search
ΠΕΜΠΤΗ 28.03.2024 21:52
MENU CLOSE

Aλλόκοτες συμμαχίες

06.11.2012 18:22
oldphotosaraves1351881005.jpg

Όταν οι σουνίτες της Συρίας ξεσηκώθηκαν κατά του καθεστώτος το 1985, αντιμετωπίστηκαν με συνοπτικές διαδικασίες και οι κάτοικοι της Χομς και της Χαμ θρήνησαν 20.000 θύματα.

Όταν οι σουνίτες της Συρίας ξεσηκώθηκαν κατά του καθεστώτος το 1985, αντιμετωπίστηκαν με συνοπτικές διαδικασίες και οι κάτοικοι της Χομς και της Χαμ θρήνησαν 20.000 θύματα. Αυτή τη φορά, ούτε οι εξεγερμένοι ούτε ο Άσαντ είναι μόνοι τους. Κάθε άλλο. Οι εξελίξεις στη Συρία αναδεικνύουν όσο τίποτα τη σύγχυση που επικρατεί στη Μέση Ανατολή με φόντο την Αραβική Άνοιξη.

 Η χώρα έχει μετατραπεί σε πεδίο διεξαγωγής πολλών παράλληλων πολέμων επιρροής με θρησκευτικές, γεωστρατηγικές και οικονομικές προεκτάσεις, των οποίων η πολυπλοκότητα κάνει την «παραδοσιακή» ψυχροπολεμική αντιπαράθεση να μοιάζει με άσκηση νηπιαγωγείου.

 Στην προσπάθειά τους να τοποθετηθούν όσο το δυνατό καλύτερα στο διαρκώς μεταβαλλόμενο σκηνικό της ευρύτερης περιοχής οι μεγάλες δυνάμεις και οι περιφερειακοί παίκτες συνάπτουν αλλόκοτες συμμαχίες και εξαναγκάζονται στην ανάληψη πρωτοφανών ρίσκων με… αβέβαια οφέλη.

Την ώρα που αναλυτές ερμηνεύουν τον εμφύλιο στη Συρία ως ένα μπρα ντε φερ ανάμεσα στις ΗΠΑ και το Ιράν, οι νέες διεθνείς ισορροπίες και η παντελής έλλειψη απήχησης των Αμερικανών στην περιοχή περιορίζουν την Ουάσιγκτον σε έναν παρασκηνιακό ρόλο.

Οι μοναρχίες

Το «κενό» έρχονται να καλύψουν άλλοι, μικρότερης εμβέλειας, παίκτες δίνοντας νέες διαστάσεις στις συγκρούσεις επί συριακού εδάφους. Έπειτα από διαδοχικές «καραμπόλες» που είχαν ως αποτέλεσμα παραδοσιακές συμμαχίες να ανατραπούν και ιστορικές έχθρες να μπουν στο συρτάρι, οι «εξεγερμένοι» βασίζονται για τον εξοπλισμό και τη χρηματοδότησή τους στο τρίο Σαουδική Αραβία, Κατάρ, Τουρκία. Τρεις χώρες που τάσσονται μόνο… φαινομενικά στο ίδιο πλευρό του εμφυλίου.
Οι δυο μοναρχίες του Κόλπου, των οποίων οι σχέσεις ήταν τεταμένες την τελευταία 20ετία, μοιράζονται έναν κοινό σκοπό: Να αποδυναμώσουν το Ιράν.

Η ανατροπή των αλαουιτών (παρακλάδι σιιτών) του Άσαντ σπάει τον σιιτικό άξονα «Ιράν – Συρία – Χεζμπολάχ» απομονώνοντας την Τεχεράνη. Εδώ εξαντλείται η «κοινή ατζέντα» Ριάντ και Ντόχας. Στην πραγματικότητα, οι δύο τους ανταγωνίζονται για τo ποιος θα ασκεί τη μεγαλύτερη επιρροή στις χώρες της Αραβικής Άνοιξης την επόμενη μέρα, με αποτέλεσμα να στηρίζουν διαφορετικές δυνάμεις εντός των «εξεγέρσεων» στη Συρία και αλλού.

