Στις μέρες μας είναι κοινός τόπος ότι οι κλιματικές αλλαγές συνιστούν την υπ’ αριθμόν ένα πρόκληση της ανθρωπότητας. Όσο και αν φαίνεται παράξενο, είναι ακόμη μεγαλύτερη και από την οικονομική που βιώνουμε.

Η ΠΡΟΚΛΗΣΗ
Στις μέρες μας είναι κοινός τόπος ότι οι κλιματικές αλλαγές συνιστούν την υπ’ αριθμόν ένα πρόκληση της ανθρωπότητας. Όσο και αν φαίνεται παράξενο, είναι ακόμη μεγαλύτερη και από την οικονομική που βιώνουμε.
Συνοπτικά η αλληλουχία των διεργασιών που οδηγούν στις κλιματικές αλλαγές είναι η ακόλουθη:

• τα ορυκτά καύσιμα εκπέμπουν διοξείδιο του άνθρακα (μεταξύ άλλων),
• το διοξείδιο του άνθρακα ενισχύει το φαινόμενο το θερμοκηπίου,
• η ενίσχυση του φαινομένου του θερμοκηπίου προκαλεί υπερθέρμανση του πλανήτη,
• η υπερθέρμανση του πλανήτη οδηγεί στην κλιματική αλλαγή,
• η κλιματική αλλαγή οδηγεί σε καταστροφή της ζωής όπως τη γνωρίζουμε σήμερα.

Το πρώτο συμπέρασμα που θα έπρεπε να βγαίνει αβίαστα είναι:
ΟΧΙ ΑΛΛΟ ΚΑΡΒΟΥΝΟ (σημειολογικά – όχι σε όλα τα ορυκτά καύσιμα)!!!
Κι όμως, αυτό που είναι προφανές για εμένα και για εσάς δεν είναι για όλους.
Παρά τη φιλολογία μας, το Κιότο μας και τις ευρωπαϊκές οδηγίες μας για μείωση των εκπομπών διοξειδίου του άνθρακα, φέτος ξεπεράσαμε για πρώτη φορά τα 400 ppm (μονάδα μέτρησης της συγκέντρωσης του διοξειδίου του άνθρακα). Δηλαδή, ενώ υποτίθεται ότι όλοι ορκίζονται και βγάζουν δεκάρικους πως θα προστατέψουν τον πλανήτη από την κλιματική αλλαγή, στην πράξη το διοξείδιο τραβάει την ανηφόρα.
Παρά τις μεγάλες προσπάθειες της Ευρώπης και τη δέσμευσή της στον αγώνα για τη μαζική προώθηση των ΑΠΕ και της εξοικονόμησης ενέργειας, η χρήση ορυκτών καυσίμων όχι μόνο δεν σταμάτησε, αλλά συνεχίζεται. Μάλιστα οι ευσεβείς πόθοι του ενεργειακού κατεστημένου δεν σταματούν και σε επίπεδο προθέσεων ο άνθρακας – η πλέον βρόμικη μορφή ορυκτού καυσίμου – έχει την τιμητική του (και στη χώρα μας), μια και είναι πολλοί οι θιασώτες της θεωρίας του «φτηνό να είναι και ας είναι βρόμικο», ιδιαίτερα σε χώρες κάτω από την μπότα του μνημονίου. Αποκρύπτουν βέβαια ότι αυτό που φαίνεται πρόσκαιρα δήθεν φθηνό είναι στην πραγματικότητα καταστροφικό και φυσικά πανάκριβο.
Και δεν φτάνει αυτό. Η απληστία δεν έχει τέλος. Το πρώτο κερασάκι στην άθλια τούρτα των πολυεθνικών του πετρελαίου είναι οι βλέψεις τους για αξιοποίηση των κοιτασμάτων πετρελαίου και φυσικού αερίου που βρίσκονται στην Αρκτική.
Ε, βέβαια, λιώνουν που λιώνουν οι πάγοι, μην πάει χαμένη η προσπάθεια τόσων ετών.
Το δεύτερο κερασάκι είναι η τρέλα που έχει πιάσει όλο τον πλανήτη με το σχιστολιθικό αέριο, που παρουσιάζεται ως η ενεργειακή επανάσταση και σωτηρία της ανθρωπότητας. Όχι μόνο δεν είναι, αφού κατά την καύση του εκπέμπεται διοξείδιο του άνθρακα και επιβαρύνει την κλιματική αλλαγή, αλλά κατά την εξαγωγή του εκπέμπονται μεγάλες ποσότητες μεθανίου, το οποίο είναι και αυτό αέριο του θερμοκηπίου και μάλιστα πάρα πολύ πιο δραστικό (25 φορές σε περίοδο εκατονταετίας) από το διοξείδιο του άνθρακα.
Αλλά μπροστά στη συνέχιση και διαιώνιση του ενεργειακού κατεστημένου αυτά είναι ψιλά γράμματα.
Οι χιλιάδες επιστήμονες της Διακυβερνητικής Επιτροπής για την Κλιματική Αλλαγή έχουν εκτιμήσει ότι έτσι όπως πάμε, η μέση θερμοκρασία του πλανήτη μπορεί να ανέβει έως και 6ο Κελσίου, που είναι ο ορισμός της καταστροφής και του τέλους της ζωής στον πλανήτη, όπως τουλάχιστον τη γνωρίζουμε τώρα.
Και εκτίμησαν επίσης πως η μέση παγκόσμια θερμοκρασία δεν πρέπει να ανέβει πάνω από 2ο Κελσίου, αν θέλουμε να αποφύγουμε τα χειρότερα.
Προσέξτε το αυτό: Δεν αποφεύγουμε τις συνέπειες των κλιματικών αλλαγών, αλλά τις χειρότερες συνέπειές της. Το πικρό ποτήρι θα το πιούμε. Και το πόσο πικρό θα είναι εξαρτάται από την αντίδρασή μας.
Επομένως οι 2^ο Κελσίου θα έπρεπε να είναι η κόκκινη γραμμή σύσσωμης της ανθρωπότητας.
Προσέξτε και αυτό: Πρόσφατες μελέτες δείχνουν πως, αν θέλουμε να πετύχουμε αυτό τον στόχο, δεν πρέπει να καταναλώσουμε πάνω από το 20-25% των γνωστών κοιτασμάτων ορυκτών καυσίμων.
Επομένως και επειδή η επανάληψη είναι μητέρα της μάθησης
ΟΧΙ ΑΛΛΟ ΚΑΡΒΟΥΝΟ (σημειολογικά – όχι σε όλα τα ορυκτά καύσιμα)!!!


