Μια ένδειξη της χρεοκοπίας μιας οικονομίας είναι η εκποίηση της βαριάς βιομηχανίας της. Και για την ελληνική περίπτωση η βαριά βιομηχανία δεν είναι άλλη από τον τουρισμό.

Μια ένδειξη της χρεοκοπίας μιας οικονομίας είναι η εκποίηση της βαριάς βιομηχανίας της. Και για την ελληνική περίπτωση η βαριά βιομηχανία δεν είναι άλλη από τον τουρισμό.

Σήμερα μπορεί πολλοί να μιλούν για ξένες επενδύσεις στον τουρισμό, αλλά η πραγματικότητα είναι ότι οι Έλληνες επιχειρηματίες του τουρισμού σπεύδουν να πουλήσουν ξενοδοχειακές εγκαταστάσεις απ’ άκρου εις άκρον στη χώρα για να αποφύγουν το «λουκέτο», καθώς η κρίση δεν αφήνει πολλά περιθώρια κερδοφορίας. Και μαζί με αυτούς οι τράπεζες προχωρούν σε πωλήσεις ή μισθώσεις ιστορικών μονάδων που διαθέτουν για να βελτιώσουν τα δικά τους οικονομικά μεγέθη.

Η αλήθεια είναι ότι η κρίση έχει πλήξει τον τουρισμό. Μπορεί οι αφίξεις να διατηρούνται σε υψηλά επίπεδα, αλλά από το 2007 η μέση πληρότητα στις ξενοδοχειακές μονάδες έχει καταγράψει πτώση 32%, ενώ η μέση τιμή δωματίου έπεσε κατά 12% προκειμένου να διατηρηθεί η ανταγωνιστικότητα. Κάτι που είχε συνέπεια το έσοδο ανά δωμάτιο να παρουσιάσει μείωση σχεδόν 40%.

Τα αποκαλυπτικά αυτά στοιχεία της Ένωσης Ξενοδόχων Αθηνών εξηγούν και το γιατί 40 ξενοδοχεία της πρωτεύουσας έβαλαν λουκέτο τα τελευταία χρόνια (τα 10 το τελευταίο τρίμηνο του 2012) και δεν διαφέρουν ιδιαίτερα από τα οικονομικά προβλήματα που με ελάχιστες εξαιρέσεις αντιμετωπίζουν τα ξενοδοχεία σε όλη τη χώρα.

Η δυσμενής θέση των επιχειρηματιών του τουρισμού οδηγεί σε (κρυφά ή φανερά) πωλητήρια και αντίστοιχα έχει αρχίσει να προσελκύει το ενδιαφέρον ξένων, που έρχονται πλέον να αγοράσουν φθηνά. Το πόσα ξενοδοχεία πωλούνται στη χώρα την περίοδο αυτή δεν είναι εύκολο να καθοριστεί, μια και οι ιδιώτες επιχειρηματίες δρομολογούν την πώληση στα κρυφά, προκειμένου να μην υπάρξουν επιπτώσεις στη φήμη των μονάδων και πέσει η τιμή τους.

• Επίσημα μόνο στην Αττική πωλούνται 22 ξενοδοχεία, η αξία των οποίων αποτιμάται στα 285 εκατ. ευρώ. Με το κλείσιμο της τουριστικής σεζόν, τον περασμένο Οκτώβριο πωλητήριο μπήκε επίσης σε 160 ξενοδοχεία σε ολόκληρη την Ελλάδα (Κρήτη, Δωδεκάνησα, Πελοπόννησο, τα νησιά του Ιονίου, ακόμη και στη Μύκονο και τη Σαντορίνη) συνολικής αξίας περίπου 800 εκατ. ευρώ.
• Οι ανεπίσημες εκτιμήσεις όμως ανεβάζουν σε 300 τον αριθμό των μεγάλων μονάδων που «συζητούνται» κρυφά ή φανερά, ενώ, εάν προστεθούν και οι μικρομεσαίες μονάδες, το νούμερο πλησιάζει τις 3.000!
Οι ευκαιρίες και τα ξεπουλήματα άρχισαν, από την άλλη πλευρά, να προσελκύουν το ενδιαφέρον των ξένων, που μυρίστηκαν ότι μπορούν να αγοράσουν πραγματικά φτηνά. Με επικεφαλής τους Ρώσους, τους Άραβες, αλλά και τους Τούρκους, πολλοί ξένοι βρίσκονται την περίοδο αυτή στη χώρα μας για αγορές, μια και η περίοδος είναι ιδανική για το κλείσιμο μιας συμφωνίας που θα αφήσει και τον κατάλληλο χρόνο για την αναδιοργάνωση της επιχείρησης έως το καλοκαίρι.
Μαζί με αυτούς ενδιαφέρον εκδηλώνεται και από μεγάλα διεθνή τουριστικά πρακτορεία, τα οποία επίσης ενδιαφέρονται να αποκτήσουν μεγάλες μονάδες χαμηλού κόστους.

