Στην τελική ευθεία μπαίνει το ξεπούλημα της ΔΕΠΑ μετά την απόφαση του ΤΑΙΠΕΔ χθες να καταρτίσει την τελική λίστα των υποψηφίων που θα υποβάλουν δεσμευτικές προσφορές, αλλά οι υπεύθυνοι του ταμείου και της κυβέρνησης βρίσκονται αντιμέτωποι με τον χειρότερο εφιάλτη τους, μια και το ξεπούλημα της επιχείρησης και του ΔΕΣΦΑ εξελίσσεται σε καυτή πατάτα με διεθνείς προεκτάσεις.

Στην τελική ευθεία μπαίνει το ξεπούλημα της ΔΕΠΑ μετά την απόφαση του ΤΑΙΠΕΔ χθες να καταρτίσει την τελική λίστα των υποψηφίων που θα υποβάλουν δεσμευτικές προσφορές, αλλά οι υπεύθυνοι του ταμείου και της κυβέρνησης βρίσκονται αντιμέτωποι με τον χειρότερο εφιάλτη τους, μια και το ξεπούλημα της επιχείρησης και του ΔΕΣΦΑ εξελίσσεται σε καυτή πατάτα με διεθνείς προεκτάσεις. Οι κυβερνητικοί που ήθελαν να μοσχοπουλήσουν όχι μόνο τις δύο εταιρείες, αλλά και τον τρόπο (επικοινωνιακά) που το κάνουν, βρέθηκαν τελικά με τα δυο πόδια σε ένα παπούτσι. Έχουν μια προσφορά που υπερκαλύπτει τις προσδοκίες, αλλά θα ήθελαν να αποφύγουν τον αγοραστή. Έχουν έναν άλλο αγοραστή που προκαλεί διεθνείς αναταράξεις, ενώ οι προσφορές από τους «αποδεκτούς» υποψήφιους είναι (ακόμη τουλάχιστον) κατώτερες του επιθυμητού… Ας ξετυλίξουμε το κουβάρι, για να δούμε και ποιοι είναι οι λόγοι για τους οποίους ο σχεδόν έτοιμος διαγωνισμός βάλτωσε και καθυστερεί.

Πέντε μνηστήρες

Οι αναγνώστες του «Π» θα θυμούνται πως στα τέλη Νοεμβρίου το ΤΑΙΠΕΔ επρόκειτο να λάβει μη δεσμευτικές προσφορές από τους πέντε υποψήφιους: τις ρωσικές Sintez (Negusneft) και Gazprom, την αζερική Socar, την ελληνική κοινοπραξία M&M και τη ΓΕΚ-ΤΕΡΝΑ μαζί με το τσεχικό fund PPF. Η αλήθεια είναι ότι, αντί να πάρουν τις προσφορές δι’ αλληλογραφίας, οι υπεύθυνοι του ΤΑΙΠΕΔ προτίμησαν να δουν ξεχωριστά και κατ’ ιδίαν τους υποψήφιους και να διερευνήσουν τις προθέσεις τους για το τίμημα. Εκεί ξεκίνησαν και οι εκπλήξεις.

Κατά τις πληροφορίες που διέρρευσαν, η Sintez άφησε να εννοηθεί ότι θα έδινε πάνω από 1,5 δισ. ευρώ και για τους δύο οργανισμούς. Τίμημα που, έστω και ανεπίσημο, είναι πολύ ψηλότερο των ελληνικών προσδοκιών (το ΤΑΙΠΕΔ αναμένει 550-750 και για τις δύο). Η Sintez, όμως, που δεν ελέγχεται από κράτος (ανήκει στον Ρώσο δισεκατομμυριούχο Λεμπέντεφ), δεν είναι ο αγοραστής που ψάχνει η ελληνική πλευρά, η οποία θα ήθελε έναν πιο «εδραιωμένο» επιχειρηματικά παίκτη για να του δώσει την πύλη εισόδου του αερίου στη χώρα.

Η Gazprom είναι από την πλευρά της ένας τέτοιος παίκτης, αλλά παρουσιάζει άλλα «θέματα». Κατ’ αρχάς (και κατά τις ίδιες πληροφορίες) η μη δεσμευτική προσφορά της κυμάνθηκε μεταξύ 800 εκατ. και 1 δισ. μόνο για τη ΔΕΠΑ. Οι υπόλοιποι βρίσκονται πιο κάτω.

Ρώσοι και Αμερικάνοι…

Οι «Financial Times», σε ένα σχετικό τους άρθρο, κατέγραψαν τους προβληματισμούς που υπάρχουν στο δυτικό στρατόπεδο: «Η Gazprom εκτιμάται ότι πλειοδοτεί μόνο για τη ΔΕΠΑ, ευθυγραμμιζόμενη με την ευρωπαϊκή νομοθεσία που απαιτεί τον διαχωρισμό των επιχειρήσεων παροχής από τις επιχειρήσεις διανομής. Πρόσφατα απέκλεισε την κατασκευή κέντρου αγωγών μέσω της Ελλάδας και της Αδριατικής στην Ιταλία, στο πλαίσιο του έργου South Stream για τη μεταφορά φυσικού αερίου στην κεντρική Ευρώπη, σε μια κίνηση που δείχνει ότι είναι πρόθυμη να συμμορφωθεί με τις ευρωπαϊκές ρυθμίσεις, αν κερδίσει το ελληνικό συμβόλαιο.

