Γράφαμε τις προάλλες ότι τα συνέδρια της Αριστεράς κρύβουν εκπλήξεις και να που το αναπάντεχο για την ηγεσία του ΣΥΡΙΖΑ συνέβη: η Αριστερή Πλατφόρμα η εσωκομματική τάση η οποία υποστηρίζει μεταξύ άλλων, την έξοδο από το ευρώ , κέρδισε πόντους (από το 26% στο 30%).

Γράφαμε τις προάλλες ότι τα συνέδρια της Αριστεράς κρύβουν εκπλήξεις και να που το αναπάντεχο για την ηγεσία του ΣΥΡΙΖΑ συνέβη: η Αριστερή Πλατφόρμα η εσωκομματική τάση (αυτή που εμπεριέχει και τις συνιστώσες εκείνες που δεν θέλουν να διαλυθούν) η οποία υποστηρίζει μεταξύ άλλων, την έξοδο από το ευρώ (με διακυμάνσεις στο εσωτερικό της), κέρδισε πόντους (από το 26% στο 30%).

Την ίδια ώρα οι υποψήφιοι της πλειοψηφίας που έχουν διαμορφώσει και υπερασπίζονται τη θέση για παραμονή στο ευρώ, σκληρή διαπραγμάτευση με τους δανειστές, ακύρωση των μνημονίων και βελτίωση των όρων της δανειακής σύμβασης, εκλέγονται πρώτοι  (Δραγασάκης, Τσακαλώτος, Μηλιός). Ωστόσο, συνολικά το ψηφοδέλτιο της πλειοψηφίας υποχώρησε ως προς τα ποσοστά του.

Εν ολίγοις, η πλειοψηφία παραμένει πολιτικά κυρίαρχη – άλλωστε δεν αναμενόταν καμία ανατροπή επ’ αυτού – με το «αγκάθι» όμως της μειοψηφίας να μεγαλώνει.

Τα ερωτήματα που προκύπτουν τώρα είναι α) αν η ηγεσία μετά από αυτό, υπό την εκτίμηση ότι μεγάλο τμήμα της κομματικής της βάσης συμπλέει με την αντίθετη άποψη για τα ζητήματα του χρέους και του ευρώ, θα εξετάσει με πιο ευρύ πνεύμα τις σχετικές θέσεις της, ή όχι, καθώς και β) πώς θα διαχειριστεί το ποσοστό της η Αριστερή Πλατφόρμα, αν δηλαδή θα ασκήσει μεγαλύτερη πίεση στην ηγεσία αναφορικά με τα ζητήματα του ευρώ και του χρέους ή αν θα υπερασπίζεται απλώς τις θέσεις της, επισημαίνοντας κάθε φορά ότι δεν είναι οι επίσημες θέσεις του κόμματος, όπως επιτάσσει πλέον το καταστατικό.

Στο εσωτερικό του ΣΥΡΙΖΑ, η «διαμάχη» για το νόμισμα μπορεί να υποβαθμίζεται από την ηγεσία με συνθήματα όπως «δεν μας ενδιαφέρει αν θα είμαστε φτωχοί  με ευρώ η δραχμή», όμως στην πραγματικότητα το νόμισμα απαντά σε μεγάλο βαθμό στο ερώτημα «που θα βρείτε τα λεφτά». Εν προκειμένω, τα δάνεια των τροϊκανών συνδέονται με βαρύτατες πολιτικές δεσμεύσεις, τις οποίες η ηγεσία του ΣΥΡΙΖΑ εκτιμά ότι μπορεί να ανατρέψει χωρίς να ρισκάρει τη ροή του δανεισμού, ενώ εγκαλεί για «ηττοπάθεια» κι «εθνική αναδίπλωση», την άποψη για την έξοδο από την ευρωζώνη και διαγραφή του χρέους, σε περίπτωση που η έκβαση της διαπραγμάτευσης κριθεί αποτυχημένη. Από την άλλη η ηγεσία έχει να αντιμετωπίσει τον διχασμό που προκαλεί στην κοινωνία το συγκεκριμένο θέμα, και κυρίως την πολιτική πίεση από την κυβέρνηση και τα οικονομικο – επιχειρηματικά κέντρα.
Σε ό,τι αφορά το πως βλέπει η κοινωνία το ζήτημα της διαπραγμάτευσης και της εξόδου από το ευρώ, να αναφέρουμε ενδεικτικά το εξής:

Σε πρόσφατη δημοσκόπηση (Απρίλιος) της εταιρείας MARC για τον Alpha προκύπτει ότι στο σύνολο των ψηφοφόρων είναι πλειοψηφική (56,4%) η άποψη που λέει ότι «η Ελλάδα οφείλει να τηρήσει τις συμφωνίες με τους δανειστές της αλλά να επιδιώξει καλύτερους όρους». Η τάση των πολιτών που πιστεύουν ότι εξαρχής πρέπει η χώρα να ακυρώσει το μνημόνιο πάση θυσία, δηλαδή «ακόμη κι αν πτωχεύσει κι επιστρέψει στη δραχμή» δεν είναι αμελητέα (31,5%). Επίσης, για την περίπτωση που η βελτίωση των όρων των δανειακών συμβάσεων αποδειχθεί μετά από διαπραγμάτευση ότι δεν είναι εφικτή, το 53,8% επιμένει στην παραμονή στο ευρώ, ενώ το 41,3%, πιστεύει ότι πρέπει να αποχωρήσουμε από την ΕΕ και να επιστρέψουμε στη δραχμή.

Στους ψηφοφόρους του ΣΥΡΙΖΑ όμως τα πράγματα αντιστρέφονται: το 42,9% πιστεύει ότι η Ελλάδα πρέπει να τηρήσει τις συμφωνίες με τους δανειστές, αλλά με καλύτερους όρους, ενώ το 51,2% πιστεύει ότι πρέπει να ακυρώσει τα μνημόνια ακόμη κι αν αυτό σημαίνει πτώχευση κι έξοδο από το ευρώ. Η πλειοψηφία των ψηφοφόρων του ΣΥΡΙΖΑ (63%) πάντως πιστεύει ότι ο ΣΥΡΙΖΑ ως κυβέρνηση θα καταφέρει να βελτιώσει τους όρους των δανειακών, ενώ το 19,1% των ψηφοφόρων του εκτιμά ότι θα ακυρώσει τα μνημόνια και θα μας γυρίσει στη δραχμή.

Για τον περισσότερο κόσμο που είναι θετικός απέναντι στο ενδεχόμενο εξόδου από το ευρώ, το ζήτημα δεν είναι ιδεολογικό, αλλά σχετίζεται με την αυξανόμενη επιβολή θυσιών εκ μέρους των δανειστών, τη διαρκή σκλήρυνση της στάσης τους και επομένως την πιθανότητα ακαμψίας τους στο πλαίσιο μιας διαπραγμάτευσης.

Οι παραπάνω τάσεις στο εκλογικό ακροατήριο που δείχνουν να είναι μοιρασμένες, εξηγούν και την όποια ταλάντευση στις αναφορές της ηγεσίας που από την ακύρωση του μνημονίου κάποια στιγμή έφτασε να μιλάει για «αναστολή» του μνημονίου, ενώ πρόσφατα ο Αλέξης Τσίπρας μίλησε για «στάση πληρωμών» στους τόκους (και όχι στο χρέος συνολικά), όρος που περισσότερο παραπέμπει σε μονομερείς ενέργειες, ενώ θα μπορούσε να χρησιμοποιήσει τον όρο «μορατόριουμ», όπως έχει κάνει άλλες φορές. Ειδικά όσον αφορά το ακροατήριο του ΣΥΡΙΖΑ πολύ μεγάλη μερίδα των ψηφοφόρων του δείχνει ανοιχτή στο ενδεχόμενο εξόδου από το ευρώ.

Με άλλα λόγια, όσο το ενδεχόμενο εξόδου από το ευρώ είναι ένα ζήτημα που διχάζει, προκαλεί φόβο και άρα δημιουργεί έδαφος για να πιάνουν τόπο οι άνωθεν εκφοβισμοί, δύσκολα η ηγεσία θα ενσωματώσει στο λόγο της και στον σχεδιασμό της μια διαφορετική οπτική. Όμως, όπως η ίδια η ηγεσία συνηθίζει να λέει τα πράγματα δεν είναι στατικά αλλά πρέπει να εξετάζονται από τη σκοπιά της δυναμικής. Προς το παρόν, το ερώτημα στο οποίο περιμένει απάντηση και η  ηγεσία του ΣΥΡΙΖΑ αφορά το ποιες θα είναι οι εξελίξεις μετά τις γερμανικές εκλογές…