Χίλιες κάμερες, χίλια «όπλα» στη Γάζα

Χίλιες κάμερες, χίλια «όπλα» στη Γάζα

Το ολοκαίνουργιο ντοκιμαντέρ των Γιώργου Αυγερόπουλου και Γιάννη Καρυπίδη, σε σενάριο του Νικόλα Ζηργάνου, έδειξε ότι τα μέσα ενημέρωσης μπορούν να κάνουν (και) τη δουλειά τους

Στη μισογκρεμισμένη ευρωπαϊκή επαρχία μας ζούμε για τις εξαιρέσεις. Ενώ στα περίπτερα μοσχοπουλάει το πορνό DVD μιας τραγουδιάρας, ελαφραίνοντας, δήθεν, το βάρος από την εθνική διαπίστωση ότι ήρθε η ώρα του λογαριασμού, άλλες εικόνες αποτυπώνουν την Ελλάδα της ανθρωπιάς και της δράσης. Εικόνες που δείχνουν τον αγώνα μιας ομάδας συνελλήνων και ξένων ακτιβιστών, οι οποίοι με χίλιες προφυλάξεις, τον Αύγουστο του 2008, έφτιαξαν και έριξαν στη Μεσόγειο δύο καΐκια με έναν ευγενή πολιτικό στόχο: να σπάσουν τον ανάλγητο ναυτικό αποκλεισμό τον οποίο έχει επιβάλει παράνομα το Ισραήλ στη Λωρίδα της Γάζας. Ξέρετε, στο μεγαλύτερο σύγχρονο στρατόπεδο συγκέντρωσης του πλανήτη. Πρόκειται για μια «παραλία» της Μεσογείου, απέναντι από την Κύπρο, με μόλις 40 χιλιόμετρα μήκος και 10 χιλιόμετρα πλάτος, όπου συνωστίζονται απελπισμένοι 1,5 εκατομμύριο παλαιστίνιοι πρόσφυγες. Τα κατάφεραν. Οι Ισραηλινοί δεν τόλμησαν να τους βουλιάξουν. Και φέτος, σε λίγες εβδομάδες, εκεί γύρω στα τέλη Απριλίου με αρχές Μαΐου, η διεθνής πρωτοβουλία «Free Gaza Movement» σχεδιάζει να επαναλάβει το εγχείρημα, αυτή τη φορά σε μεγαλύτερη κλίμακα, με καμιά δεκαπενταριά πλοία, χωρίς καμιά μυστικοπάθεια. Χίλιες κάμερες, που λέει ο λόγος, σημαίνει χίλια «όπλα» στη Γάζα, μετρημένα και φιλειρηνικά. Όχι καλάσνικοφ και πύραυλοι, αλλά δίκαιη οργή, ανοικτά σύνορα, ανθρωπισμός. Οι εικόνες από τις ερασιτεχνικές κάμερες όσων βρέθηκαν το προπερασμένο καλοκαίρι πάνω στα δύο καΐκια, μαζί με την έμπειρη ματιά των σκηνοθετών Γιώργου Αυγερόπουλου και Γιάννη Καρυπίδη και την εξίσου έμπειρη γραφή του σεναριογράφου Νικόλα Ζηργάνου, κατέληξαν στο ντοκιμαντέρ «Γάζα ερχόμαστε» (Gaza we are coming), μία ελληνική παραγωγή για το αραβόφωνο τηλεοπτικό δίκτυο Αλ Τζαζίρα. Παρήγορη έκπληξη για τα αντανακλαστικά της Ελλάδας που αντιστέκεται ήταν η απονομή σε αυτό το πολιτικότατο τηλεοπτικό ντοκουμέντο των 49 λεπτών (στην αγγλόφωνη εκδοχή του) του Βραβείου Κοινού στο 12ο Φεστιβάλ Ντοκιμαντέρ Θεσσαλονίκης, την περασμένη εβδομάδα. Ιδού η έμπρακτη απάντηση στο ισοπεδωτικό σύνθημα «Αλήτες – ρουφιάνοι – δημοσιογράφοι». Χωρίς