search
ΠΕΜΠΤΗ 28.03.2024 23:48
MENU CLOSE

Το «σερβικό Γούντστοκ»

27.08.2013 21:00
oldphotospn2208servia1377589963.jpg

Τα πνευστά δημιουργούν αυτό που, με αυστηρά τεχνικούς όρους, θα χαρακτηρίζαμε… «γαμώ την ατμόσφαιρα»

Του Γιάννη Σχίζα


Το έχουν αποκαλέσει «σερβικό Γούντστοκ», όχι 100% δικαιολογημένα, αλλά ούτε και 100% αδικαιολόγητα. Δεν είναι ένα συμβατικό πολιτιστικό γεγονός με πολιτική χροιά, δεν είναι ένα θορυβώδες ψυχαγωγικό νταβαντούρι πασπαλισμένο με «ψιλοκομμένο» πολιτισμό, αλλά ένα λαϊκό και νεανικό «πολυ-γεγονός», με κέφι πολλών μεγατόνων – δηλαδή «εκρηκτικό»! Και όλα αυτά στη συσκευασία μιας μόνο εβδομάδας και μιας κωμόπολης 2.000 κατοίκων…

Σαν βγεις οδικώς στον πηγαιμό για την… Γκούτσα μέσω Κοσσυφοπεδίου, να εύχεσαι να είναι μικρός ο δρόμος, εκτός αν ενδιαφέρεσαι να βιώσεις ξεχωριστές εμπειρίες και να δεις εικόνες ασυνήθιστες. Φυσικά το να υποστηρίξεις ότι οι δικές σου εμπειρίες είναι αντιπροσωπευτικές ενός ευρύτερου συνόλου καταστάσεων είναι κάτι που συνιστά «τυπικό ταξιδιωτικό λάθος», γνωστό στην ιστορία από την εποχή του Ηρόδοτου. Αντιθέτως, η αφήγηση που δηλώνει τις χωροχρονικές της ορίζουσες είναι λιγότερο εντυπωσιακή αλλά πιο αξιόπιστη…

Οδικώς, λοιπόν, κινούμενος κανείς από τελωνειακού σταθμού εις τελωνειακόν σταθμόν συναντά βλοσυρά υπηρεσιακά πρόσωπα που εκτελούν με ζήλο τα αστυνομικά τους καθήκοντα. Σε κάνουν να σκέπτεσαι ότι οι συγκεκριμένοι άνθρωποι υπεραμύνονται κάποιων θέσεων εργασίας, χαμένων διαφορετικά αν οι λεγάμενοι ήταν πιο χαλαροί στους ελέγχους διαβατηρίων και αυτοκινήτων…

Δεν τολμώ να γενικεύσω – αυτό συνιστά υπέρβαση –, όμως μπορώ να καταμαρτυρήσω περί της ποιότητας των μεθοριακών «καμπινέδων» που συναντήσαμε. «Καμπινέδων», διότι μόνο αυτός ο «παραδοσιακός» όρος τους ταιριάζει, αν και συνάντησα τουλάχιστον έναν που εκπλήρωνε στο ακέραιο τις προδιαγραφές του ακόμη πιο… παραδοσιακού όρου «χέστρα» (όντας υπεδεέστερος και περισσότερο σκατωμένος ακόμα και από στρατιωτικά «αποχωρητήρια» της δεκαετίας του 1970).

Στα σύνορα του Κοσόβου ορθώνεται επιβλητικά η αλβανική σημαία, ενώ αραιά και που, στη διαδρομή προς Βορρά, συναντάει κανείς την αμερικανική. Υποθέτω (χωρίς φυσικά να είμαι σίγουρος) ότι η χώρα αρχίζει να συνέρχεται από το προ ετών… «γλειψιματοκρατικό» παραλήρημα, με τις αναρτήσεις της αστερόεσσας υπέρ του μεγάλου υπερατλαντικού συμμάχου, που επέβαλε την απόσπαση του Κοσόβου από τη Σερβία.

