Tι απέγινε το «παράδειγμα» της Ισλανδίας; Όσοι προ­σπαθούν να αντισταθούν στο δόγμα του «μονόδρο­μου» επικαλούνται συχνά τους Ισλανδούς που πήραν την κατάσταση στα χέρια τους αποτρέποντας την εκδούλευσή τους στους ξένους πιστωτές και επιβάλλοντας τη θέλησή τους με το στανιό.

Tι απέγινε το «παράδειγμα» της Ισλανδίας; Όσοι προ­σπαθούν να αντισταθούν στο δόγμα του «μονόδρο­μου» επικαλούνται συχνά τους Ισλανδούς που πήραν την κατάσταση στα χέρια τους αποτρέποντας την εκδούλευσή τους στους ξένους πιστωτές και επιβάλλοντας τη θέλησή τους με το στανιό.
 
Όμως, το εκλογικό αποτέλεσμα του περασμένου Σαβ­βάτου προσφέρει… άπλετο έδαφος για παρερμηνείες από τους πάσης φύσης «μνημονιακούς». Μόλις τέσσερα χρόνια μετά την ανατροπή της κυβέρνησης, οι πολίτες επαναφέ­ρουν στην εξουσία δύο κόμματα που θεωρούνται ευρέως -και δικαίως – οι «αρχιτέκτονες» του οικονομικού μοντέλου που κατέρρευσε το 2008 στέλνοντας τους Ισλανδούς στην κόλαση.
 
Η επιστροφή της Κεντροδεξιάς, του Ανεξάρτητου Κόμματος και του Προοδευτικού Κόμματος στην εξουσία (με 49%) και η πανωλεθρία Σοσιαλδημοκρατών και Αριστερών – Πρασίνων (συγκέντρωσαν μαζί 22%) φέρνει χαμόγελα ικα­νοποίησης στους (δικούς μας) υποτακτικούς, που σπεύδουν να πανηγυρίσουν. Τα φαινόμενα όμως απατούν.
 
Διά πυρός…
 
Ναι, η κυβερνητική συμμαχία που ανέλαβε τη χώρα μετά το ξέσπασμα της κρίσης με σύνθημα την «αντίσταση» κα­τάφερε να μετατραπεί σε «κόκκινο πανί» για την εργατική τάξη που την εμπιστεύτηκε. Ναι, οι πολίτες πέρασαν, από το 2008 μέχρι σήμερα, διά πυρός και σιδήρου: Παρά το γεγο­νός ότι σήμερα η χώρα έχει θετικούς ρυθμούς ανάπτυξης, το ΑΕΠ συρρικνώθηκε σε πρώτη φάση κατά 10%, η ανεργία εκτοξεύτηκε από το 2% στο 5,8%, τα νοικοκυριά απώλεσαν το 30% της αγοραστικής τους δύναμης και τα στεγαστικά δάνεια – παρά τις διαγραφές – ανέρχονται στο 200% του διαθέσιμου εισοδήματος.
 
Όσοι όμως θεωρούν ότι το εκλογικό χαστούκι σε Σοσιαλ­δημοκράτες και Αριστερά οφείλεται στο γεγονός ότι «έκα­ναν του κεφαλιού τους», αρνούμενοι να ακολουθήσουν τις επιταγές ενός νεοφιλελεύθερου «σχεδίου», πλανώνται πλάνην οικτράν. Ακριβώς το αντίθετο συμβαίνει.
 
