Γράφει ο Νίκος Καρινόπουλος

Τον Οκτώβριο του 2011, ο νυν πρόεδρος της Ρωσίας, Βλαντιμίρ Πούτιν, έγραφε ένα άρθρο στη ρωσική εφημερίδα «IZVESTIA», μέσω του οποίου, έκανε γνωστό, πως ένας από τους στόχους του ήταν και η οικονομική ένωση όλων των χωρών της πρώην Σοβιετικής Ένωσης. Για αρχή, θεωρούσε ότι το εγχείρημα θα έπρεπε να ξεκινήσει ανάμεσα σε Ρωσία, Λευκορωσία και Καζακστάν και αργότερα σταδιακά να ολοκληρωθεί με τις υπόλοιπες χώρες. 

Γράφει ο Νίκος Καρινόπουλος

Τον Οκτώβριο του 2011, ο νυν πρόεδρος της Ρωσίας, Βλαντιμίρ Πούτιν, έγραφε ένα άρθρο στη ρωσική εφημερίδα «IZVESTIA», μέσω του οποίου, έκανε γνωστό, πως ένας από τους στόχους του ήταν και η οικονομική ένωση όλων των χωρών της πρώην Σοβιετικής Ένωσης. Για αρχή, θεωρούσε ότι το εγχείρημα θα έπρεπε να ξεκινήσει ανάμεσα σε Ρωσία, Λευκορωσία και Καζακστάν και αργότερα σταδιακά να ολοκληρωθεί με τις υπόλοιπες χώρες. Η Ρωσική PRAVDA -κεντρικό όργανο του κόμματος των Μπολσεβίκων στην Σοβιετική Ένωση- τότε, συνέκρινε την απόφαση Πούτιν με εκείνη της ίδρυσης της Ευρωπαϊκής Ένωσης ενώ περιέγραψε το όραμά του ως ένα «open project» («ανοιχτό» σενάριο). Η τουρκική εφημερίδα HURRIYET (Χουριέτ), έγραψε τότε, ότι ο Πούτιν ουσιαστικά οραματίζεται την ανασύσταση της πρώην Σοβιετικής Ένωσης με Πρόεδρο τον ίδιο. Ο Πούτιν, ως γνωστό, επανεξελέγη και η ίδρυση μιας «Ευρασιατικής Ένωσης» είναι ένα σενάριο που όπως όλα δείχνουν θα αρχίσει να υλοποιείται μέχρι τα τέλη Απριλίου του 2013. Οι πρόεδροι της Λευκορωσίας, της Ρωσίας και του Καζακστάν ανέθεσαν ήδη στις κυβερνήσεις τους, την υλοποίηση της συμφωνίας για την δημιουργία της Ευρασιατικής Οικονομικής Ένωσης το αργότερο μέχρι την 1η Μαίου του τρέχοντος έτους. Δικαίως θ’ αναρωτιέται κανείς πώς συνδέονται αυτά με την υπόθεση της Κύπρου, τις διμερείς επαφές των δύο κρατών, και την έκκληση της Κύπρου για βοήθεια. Είναι γνωστό ότι οι καταθέσεις πλούσιων Ρώσων στις κυπριακές τράπεζες, είναι τεράστιες, εξαιτίας του ειδικού καθεστώτος φορολογίας, και μερικών ακόμα λιγότερο σημαντικών παραγόντων. Το αν αυτός, είναι ο πραγματικός λόγος επίθεσης της γερμανοκρατούμενης Ε.Ε. στην Κύπρο, είναι ένα θέμα προς συζήτηση, αφού οι ευρωπαίοι το γνώριζαν, όταν η Κύπρος εισερχόταν στην Ευρωζώνη, αλλά κι επειδή υπάρχουν κι άλλοι τέτοιοι παράδεισοι όπως το Λουξεμβούργο, το Λιχτενστάιν, η Μάλτα κα. Ο πρόεδρος της Ρωσίας, Βλαντιμίρ Πούτιν, προκειμένου, λοιπόν, να προστατεύσει τους Ρώσους ολιγάρχες, εισηγήθηκε εναλλακτική λύση στον τραπεζικό φόρο, μέτρο που πρότεινε το Eurogroup. Όπως έγραψαν, οι NYT, για να δώσει η Ρωσία το περιβόητο δάνειο στην Κύπρο, ζήτησε, μέσω της κρατικής GAZPROM την παραχώρηση του 20% των δικαιωμάτων για τα