Στο βόρειο Κόσοβο τα πράγματα αλλάζουν: Εδώ μια νέα σημαιοφορία δηλώνει αντίρρηση προς την εξουσία. Είναι η σέρβικη σημαία πλέον, που κυριαρχεί υπερήφανα και τσαμπουκαλίδικα σε μια διαδρομή 40-50 χιλιομέτρων, συνοδευόμενη μάλιστα από κάποιες πινακίδες, όπως π.χ., «This is Serbia». Είναι ο θύλακας της Κράινα – τελευταίου κατάλοιπου της σερβικής παρουσίας στην περιοχή που αποτέλεσε κοιτίδα του σερβικού έθνους…

Περί σημαιών…

Οι σερβικές σημαίες είναι τόσο πολλές και χρησιμοποιούνται τόσο πλατιά ώστε μου θυμίζουν εκείνο τον τρομερό σημαιοστολισμό με τη γαλανόλευκη στην Κύπρο τον Ιούνιο του 2004, όταν παιζόταν το πανευρωπαϊκό Κύπελλο… Στη Σερβία π.χ., οι μελλόνυμφοι προτάσσουν τη σημαία στην πομπή που τους οδηγεί προς την εκκλησία διά τα περαιτέρω…

Στην κεντρική συναυλία στο γήπεδο της Γκούτσα – σε ένα γεγονός που κρατάει περισσότερο από 50 χρόνια – η σερβική σημαία είναι επίσης χιλιοφορεμένη ή «σεινάμενη και κουνάμενη» από διάφορους που βρίσκονται στο τσακίρ κέφι. Το σκηνικό θα ήταν ιδανικό για να πάθει εγκεφαλικό ο Νάσος Θεοδωρίδης, αν δεν υπήρχε η δυνατότητα της ανάρτησης κάθε σημαίας, μηδέ της Σουαζιλάνδης εξαιρουμένης…

Όμως η ιστορία του φεστιβάλ διαδραματίζεται πρωτίστως στους δρόμους της πόλης. Εδώ υπάρχουν αναρίθμητες μπάντες που εκπέμπουν εκκωφαντικούς ήχους με φόντο οργιαστικούς ρυθμούς. Τα πνευστά δημιουργούν αυτό που με αυστηρά τεχνικούς όρους θα χαρακτηρίζαμε «γαμώ την ατμόσφαιρα», καθώς η ροή των μουσικών στοιχείων είναι ταχύτερη και από αυτή ενός καλπασμού αραβικού αλόγου ή ενός ροκ εντ ρολ! Η διάθεση για ξεφάντωμα φαίνεται απολύτως φυσική, έστω και αν όλα διαδραματίζονται υπό την επικυριαρχία της μπύρας. Αναγκαίο επακόλουθο είναι οι «αντιρρησίες WC», που εκτελούν τη σωματική τους ανάγκη στους τοίχους του γηπέδου ανά δεκάδες, ενώ παραπλεύρως η αστυνομία δείχνει κατανόηση.

Φυσικά τα πράγματα δεν είναι πουθενά ιδανικά, αφού οι κερδοσκόποι καραδοκούν επί παντός: Εκτός συναυλιακού χώρου – σε κάποια απόσταση από μια «παν-κρεοφαγική σκηνογραφία», μπροστά στην οποία ωχριά ακόμη και ο… «ταβερνοχώρος» της Βάρης – μια τουαλέτα προτεινόμενη για καθωσπρέπει «κατουρηματίες» κοστολογείται μισό ευρώ! Ο ιδιοκτήτης είναι ιδιώτης, μικροεπιχειρηματίας, αλλά πάντως συστηματικός, σε αντίθεση με κάποιον που περιφέρεται στο γήπεδο της συναυλίας προσπαθώντας να νοικιάσει με την… ώρα ένα σκαμνάκι!

Έχοντας δει σε κοντινή περιοχή μια πινακίδα με τον γεωγραφικό προσδιορισμό «Δαρδανία» έρχομαι σε σκέψεις για το κατά πόσο οι παρ’ ημίν αποκαλούμενες «νταρντάνες» πήραν το όνομά τους από τα κυρίαρχα σωματομεγέθη της περιοχής: οι Σέρβοι και οι Σέρβες που είδαμε είναι χαρακτηριστικά δίμετροι / δίμετρες και σε κάνουν να πιστεύεις πως η χώρα τους θα μπορούσε να ονομαστεί «Υψηλολάνδη», αφού οι κάτοικοί της θα ήταν δυνατόν να εμπνεύσουν στον Τζονάθαν Σουίφτ τα «Ταξίδια του Γκιούλιβερ»…