Ο Αστέρας
Η ξενοδοχειακή μονάδα – σύμβολο του ελληνικού τουρισμού δεν είναι άλλη από τον Αστέρα. Η διαδικασία πώλησής του από το ΤΑΙΠΕΔ (στις 19 Μαρτίου λήγει η προθεσμία εκδήλωσης ενδιαφέροντος και αναμένεται να αποκαλυφθούν οι ενδιαφερόμενοι) δίνει το στίγμα της μεγάλης αλλαγής που έρχεται στον ξενοδοχειακό χάρτη, με την παράδοση των κλειδιών από τους Έλληνες επιχειρηματίες στους ξένους. Με ελάχιστες εξαιρέσεις.
Μπορεί ο Αστέρας να πωλείται από το ΤΑΙΠΕΔ, αλλά στην πράξη ο σημαντικότερος πωλητής είναι η Εθνική Τράπεζα, που κατέχει και το μεγαλύτερο τμήμα της έκτασης στην «ελληνική Ριβιέρα», όπως ονομάστηκε το ακίνητο στο Καβούρι μετά τη συνένωση με τα τμήματα της Εκκλησίας και του Δημοσίου.
Αυτό από την πλευρά του δίνει το στίγμα μιας άλλης σημαντικής τάσης: Της πώλησης μεγάλων και συχνά εμβληματικών ξενοδοχειακών μονάδων από τις τράπεζες, που εγκαταλείπουν τον ρόλο του επιχειρηματία του τουρισμού. Στόχος και εδώ η ενίσχυση των μεγεθών τους με το ρευστό μιας συμφωνίας. Κι αν αυτό δεν είναι δυνατόν, η μίσθωση με καλύτερους όρους.
Στην τουριστική αγορά είναι γνωστό ότι ο όμιλος της Alpha Bank πιθανόν να συζητούσε την πώληση του Athens Hilton (ανήκει στη θυγατρική του ομίλου, Ιονική Ξενοδοχειακή), εάν υπήρχε μια σοβαρή πρόταση από ένα αξιόπιστο επενδυτικό σχήμα.
1. Ο όμιλος της Αlpha Bank στα καλύτερα ακίνητα που φέρεται να διαθέτει προς πώληση περιλαμβάνει εννέα ξενοδοχειακές μονάδες, οι οποίες βρίσκονται στη Λαμία, την Πάτρα, τη Ραφήνα, το Λουτράκι, την Αίγινα, τον Βόλο, την Ιεράπετρα και τη Λακωνία. Υψηλότερες τιμές ζητούνται για το ξενοδοχείο Patra Palace (9 εκατ. ευρώ) και για το πρώην ξενοδοχείο «Αύρα» στη Ραφήνα (5,3 εκατ. ευρώ).
2. Η Εurobank στα προτεινόμενα προς πώληση ακίνητα φέρεται να περιλαμβάνει τρία ξενοδοχεία στο 36ο χλμ. Αθηνών – Σουνίου, στην Ιαλυσό της Ρόδου και στη Γεωργιούπολη Χανίων, ενώ αναζητά αγοραστή και για το πολυτελές Kapsis στην Ιξιά της Ρόδου.
Η Eurobank βέβαια πρωταγωνίστησε πριν από μερικούς μήνες σε ένα πολύ σημαντικό ντιλ, που ήταν η μίσθωση του ιστορικού King George, στην πλατεία Συντάγματος, στην επιχειρηματική οικογένεια Λασκαρίδη, η οποία ελέγχει και το ξενοδοχείο Μεγάλη Βρετανία. Πρόκειται για τη μοναδική (έως τώρα τουλάχιστον) σύμβαση παραχώρησης που γίνεται από Έλληνες επιχειρηματίες, σε αντίθεση με τη γενικότερη τάση. Προβλέπει τη μίσθωση του King George από τη Λάμψα Ξενοδοχειακή για χρονικό διάστημα έως 20 ετών έναντι 700.000 ευρώ τον χρόνο.
Η συμφωνία προβλέπει ακόμη δυνατότητα της Λάμψα να αποσυρθεί ύστερα από πέντε χρόνια, αλλά και να έχει το δικαίωμα πρώτης προτίμησης σε περίπτωση που η Eurobank αποφασίσει να πωλήσει το ακίνητο. Η Λάμψα θα αναλάβει επίσης την αναβάθμιση ορισμένων χώρων του King George, με δεδομένο ότι σύντομα τα δύο ιστορικά ξενοδοχεία θα λειτουργούν υπό κοινή διαχείριση.
Το Μακεδονία Παλάς
