Το αστικό τοπίο του ιστορικού κέντρου της Αθήνας το κα­τάπιε νωρίς η μαύρη μαυρίλα της νεοκατοχικής σήραγγας στην οποία σερνόμαστε, απελπισμένοι και έμφοβοι. Δεν μιλάω τόσο για τα κλειστά μαγαζιά, όσο για τα σπίτια, μέγαρα και ξενοδοχεία του 19ου και των αρχών του 20ού αιώνα, όλα χτισμένα σε σχετικά μικρή, ανθρώπινη κλίμα­κα, τα οποία σαπίζουν σαν σουφρωμένες γερόντισσες, στα αζήτητα ενός απέραντου γηροκομείου κτηρίων.

Το αστικό τοπίο του ιστορικού κέντρου της Αθήνας το κα­τάπιε νωρίς η μαύρη μαυρίλα της νεοκατοχικής σήραγγας στην οποία σερνόμαστε, απελπισμένοι και έμφοβοι. Δεν μιλάω τόσο για τα κλειστά μαγαζιά, όσο για τα σπίτια, μέγαρα και ξενοδοχεία του 19ου και των αρχών του 20ού αιώνα, όλα χτισμένα σε σχετικά μικρή, ανθρώπινη κλίμα­κα, τα οποία σαπίζουν σαν σουφρωμένες γερόντισσες, στα αζήτητα ενός απέραντου γηροκομείου κτηρίων. Χωρίς το εμπόριο, δεν υπάρχει πολιτισμός, έλεγε (πάλι) κάπου, πρόσφατα, η πολυταξιδεμένη και πολυτάλαντη Μαριάννα Κορομηλά. Το θυμήθηκα αντικρίζοντας το κου-φάρι του πρώην ξενοδοχείου «Εμπορικόν», στην πλατεία της Αγίας Ειρήνης. Ένα αρχιτεκτονικό κόσμημα που χτί­στηκε γύρω στα 1900, γνώρισε δόξες στον άλλοτε «αριστο­κρατικό» εμπορικό δρόμο της πρωτεύουσας (ο «λαϊκός» αντίστοιχος ήταν, και παραμένει, η οδός Αθηνάς) – κι έπειτα αφέθηκε στην γκρίζα τύχη του.
 
Όμως φυσάει αεράκι Art Nouveau στην οδό Αιόλου. Το «Εμπορικόν» εδώ και λίγες εβδομάδες ανακαινίζεται. Σιγά – σιγά, αφού οι καιροί δεν επιτρέπουν μεγάλες επενδύσεις. Πρώτα, λέει, θα αποκατασταθούν η σκεπή, η πρόσοψη και το ισόγειο, όπου θα λειτουργήσει εστιατόριο και καφενείο. Κι αργότερα, αν βρεθούν κι άλλα χρήματα, θα διαμορφωθεί και το ξενοδοχείο.
 
Οι παλιές φωτογραφίες το μαρτυρούν καθαρά. Τέσσερις κραταιοί πήλινοι «Άτλαντες» στήριζαν το μπαλκόνι του δεύτερου ορόφου. Θα αποκατασταθούν. Και θέλω να ελπίζω όχι για να φρουρούν απ’ έξω ένα «μοντέρνο» εσω­τερικό, κατά την καταστροφική τακτική της «διατήρησης κελύφους», που μέσα χτίζει ορόφους όπως λάχει, με τερά­στια ασανσέρ, κυλιόμενες σκάλες, υαλότουβλα, σίδερα, μάρμαρα και γύψινες ψευδοροφές με «χωνευτά» σποτάκια παντού.
 
Λίγο πιο κάτω απ’ το «Εμπορικόν», στη διασταύρωση της Αιόλου με τη Σταδίου, στα Χαυτεία, βρίσκεται το «σημείο μηδέν» της Ελλάδας: η έναρξη όλων των επίσημων μετρή­σεων για τις χιλιομετρικές αποστάσεις από την Αθήνα προς όλες τις πόλεις της χώρας.
 
Σε «σημείο μηδέν» βρισκόμαστε ξανά ως κοινωνία. Ανά­μεσα σε όσα έχουμε άμεση ανάγκη για να ξαναπάρουμε μπροστά, είναι τα απλά και καθαρά ορόσημα και τοπόσημα. Με το ιστορικό τους βάρος, την πολιτιστική τους κλη­ρονομιά, τις παλαιότερες και τις καινούργιες χρήσεις τους. Γι’ αυτό και δεν μπορώ να μη γράψω έναν καλό λόγο για το απολαυστικό και πολύ φρέσκο βιβλίο «Αθήνα – Ιχνηλατώντας την πόλη με οδηγό την Ιστορία και τη λογοτεχνία» (εκδόσεις Εστία, Δεκέμβριος 2012), το οποίο συνυπογρά­φουν ο Θανάσης Γιοχάλας και η Τόνια Καφετζάκη.
 
 Οι συγγραφείς, μάχιμοι φιλόλογοι της μέσης εκπαίδευ­σης και ιστορικοί, κάνουν 11 διαδρομές στην Αθήνα αποκαλύπτοντας προσεκτικά το παλίμψηστο της πόλης, κυρίως από την οθωνική εποχή μέχρι τη σαρωτική κα-ραμανλική αντιπαροχή. Διαβάστε το. Θα σας προσφέρει χίλιους λόγους να περπατάτε με τα μάτια ανοικτά και το κεφάλι ψηλά, απ’ τα Πατήσια μέχρι το Φάληρο κι απ’ τον Ελαιώνα μέχρι τον Υμηττό.

Ακολουθήστε το topontiki.gr στο Google News και μάθετε πρώτοι όλες τις ειδήσεις.

Δείτε όλες τις τελευταίες Ειδήσεις από την Ελλάδα και τον Κόσμο, τη στιγμή που συμβαίνουν.