Το YouTube δεν είναι απλώς άλλο ένα μέσο κοινωνικής δικτύωσης. Αποτελεί ένα δημοκρατικό, ηλεκτρονικό μουσείο ήχων και εικόνων, έναν μετα-μοντέρνο διακινητή μουσικών ιδεών, ο οποίος σώζει σπάνιους θησαυρούς που έρχονται από το παρελθόν

Το YouTube δεν είναι απλώς άλλο ένα μέσο κοινωνικής δικτύωσης. Αποτελεί ένα δημοκρατικό, ηλεκτρονικό μουσείο ήχων και εικόνων, έναν μετα-μοντέρνο διακινητή μουσικών ιδεών, ο οποίος σώζει σπάνιους θησαυρούς που έρχονται από το παρελθόν

«Βρήκα το “Stairway to Heaven” των Led Zeppelin από λάιβ του ’72, θα μαζευτούμε να το ακούσουμε το βράδυ;» ήταν η φράση που έπαιζε πολύ προ 20ετίας σε νεανικές, και όχι μόνο, παρέες μουσικόφιλων. Τότε που η ανεύρεση ενός ηχητικού – ούτε λόγος για το οπτικό κομμάτι – ντοκουμέντου ισοδυναμούσε με αληθινή μέθεξη. Τότε επίσης που οι κασέτες εγγράφονταν, κοπιάρονταν και χαρίζονταν η μία μετά την άλλη. Το ίδιο ίσχυε όχι μόνο με τους Led Zeppelin και τα μυθικά ροκ συγκροτήματα, αλλά και με κάποιους δικούς μας μύθους, απόντες ή εν ζωή.
Ολόκληρο αγώνα δίναμε για να έρθουν στα χέρια μας οι περιβόητες κασέτες του Νικόλα Άσιμου, στο περιθώριο της φειδωλής δισκογραφίας του. Σήμερα, τα πράγματα έχουν αλλάξει τόσο, που, αν το γνωρίζαμε τότε, θα είχαμε θεραπευτεί μάλλον απ’ το βίτσιο του συλλέκτη, ενδεχομένως να γινόμασταν και εμπειρογνώμονες της εγχώριας και ξένης μουσικής.

Ένας κόσμος στα πλήκτρα σου
Με εξαίρεση την απώλεια της μαγείας που εμπεριείχε το ψάξιμο του παρελθόντος, όλο αυτό που γίνεται τα τελευταία χρόνια με το YouTube μόνο καλό θα μπορούσε να θεωρηθεί. Εξυπακούεται πως αναφέρομαι στα ανέκδοτα ηχογραφήματα, στα ηχητικά ντοκουμέντα, και όχι στις συνήθως ανούσιες οπτικοποιήσεις τους από επίδοξους σκηνοθέτες – μοντέρ βιντεοκλίπ. Διότι, αφενός, υπάρχει η άποψη ότι η μουσική δεν έχει ανάγκη την εικόνα και, αφετέρου, το ίδιο φαίνεται να πιστεύουν οι ίδιοι οι δημιουργοί, που είναι οι άμεσα εκτιθέμενοι. «Πας κάπου να τραγουδήσεις και με το που βγαίνεις απ’ την… τουαλέτα του μαγαζιού σε τραβάνε με τα κινητά και σε ανεβάζουν στο YouTube» μου έλεγε πριν από λίγο καιρό φίλη μεγαλοτραγουδίστρια του έντεχνου.
Το YouTube ακόμη σηματοδοτεί τον πιο γρήγορο και ανέξοδο τρόπο προμοταρίσματος της δουλειάς καλλιτεχνών, μουσικών, ηθοποιών κ.ά.: Όταν ένας νέος, άγνωστος τραγουδοποιός ή ένας εξίσου άγνωστος θίασος δεν έχουν πρόσβαση στα επίσημα ΜΜΕ, είτε αναρτούν το ηχογράφημά τους με μια απλή φωτογραφία είτε φωνάζουν έναν φίλο με κάμερα και επιχειρούν την κατασκευή βίντεο στη διάθεση των «επισκεπτών» τους. Σε κάθε περίπτωση, οι απόπειρές τους συνιστούν ντοκουμέντα που η μάχη με τον χρόνο θα δικαιώσει ή όχι.
Ο χρόνος όμως έχει δικαιώσει κορυφαίους τραγουδιστές και συνθέτες, για τους οποίους το YouTube υποκαθιστά σε κάποιον βαθμό ένα ανύπαρκτο Μουσείο: πείτε το «Αρχείου Ήχων» ή απλά «Μουσικής», δεν έχει ιδιαίτερη σημασία. Σπάνια 45άρια, αποσπάσματα από συναυλίες και παλιές τηλεοπτικές εκπομπές, «σκοτεινές» ηχογραφήσεις από χαμένα άλμπουμ, τραγούδια – οδηγοί με τη φωνή του δημιουργού τους, ακόμη και πιο ιδιωτικές καλλιτεχνικές στιγμές, βγαίνουν φόρα – παρτίδα στο YouTube συγκεντρώνοντας από κάτω τα εκατοντάδες σχόλια και τους ευφάνταστους διαλόγους των χρηστών του μέσου.

