίου που συσσωρεύεται στον ατομικό «κουμπαρά» στο ΕΤΕΑΕΠ του ασφαλισμένου θα μπορεί να καταβληθεί κατά τη συνταξιοδότηση με τη μορφή εφάπαξ, ενώ το υπόλοιπο με τη μορφή της μηνιαίας σύνταξης.
● Το νέο σύστημα θα αφορά μόνο τους νεοεισερχόμενους στην αγορά εργασίας, οι οποίοι στόχος της κυβέρνησης είναι να ενταχθούν σε αυτό από το 2022 – συνεπώς δεν αφορά τους σημερινούς ασφαλισμένους και συνταξιούχους.

«Δημόσιο κεφαλαιοποιητικό»
Μάλιστα ο υφυπουργός Εργασίας Πάνος Τσακλόγλου, ο οποίος φαίνεται ότι θα είναι ο άνθρωπος που θα σχεδιάσει το νέο σύστημα, μιλώντας σε ημερίδα του think tank του Ευάγγελου Βενιζέλου ξεκαθάρισε ότι ως κυβέρνηση «αυτό που προτείνουμε είναι το σύστημα κύριας ασφάλισης να παραμείνει αναδιανεμητικό, όπως είναι τώρα, και το επικουρικό να μετατραπεί σταδιακά σε κεφαλαιοποιητικό».
Πρόσθεσε δε ότι το νέο σύστημα «θα είναι κεφαλαιοποιητικό αλλά θα παραμείνει σύστημα της κοινωνικής ασφάλισης, θα είναι δηλαδή δημόσιο κεφαλαιοποιητικό. Θα συμπεριλάβει υποχρεωτικά τους νέους ασφαλιζόμενους και προαιρετικά ίσως και κάποιους άλλους που δεν έχουν επικουρική σύνταξη ή που βρίσκονται στις νεότερες εργασιακά ηλικίες».

Το πρόβλημα της μετάβασης
Σχολιάζοντας στο «Π» τις προθέσεις της κυβέρνησης, ο δικηγόρος – εργατολόγος Διονύσης Τεμπονέρας υπογράμμισε ότι «το μεγαλύτερο πρόβλημα του νέου συστήματος είναι το λεγόμενο “κόστος μετάβασης”. Δηλαδή, αφού οι εργαζόμενοι σταματήσουν να πληρώνουν με τις εισφορές τους τις παλαιότερες συντάξεις, πώς θα συνεχίσουν να καταβάλλονται στο ακέραιο οι υφιστάμενες συντάξεις. 
Το κόστος αυτό έχει υπολογιστεί έως το 2070 περίπου από 35 έως 55 δισ. ευρώ, το οποίο η κυβέρνηση, με βάση τις εξαγγελίες του κ. Τσακλόγλου, επιθυμεί να αντιμετωπίσει με τρεις τρόπους: 
● Ο πρώτος είναι πως ισχυρίζεται ότι η ανάπτυξη που υποστηρίζει ότι θα έλθει με την επένδυση των εισφορών των εργαζομένων στην οικονομία θα τροφοδοτήσει το νέο σύστημα με στήριξη. 
● Ο δεύτερος είναι το ΑΚΑΓΕ, δηλαδή το κεφάλαιο αλληλεγγύης, στο οποίο έχουν συσσωρευτεί έως σήμερα περίπου 10 δισ. και από εκεί μπορούν να αντληθούν κεφάλαια. 
● Ο τρίτος είναι η βούληση ο κρατικός προϋπολογισμός να έλθει και να στηρίξει τη χρηματοδότηση του συστήματος».

