Η ναξιακή σμύριδα υπήρξε ένα από τα σημαντικότερα ελληνικά ορυκτά για μεγάλη περίοδο, καθώς η Νάξος αποτελεί τη μοναδική σμυριδοπαραγωγική περιοχή της Ευρώπης και μια από τις ελάχιστες της Γης. Τώρα τα σμυριδορυχεία ανοιγουν και πάλι στο γνωστό νησί των Κυκλάδων

Με απόφαση του υπουργείου Περιβάλλοντος την οποία υπέγραψε την Τρίτη 17/11 η Γενική Διευθύντρια Επιθεώρησης Σώματος του ΥΠΕΝ, Αθανασία Λαζάρου – Δήμα, άναψε το πράσινο φως για την επαναλειτουργία των σμυριδορυχείων στη Νάξο, ως προς το σκέλος των εργασιών διαλογής ήδη εξορυγμένης σμύριδας.

Σύμφωνα με την απόφαση του Υπουργείου Περιβάλλοντος, οι εργασίες διαλογής, μεταφοράς, απόθεσης, ζύγισης και παραλαβής σμύριδας θα διαρκέσουν το αργότερο έως 4 Δεκεμβρίου.

Υπενθυμίζεται ότι το συγκεκριμένο θέμα είναι ένα από τα πλέον μείζονα για πολλές οικογένειες εργαζομένων στα ορυχεία της Νάξου, ενώ πρόσφατα είχε επισκεφθεί το νησί ο υπουργός Περιβάλλοντος και Ενέργειας Κωστής Χατζηδάκης, ο οποίος συναντήθηκε με τους σμυριδεργάτες και περιόδευσε στις εγκαταστάσεις των σμυριδορυχείων.

Σχετική δήλωση έκανε ο δήμαρχος Νάξου και Μικρών Κυκλάδων, Δημήτρης Λιανός:
«Με απόφαση του Υπουργείου Περιβάλλοντος και Ενέργειας, ξεκινούν από σήμερα οι εργασίες διαλογής, μεταφοράς, απόθεσης, ζύγισης και παραλαβής εξορυγμένης σμύριδας, οι οποίες θα διαρκέσουν έως τις 4 Δεκεμβρίου, διασφαλίζοντας έτσι το σμυριδεργατικό δικαίωμα, τις εργοδοτικές εισφορές και την επικουρική ασφάλιση των σμυριδεργατών μας.

Η προσπάθειά μας δεν σταματά εδώ. Θα συνεχιστεί, ώστε το επόμενο έτος τα σμυριδωρυχεία να λειτουργήσουν και πάλι!»

Η σμύριδα Νάξου

Η σμύριδα Νάξου (στην αρχαία ελληνική “σμύρις”, στην τοπική διάλεκτο “σμυρίγλι” και “ασμυρίγλι”), είναι πέτρωμα που απαντάται στη νήσο Νάξο των Κυκλάδων στην περιοχή Αργοκοίλι.

Η σμύριδα, γνωστή ήδη από την αρχαιότητα, είναι ένα ορυκτό που χρησιμοποιείται ως αποξεστικό και λειαντικό, για μέταλλα, γυαλί, ξύλα ή πετρώματα, αλλά και ως αντιολισθητικό σε δάπεδα και δρόμους. Η ναξιακή σμύριδα υπήρξε ένα από τα σημαντικότερα ελληνικά ορυκτά για μεγάλη περίοδο, καθώς η Νάξος αποτελεί τη μοναδική σμυριδοπαραγωγική περιοχή της Ευρώπης και μια από τις ελάχιστες της Γης.

Το μοναδικό μέρος της Ελλάδας, στο οποίο απαντάται το συγκεκριμένο πέτρωμα, η σμύριδα, σε εκμεταλλεύσιμη ποσότητα, είναι το νησί της Νάξου και θεωρείται υψηλής ποιότητας. Κοιτάσματα σμύριδας υπάρχουν και στην Τουρκία, με σύσταση όμως υποδεέστερη από της Νάξου.

Η σμύριδα Νάξου εκτοπίστηκε από τη διεθνή αγορά, κυρίως από την τεχνητή σμύριδα (ηλεκτροκορούνδιο), που παρασκευάζεται με την μέθοδο Βερνέιγ (Verneuil process).

Η σμύριδα της Νάξου βρίσκεται στα σπλάχνα του βουνού Αμμόμαξη που βρίσκεται στη βόρεια Νάξο και ανάμεσα στα χωριά Απείρανθος και Κόρωνος.

Το σμυρίγλι εξορύσσεται ακόμα και σήμερα, χωρίς, όμως, να υπάρχει πλέον μεγάλη ζήτηση στην αγορά, καθώς έχει σχεδόν εξ ολοκλήρου αντικατασταθεί από το τεχνητό κορούνδιο. Οι εφαρμογές του συγκεκριμένου ορυκτού είναι πάρα πολλές μετά από βιομηχανική επεξεργασία.

Κατασκευάζονται από αυτήν σμυριδόπανα και σμυριδοτροχοί λείανσης, ενώ υπό μορφή κόκκων χρησιμοποιείται στα αντιολισθηρά οδοστρώματα κ.λπ. Η εξόρυξη και διάθεση στο εμπόριο της σμύριδας από την εποχή της τουρκοκρατίας ήταν αποκλειστικό προνόμιο των κατοίκων έξι χωριών της ορεινής Νάξου.