ΥΠΑΡΧΕΙ ΛΥΣΗ;
Όλα λοιπόν «φωνάζουν» την ανάγκη για στροφή σε μια άλλη ενεργειακή πηγή.
Σήμερα διαθέσιμες σε επίπεδο εμπορικής εφαρμογής υπάρχουν δύο εναλλακτικές λύσεις: η Πυρηνική Ενέργεια και οι Ανανεώσιμες Πηγές Ενέργειας.
Η εναλλακτική λύση της χρήσης της πυρηνικής ενέργειας απορρίπτεται με τις λέξεις «Τσερνομπίλ» και «Φουκουσίμα». Από όπου και αν την πιάσεις την πυρηνική ενέργεια είναι τοξική:

• κόστος παραγωγής ενέργειας: για το οποίο συντηρείται ο μύθος της φθηνής ενέργειας, αλλά με τα κράτη – δηλαδή εμάς –  να αναλαμβάνουν μεταξύ άλλων το κόστος ασφάλισης,
• ραδιενεργά απόβλητα: που πρέπει να μείνουν ασφαλώς αποθηκευμένα για χιλιάδες χρόνια,
• αστυνομικά καθεστώτα: που απαιτούνται για να εξασφαλίσουν σταθερότητα ενάντια σε όποια επιβουλή,
• ανθρώπινο λάθος: που δεν μπορείς να εξασφαλίσεις 100% ασφαλή λειτουργία και το παραμικρό λάθος κοστίζει πανάκριβα. 

