Επειδή τις τελευταίες ημέρες έχουν ακουστεί πολλά… απίστευτα σχόλια γύρω από τα οφέλη μιας πιθανής σύσφιξης των σχέσεων της Ελλάδας με τη Βραζιλία και την Αργεντινή, μάλλον πρέπει να επανέλθουμε στα… αυτονόητα. 

Επειδή τις τελευταίες ημέρες έχουν ακουστεί πολλά… απίστευτα σχόλια γύρω από τα οφέλη μιας πιθανής σύσφιξης των σχέσεων της Ελλάδας με τη Βραζιλία και την Αργεντινή, μάλλον πρέπει να επανέλθουμε στα… αυτονόητα. Πρώτον, ότι οι δύο χώρες κατάφεραν να περάσουν από τη μέγγενη του ΔΝΤ στην πρώτη γραμμή της παγκόσμιας οικονομίας. Και δεύτερον, ότι πρόκειται για δύο χώρες για χάρη των οποίων η Ε.Ε. τρέχει και δεν φτάνει, προκειμένου να εξασφαλίσει μια «αξιοπρεπή» θέση έναντι των πολύ πιο επιθετικών Ρώσων, Κινέζων και Ινδών.

Το ξέσπασμα της κρίσης το 2008 λειτούργησε… αφυπνιστικά για την Ε.Ε., που είδε στη Λατινική Αμερική γενικότερα – και σε χώρες όπως η Βραζιλία και η Αργεντινή ειδικότερα – το πιθανό «κλειδί» για την οικονομική της ανάκαμψη. Το μόνο πρόβλημα ήταν ότι… τους είχαν προλάβει άλλοι: οι αναδυόμενες οικονομίες έχουν πιάσει θέση από νωρίς και οι σχέσεις που ανέπτυξαν με ορισμένες από αυτές τις χώρες έχουν διαμορφώσει ένα πολλά υποσχόμενο πεδίο συνεργασίας. Χαρακτηριστικό είναι ότι η Ε.Ε., δεύτερος εμπορικός εταίρος της Λατινικής Αμερικής και πρώτος της οικονομικής ένωσης Mercosur (Βραζιλία, Αργεντινή, Ουρουγουάη, Παραγουάη, Βενεζουέλα), κινδυνεύει να χάσει τη θέση της από την Κίνα μέχρι το 2015.

Χαμένη ευκαιρία

Σε αυτό το πλαίσιο, αναλυτές προειδοποιούν ότι «η Λατινική Αμερική θα μετατραπεί στην επόμενη μεγάλη χαμένη ευκαιρία της Ευρώπης». Ύστερα από μια «επιτάχυνση» της οικονομικής συνεργασίας τη δεκαετία του ’90 (που οφειλόταν στο ξεπούλημα δημόσιων επιχειρήσεων), η Ε.Ε. έμεινε στο περιθώριο.

Ωστόσο, η επιβράδυνση των ρυθμών ανάπτυξης, και εσχάτως η ύφεση, οδήγησε την Ευρώπη σε μια πιο «ταπεινή» προσέγγιση, που δεν εξαντλείται σε προσπάθειες εκμετάλλευσης του δημόσιου πλούτου της Λατινικής Αμερικής.

Ο αγώνας της αποδίδει κάποιους καρπούς: Το εμπόριο ανάμεσα στις δύο περιοχές αυξήθηκε κατά 31% από το 2010 στο 2011, με μεγαλύτερους «νικητές» τη Βραζιλία και τη Γερμανία. Ωστόσο, αυτό δεν αρκεί για να ανακόψει τη δυναμική άλλων επίδοξων «εταίρων». Χαρακτηριστικότερο ίσως παράδειγμα της… αγωνίας των μελών της ευρωζώνης για τη σχέση τους με τις άλλοτε φτωχές «αποικίες» είναι η έκκληση του Μαριάνο Ραχόι, ο οποίος ζήτησε από τους Λατινοαμερικανούς να επενδύσουν στη χώρα του υπογραμμίζοντας ότι «τους περιμένει με ανοιχτές αγκάλες».

Η αγωνία αυτή γίνεται ακόμη πιο έντονη όταν μιλάμε για χώρες όπως η Βραζιλία, 6η οικονομία στον κόσμο, με ΑΕΠ 1,481 τρισ. δολάρια, που ανήκει στην G20 και τις BRICS. Τα κράτη – μέλη της Ε.Ε. δίνουν τη δική τους μάχη, με πρώτη και καλύτερη τη… Γερμανία.  Από την πλευρά της, η Βραζιλία (από τους μεγαλύτερους εξαγωγείς αγροτικών προϊόντων και ορυκτών, και πρωτοπόρος στο πεδίο ΑΠΕ), στην προσπάθειά της να εδραιωθεί ως παγκόσμια δύναμη, στοιχηματίζει στην «πολύπλευρη» διπλωματία, ενώ έχει μετατραπεί από χώρα – «αποδέκτη» σε χώρα – «πιστωτή»…