Πόσο κοντά βρίσκεται η Ε.Ε. στο πιστοποιητικό εμβολιασμού; Ωρίμασαν οι συνθήκες για το «διαβατήριο» μετακίνησης στην εποχή Covid;

H πρόταση του Έλληνα πρωθυπουργού Κυριάκου Μητσοτάκη, όταν έπεσε στο τραπέζι των Ευρωπαίων ηγετών, δεν βρήκε αρχικά ευήκοα ώτα, όσο όμως περνάει ο καιρός, επιταχύνονται οι εμβολιασμοί και ζυγώνει η έναρξη της τουριστικής περιόδου, η πρόταση φαίνεται να κερδίζει όλο και περισσότερο έδαφος. 
Ας πάρουμε όμως τα πράγματα από την αρχή. Οι πρώτες αντιδράσεις στην ιδέα για «διαβατήριο εμβολιασμού», την παροχή δηλαδή ενός εγγράφου που να πιστοποιεί ότι κάποιος έχει εμβολιαστεί για τον νέο κορωνοϊό, προσέκρουε αρχικά σε αντιδράσεις που είχαν να κάνουν με παραβίαση των ευαίσθητων προσωπικών δεδομένων των πολιτών. 

Όπως θα θυμούνται οι επιμελείς αναγνώστες του «Π», η πρόταση για ένα τέτοιου είδους πιστοποιητικού άνοιξε τη συζήτηση για το αν και κατά πόσον αυτό θα δημιουργούσε πολίτες δύο ταχυτήτων. 
Δεδομένου ότι οι ρυθμοί εμβολιασμού δεν είναι ίδιοι σε κάθε χώρα της Ε.Ε. – πόσο μάλλον τα εμβόλια που χρησιμοποιούνται σε ορισμένα κράτη – μέλη, όπως Sputnik-V στην Ουγγαρία –, ίσως προκύπτουν εμπόδια στην ίση μετακίνηση των Ευρωπαίων πολιτών, που αποτελεί μία από τις θεμελιώδεις αξίες του ευρωπαϊκού οικοδομήματος. 
Βέβαια η πανδημία της Covid-19 έχει αλλάξει πολλές βασικές δραστηριότητες, ακόμα και την κυκλοφορία τη νύχτα…

Θετική η Επιτροπή, αλλά…
Μετά την τελευταία σύνοδο κορυφής, που ήταν αφιερωμένη στην αναχαίτιση της πανδημίας, η πρόεδρος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής Ούρσουλα Φον Ντερ Λάιεν εμφανίστηκε θετική στην εισαγωγή ενός πιστοποιητικού εμβολιασμού στη βάση της πρότασης της Ελλάδας, λέγοντας πως θα επιταχύνει τις διαδικασίες να καθοριστούν οι τεχνικές απαιτήσεις για το πιστοποιητικό, ώστε να είναι αναγνωρίσιμο με ενιαίο τρόπο από τις αρμόδιες εθνικές αρχές.
Χώρες όπως η Γερμανία και η Γαλλία, οι οποίες αρχικά φαίνονταν διστακτικές, φαίνεται να υποχωρούν από τις θέσεις τους, διά στόματος μάλιστα της καγκελαρίου Άνγκελα Μέρκελ αλλά και του Γερμανού υπουργού Υγείας Γενς Σπαν. Ο Πρόεδρος Μακρόν εμφανίζεται ακόμα διστακτικός, ίσως επειδή στη Γαλλία είναι αρκετά υψηλό το ποσοστό των πολιτών που δεν εμπιστεύονται τα εμβόλια. 

Μεταξύ άλλων τονίζουν τη μεγάλη αβεβαιότητα που εξακολουθεί να υφίσταται σχετικά με τον βαθμό στον οποίο τα εμβόλια περιορίζουν και τη μετάδοση του ιού (εκτός από τη βαριά λοίμωξη Covid-19), αλλά και τη διάρκεια για την οποία την περιορίζουν.
Ιδιαίτερα σύνθετο είναι πάντως και το ερώτημα εάν η ανάκτηση των ελευθεριών για εμβολιασμένους ισοδυναμεί με διάκριση εις βάρος εκείνων που δεν μπορούν ή δεν θέλουν να εμβολιαστούν. Η απάντηση των παραπάνω ερωτημάτων ωστόσο είναι βασική προϋπόθεση για να βρεθεί κοινός ευρωπαϊκός παρονομαστής. 