Επομένως η μόνη ενεργειακά βιώσιμη, περιβαλλοντικά ορθή, κλιματικά άριστη και οικονομικά αναπτυξιακή διέξοδος είναι ο συνδυασμός:

• της εξοικονόμησης ενέργειας 
• της βελτίωσης της ενεργειακής αποδοτικότητας
• και φυσικά η στροφή προς τις Ανανεώσιμες Πηγές Ενέργειας

Και αυτό γιατί οι Ανανεώσιμες Πηγές Ενέργειας:

• δεν θα τελειώσουν ποτέ, είναι ΑΝΕΞΑΝΤΛΗΤΕΣ, άφθονες και διάσπαρτες,
• προσφέρουν την καλύτερη περιβαλλοντική λύση,
• προσφέρονται για περιφερειακή ανάπτυξη,
• προσφέρονται για αποκέντρωση του ενεργειακού  μοντέλου παραγωγής, άρα και οικονομίας,
• δεν τις έχουν λίγα «τυχερά» κράτη, αλλά ΟΛΟΙ,
• δεν χρειάζονται στρατιωτικές εκστρατείες για να τις εξασφαλίσεις,
• ούτε μπορούν να απειληθούν από τρομοκρατικές ενέργειες…

Εδώ, φυσιολογικά, θα έπρεπε να τελειώσει η ιστορία και το άρθρο αυτό.
Δυστυχώς δεν είναι τόσο απλά τα πράγματα, γιατί, όπως σε κάθε παραμύθι, έτσι κι εδώ  υπάρχει και ο Δράκος.