φανφάρες και φαρισαϊσμούς, κάποιοι άνθρωποι των μέσων ενημέρωσης να κάνουν το αυτονόητο: τη δουλειά τους, όσο καλά ξέρουν και μπορούν. Η φετινή διοργάνωση στη Θεσσαλονίκη περιλάμβανε 189 ταινίες από 42 χώρες, τρία αφιερώματα, δύο εκθέσεις, δύο ημερίδες και δύο εργαστηριακά σεμινάρια. Υπήρξε μία «ειδική ζώνη» για παιδιά με 11 ταινίες τις οποίες παρακολούθησαν περίπου 2.000 μαθητές. Ο αριθμός των θεατών έφτασε τις 45.000, αυξημένος κατά 10% σε σχέση με πέρυσι, ενώ η αγορά ντοκιμαντέρ του φεστιβάλ έγινε εξ ολοκλήρου ψηφιακή, γεγονός που προσέλκυσε μεγαλύτερο αριθμό ενδιαφερομένων. Καλά ακούγονται όλα αυτά. Δυστυχώς όμως η πραγματικότητα είναι περίπλοκη και σκληρή. Το made in Greece ντοκιμαντέρ έχει πάντα πολύ δρόμο να διανύσει. Αφενός για να φτάσει στο κοινό της τηλεόρασης, της κινηματογραφικής αίθουσας, των dvd club και της διανομής στο εξωτερικό. Μονομερείς προσπάθειες των ίδιων των δημιουργών ή εναλλακτικές αίθουσες όπως ο ηρωικός Μικρόκοσμος Film Center είναι απαραίτητες αλλά αφήνονται στην άδηλη επιχειρηματική τους τύχη από το Υπουργείο Πολιτισμού, σε μία χώρα γελοιωδώς αρχαιόπληκτη, όπου ό,τι δεν είναι «λευκό μάρμαρο» δεν αξίζει της παραμικρής υποστήριξης. Αφετέρου το ελληνικό ντοκιμαντέρ «ψάχνεται» θεματολογικά και υφολογικά, αναζητώντας καινούργιες κινηματογραφικές γλώσσες. Πριν από ακριβώς δέκα χρόνια, το 2000, το είδος καθιερώθηκε στην συνείδηση του μεγάλου κοινού με την εξαιρετική «Αγέλαστο Πέτρα» του Φίλιππου Κουτσαφτή. Μεσολάβησαν φιλότιμες δουλειές, με πιο πρόσφατες το «Πάρβας – άγονη γραμμή» (2008 ) του Γεράσιμου Ρήγα για τον γέροντα ιδιοκτήτη καφενείου στη Χώρα της Αμοργού και η ψύχραιμη «Μακρόνησος» (2008) των Ηλία Γιαννακάκη και Εύης Καραμπάτσου, καθώς και οι τηλεοπτικές δουλειές, κυρίως του Αυγερόπουλου και του Σωτήρη Δανέζη. Ακόμη όμως το ντοκιμαντέρ παραμένει κινηματογραφικό είδος πολυτελείας. Να το πούμε με μια φράση; Η αέναη αναζήτηση χρηματοδότησης καθηλώνει τις καλές ιδέες, άσε που οι καλές ιδέες σπανίζουν. Ας είναι. Επιβιβαζόμαστε κι εμείς νοερά στον φετινό στολίσκο που σύντομα θα σαλπάρει ξανά για τη Γάζα, άοπλος απέναντι στην πολεμική μηχανή του Ισραήλ. Μαζί με χίλιες αόρατες κάμερες, χίλια ζευγάρια μάτια, χίλια «όπλα». Η ηλεκτρονική δημοσιογραφία και η πολιτική ευαισθησία δεν έχουν πει τον τελευταίο τους λόγο.

Γιώργος Ι. Αλλαμανής [[email protected]]