Ένα παγκάκι προκαλεί έκρηξη δημιουργικότητας σε νέους αρχιτέκτονες, σχεδιαστές, γραφίστες, εικαστικούς…

Ένα παγκάκι προκαλεί έκρηξη δημιουργικότητας σε νέους αρχιτέκτονες, σχεδιαστές, γραφίστες, εικαστικούς…

Σε κανονικές συνθήκες ένας διαγωνισμός που γίνεται για να αναδείξει το καλύτερο σχέδιο για το νέο παγκάκι της πόλης θα έπρεπε να περάσει στα ψιλά των εφημερίδων. Θα έπρεπε να αφορά μόνο τις υπηρεσίες του Δήμου και κάποιους επαγγελματίες. Σε μια χώρα, όμως, όπου οι προσκλήσεις ενδιαφέροντος και οι δημόσιοι διαγωνισμοί για θέματα αρχιτεκτονικής και γενικότερης αισθητικής είναι η σπάνια εξαίρεση στον κανόνα, το Athens Bench Mark έχει προκαλέσει ιδιαίτερη αίσθηση. Ο λόγος δεν είναι βέβαια ότι το νέο παγκάκι της πόλης θα αλλάξει το επίπεδο της διαβίωσής μας ή ότι θα αναβαθμίσει αισθητικά την Αθήνα, ούτε φυσικά ότι θα φτιάξει το προφίλ του Δημάρχου – αυτό είναι το τελευταίο που μας ενδιαφέρει. Ο πολύ σοβαρός λόγος που αυτός ο διαγωνισμός άρχισε να μας απασχολεί και να μας αφορά, είναι γιατί έδωσε βήμα σε νέους αρχιτέκτονες, σχεδιαστές, γραφίστες, εικαστικούς να αρθρώσουν λόγο. Προκάλεσε μια έκρηξη δημιουργικότητας σε ένα περιβάλλον ομαδικής κατάθλιψης. Εδώ και μερικές εβδομάδες τα e-mails και τα sites κοινωνικής δικτύωσης (facebook, twitter κ.λπ.) έχουν γεμίσει με πολύχρωμες προτάσεις για το καλύτερο παγκάκι της Αθήνας. Η τελική ημερομηνία για την κατάθεση των προτάσεων ήταν η 6η Απριλίου, ενώ οι 100 καλύτερες προτάσεις θα αναδειχτούν από το κοινό, το οποίο ψήφιζε στο athensbenchmark.com έως τις 18 Απριλίου. Στη συνέχεια, στις 23 και 24 Απριλίου, η κριτική επιτροπή, η οποία αποτελείται από αρχιτέκτονες, designers, δημοσιογράφους κ.ά., θα αποφασίσει για τις τρεις καλύτερες προτάσεις εκ των οποίων η μια θα παραχθεί και θα υλοποιηθεί μαζικά. Μέσα από μια γρήγορη ματιά στις 584 προτάσεις (ρεκόρ συμμετοχής), μπορεί κανείς να διακρίνει πολλές τάσεις. Από την αρχαιολατρία ως τον απόλυτο μινιμαλισμό και από την ακραία υπερβολή έως την αποθέωση της λειτουργικότητας. Επιλέξαμε και παρουσιάζουμε τέσσερις προτάσεις που παρουσιάζουν ιδιαίτερο ενδιαφέρον.

4 ΑΠΟ ΤΙΣ 584 ΠΡΟΤΑΣΕΙΣ

* Ο Χριστόφορος Μπρέλλης, είναι βιομηχανικός σχεδιαστής με σπουδές στο Royal College of Art. Εργάστηκε επί 10 χρόνια στο Λονδίνο και επιστρέφοντας δημιούργησε στο Antidot design studio. Οι προτάσεις του («Type A» και «Type E») είναι σκόπιμα συμβατικές, αφού έκρινε ότι σε ένα τέτοιο περιβάλλον κρίσης δεν μπορούμε να μιλάμε με όρους εντυπωσιασμού αλλά με όρους ουσίας. «Οι προτάσεις μας είναι κλασικές, με έμφαση στη λειτουργία, το χαμηλό κόστος, αλλά και τη διαχρονική ποιότητα του αντικειμένου» σημειώνει και συνεχίζει: «Στην προκειμένη φάση θεωρούμε προφανές ότι η λύση που θα υλοποιηθεί θα πρέπει να είναι σεμνή, λογική και χωρίς έπαρση. Τα υλικά που προτείνω είναι ανθεκτικά, οικεία στους πολίτες και γνωστά στους κατασκευαστές – συντηρητές, αλλά και φιλικά προς το περιβάλλον. Παράλληλα, τα ανταλλακτικά είναι λίγα και ο αναμενόμενος κύκλος ζωής πολύ μεγάλος. Τα αντικείμενα είναι ανθεκτικά, ασφαλή και κατάλληλα προς χρήση από όλες τις ηλικιακές ομάδες του πληθυσμού».