Ο ΔΡΑΚΟΣ: ΟΙ ΚΑΤΑΣΤΡΟΦΙΚΕΣ ΑΠΕ
Ότι το 2013 οι εκπρόσωποι της βρόμικης ενέργειας προσπαθούν με το πρόσχημα «βρόμικη, αλλά φθηνή» να ενισχύσουν τη θέση τους και να αυξήσουν το μερίδιό τους, κριτικάροντας τις ΑΠΕ ως καταστροφικές, είναι απαράδεκτο, αλλά κατανοητό.
Ότι το 2013 υπάρχουν συμπολίτες μας που θεωρούν τις Ανανεώσιμες Πηγές Ενέργειας καταστροφικές είναι τραγικό, αλλά αντιμετωπίζεται με ενημέρωση.
Ότι το 2013 υπάρχουν πολιτικοί ή δημόσια πρόσωπα που θεωρούν τις Ανανεώσιμες Πηγές Ενέργειας καταστροφικές είναι απαράδεκτο, τραγικό και προκαλεί ερωτήματα που δεν απαντώνται εύκολα.
Κατ’ αρχήν, προκύπτει αβίαστα το ερώτημα σε τι από τα παραπάνω διαφωνούν.
Μήπως πιστεύουν ότι η Διακυβερνητική παίζει το παιχνίδι της «πράσινης ανάπτυξης» της «κερδοσκοπικής φούσκας» και άρα δεν έχουμε να ανησυχούμε για την κλιματική αλλαγή, η οποία δεν είναι παρά μια ακόμη φούσκα; Μόνο που, δυστυχώς, έτσι συμφωνούν με το λόμπι των πολυεθνικών των ορυκτών καυσίμων και τους ελάχιστους απομείναντες σκεπτικιστές της κλιματικής αλλαγής. Συνειδητοποιούν ότι άθελά τους παίζουν το παιχνίδι των μεγάλων πολυεθνικών, οι οποίες θέλουν να συνεχιστεί το σημερινό μοντέλο χρήσης ορυκτών καυσίμων; 
Εντύπωση προκαλεί επίσης το γεγονός πως χρησιμοποιούν την έννοια της «καταστροφής», χωρίς όμως να την τεκμηριώνουν.
Για παράδειγμα: «Το ανθρωπογενές περιβάλλον θα υποστεί τεράστια ζημιά. Η επένδυση αυτή, λόγω του μεγέθους της, ανταγωνίζεται άλλους τομείς οικονομικής δραστηριότητας με καταστροφικά αποτελέσματα». 
Θεωρούν ότι αυτές οι θέσεις δεν χρήζουν τεκμηρίωσης, είναι ας πούμε αυτονόητες, θέσφατα, νομοτελειακά, όπως, ας πούμε, οι καταστροφικές κλιματικές αλλαγές; Γιατί με μια άλλη ανάγνωση τα κείμενα αυτά, ατεκμηρίωτα ως είναι, θυμίζουν κηρύγματα εκφοβισμού της Καθολικής Εκκλησίας του Μεσαίωνα.
Έπειτα αναρωτιέμαι, έχει πάει ποτέ κανείς τους να δει από κοντά ένα αιολικό πάρκο; Να νιώσει τα μεγέθη; Να ακούσει τον περίφημο θόρυβό τους; Να διαμορφώσει δική του άποψη; Εγώ από επαγγελματική διαστροφή, όποτε μου δίνετε η ευκαιρία πηγαίνω και περνάω λίγες ώρες σε ένα αιολικό πάρκο. Πήγα προχθές την οικογένειά μου στο στολίδι της Αχαΐας, στο Παναχαϊκό. Τι θέαμα: 57 μπαλαρίνες να περιστρέφονται αρμονικά στη δύση του ήλιου. Και να παράγουν καθαρή πράσινη ενέργεια (δεν θα απεμπολήσουμε τον όρο πράσινη επειδή συνδέθηκε και με λάθος επιλογές).
Αναρωτιέμαι αν κανείς τους έχει ιδέα πού ακριβώς θα εγκατασταθεί το όποιο προτεινόμενο «καταστροφικό» αιολικό πάρκο. Αν έχουν μπει στον κόπο να το δουν στον χάρτη ή σε μια αεροφωτογραφία. Γιατί, αν το έκαναν, θα διαπίστωναν ιδίοις όμμασι ότι οι θέσεις που επιλέγονται πληρούν όλες τις προβλέψεις της αυστηρότατης περιβαλλοντικής νομοθεσίας και χωροταξίας, ενώ συνήθως πρόκειται για ορεινές και άγονες εκτάσεις.
Αναρωτιέμαι επίσης αν γνωρίζουν ότι τα έργα όταν φτάνουν στην ολοκλήρωση του αδειοδοτικού τους κύκλου και ελέγχου έχουν γεράσει κατά 6 έως 10 ΕΤΗ (και οι υπεύθυνοι ακόμη περισσότερο)!!! Σημειώνω για τους μη ενημερωμένους ότι για να αδειοδοτήσεις έναν σταθμό φυσικού αερίου χρειάζεσαι μόλις 1-2 έτη.
Αναρωτιέμαι αν αμφισβητούν την εγκυρότητα των εγκρίσεων των υπηρεσιών αναφορικά με την τήρηση της περιβαλλοντικής νομοθεσίας.
