Ανέκαθεν  το Χόλιγουντ «τσιμπούσε» πετυχημένα βιβλία για να τα μεταφέρει στο σινεμά.

Ανέκαθεν  το Χόλιγουντ «τσιμπούσε» πετυχημένα βιβλία για να τα μεταφέρει στο σινεμά. Τα τελευταία χρόνια, όμως, γυρίζονται ολόκληρα σίριαλ. Η νέα μόδα είναι οι σειρές βιβλίων  να μεταφέρονται  σε συνέχειες. Τη μερίδα του λέοντος έχουν οι μεταφυσικές ιστορίες.

Στις 15 Οκτωβρίου του 1939 το «Όσα παίρνει ο άνεμος», βασισμένο στο ομώνυμο μυθιστόρημα της Μάργκαρετ Μίτσελ, έκανε πρεμιέρα στην Ατλάντα για να σαρώσει τα πάντα στο πέρασμά του, να κερδίσει τέσσερα Όσκαρ, να τυλίξει με αθανασία τη Σκάρλετ Ο’ Χάρα της Βίβιαν Λι και τον Ρετ Μπάτλερ του Κλαρκ Γκέιμπλ και εν τέλει να γίνει ένας κινηματογραφικός μύθος. Έκτοτε ο κινηματογράφος έχει βουτήξει αναρίθμητες φορές στην απύθμενη δεξαμενή της λογοτεχνίας – άλλοτε με τον καλύτερο κι άλλοτε με τον χειρότερο δυνατό τρόπο, άλλοτε παραδίδοντας αριστουργήματα κι άλλοτε τερατουργήματα… Τα τελευταία χρόνια όμως οι όροι αυτής της «συναλλαγής» έχουν αλλάξει. Ο «Άρχοντας των δαχτυλιδιών» του Τόλκιν σε ένα μικρότερο ποσοστό, η μεγάλη σειρά βιβλίων του Χάρι Πότερ κυρίως, και εσχάτως η σειρά βιβλίων «Λυκόφως» της Στέφανι Μέγιερ, δημιούργησαν μία «μόδα» ταινιών – σίριαλ. Ειδικά με την +1 ταινία που σχεδόν επέβαλαν οι παραγωγοί του «Λυκόφωτος» γυρίζοντας το τελευταίο βιβλίο «Χαραυγή» σε δύο ταινίες για να επωφεληθούν το μέγιστο δυνατό. Άμεσα ακολούθησαν και οι παραγωγοί του Χάρι Πότερ γυρίζοντας τους «Κλήρους του θανάτου», το έβδομο και τελευταίο βιβλίο της σειράς της Ρόουλινγκ, σε δύο ταινίες. Νομίζω ότι αν ο Πίτερ Τζάκσον γύριζε τον «Άρχοντα των δαχτυλιδιών» τώρα, οι παραγωγοί θα απαιτούσαν δύο ταινίες για κάθε βιβλίο…  Ίσως γι’ αυτό ακριβώς να δημιουργήθηκε και η ανάγκη μιας νέας σειράς ταινιών, υπό τον τίτλο «Χόμπιτ», με την πρώτη στις οθόνες μας πέρυσι τον Δεκέμβριο και τη δεύτερη να έρχεται τον ίδιο μήνα του 2013.