Η Σαουδική Αραβία, της οποίας ηγούνται ουαχαμπίτες σαλαφιστές – παρακλάδι των σουνιτών –, βρίσκεται σε θέση «άμυνας». Το Ριάντ, το οποίο αυτοπροβάλλεται ως θεματοφύλακας της «τάξης» στην περιοχή, βλέπει ως απειλή την άνοδο των Αδελφών Μουσουλμάνων, καθώς οι τελευταίοι πρεσβεύουν πλέον ένα Ισλάμ που επιδιώκει τη συμμετοχή του σε πολιτικές διαδικασίες – «κακό» παράδειγμα για τον πληθυσμό της Σαουδικής Αραβίας –, αλλά είναι ταυτόχρονα και «απρόβλεπτοι» σε θέματα εξωτερικής πολιτικής και άρα πηγή αστάθειας. Με άλλα λόγια, το Ριάντ επιδιώκει να ενισχύσει την επιρροή των «απολιτίκ» – αλλά μειοψηφούντων – σαλαφιστών στους κόλπους των Σύριων εξεγερμένων με απώτερο σκοπό να περιορίσει τις «ζημιές». Αντιθέτως, το Κατάρ, με τον αέρα της αναδυόμενης οικονομικής δύναμης, παίζει στην «επίθεση». Η Ντόχα δεν αντιλαμβάνεται την ισχυροποίηση των Αδελφών Μουσουλμάνων σε Τυνησία, Αίγυπτο, Λιβύη και Συρία ως απειλή, αλλά ως ευκαιρία για να κεφαλαιοποιήσει τους δεσμούς της με τα ισλαμικά κινήματα.

Φυσικά, το Κατάρ δεν υποτιμά και τα οικονομικά οφέλη από μια αλλαγή ηγεσίας στη Συρία, καθώς δεν ξεχνά πως ο άλλοτε σύμμαχός της, ο Μπασάρ αλ Άσαντ, αρνήθηκε – υπό την πίεση της Τεχεράνης – την κατασκευή αγωγού φυσικού αερίου που θα περνούσε μέσα από τη Συρία. Ο αγωγός θα επέτρεπε στο Κατάρ να εφοδιάζει την Ευρώπη αποφεύγοντας τα υπό ιρανικό έλεγχο στενά του Ορμούζ.

Η Τουρκία

Όσο για την Άγκυρα, αυτή είχε κάθε λόγο να επιδιώκει μια γρήγορη και «αναίμακτη» λύση στη συριακή κρίση. Αρχικά μάλιστα αντιτάχθηκε στην επιβολή κυρώσεων και προσπάθησε να μεσολαβήσει για την εκτόνωσή της. Ωστόσο, πολύ σύντομα η Τουρκία υποχρεώθηκε να εγκαταλείψει τη στρατηγική Νταβούτογλου για «μηδέν πρόβλημα με τους γείτονες». Αντίθετα με τους υπόλοιπους, η Τουρκία αντιμετωπίζει τις εξελίξεις στη Συρία ως «εσωτερική υπόθεση». Εκτός από την πίεση που δέχεται από τους 100.000 πρόσφυγες στο έδαφός της, η Άγκυρα θέλει να αποφύγει μια ανεξέλεγκτη κατάσταση στις κουρδικές περιοχές της Συρίας. Η ισχυροποίηση των εξεγερμένων την υποχρέωσε, από πραγματισμό, να ανοίξει διαύλους επικοινωνίας με την αντιπολίτευση. Το τίμημα ήταν ο Άσαντ να «παραδώσει» στο συριακό παρακλάδι των κούρδων του ΠΚΚ τον έλεγχο πολλών περιοχών, διευκολύνοντας ταυτόχρονα τη διέλευση Κούρδων ανταρτών από το Ιράκ για τη διεξαγωγή επιθέσεων σε τουρκικό έδαφος.

Ακόμη όμως και αν η Τουρκία καταφέρει να επιβάλει τους όρους της για το Κουρδικό στις δυνάμεις της συριακής εξέγερσης, τα οφέλη για την Άγκυρα ίσως να αποδειχθούν μηδαμινά σε σχέση με τη ζημιά που θα προκαλέσει η ρήξη με το Ιράν – εξίσου απαραίτητος σύμμαχος στο Κουρδικό – και η διατάραξη των καλών της σχέσεων με τη Ρωσία…

google_news_icon

Ακολουθήστε το topontiki.gr στο Google News και μάθετε πρώτοι όλες τις ειδήσεις.

Δείτε όλες τις τελευταίες Ειδήσεις από την Ελλάδα και τον Κόσμο, τη στιγμή που συμβαίνουν.

ΡΟΗ ΕΙΔΗΣΕΩΝ

ΕΙΔΗΣΕΙΣ ΔΗΜΟΦΙΛΗ

Το topontiki.gr σέβεται όλες τις απόψεις, αλλά διατηρεί το δικαίωμά του να μην αναρτά υβριστικά σχόλια και διαφημίσεις. Οι χρήστες που παραβιάζουν τους κανόνες συμπεριφοράς θα αποκλείονται. Τα σχόλια απηχούν αποκλειστικά τις απόψεις των αναγνωστών.

ΠΕΜΠΤΗ 28.03.2024 21:52