Αναρωτιέμαι αν έχουν σκεφτεί ποτέ, σε ποια άλλη χώρα, νησιά που όλο τον χρόνο τα λούζει ο Ήλιος, τα δροσίζει ο Αίολος και στα έγκατά τους βγάζει φωτιές ο Ήφαιστος, θα χρησιμοποιούσαν το 2013 πανάκριβο, εισαγόμενο, ρυπογόνο ΠΕΤΡΕΛΑΙΟ για την κάλυψη των ενεργειακών τους αναγκών. Σημειώνω ότι το ετήσιο κόστος ξεπερνά το 1 δισ. ευρώ και το πληρώνουμε όλοι μας (είπατε κάτι για το έλλειμμα του ΛΑΓΗΕ;). Σημειώνω επίσης ότι δεν έχουμε ούτε ένα (1) μεγαβάτ γεωθερμικής ενέργειας, ενώ το γεωθερμικό δυναμικό μας θα μπορούσε να τροφοδοτήσει όλο το Αιγαίο.  
Αναρωτιέμαι επίσης αν συνειδητοποιούν ότι σε αυτά τα νησιά τα μεγάλα έργα Ανανεώσιμων Πηγών Ενέργειας (Αιολικά, Γεωθερμία), που συνδυάζουν και διασυνδέσεις με το ηπειρωτικό σύστημα, θα μπορούσαν όχι μόνο να καλύπτουν τις ανάγκες τους, αλλά και να τροφοδοτούν το εθνικό ηλεκτρικό σύστημα. Χώρια την τεράστια εθνική σημασία που οι διασυνδέσεις θα είχαν, για λόγους που αυτοί έπρεπε να γνωρίζουν καλύτερα από όλους. Χώρια που οι διασυνδέσεις αυτές μπορεί και να υποστηριχθούν και από την Ευρωπαϊκή Ένωση.
Και δεν μπορώ να αποφύγω τον πειρασμό: θα λυνόταν οριστικά και διά παντός το πρόβλημα των μπλακ άουτ και στη Σαντορίνη, αλλά και στον Άη Στράτη.
Δεν μπορώ να φανταστώ και να πιστέψω ούτε στιγμή πως πολιτικοί και δημόσιοι άνδρες μπορεί να καταφεύγουν σε τοπικιστικά επιχειρήματα του είδους: «Μα το νησί χρειάζεται μόνο τρεις ανεμογεννήτριες. Δεν θα παράγουμε εμείς ενέργεια για την Αττική». Και αν το υποστηρίζουν, ας το κάνουν ψιθυριστά μην το ακούσουν οι κάτοικοι της Κοζάνης και της Πτολεμαΐδας και αποφασίσουν να εφαρμόσουν την ίδια αρχή.
Εμείς γνωρίζουμε τις αντιδράσεις των τοπικών κοινωνιών, αλλά γνωρίζουμε επίσης ότι έχουν γίνει έρευνες τάσης της κοινής γνώμης σε περιοχές της πατρίδας μας, που κατέδειξαν ότι η πλειοψηφία δεν είναι αρνητική, αλλά επιθυμεί περισσότερη ενημέρωση, ενώ υπάρχει πάντοτε μια ισχυρή φωνασκούσα μειοψηφία, που κερδίζει τις εντυπώσεις, την οποία κάποιοι βολικά ενστερνίζονται.
Δυστυχώς σε αυτές τις διαμάχες υπάρχει ένα δομικό πρόβλημα.
Αν αύριο γινόταν σαφές ποια θέση είναι σωστή και ποια όχι, θα είχαμε πολύ λιγότερους ανέξοδους ρήτορες και αυτόκλητους σωτήρες.
Γιατί, όπως είναι τώρα η χρονική κλίμακα, όταν σε δέκα – είκοσι χρόνια θα έχει ερημοποιηθεί το Αιγαίο, ποιος θα θυμάται τον κ. Τάδε ή τον κ. Δείνα που εμπόδισαν την ανάπτυξη του αιολικού πάρκου; Κανείς. Όπως δεν θυμόμαστε και όλους τους άλλους πολιτικούς και μη που από το 1982 που ξεκίνησε η ανάπτυξη των ΑΠΕ στη χώρα μας φρόντισαν και από πρωτοπόρο την έκανα ουραγό.
Άσε που το πιο πιθανό είναι πως τότε, οι ίδιοι κύριοι Τάδε και Δείνα θα εκφωνούν πύρινους λόγους ενάντια σε όσους δεν φρόντισαν για την έγκαιρη ανάπτυξη των ΑΠΕ.
Και φυσικά είναι όλοι τους σίγουροι και δείχνουν να μην έχουν καμία αμφιβολία για τους λόγους που γίνονται όλα αυτά: «Πρόκειται για επένδυση με αποκλειστικό γνώμονα το κέρδος του ‘‘επενδυτή’’».
Δηλαδή τις άλλες πηγές ενέργειας ποιος τις προωθεί; Αναρχικά γκρουπούσκουλα;
Αν ποτέ η πολιτική της χώρας στραφεί στην ανάπτυξη των ΑΠΕ από το Δημόσιο, τότε θα την στηρίξουμε όπως κάναμε τόσα χρόνια στηρίζοντας τη ΔΕΗ. Γιατί πάνω από όλα είμαστε υπέρ της ανάπτυξης της αιολικής ενέργειας. Μέχρι τότε, όμως, όταν οι επιλογές είναι μεταξύ ιδιωτικών επενδύσεων σε ορυκτά καύσιμα και ιδιωτικών επενδύσεων σε ΑΠΕ, ποιος ο λόγος να πυροβολούμε τις ΑΠΕ;