Η Φον Ντερ Λάιεν, ωστόσο, μετά το πέρας της τηλεδιάσκεψης την περασμένη Πέμπτη δήλωσε πως η εισαγωγή του πιστοποιητικού θα μπορούσε να συμφωνηθεί μέσα στους επόμενους τρεις μήνες, χρόνος που απαιτείται ώστε να προετοιμαστούν και οι τεχνικές προδιαγραφές του εν λόγω εγγράφου. 
Θα πρέπει να σημειωθεί ότι η εισαγωγή ενός ευρωπαϊκού πιστοποιητικού κέρδισε σημαντικό έδαφος στη διάρκεια της συνεδρίασης των ηγετών, με αποτέλεσμα το θέμα να συμπεριληφθεί και στα συμπεράσματα της συνόδου, όπου ζητήθηκε να συνεχιστούν οι εργασίες σε τεχνοκρατικό και διπλωματικό επίπεδο για μια κοινή προσέγγιση των κρατών – μελών. 
Οι υπέρμαχοι του μέτρου αυτού θεωρούν ότι με τα πιστοποιητικά αυτά θα διευκολυνθούν τα αεροπορικά ταξίδια και θα αποφευχθεί μια επανάληψη της δύσκολης περσινής θερινής τουριστικής σεζόν.

Ο παράγων τουρισμός και το ελληνικό πλεονέκτημα

Χώρες του ευρωπαϊκού Νότου, όπως η Ελλάδα, η Ιταλία και η Ισπανία, με βαριά βιομηχανία τον τουρισμό, επιθυμούν την εισαγωγή του «διαβατηρίου Covid» γνωρίζοντας πως δεν μπορεί να υπάρξει ακόμα μία χαμένη σεζόν. 
Μπορεί η Ελλάδα να άνοιξε τα σύνορά της το καλοκαίρι του 2020, με μάλλον ανορθόδοξο τρόπο – καθώς γίνονταν μόνο τυχαίοι δειγματοληπτικοί έλεγχοι –, αλλά φέτος, με την έναρξη των εμβολιασμών, επιθυμεί την άνθηση του τουρισμού εν μέσω πανδημίας προβάλλοντας το συγκριτικό πλεονέκτημα. 
Εκεί εδράζεται και η ιδέα του Έλληνα πρωθυπουργού. Χώρες όπως η Ιταλία και η Ισπανία θα «αγκαλιάσουν» το πιστοποιητικό, το οποίο όμως, όπως προαναφέρθηκε, θα πρέπει να πληροί συγκεκριμένες τεχνικές προδιαγραφές. 

Εξάλλου, σύμφωνα με την TUI, τον μεγαλύτερο ταξιδιωτικό όμιλο στον κόσμο, οι αγαπημένοι προορισμοί διακοπών των Ευρωπαίων για το επόμενο καλοκαίρι είναι η Ελλάδα και η Ισπανία. Πιο συγκεκριμένα στην κορυφή των προτιμήσεων των Ευρωπαίων για φέτος βρίσκονται το νησί της Κρήτης και τα Κανάρια Νησιά. Αυτό προκύπτει από τον «Άτλαντα διακοπών – Καλοκαίρι 2021» του ομίλου, ο οποίος αξιολογεί τους πιο δημοφιλείς προορισμούς διακοπών της TUI στην Ευρώπη.
Ο εν λόγω άτλαντας περιλαμβάνει επίσης μια επισκόπηση των προτιμήσεων από κάθε χώρα. Για πρώτη φορά η Κρήτη είναι ο κορυφαίος προορισμός για τους Γερμανούς. Το ελληνικό νησί ανεβαίνει δύο θέσεις στην κατάταξη σε σύγκριση με το προηγούμενο έτος και αντικαθιστά έτσι την επί σειράν ετών πρώτη Μαγιόρκα, η οποία κατατάσσεται δεύτερη.