* Ο Σίμος Βαμβακίδης είναι πολιτικός μηχανικός και αρχιτέκτονας μηχανικός ΕΜΠ και εργάζεται σαν ελεύθερος επαγγελματίας. Διδάσκει στο Εθνικό Μετσόβιο Πολυτεχνείο από το 2008, όπου εστιάζει στον ψηφιακό και παραμετρικό σχεδιασμό και στην παραγωγή πρωτοτύπων με μηχανικά μέσα. Η πρότασή του («Make (it) your own») «παίζει» με το ερώτημα γιατί όλα τα παγκάκια να είναι ίδια, αφού η χρησιμότητά τους θα ποικίλλει ανάλογα με το σημείο που θα τοποθετηθούν. «Πώς θα ήταν ένα παγκάκι μπροστά από ένα σχολείο, αν ο Δήμος Αθηναίων έδινε τη δυνατότητα στους μαθητές να συμμετέχουν στη διαδικασία σχεδιασμού με βάση ένα απλό αλλά ταυτόχρονα ευέλικτο πρότυπο; Τι θα συνέβαινε με τα παγκάκια ενός πάρκου ή μίας πλατείας»; αναρωτιέται και εξηγεί το σκεπτικό της πρότασής του: «Η ιδέα αυτή είναι ένας τρόπος για να συμμετέχουμε στη διαμόρφωση της πόλης μας. Το “σύστημα σύνθεσης” αποτελείται από οκτώ προφίλ, που λειτουργούν σαν κάθισμα, βάση ή πλάτη. Τα προφίλ μπορούν να τοποθετηθούν μονόπλευρα ή αμφίπλευρα σε έναν άξονα συμμετρίας, αλλά και να αφήσουν κενά, “αγκαλιάζοντας” υφιστάμενα στοιχεία όπως δέντρα και φωτιστικά. Τα κενά στο αστικό αυτό έπιπλο θα μπορούσαν να φιλοξενήσουν παιδικά καροτσάκια ή καθίσματα ατόμων με κινητικά προβλήματα».

* Ο Κωνσταντίνος Βαρβιτσιώτης σπούδασε στο Πανεπιστήμιο της Βοστόνης και στο Parsons School of Design στη Νέα Υόρκη όπου και δούλεψε για αρκετά χρόνια. Σήμερα εργάζεται ως creative director στην V&O. Με την πρότασή του («i-bench») επιχειρεί να «ρίξει» άπλετο φως στη νυχτερινή Αθήνα. Εξηγεί: «Η έμπνευση για το i-bench (illuminated bench) είναι το φως. Το αττικό φως. Το φως που μας πλημμυρίζει το πρωί και μας λείπει πολύ το βράδυ. Έτσι αποφάσισα να φωτίσω τους νυχτερινούς μας περιπάτους. Μία ακόμη πηγή έμπνευσης ήταν η έλλειψη χρήσης μοντέρνων υλικών και αισθητικής στην πόλη μας. Θαυμάζουμε και διατηρούμε το παλιό χωρίς να αντιπροτείνουμε το καινούργιο. Έτσι η χρήση plexiglass και λευκού αλουμινίου ικανοποιούν την ανάγκη αυτή», ενώ διευκρινίζει: «το i-bench (illuminated bench) είναι και οικολογικό, καθώς χρησιμοποιεί ηλιακή ενέργεια που συσσωρεύεται από φωτοβολταϊκή πλάκα που θα είναι τοποθετημένη στο έδαφος, δίπλα από το παγκάκι».

* Ο Χάρης Λαλούσης και η Λήδα Στάμου είναι αρχιτέκτονες μηχανικοί, απόφοιτοι του Εθνικού Μετσόβειου Πολυτεχνείου, εργάζονται ως ελεύθεροι επαγγελματίες και κατέθεσαν μια κοινή πρόταση με όνομα «public space oddity 3». Ο Χάρης Λαλούσης αναλύει το σκεπτικό της: «Ο δημόσιος χώρος αιχμαλωτίζει αντικείμενα οικιακής, καθημερινής χρήσης και εικόνες ιδιωτικής οικειότητας, τα ενσωματώνει στα δημόσια καθιστικά και τα εκθέτει στην πόλη μέσα σε ένα υλικό-φίλτρο. Το ίδιο το παγκάκι επηρεάζεται και συνδιαλέγεται με το περιβάλλον του ανάλογα με το σημείο της πόλης που βρίσκεται, περικλείοντας άλλο αντικείμενο κάθε φορά που καθορίζει τη χρηστική αλλά και τη σημειολογική του ταυτότητα. Από έπιπλα σπιτιού, ξεχασμένα αντικείμενα από παλιατζίδικα μέχρι σύγχρονα φωτιστικά, βιβλία ή χάρτες της πόλης, τα παγκάκια περιέχουν εικόνες της Αθήνας και της καθημερινότητάς της που τοποθετούνται στον αστικό χώρο μέσα από ένα νέο πρίσμα».

Βασίλης Λούρας