Ψάχνοντας νέο κοινό

Νέα αγορά, νέο κοινό, νέες πηγές εσόδων για τα αμερικανικά στούντιο αποτελούν οι σειρές ταινιών βασισμένες σε τριλογίες, τετραλογίες κ.λπ. βιβλίων ή, όπως είπε ο βετεράνος ηθοποιός Τζέιμς Κάαν πριν από λίγους μήνες στο Φεστιβάλ των Κανών, «το Χόλιγουντ πλέον δεν γυρίζει ταινίες, αλλά σίριαλ για τον κινηματογράφο». Η τάση αυτή τροφοδοτήθηκε πέρυσι με τους «Αγώνες πείνας» της Σούζαν Κόλινς, μια τριλογία βιβλίων που συμπληρώνεται με τη «Φωτιά» και την «Κοτσυφόκισσα». Το τρίτο βιβλίο έχει ήδη προγραμματιστεί να γυριστεί δύο ταινίες. Λογικό κι επόμενο όταν οι «Αγώνες πείνας» με προϋπολογισμό μόλις 78 εκατ. δολάρια απέφεραν στο στούντιο από την προβολή τους σχεδόν 700 εκατ. δολάρια σε εισπράξεις. Η «Φωτιά» αναμένεται να βγει στα σινεμά τον Νοέμβριο του 2013.
Τη σκυτάλη στον χορό των ταινιών που βασίζονται σε σειρά βιβλίων έρχονται να πάρουν τα «Θανάσιμα εργαλεία» της Κασάνδρα Κλερ, μια σειρά έξι μέχρι τώρα βιβλίων – ήδη έχει ανακοινωθεί και η έκδοση του έβδομου. Η «Πόλη των Οστών», το πρώτο βιβλίο, έχει ήδη γυριστεί σε σκηνοθεσία Χάραλντ Σβαρτ και θα προβληθεί στην Ελλάδα στις 29 Αυγούστου. Βρικόλακες, μάγοι, ξωτικά, λυκάνθρωποι, άγγελοι και δαίμονες, μεγάλοι έρωτες και η αιώνια μάχη μεταξύ Καλού και Κακού – με πολλές σκηνές δράσης και όχι μόνο.  

Παταγώδεις αποτυχίες

Η εκδοτική επιτυχία δεν αποτελεί εγγύηση ότι η μεταφορά τους στον κινηματογράφο θα είναι εξίσου κερδοφόρα. Το «Έραγκον» (2006) με την παρουσία των Τζέρεμι Άιρονς και Τζον Μάλκοβιτς, πρώτο βιβλίο της τετραλογίας του Παζολίνι, και «Το αστέρι του Βορρά» (2007) με τον Ντάνιελ Κρεγκ και τη Νικόλ Κίντμαν πρωταγωνιστές, βασισμένο στην τριλογία βιβλίων του Φίλιπ Πούλμαν, υπήρξαν παταγώδεις αποτυχίες, εξ ου και έχουν παραμείνει μοναδικές περιπτώσεις. Ακόμη και το «Χρονικό της Νάρνια» του Λιούις, που έχει ήδη δώσει στο κοινό τρεις ταινίες από τη σειρά επτά βιβλίων, δεν μπορεί να χαρακτηριστεί απόλυτα επιτυχημένο. Τα δε «Όμορφα πλάσματα» υπήρξαν απογοητευτικά μέτρια – με μόνη εξαίρεση μια εξαιρετική σκηνή μεταξύ Τζέρεμι Άιρονς και Έμα Τόμσον. Με δυσκολία τα υπόλοιπα τρία βιβλία των Μάργκαρετ Στολ και Γκαρσία Καμί θα βρουν τον δρόμο τους προς τα σινεμά.

Στις αρχές του 2010 προβλήθηκε στις αίθουσες η ταινία «Πέρσι Τζάκσον – Η κλοπή της αστραπής», βασισμένη στο πρώτο από τα επτά βιβλία του Ρικ Ρίορνταν – μάλιστα λόγω του κεντρικού ρόλου που παίζει η αρχαιοελληνική μυθολογία στα βιβλία, ο σκηνοθέτης Κρις Κολόμπους και οι πρωταγωνιστές Λόγκαν Λέρμαν (στον κεντρικό ρόλο) και Πιρς Μπρόσναν είχαν βρεθεί στην Ελλάδα για την πρεμιέρα της ταινίας. Με κόστος 95 εκατ. δολάρια και κέρδη 225 εκατ. δολάρια κανείς δεν μπορεί να τη χαρακτηρίσει αποτυχημένη, αλλά σίγουρα δεν έκανε τον πάταγο που περίμενε η 20th Century Fox. Ωστόσο τα βιβλία αποτελούν εκδοτικό φαινόμενο, το καστ συμπληρώνεται από τον Σον Μπιν και τη Ροζάριο Ντόσον, όλο το υλικό είναι πρόσφορο και η δεύτερη ταινία, με τίτλο «Η θάλασσα των τεράτων», είναι έτοιμη να προβληθεί στα ελληνικά σινεμά στις 5 Νοεμβρίου.