Την εβδομάδα αυτή υπήρξε εξέλιξη και σε άλλο ένα ιστορικό ξενοδοχείο: το Μακεδονία Παλάς της Θεσσαλονίκης, που ανήκει στο ΙΚΑ-ΕΤΑΜ. Μετά τον πλειοδοτικό διαγωνισμό για τη δωδεκάμηνη μίσθωση του ξενοδοχείου, το Μακεδονία πέρασε στον έλεγχο του μεγαλομετόχου του ΠΑΟΚ Ιβάν Σαββίδη, ο οποίος κατέθεσε την καλύτερη προσφορά με 95.000 ευρώ τον μήνα.
Ταυτόχρονα ο ιδιοκτήτης του «Δικεφάλου» απέκτησε το πλεονέκτημα για μακροχρόνια μίσθωση του Μακεδονία Παλάς. Παρά την έντονη φημολογία για ενδιαφέρον τουρκικού ομίλου, αυτό τελικά δεν παρουσιάστηκε, ενώ, εκτός από την εταιρεία του Σαββίδη (Black & White), οι άλλοι δύο που κατέθεσαν προσφορές ήταν η εταιρεία Aenaos (81.000 ευρώ) και η Grecotel του ομίλου Δασκαλαντωνάκη (51.000 ευρώ).
Στο μεταξύ η Εθνική Τράπεζα, πέραν του Αστέρα, δρομολογεί από τις αρχές της εβδομάδας και διαγωνισμό για την πώληση του Gerakina Beach στη Χαλκιδική (503 κλινών), που λειτουργεί σε έκταση 87 στρεμμάτων, με τιμή εκκίνησης τα 17 εκατ. ευρώ.
Το ξενοδοχείο, που έχει βρεθεί στο επίκεντρο επιχειρηματικού ενδιαφέροντος, λόγω εγγύτητας με το αεροδρόμιο, άρχισε τη λειτουργία του το 1968 και αποτέλεσε μία από τις πρώτες ξενοδοχειακές μονάδες ανάλογου μεγέθους στη Χαλκιδική. Πέρασε στον πλήρη έλεγχο της τράπεζας πριν από έναν χρόνο, ύστερα από δικαστική διένεξη με την εταιρεία που το είχε εκμισθώσει, λόγω μεγάλων οφειλών από μισθώματα.
Αντίθετα, στην ιδιοκτησία του ομίλου της ΕΤΕ θα παραμείνει το Grand Hotel της Ρόδου, που έχει ήδη μισθωθεί στον όμιλο Μήτση.
Συμφωνίες όμως έχουν αρχίσει να υπογράφονται και από ιδιώτες. Μια από τις τελευταίες αφορούν την πώληση του Platamon Palace Beach Hotel & Spa (στο γνωστό θέρετρο της Πιερίας) στη ρωσική αλυσίδα Cronwell Hotels & Resorts Gallery. Πρόκειται για το τρίτο ξενοδοχείο που αγοράζει η Cronwell, η οποία στην Ελλάδα έχει ακόμη υπό την ομπρέλα της μια μονάδα στη Νέα Σκιώνη Χαλκιδικής, ενώ το 2014 προετοιμάζει και την επαναλειτουργία του Σερμύλια στα Ψαχούδια Χαλκιδικής.
Την ίδια ώρα, το ενδεχόμενο μίσθωσης ξενοδοχείων στη Ρόδο και την Κρήτη φαίνεται ότι εξετάζει ο κυπριακών συμφερόντων όμιλος Cyprotels. Ο όμιλος ενοικιάζει ήδη δύο ξενοδοχεία στην Κέρκυρα, ενώ διαθέτει δύο ιδιόκτητα στη Ρόδο και την Κεφαλονιά.
Ξενοδοχεία πωλεί και το ΤΑΙΠΕΔ. Σύμφωνα με στοιχεία του ταμείου, στα έτοιμα προς αξιοποίηση ακίνητα του Δημοσίου περιλαμβάνονται τα Ξενία σε Τσαγκαράδα Πηλίου, Σκιάθο, Άνδρο και άλλες περιοχές, που σχεδιάστηκαν από γνωστούς Έλληνες αρχιτέκτονες και αποτελούν διατηρητέα κτήρια λόγω της αρχιτεκτονικής τους αξίας. Ακόμη πωλητήριο έχει μπει στο Κάμπινγκ και το Ξενία Παλιουρίου Χαλκιδικής, που έχει πρόσβαση στον όρμο Καναπίτσα.
Επιπλέον σχεδιάζεται η πώληση των ιαματικών πηγών στην Αιδηψό (πρόκειται για ένα συγκρότημα 10 κτηρίων), την Υπάτη (κέντρο υδροθεραπείας, ξενοδοχείο, εστιατόριο, κατάστημα και άλλα κτήρια), τα Καμένα Βούρλα και τις Θερμοπύλες.