Στους δρόμους της πόλης, κάτι ντερέκια του γένους… «mantrahalorum» ξελαρυγγιάζονται πλάι σε αναρίθμητες μπάντες που ξεφυτρώνουν από το οπουδήποτε για να μπουν στη ροή του κεφιού… Αυτός ο καλλιτεχνικός πληθωρισμός με παραπέμπει σε έναν σαχλαμάρα «λόγιο» της δικής μας χώρας, που θεωρούσε «παρακμή» την ενασχόληση πολλών Ελλήνων με καλλιτεχνικά έργα! Βλέπεις, θα έπρεπε να είναι οικοδόμοι ή κτηνοτρόφοι – ή  οτιδήποτε άλλο – για να μπορεί η αφεντιά του να καταυγάζει το πανελλήνιο ως εκ της κατάργησης των άλλων φωτισμών…

Γιορτή αυτοφυής

Σε αυτό το «πολυ-γεγονός» της Γκούτσα ένας Άη-Βασίλης περιφέρεται στους δρόμους σαν να μην… «τρέχει κάστανο»! Κάποιος άλλος, περιβεβλημένος με έναν πύθωνα (!) γκρίζου χρώματος, προκαλεί ερωτήματα όσον αφορά την αληθινότητα του ερπετού – κάτι που τελικά επιβεβαιώνεται από τη συνεχή κίνηση του γλωσσιδίου του…

Στην «Υψηλολάνδη» και «Καραμουζολάνδη» της Γκούτσα, με τις πωλήσεις ειδών κάθε φύσης – σε στυλ ελληνικού πανηγυριού –, με τις όποιες αδεξιότητες ή καταστάσεις αγαρμποσύνης, μπορεί τα επιμέρους στοιχεία να είναι καλλωπισμένα, όμως η ολότητα δείχνει ελάχιστα σκηνοθετημένη. Χιλιάδες άνθρωποι έρχονται από μακριά για να κατασκηνώσουν και να ξεδώσουν με βάση αυτό που υπάρχει και τίποτε περισσότερο. Οι σκηνές είναι τόσο πολλές, ώστε με τη κατάλληλη εφαρμογή του Ν. 2160/93 κατά του ελεύθερου κάμπινγκ – και με τα πρόσφατα αυξημένα πρόστιμα για τη περίσταση (300άρια παρακαλώ!) – θα μπορούσαν να ξεχρεώσουν τμήμα του ελληνικού χρέους…

Εορτολόγος δεν είμαι, υποψιάζομαι όμως ότι το πνεύμα που εκπέμπουν τα δρώμενα της Γκούτσα δεν είναι κάτι που καταναλώνεται εύκολα και εξουδετερώνεται «μέχρι νεωτέρας», αλλά κάτι που δημιουργεί μια αμφίδρομη σχέση γιορτής και ζωής. Είναι κυρίως η αυτοεπιβεβαίωση μιας συλλογικότητας χωρίς ναρκισσισμό και μισαλλοδοξία – και ως τέτοια έχει διάρκεια. Είναι κάτι που παραπέμπει σε έναν σχολιασμό της αγροτικής γιορτής από την Ελένη Κοβάνη, που πρόσφατα χάσαμε: «Γιορτή με συγκριτικά λίγους συντελεστές, αλλά ικανή να συναντά οικουμενικές ανάγκες και νοήματα»…

google_news_icon

Ακολουθήστε το topontiki.gr στο Google News και μάθετε πρώτοι όλες τις ειδήσεις.

Δείτε όλες τις τελευταίες Ειδήσεις από την Ελλάδα και τον Κόσμο, τη στιγμή που συμβαίνουν.

ΡΟΗ ΕΙΔΗΣΕΩΝ

ΕΙΔΗΣΕΙΣ ΔΗΜΟΦΙΛΗ

Το topontiki.gr σέβεται όλες τις απόψεις, αλλά διατηρεί το δικαίωμά του να μην αναρτά υβριστικά σχόλια και διαφημίσεις. Οι χρήστες που παραβιάζουν τους κανόνες συμπεριφοράς θα αποκλείονται. Τα σχόλια απηχούν αποκλειστικά τις απόψεις των αναγνωστών.

ΠΕΜΠΤΗ 28.03.2024 23:47