Αν αποκλειστεί ο ισχυρότερος παραγωγός φυσικού αερίου της Ρωσίας, υπάρχουν φόβοι ότι η Sintez, που πλειοδοτεί για τη ΔΕΠΑ και το δίκτυο διανομής της ΔΕΣΦΑ, ίσως γίνει ο «πληρεξούσιος» της Gazprom στην κατάκτηση του ελέγχου της ελληνικής αγοράς φυσικού αερίου». Η εφημερίδα μετέφερε άλλη μία διαπίστωση (αυτήν τη φορά από Έλληνα παράγοντα), που ωστόσο δεν απέχει από την πραγματικότητα: «Μαζί οι ρωσικές εταιρείες θα έχουν τον συντριπτικό έλεγχο σε μια αγορά στην οποία η ΔΕΠΑ πιθανότατα θα παραμείνει ο κυρίαρχος παίκτης».

Αυτός είναι και ο λόγος για τον οποίο το Στέιτ Ντιπάρτμεντ αποφάσισε να παρέμβει και επίσημα στα τέλη της περασμένης εβδομάδας, βάζοντας την εκπρόσωπο Βικτώρια Νούλαντ να κάνει μια χονδροειδή παρέμβαση: «αυτό που συμβουλεύουμε όλες τις χώρες είναι να έχουν διαφορετικές πηγές εφοδιασμού για τις εθνικές ενεργειακές τους ανάγκες, έτσι ώστε να μην μπορούν να κρατούνται όμηροι».
Στην Αθήνα, η παρέμβαση του Στέιτ Ντιπάρτμεντ προκάλεσε αμηχανία: «Τι θα γίνει αν οι Ρώσοι μας κάνουν μια πρόταση που δεν μπορούμε να αρνηθούμε;» αναρωτήθηκαν κάποιοι αρμόδιοι, μεταφέροντας τη διάσημη ατάκα από την ταινία «Ο Νονός»… Η απάντηση που προς το παρόν δίνεται ημιεπίσημα είναι ότι οι Αμερικανοί δεν θέλουν μεν τους Ρώσους στο ελληνικό ενεργειακό παιχνίδι, αλλά δεν παρουσιάζουν και κάποια εναλλακτική πρόταση. Και προχωρώντας καλύπτονται από τη διατύπωση ότι όποιος αγοράσει τη ΔΕΠΑ θα λειτουργεί σε μια ευρωπαϊκή αγορά και θα είναι υποχρεωμένος να συμβαδίσει πλήρως με την ευρωπαϊκή νομοθεσία.

Με την πρακτική αυτήν στο κυβερνητικό στρατόπεδο αρχίζουν να βάζουν και ποιοτικά κριτήρια στην υπόθεση της ΔΕΠΑ, θέλοντας να ξεφύγουν από την εμμονή στο καθαρό τίμημα, όπως συνέβαινε ώς τώρα: «Το ζητούμενο είναι φυσικά το τίμημα, αλλά πρέπει να δούμε και θέματα ανταγωνισμού» δήλωνε πριν από λίγες ημέρες ο Τάκης Αθανασόπουλος. Τι ήθελε να πει; Ότι η πώληση θα πρέπει να συνοδεύεται από όρους που θα διασφαλίζουν μια ανταγωνιστική τιμολόγηση του καυσίμου για τους καταναλωτές. Ίσως να το σκέφτηκαν λίγο αργά…

Πάντως, μετά την είσοδο των διαδικασιών στην τελική ευθεία, χθες, οι δεσμευτικές προσφορές θα πρέπει να αναμένονται περίπου δυόμισι μήνες μετά την αποστολή της επιστολής διαδικασιών ή το άνοιγμα το data room των δύο εταιριών. Εφόσον οι διαδικασίες αυτές ολοκληρωθούν τις επόμενες δύο – τρεις εβδομάδες, οι προσφορές θα πρέπει να αναμένονται στα τέλη του Απρίλη ή τις πρώτες ημέρες του Μάη. Κάτι που δίνει χρόνο στον Σαμαρά να ελιχθεί μεταξύ των δύο υπερδυνάμεων (έχει προγραμματισμένο ταξίδι στην Ουάσιγκτον τον Μάρτιο και λίγο αργότερα στη Μόσχα) – με τους κινδύνους βέβαια που ελλοχεύουν σε τέτοιες επαφές τρίτου τύπου.

Τι μπορεί να γίνει; Καθώς τα χρονικά περιθώρια στενεύουν, σε ορισμένους επανέρχεται η λογική ενός σεναρίου που είχε «παίξει» το περασμένο καλοκαίρι: Το «πάντρεμα» μιας ελληνικής και μιας ξένης επιχείρησης. Μια λύση που και να καλύπτει την ανάγκη για υψηλό τίμημα και να κρατάει το «μαγαζί» εν μέρει σε κοινοτικά χέρια και να διασφαλίζει έναν στοιχειώδη έλεγχο στην τιμολόγηση. Το ερώτημα είναι αν η ξένη εταιρεία θα είναι ρωσική…