Διαμάντια στο Διαδίκτυο
Σταχυολογώ μερικά από τα διαμάντια του YouTube, παραθέτοντας τους διαδικτυακούς συνδέσμους τους, κυριολεκτικά προς τέρψιν του φιλοθεάμονος κοινού:

http://www.youtube.com/watch?v=ESxJwKCxwUo
Η Σωτηρία Μπέλλου ερμηνεύει το «Είμ’ αητός χωρίς φτερά» του Μάνου Χατζιδάκι και της Ευτυχίας Παπαγιαννοπούλου. Συγκλονιστική στιγμή της κρατικής τηλεόρασης από τα μέσα της δεκαετίας του 1970. Ίσως αν το έβλεπε σήμερα η Μπέλλου στο YouTube να μην έφευγε με το παράπονο πως δεν συνεργάστηκε ποτέ δισκογραφικά με τον Χατζιδάκι!

http://www.youtube.com/watch?v=RiZg0pQPcfE&playnext=1&list=PL5042B573184B6595&feature=results_video
Η Φλέρυ Νταντωνάκη ερμηνεύει το «Ο Γιάννης ο φονιάς» από την «Αθανασία» του Μάνου Χατζιδάκι και του Νίκου Γκάτσου. Τη συνοδεύει στο πιάνο ο ίδιος ο Χατζιδάκις. Πρόκειται για ηχογράφηση του 1980, για τις ανάγκες ενός ραδιοφωνικού ρεσιτάλ του Τρίτου Προγράμματος. Ανακαλύφθηκε και αναρτήθηκε τα τελευταία χρόνια, αφού ο ιστορικός – κριτικός μουσικής Γιώργος Β. Μονεμβασίτης ανέφερε στο σημείωμα της έκδοσης «Φλέρυ Νταντωνάκη – Η αιώνια εφηβεία της φωνής» (1999) πως το εν λόγω ρεσιτάλ της Νταντωνάκη είχε χαθεί.

http://www.youtube.com/watch?v=L2H7tPnO3R0
Ο Νικόλας Άσιμος, που λέγαμε και πιο πάνω, στο «Δεν πα’ να μας χτυπάν», από την πρώτη παράνομη κασέτα του με τίτλο «Με το βαρέλι που για να βγει το σπάει» (1977). Ο διαχειριστής του καναλιού όχι μόνο φρόντισε να αναβαθμίσει την ηχητική ποιότητα, αλλά παραθέτει και σημαντικές πληροφορίες για το ηχογράφημα.

http://www.youtube.com/watch?v=53zIGxc-QVg
Η Μαρίζα Κωχ ερμηνεύει Καρυωτάκη μελοποιημένο από τον Θάνο Μικρούτσικο. Ένα από τα πρώτα τραγούδια του Μικρούτσικου εν έτει 1972 με την α λα Τζόπλιν ερμηνεία της Κωχ. Κυκλοφόρησε σε δίσκο 45 στροφών, τότε που ο συνθέτης αφομοίωνε εντυπωσιακά τον Φρανκ Ζάπα, όσο κι αν ο ίδιος σήμερα θυμάται από κείνη την περίοδο μόνο την ενασχόλησή του με τη λεγόμενη σύγχρονη μουσική!

Δημοκρατία έχουμε και η δημοκρατία αγαπάει την τέχνη και την ελεύθερη διακίνησή της. Απλοί φαν κάνουν αυτήν τη στιγμή ό,τι θα έπρεπε να κάνουν δισκογραφικοί παράγοντες, πνευματικοί κληρονόμοι και ένα ολόκληρο κράτος. Σε έναν τόπο με τέτοια παράδοση στον χώρο του τραγουδιού, το YouTube δεν παίζει πια τον άχαρο ρόλο ενός ακόμη social media, αλλά αυτόν ενός κανονικού διακινητή μουσικών ιδεών. Και γι’ αυτό οι χρήστες του αυξάνονται με γεωμετρική πρόοδο μέρα με τη μέρα.