κοιτάσματα φυσικού αερίου στα κυπριακά χωρικά ύδατα, την δυνατότητα ανεφοδιασμού των πολεμικών της πλοίων από το Μαρί και των πολεμικών της αεροπλάνων από το αεροδρόμιο της Πάφου. Και ήταν προφανές, κατ’ εμέ, γιατί ζήτησαν όλα αυτά ως αντάλλαγμα. Επειδή ήταν εξίσου προφανές ότι η Κύπρος δεν θα δεχόταν μια τέτοια επαίσχυντη συμφωνία για ένα δάνειο μερικών δις. Το στοιχείο που μπαίνει στην εξίσωση και εξηγεί, τη μη επιθυμία των Ρώσων για συμφωνία με την Κύπρο, είναι η «μονοπωλιακή τιμολογιακή δύναμη» της ρωσικής κρατικής εταιρείας στην Ευρώπη. Δεν συντρέχει κανένας σοβαρός λόγος, ώστε να χαλάσει η Ρωσία, τις σχέσεις της με την Ε.Ε., δηλαδή τη Γερμανία, προς το παρόν τουλάχιστον. Η Gazprom τροφοδοτεί ολόκληρη την Ευρώπη με φυσικό αέριο και ο ετήσιος τζίρος κυμαίνεται στα 350 δις ευρώ. Γιατί λοιπόν να βοηθήσουν την Κύπρο; Το ναυάγιο στις διαπραγματεύσεις Κύπρου-Ρωσίας ήταν προδιαγεγραμμένο. Οι ευρωπαίοι στάθηκαν αδιάλλακτοι στην στάση τους για κούρεμα των καταθέσεων κι έτσι, το κούρεμα στις καταθέσεις αποδείχθηκε μονόδρομος. Η Κύπρος θα αποδεχτεί αναγκαστικά ένα κούρεμα καταθέσεων. Αυτό θα γίνει για καταθέσεις άνω των 100.000 ευρώ, σε ποσοστό 30-40% κάτι που υπήρχε ως φημολογία από το 2012, που σημαίνει ότι ο στόχος ήταν εξαρχής οι μεγαλοκαταθέτες και επετεύχθη. Είναι ένα μέτρο που πλήττει άμεσα την κυπριακή οικονομία και έμμεσα τον κυπριακό λαό. Είναι δηλαδή, ένα μέτρο που δεν προκαλεί λαϊκή εξέγερση, που βολεύει τη Γερμανία, που έχει ανύπαρκτο κόστος για την ίδια τη Ρωσία. Και μπορεί ο Πούτιν να φέρεται να είχε δηλώσει παλιότερα πως «για να είναι ένα κράτος ισχυρό, πρέπει η κυβέρνηση με τη μαφία να είναι άρρηκτα συνδεδεμένες», ωστόσο, ας σημειωθεί πως τα ρωσικά κεφάλαια της Κύπρου ήταν στην πλειοψηφία τους «εχθρικά» προς τον ίδιο τον Πούτιν. Άρα μάλλον, δεν θα σκάσει απ’ τη στεναχώρια του που θα χάσουν μερικά δις ορισμένοι πλούσιοι Ρώσοι. Η Κύπρος από την άλλη, έχει ανακηρύξει την ΑΟΖ της, «έχει βάλει τρυπάνι» όπως λέγεται και εκτιμάται, σχετικά σύντομα, να έχει τα πρώτα αποτελέσματα. Ως γνωστόν, το νόμισμα στο οποίο γίνονται και εκφράζονται οι συναλλαγές στην παγκόσμια αγορά πετρελαίου καθώς και φυσικού αερίου είναι το δολάριο. Όμως, το νόμισμα της Κύπρου, από το 2008 που εγκατέλειψε την κυπριακή λίρα, είναι το ευρώ. Ακόμα και στην περίπτωση που η Κύπρος παραμείνει στη ζώνη του ευρώ, οι όποιες αγοραπωλησίες φυσικού αερίου θα γίνονται αναγκαστικά σε δολάρια. Ένα στοιχείο που εκ των πραγμάτων βοηθά στην διατήρηση της θέσης των ΗΠΑ στη νοτιοανατολική Μεσόγειο. Δεδομένης και της επανασύσφιξης των σχέσεων Ισραήλ-Τουρκίας, μετά τη «συγγνώμη» του Νετανιάχου προς τον Ερντογάν κατόπιν παρέμβασης του Ομπάμα, οι