search
ΤΡΙΤΗ 16.04.2024 21:32
MENU CLOSE

Ιστορικές Εργατικές Πρωτοµαγιές στην Ελλάδα

04.05.2013 21:00
oldphotospod_0205_057_k.pdf_-_adobe_acrobat_professional1367411321.jpg

Το 1889, µε την ευκαιρία της Διεθνούς Έκθεσης, έφτασαν στο Παρίσι εκπρόσωποι των σοσιαλιστικών και συνδικαλιστικών κινηµάτων από διάφορες χώρες.

Το 1889, µε την ευκαιρία της Διεθνούς Έκθεσης, έφτασαν στο Παρίσι εκπρόσωποι των σοσιαλιστικών και συνδικαλιστικών κινηµάτων από διάφορες χώρες. Εκεί, έπειτα από σειρά διαβουλεύσεων, αποφασίζουν να συγκροτήσουν τη Β’ Σοσιαλιστική Διεθνή. Με­ταξύ άλλων σηµαντικών αποφάσεων που έλαβαν τότε, ήταν και η καθιέρωση της Εργατικής Πρωτο­µαγιάς. Έτσι, η 1η Μαΐου, αρχής γενοµένης από την επόµενη χρονιά (1890), ορίστηκε ως ηµέρα εργατικών διεκδικήσεων σε όλες τις χώρες.
 
Ένα χαρακτηριστικό απόσπασµα σχετικό µε αυτήν την ιστορική απόφαση αναφέρει:
 
«Θα οργανωθεί µια µεγάλη διεθνής εκδήλω­ση σε συγκεκριµένη ηµεροµηνία µε τρόπο, ώστε, συγχρόνως σε όλες τις χώρες και σε όλες τις πό­λεις, οι εργάτες θα θέτουν την ίδια µέρα στις δη­µόσιες αρχές τη νοµοθετική µείωση της εργασίας σε 8 ώρες καθώς επίσης και την εφαρµογή των άλλων αποφάσεων του Διεθνούς Συνεδρίου του Παρισιού!». Η πρόταση της πιο πάνω παραγρά­φου ανήκει στον Γάλλο Ραϋµόν Λενίνγκ. Ωστόσο, η παράγραφος αυτή συµπληρώθηκε από τους Μπέµπελ και Λίµπκνεχτ µε την παρακάτω προ­σθήκη:
 
«Οι εργαζόµενοι όλων των εθνών θα πραγµα­τοποιούν αυτήν την εκδήλωση στις συνθήκες που τους επιβάλλονται από την ειδική κατάσταση της χώρας τους».
 
Οι πρώτες Πρωτομαγιές
 
Το 1890, µε πρωτοβουλία του Σταύρου Καλλέργη, ιδρύθηκε στην Ελλάδα ένας όµιλος υπό την ονοµασία Κεντρικός Σοσιαλιστικός Όµιλος. Τα µέλη του αριθµούσαν δέκα άτοµα. Την επόµενη χρονιά, το 1891, προστέθηκαν στον όµιλο άλλα δυο µέλη… Οι δώδεκα φίλοι σοσιαλιστές, προκει­µένου να τιµήσουν την ηµέρα της Πρωτοµαγιάς που ήδη γιορταζόταν στο εξωτερικό για δεύτερο χρόνο, φωτογραφήθηκαν µαζί «σαν συµβολική συµµετοχή στην παγκόσµια επέτειο και διαµαρ­τυρία των εργατών».
 
Την επόµενη χρονιά, το 1892, οι σοσιαλιστές έχουν αυξηθεί και αριθµούν 30 µέλη. Την ηµέρα της Πρωτοµαγιάς και οι 30 συγκεντρώνονται µε επικεφαλής τον Σταύρο Καλλέργη στην οδό Στα­δίου προκειµένου να συµµετάσχουν στην παγκό­σµια ηµέρα του εορτασµού της. Με την ευκαιρία, διαµαρτύρονται «κατά του άθλιου πλουτοκρατικού συστήµατος».
 