Έχασαν τις εκλογές επειδή, παρά τις δεσμεύσεις τους, επέλεξαν τελικά να ενστερνιστούν τη λιτότητα και να υπο­χωρήσουν σε μια σειρά από κομβικά – για το λαϊκό αίσθημα – ζητήματα. Πρώτον, σε επίπεδο διαχείρισης δημοσιονομι­κών, η κυβέρνηση «κλείδωσε» το ντιλ με το ΔΝΤ. Δεύτερον, αύξησε τη φορολογία με τρόπο που, τελικά, είχε ως αποτέλεσμα οι μη έχοντες να πληρώσουν δυσανάλογο βάρος για την κρίση. Τρίτον, παρά το γεγονός ότι η υποτίμηση της κο­ρώνας είχε ορισμένες προβλεπόμενες καταστροφικές συ­νέπειες για τα υπερχρεωμένα νοικοκυριά, η κυβέρνηση δεν έδωσε «οριστική» λύση, υποκύπτοντας στις πιέσεις του ΔΝΤ που δεν ήθελε να ακούσει για περαιτέρω διαγραφή χρεών. Αυτό όμως που τους κόστισε ακόμη περισσότερο ήταν η προσπάθεια «εμπαιγμού» των πολιτών σε κρίσιμα μέτωπα που αφορούσαν το αίσθημα δικαίου. Το σύνθημα της Αρι­στεράς στις προηγούμενες εκλογές ήταν «να λογοδοτή­σουν» όσοι οδήγησαν τη χώρα στην καταστροφή. Πολλοί οδηγήθηκαν στη δικαιοσύνη. Ωστόσο, πέραν από κάποια τραπεζικά στελέχη, τα οποία η πολιτική ηγεσία στοχοποίησε ως «σάπια μήλα», δεν υπήρξε καμία απόδοση ευθυνών σε μεγαλοτραπεζίτες ή πολιτικούς. Σαν να μην έφτανε αυτό, η κυβέρνηση σύναψε – υπό την πίεση του ΔΝΤ – μια περίερ­γη συμφωνία με τα λεγόμενα «vulture funds » (ταμεία που λειτουργούν ως «κυνηγοί χρεών»), παρακάμπτοντας έτσι, ώς έναν βαθμό, την ηχηρή «πόρτα» που είχαν ρίξει οι Ισλαν­δοί στους ξένους πιστωτές. Ακόμη όμως σημαντικότερο εί­ναι το γεγονός ότι η κυβέρνηση «κατάφερε» να αναστήσει τις τρεις χρεοκοπημένες τράπεζες που είχαν κρατικοποιηθεί και να τους δώσει το πράσινο φως για την επαναδραστηρι­οποίησή τους…
 
Οι Ισλανδοί είδαν – όπως και οι υπόλοιποι Ευρωπαίοι -την κυβέρνησή τους να… ανακεφαλαιοποιεί με τα δικά τους χρήματα τις Kaupthing, Landsbanki και Glittnir και μετά να τους δίνει το ελεύθερο να… παίξουν μπάλα! Εν κατακλείδι, αυτό που εξόργισε τους πολίτες οδηγώντας σε πανωλεθρία την κυβέρνηση συνασπισμού δεν ήταν ότι ο δρόμος που διά­λεξαν ήταν «ανεύθυνος», αλλά ότι δεν τον ακολούθησαν. Βέβαια, η θριαμβευτική επιστροφή των κατεξοχήν υπεύ­θυνων για τις νεοφιλελεύ­θερες πολιτικές που οδή­γησαν στο φιάσκο του 2008 δεν δικαιολογείται εύκολα… Οι Ανεξάρτητοι και οι Προοδευτικοί επιστρέφουν με «πολεμικά» συνθήματα περί «μαζι­κής διαγραφής χρεών», ενώ διαμηνύουν προς την Ε.Ε. ότι το παραμύθι με τις ενταξιακές διαπραγματεύ­σεις έχει τελειώσει. Και αναρωτιέται κανείς αν εί­ναι δυνατόν οι πολίτες να τους πιστεύουν; Σύμφω­να με πρόσφατη έρευνα, μόνο το 10% των Ισλαν­δών εμπιστεύεται το Κοι­νοβούλιο. Οπότε…
 
Η λογική της «ανάθεσης»
Όσοι θεωρούν ότι όλα αρχίζουν και τελειώνουν με δέκα μούντζες και την ανατροπή της όποιας κυβέρνησης θα πρέπει να μελετήσουν καλά το «παράδειγμα» της Ισλανδίας και να κατα­νοήσουν ότι όσο «καθοριστικό» είναι οι πολίτες να παίρνουν τα πράγματα στα χέρια τους, άλλο τόσο είναι να «μην τα αφήνουν ποτέ» από τα μάτια τους. Εάν εφησυχάσεις και υποκύψεις στη λογική της «ανάθεσης» δεν πας πουθενά…

Ακολουθήστε το topontiki.gr στο Google News και μάθετε πρώτοι όλες τις ειδήσεις.

Δείτε όλες τις τελευταίες Ειδήσεις από την Ελλάδα και τον Κόσμο, τη στιγμή που συμβαίνουν.