ΗΠΑ, διασφαλίζουν, τα συμφέροντά τους στην περιοχή. Έτσι λοιπόν, το νέο μωσαϊκό συμφερόντων που διαμορφώνεται αφήνει εν πολλοίς ικανοποιημένες τις Γερμανία, ΗΠΑ και Ρωσία. Οι γερμανικές τράπεζες θα προβάλλουν ως η σίγουρη λύση για τις καταθέσεις, οι Ρώσοι με την ολοκλήρωση του south stream θα ταΐζουν με ενέργεια την Ευρώπη, και οι ΗΠΑ θα έχουν το νόμισμα των συναλλαγών και μια σχετικά αναβαθμισμένη γεωστρατηγικά θέση στη νοτιανατολική Μεσόγειο. Το κατά πόσο η περίπτωση της Συρίας και μεσοπρόθεσμα η περίπτωση του Ιράν θα επηρεάσει τις μεταξύ τους σχέσεις, είναι ένα απ’ τα ζητούμενα. Την Κύπρο, την κατέστρεψαν ήδη, οικονομικά -αυτός ήταν ο στόχος άλλωστε- και ταυτόχρονα η Ρωσία βγήκε αλώβητη και η Γερμανία πιο ισχυρή αφού «τιμώρησε» ακόμα μία χώρα. Φαίνεται, λοιπόν, ότι υπήρξε ένα νέο, άτυπο, «σύμφωνο μη επίθεσης» μεταξύ των δύο χωρών. Το γερό μπάσιμο της Ρωσίας ήταν μόνο σε επίπεδο επικοινωνιακό. Ήταν ένα μήνυμα ότι «είμαστε εδώ». Ας μην ξεχνάμε ότι δεν αρκεί να είναι κάποιος ισχυρός. Πρέπει να το ξέρουν και οι γύρω του, πρέπει να είναι προφανές. Το brand name είναι σημαντικός παράγοντας στις διεθνείς σχέσεις. Ιδιαίτερο ενδιαφέρον, έχει, όμως, ένα δημοσίευμα του Spiegel, στο οποίο αναφερόταν ότι η Ρωσία προσέφερε στήριξη στην Κύπρο, ζητώντας της παράλληλα να αποχωρήσει από την Ευρωζώνη. Αν ισχύει κάτι τέτοιο, είναι προφανές πως αν η Κύπρος επέλεγε να αποχωρήσει από την Ευρωζώνη και την Ε.Ε. τα δεδομένα για τους Ρώσους θα άλλαζαν. Θα είχαν ταυτόχρονα το μονοπώλιο της τροφοδοσίας της Ευρώπης με φυσικό αέριο και την Κύπρο ως ένα ακόμα κράτος-δορυφόρο και σύμμαχο στην Ευρασιατική Ένωση, χωρίς ωστόσο να συγκρούονται ευθέως τα συμφέροντά τους με αυτά της Ε.Ε. Ίσως όμως διέκριναν εξαρχής την επιθυμία του Αναστασιάδη να παραμείνει η Κύπρος στο κοινό νόμισμα και την Ε.Ε. κι έτσι οι όποιες συζητήσεις πάγωσαν. Ένα γεγονός που συνηγορεί υπέρ αυτής της εκτίμησης είναι και η καταγγελία του κυβερνητικού βουλευτή Ζαχαρία Κουλιά ότι ο ίδιος ο πρόεδρος της Κύπρου, Νίκος Αναστασιάδης αρνήθηκε να δεχθεί στελέχη της Gazprom Bank. Οι κύπριοι βουλευτές μας έκαναν να νιώσουμε έστω για λίγο υπερήφανοι. Μίλησαν από καρδιάς, υπερασπίστηκαν τον τόπο τους και τους ανθρώπους του. Έκαναν δηλαδή, αυτό για το οποίο εκλέγεται ένας πολιτικός. Ακόμα κι αν τα εντόπια ΜΜΕ προσπαθούν να μας πείσουν ότι εξυπηρετούσαν άλλα συμφέροντα και αυτός ήταν ο λόγος του «όχι». Αυτό που φάνηκε είναι ότι δεν είχαν κατά νου μια εναλλακτική λύση και βρέθηκαν μόνοι τους στο λάκκο των λεόντων. Ίσως όμως αυτό, να κάνει ακόμα πιο ηρωϊκό το «όχι» που είπαν. Άλλωστε αυτό σημαίνει γενναιότητα, να πολεμάς στο τώρα, χωρίς να ξέρεις τι θα συμβεί αύριο. Εν κατακλείδει, αυτό