Το 1893, ωστόσο, είναι η πρώτη χρονιά που γι­ορτάζεται µαζικά η Εργατική Πρωτοµαγιά στην Ελλάδα. Με πρωτοβουλία του Κεντρικού Σοσι­αλιστικού Οµίλου και της εφηµερίδας «Σοσιαλι­στής» που εκδίδει, συγκεντρώνονται 500 άτοµα στο αρχαίο στάδιο πίσω από το Ζάππειο, στο ση­µείο δηλαδή που χτίστηκε το 1896 το Καλλιµάρµαρο. Επειδή η µέρα της Πρωτοµαγιάς έπεφτε Σάββατο, η συγκέντρωση πραγµατοποιείται στις 2 του µηνός, ηµέρα Κυριακή. Τα 500 άτοµα για τη µικρή Αθήνα της εποχής είναι ένας σηµαντι­κός αριθµός που δεν περνά απαρατήρητος από κανέναν – πόσω µάλλον από τις αρχές. Για πρώτη φορά παρατηρείται σε πολλούς από τους συγκε­ντρωµένους να έχουν καρφιτσωµένες στο πέτο τους κόκκινες κονκάρδες. Στη συγκέντρωση αυ­τήν έγιναν πολλές συζητήσεις µεταξύ των σοσιαλιστών του Καλλέργη και των συγκεντρωµένων εργατών. Ωστόσο, το πιο σηµαντικό σηµείο των εκδηλώσεων ήταν η οµιλία του Σταύρου Καλλέρ­γη για τον σοσιαλισµό και τα δικαιώµατα των ερ­γαζοµένων. Μετά το πέρας της οµιλίας του, µάλιστα, πρότειναν να υπογραφεί ψήφισµα προκει­µένου να επιδοθεί στη Βουλή.
 
Τα αιτήµατα που ήθελε να µεταφέρει ο Καλ­λέργης και το συγκεντρωµένο πλήθος στη Βου­λή ήταν:
 
1Τ η ν Κυριακή καθ’ όλη την ηµέρα να κλείνουν τα καταστήµατα.
 
2Να περιοριστεί η εργασία των εργατών εις οχτώ ώρας από δώδεκα και πλέον που εργά­ζονται.
 
3Οι εν εργασία παθόντες εργάτες να συντρέ-χονται υπό του κράτους και των συναδέλφων τους.
 
4Να εκλέξουν Επιτροπήν εκ των µελών τού εν Αθήναις Κεντρικού Σοσιαλιστικού Συλλόγου, όπως επιδώσει την αναφοράν εις την Βουλήν εν καιρώ…
 
Το συγκεκριµένο ψήφισµα της 2ας Μαΐου 1893 επιδόθηκε στη Βουλή την 1η Δεκεµβρίου του ίδι­ου έτους. Ο πρόεδρος της Βουλής αρνήθηκε να διαβάσει τα αιτήματα στο σώμα. Τότε, ο Καλλέρ­γης από τα θεωρία του κοινού άρχισε να διαβάζει μεγαλόφωνα το ψήφισμα! Αποτέλεσμα αυτής της πρωτοβουλίας του ήταν να συλληφθεί, να βασα­νιστεί και να οδηγηθεί στο δικαστήριο, το οποίο τον καταδίκασε σε 12 μέρες φυλακή.
 
Η Εργατική Πρωτομαγιά του 1919
 
Το 1919, η Εργατική Πρωτομαγιά γιορτάστηκε σε όλες τις μεγάλες πόλεις της χώρας. Είναι η πρώτη φορά που το εργατικό κίνημα δεν ελέγχε­ται από το βενιζελικό κόμμα των Φιλελευθέρων. Τη χρονιά αυτήν, όμως, συνέβη το έξης: Ενώ σε όλες τις πόλεις της χώρας αφέθηκε ελεύθερος ο καθιερωμένος πλέον εορτασμός της Εργατικής Πρωτομαγιάς, απαγορεύτηκε στην Αθήνα και τον Πειραιά. Έτσι, όλα τα γραφεία των εργατικών ορ­γανώσεων βρέθηκαν περικυκλωμένα από στρα­τό, ο οποίος έφερε βαρύ οπλισμό και πυροβόλα όπλα. Μαζί με τα εργατικά γραφεία – να σημειώ­σουμε ότι τότε η δύναμη του ΣΕΚ και της νεοσύ­στατης ΓΣΕΕ μεγάλωνε εντυπωσιακά – αποκλεί­στηκαν από τις αρχές και τα θέατρα, ενώ εκδό­θηκαν απαγορευτικά διατάγματα για κάθε συ­γκέντρωση και παρέλαση μέσα στην πόλη. Έτσι, το 1919 δεν εορτάστηκε σε Αθήνα και Πειραιά η Εργατική Πρωτομαγιά. Αντιδρώντας στην απα­γόρευση, το ΣΕΚ (Σοσιαλιστικό Εργατικό Κόμμα) εξέδωσε τότε μια προκήρυξη που απευθυνόταν προς την εργατική τάξη της Ελλάδας, η όποια ανέφερε στην τελευταία χαρακτηριστική παρά­γραφο:
 