Πού αλλού εφαρμόζεται 
Όσον αφορά τον ισχυρισμό της κυβέρνησης ότι παρόμοια συστήματα εφαρμόζονται και σε άλλες ευρωπαϊκές χώρες, ο Δ. Τεμπονέρας υπογράμμισε ότι «υπάρχουν παραδείγματα χωρών που εξαρχής είχαν οικοδομήσει τα συστήματά τους σε κεφαλαιοποιητική λειτουργία».
Ωστόσο, συμπληρώνει πως «όσες χώρες επιχείρησαν να κάνουν μετάβαση από αναδιανεμητικά σε κεφαλαιοποιητικά συστήματα ουσιαστικά σταμάτησαν διότι το κόστος μετάβασης ήταν πολύ μεγάλο και επανήλθαν ουσιαστικά στην αναδιανομή. Τέτοια παραδείγματα είχαμε και στο Βέλγιο και στη Σουηδία και στη Δανία και όλα ήταν αποτυχημένα». 
Πρόσθεσε δε ότι «στο κεφαλαιοποιητικό σύστημα ο κίνδυνος εξατομικεύεται, η κοινωνία – δηλαδή, ο κόσμος της εργασίας – παύει να στηρίζει τις συντάξεις και άρα το ρίσκο δεν το έχουν πλέον τα κράτη, αλλά ο ίδιος ο ασφαλισμένος. 
Αντίθετα στην αναδιανομή υπάρχει η αλληλεγγύη των γενεών, που μπορεί να είναι και οριζόντια και κάθετη, όπερ σημαίνει ότι όχι μόνο οι εργαζόμενοι πληρώνουν τις συντάξεις των παλαιοτέρων, αποδεικνύοντας στην πράξη αυτή την αλληλεγγύη, αλλά και αυτοί που βγάζουν περισσότερα πληρώνουν μεγαλύτερες εισφορές και γι’ αυτούς που δίνουν λίγα ή και καθόλου και το σύστημα έχει προνοιακή λειτουργία».

Οι μεγάλοι κίνδυνοι
Παράλληλα ο Δ. Τεμπονέρας επισημαίνει τους «μεγάλους», όπως τους χαρακτήρισε, κινδύνους που προκύπτουν από το νέο σύστημα:
«Πρώτον, κανείς δεν μπορεί να κρατήσει τις επενδύσεις που θα γίνονται με τις εισφορές των εργαζομένων εντός της ελληνικής οικονομίας, καθώς σε ένα διεθνοποιημένο περιβάλλον, στο οποίο λειτουργεί η χρηματαγορά, είναι εξαιρετικά δύσκολο να απαγορεύσεις σε μια ξένη ασφαλιστική εταιρεία ή σε θυγατρική της στην Ελλάδα να πάρει τις εισφορές και να τις επενδύσει σε ξένες αγορές. 
Δεύτερον, υπάρχει το ρίσκο το οποίο αναλαμβάνουν οι ίδιοι οι ασφαλισμένοι, με το ζόρι μετατρέπονται σε επενδυτές. Δυστυχώς, πρόσφατα παραδείγματα και στην Ελλάδα και στο εξωτερικό έχουν δείξει ότι η ιδιωτική αγορά λειτουργεί με όρους κερδοφορίας και δεν μπορεί να έχει έναν κοινωνικό ρόλο και να πατά πάντα στους θεσμικούς κανόνες. Πλέον φεύγουμε από την κοινωνική ασφάλιση και περνάμε στην ιδιωτική ασφάλιση, κάτι που η κυβέρνηση φαίνεται ότι επιθυμεί. 
Εκεί βρίσκεται, νομίζω, και το μεγάλο ζητούμενο, καθώς η διαδικασία θα αρχίσει με τις επικουρικές συντάξεις, αλλά είναι βέβαιο ότι αργότερα θα περάσει και στην κύρια ασφάλιση, ακόμα κι αν δεν εξαγγέλλεται αυτή τη
 

Ακολουθήστε το topontiki.gr στο Google News και μάθετε πρώτοι όλες τις ειδήσεις.

Δείτε όλες τις τελευταίες Ειδήσεις από την Ελλάδα και τον Κόσμο, τη στιγμή που συμβαίνουν.