που συνέβη με την Κύπρο, δεν είναι ούτε σχέδιο ενάντια στον ελληνισμό, ούτε κάποιου είδους εκδίκηση. Η Γερμανία, δεν ενδιαφέρεται ούτε για το κοινό νόμισμα, ούτε για την Ευρωπαϊκή Ένωση και τους θεσμούς. Τελικός στόχος της γερμανικής κυβέρνησης που εκπροσωπεί τα συμφέροντα της γερμανικής αστικής τάξης, είναι να διαλύσει τα ευρωπαϊκά κράτη με την απειλή της εξόδου απ΄ το ευρώ και μόλις τους πάρει τα πάντα, είτε θα φύγει η ίδια απ΄ το ευρώ, είτε θα συνεχίσει να συντηρεί αυτή τη νοσηρή κατάσταση. Η Ελλάδα και η Κύπρος ήταν οι εύκολοι στόχοι και κατέρρευσαν σαν τραπουλόχαρτα. Επόμενοι στόχοι είναι η Ισπανία του 25% της ανεργίας και η Ιταλία. Θα απομυζήσει τις χώρες αυτές, μέχρι το βαθμό που οι ίδιες το ανεχτούν. Πολύ σύντομα, γερμανικές εταιρείες θα κατέχουν τις πλουτοπαραγωγικές πηγές χωρών με εξαθλιωμένους ανθρώπους, ενώ το «βρόμικο χρήμα» των Ρώσων και άλλων ολιγαρχών, που δήθεν οι ίδιοι πολεμούν, θα καταλήξει στις γερμανικές τράπεζες. Και τότε η έξοδος της Γερμανίας από το ευρώ θα είναι απλά μια επιλογή χωρίς καθόλου κόστος και συνέπειες για την ίδια. Είναι ένας γενικότερος σχεδιασμός και το ότι ο Σόιμπλε βρίσκεται σε αυτή τη θέση δεν είναι καθόλου τυχαίο, καθώς ήταν το δεξί χέρι του καγκελάριου Κόλ σε θέματα της Ε.Ε. Δεν θέλω να μιλήσω περί οικονομικού ναζισμού και dna των Γερμανών. Είναι άσχημο και ρατσιστικό. Εξάλλου, οι γερμανοί εργαζόμενοι δε φταίνε σε τίποτα. Η Μέρκελ και η κυβέρνησή της εκπροσωπούν τη γερμανική αστική τάξη και υλοποιούν μαζί, ένα σχέδιο. Σε σημαντικό βαθμό έχει πετύχει, το αν ολοκληρωθεί θα κριθεί από τη στάση των λαών. Θα κριθεί από τη διάθεσή τους να υποκύψουν ή όχι στους εκβιασμούς. Η μέχρι τώρα ανικανότητα της αριστεράς ανά την Ευρώπη να ορθώσει ανάστημα και να πείσει τους ανθρώπους ότι υπάρχει άλλος δρόμος έχει παίξει σημαντικό ρόλο. Ο εγκλωβισμός της σε εκβιαστικά διλήμματα και στενά πλαίσια, και η αδυναμία να αρθρώσει λόγο που να συγκινεί, είναι θλιβερή. Σε κάθε περίπτωση έχουμε μπει ήδη σε μία νέα, μεταβατική φάση για το διεθνές σύστημα. Η αδυναμία πλέον των ΗΠΑ να επιβάλλουν λύσεις στο οικονομικό πεδίο λόγω της δικής τους εσωτερικής αστάθειας, έχει ανοίξει δρόμους σε άλλες ιμπεριαλιστικές δυνάμεις και θα κάνει ευκολότερο το δρόμο σε κάποιες άλλες, όπως η Κίνα. Απομένει να δούμε το αν, ένα ανατρεπτικό κίνημα που θα έχει ως βάση του, τους ανθρώπους που δεν ελπίζουν πια, σε κόμματα και συνδικάτα, θα εμποδίσει έναν ενδεχόμενο νέο Ψυχρό (ή θερμό) πόλεμο. 

Ο Νίκος Καρινόπουλος είναι φοιτητής στο τμήμα Διεθνών κ’ Ευρωπαϊκών σπουδών, Παν. Μακεδονίας.

(Τα κείμενα των "Ρεπόρτερ στο δρόμο" δεν υφίστανται επεξεργασία και εκφράζουν αποκλειστικά τις απόψεις των συντακτών τους)