«Σύντροφοι εργάται και εργάτριες. Αν όλο το έτος εργαζόμαστε από πρωίας μέχρι νυκτός διά να θρέψωμεν και να πλουτίσωμεν άλλους, αν επί όλας τας ημέρας του έτους είμεθα τα όργανα της σκλαβιάς των πατρώνων και των εκμεταλλευτών, χωρίς να έχωμεν ούτε το δικαίωμα της αναπνοής χωρίς την άδειάν των, μια ημέρα όμως υπάρχει και διά ημάς. Είναι η μέρα της διεθνούς μας εορ­τής, η οποία είναι κερδισμένη με την θέλησιν και την δύναμιν των εργατών όλου του κόσμου διά να είναι διά όλους τους καταπιεσμένους, διά όλους τους προλετάριους του κόσμου ήμερα κοινής χα­ράς και κοινών ελπίδων, ημέρα μεγάλη και ιερά, όσον καμιά άλλη μέρα. Αυτή είναι η 1η Μαΐου, αυτή είναι η μέρα μας. Όλοι με καρδιά, με μιαν πίστιν, με τον ίδιο εν­θουσιασμό, πειθαρχούντες και ηνωμένοι, ας δείξωμεν σήμερον ότι την τιμούμεν συνειδητά και ότι εννοούμεν την σημασίαν της.
 
Όλοι μας κάτω από την ερυθράν σημαίαν μας, την οποίαν σήμερον εκατομμύρια συντρόφων μας κρατούν αλλού δοξασμένην και υπερήφανην, ας δώσουμεν τον όρκον της παντοτινής συ­νεργασίας και αδελφώσεως, αναφωνούντες με ψυχήν:
 
Ζήτω η Εργατική Πρωτομαγιά των εργατών! Ζήτω η Ένωσίς μας! Ζήτω η Διεθνής!
 
Η Κεντρική Επιτροπή του Σοσιαλιστικού Εργατι­κού Κόμματος Ελλάδος».
 
Κλείνοντας αυτό το σύντομο σημείωμά μας προς τιμήν της Εργατικής Πρωτομαγιάς σε στιγ­μές που τα αρχικά βασικά αιτήματα των εργαζό­μενων επανέρχονται δραματικά στην παγκόσμια επικαιρότητα λόγω των γνωστών αποτελεσμάτων της παγκόσμιας οικονομικής κρίσης αλλά και ορι­σμένων ανατριχιαστικών εργοδοτικών μεθόδων –  όπως η πρόσφατη εγκληματική ενέργεια στη Νέα Μανωλάδα που ατίμασε την εθνική και πα­τριωτική μας υπερηφάνεια – παραθέτουμε ένα ποίημα του μεγάλου μας ποιητή Κωστή Παλαμά, γραμμένο το 1910:
 
Το Τραγούδι του εργάτη
 
Εμείς είμαστε οι εργάτες, που με τον ιδρώτα μας ποτίζουμε τη γη για να γεννά καρπούς, λουλούδια, τ’ αγαθά του κόσμου ολόγυρά μας φτωχή, αλουλούδιαστη, άκαρπη μονάχα η εργατιά.
Εμείς οι εργάτες είμαστε που με τον ιδρώτα μας
ζυμώνουμε του κόσμου το ψωμί
πιο δυνατά από τα σπαθιά τα χέρια τα δικά μας
που μ’ όλο τ’ αλυσόδεμα σκάφτουν
κι η γη πλουτεί.
Στου κόσμου τους θησαυριστές το βιος σου, εργάτη, νόμοι στο τρώνε αδικητές, χωρίς ντροπή Αγκαλιαστείτε αδέλφια, ορθοί με μια
– Δικαιοσύνη βρόντηξε και λάμψε προκοπή.

google_news_icon

Ακολουθήστε το topontiki.gr στο Google News και μάθετε πρώτοι όλες τις ειδήσεις.

Δείτε όλες τις τελευταίες Ειδήσεις από την Ελλάδα και τον Κόσμο, τη στιγμή που συμβαίνουν.

ΡΟΗ ΕΙΔΗΣΕΩΝ

ΕΙΔΗΣΕΙΣ ΔΗΜΟΦΙΛΗ

Το topontiki.gr σέβεται όλες τις απόψεις, αλλά διατηρεί το δικαίωμά του να μην αναρτά υβριστικά σχόλια και διαφημίσεις. Οι χρήστες που παραβιάζουν τους κανόνες συμπεριφοράς θα αποκλείονται. Τα σχόλια απηχούν αποκλειστικά τις απόψεις των αναγνωστών.

ΤΡΙΤΗ 16.04.2024 20:24