ΠΟΙΟΣ ΕΙΝΑΙ Ο ΑΛΗΘΙΝΟΣ ΔΡΑΚΟΣ ΚΑΙ ΠΟΙΟΣ ΘΑ ΤΟΝ ΣΚΟΤΩΣΕΙ;
Ο απλός λαός, στο όνομα του οποίου όλοι μιλούν, είναι αυτός που θα πληρώσει περισσότερο από όλους την κλιματική αλλαγή. Γιατί απλά και η κλιματική αλλαγή έχει ταξική διάσταση.
Στις πλημμύρες στο Μπαγκλαντές δεν κινδυνεύει η άρχουσα τάξη. Στους τυφώνες στην Αμερική οι μεροκαματιάρηδες με τα ξύλινα σπιτάκια την πληρώνουν πρώτοι. Στη Νέα Ορλεάνη έμειναν να πνιγούν οι φτωχοί, ενώ έφυγαν όσοι είχαν τον τρόπο.
Η καλύτερη προστασία του λαού είναι οι ΑΠΕ, όποιος και αν είναι ο επενδυτής.
Οι ΑΠΕ προστατεύουν συνολικά τον πλανήτη. Η επίδραση των ΑΠΕ στο περιβάλλον χαρακτηρίζεται:

• Από τοπική γεωγραφική διάσταση – δεν έχει καμία επίπτωση αλλού.
• Από τη χρονική διάρκεια της παρέμβασης – λήγει με το πέρας του έργου.
• Το μόνο που μένει είναι το εξ ορισμού υποκειμενικό αισθητικό στοιχείο.

Η ανθρώπινη ανάπτυξη, εξ ορισμού, έγινε και γίνεται εις βάρος του φυσικού περιβάλλοντος. Αυτό ισχύει είτε κατασκευάζεται μια ξύλινη καλύβα είτε ένας ουρανοξύστης. Άρα πρέπει να στοχεύεις σε ανάπτυξη με το λιγότερο περιβαλλοντικό κόστος. Και αυτό συμβαίνει με τις ΑΠΕ. Αναλογικά είναι οι ξύλινες καλύβες. 
Η αντικατάσταση των πηγών ενέργειας  δυστυχώς, δεν γίνεται με ανεμογεννητριούλες στα μπαλκόνια και φωτοβολταϊκούλια στις σκεπές. Το μικρό είναι όμορφο, αλλά το μεγάλο αναγκαίο.
Οι κλιματικές αλλαγές απειλούν τη χώρα μας με καύσωνες, ξηρασία, λειψυδρία και, τέλος, ερημοποίηση. Αν δεν στραφούμε στις ΑΠΕ και την Εξοικονόμηση Ενέργειας, τα τοπία, ο φυσικός και ζωικός πλούτος που θέλουμε να προστατεύσουμε θα υπάρχει μόνο σε φωτογραφίες και βίντεο. Η καλύτερη, μακροπρόθεσμη προστασία των αγαπημένων μας τοπίων είναι η χρήση καθαρών πηγών ενέργειας, όπως η αιολική ενέργεια. Δεν έχουμε την πολυτέλεια να ασκούμε υποκειμενική αισθητική περιβαλλοντική πολιτική εις βάρος της ανάπτυξης των ΑΠΕ.
Δεν υπάρχει τίποτε το εξωτικό ή απειλητικό στην κατασκευή ή λειτουργία μιας ανεμογεννήτριας. Το μόνο ασυνήθιστο είναι ότι παράγει ηλεκτρική ενέργεια, χωρίς να ρυπαίνει το έδαφος, τα ποτάμια, τις λίμνες και τις θάλασσες και χωρίς να εκπέμπει αέριους ρύπους.
«Ναι ή Όχι στις ΑΠΕ» δεν είναι το σωστό ερώτημα.
Όχι στις ΑΠΕ σημαίνει νομοτελειακά συνέχιση και αύξηση της χρήσης υδρογονανθράκων και αργότερα πυρηνική ενέργεια.
Το σωστό ερώτημα είναι ποια ενεργειακή πηγή επιλέγουμε.
Η ενεργειακή επιλογή μας θα καθορίσει μοναδικά το μέλλον μας.
Ίσως πιο μοναδικά από τις επιλογές μας στις επόμενες εκλογές.
 
*Ο Δρ. Ιωάννης Τσιπουρίδης είναι Πρόεδρος του Δ.Σ. της Ελληνικής Επιστημονικής Ένωσης Αιολικής Ενέργειας (ΕΛΕΤΑΕΝ)