Νέα στοιχήματα

Τέλη του 2013 και αρχές του 2014 θα προβληθούν επίσης τρεις ταινίες βασισμένες σε βιβλία: Το «Horns», βασισμένο στο ομώνυμο μυθιστόρημα του Τζο Χιλ, φέρνει στις μεγάλες οθόνες έναν κερασφόρο Ντάνιελ Ράντκλιφ (Οκτώβριο του 2013 στις ΗΠΑ) σε σκηνοθεσία του Αλεξάντερ Αζά. Ακολουθεί το «Ender’s game» (Νοέμβριο του 2013 στις ΗΠΑ) του Όρσον Σκοτ, με τον Άσα Μπάτερφιλντ στον ομώνυμο ρόλο και τους Χάρισον Φορντ, Μπεν Κίνγκσλεϊ, Βαϊόλα Ντέιβις και Αμπιγκέιλ Μπρέσλιν, σε σκηνοθεσία του Γκάβιν Χουντ. Ωστόσο το πρώτο εμπόδιο το σήκωσε ο ίδιος ο συγγραφέας όταν προέβη σε σκληρές  αντιομοφυλοφιλικές δηλώσεις και ξεσήκωσε μέχρι και μποϊκοτάζ απέναντι στην ταινία. Όταν η ταινία θα φτάσει στις αίθουσες θα μάθουμε πόσο του έχει στοιχίσει. Η δεύτερη ταινία που θα δούμε αρχές του 2014 είναι «Ο έβδομος γιος» – βασισμένο στο βιβλίο «Ο μαθητευόμενος του Σπουκ» του Τζόσεφ Ντιλέινι – σε σκηνοθεσία Σερκέι Μποντρόφ με τους Τζεφ Μπρίτζες, Τζούλιαν Μουρ, Μπεν Μπαρνς και Αλίσια Βικάντερ.

Στον δρόμο για τη μεγάλη οθόνη

Οι πύλες, πάντως, έχουν ανοίξει διάπλατα και σε αυτό έχει συντελέσει κυρίως ένα κύμα που κατέκλυσε την εφηβική – νεανική λογοτεχνία γεμάτο υπερφυσικούς ήρωες, δράση και έρωτα από τη μία ή βιβλία επικεντρωμένα σε ένα φουτουριστικό – δυστοπικό μέλλον από την άλλη. Μέσα στο 2014 έρχεται – στα ίχνη του «Λυκόφωτος» – το «Vampire Academy» της Ρέιτσελ Μιντ, μια σειρά έξι βιβλίων συνολικά, με την πρώτη ταινία με τίτλο «Blood Sisters» να προβάλεται τον Φεβρουάριο του 2014, στις 14 του μήνα μάλιστα. Η Μιντ εισάγει και ένα νέο είδος ήρωα, τα νταμπίρ, που είναι μισά άνθρωποι – μισά βαμπίρ. Επιχειρεί να δώσει μια άλλη διάσταση στους βρικόλακες, πιο παθητική  – μετά τη θετική, «χορτοφαγική» της Μέγιερ, όπου τα σέξι βαμπίρ δεν έτρωγαν ανθρώπους. Σκηνοθετεί ο Μαρκ Γουότερς, τους κεντρικούς ρόλους της Ρόους και του Ντιμίτρι ερμηνεύουν αντίστοιχα οι Ζόι Ντατς και Νταλία Κοζλίφσκι, ενώ στο καστ συναντάμε και τον Γκάμπριελ Μπερν. Για το 2014 έχει ανακοινωθεί και η πρώτη ταινία από τη σειρά βιβλίων «Άγγελοι» («Fallen») της Λόρεν Κέιτ, αν και είναι αμφίβολο κατά πόσο θα προβληθεί όταν ακόμη δεν έχει βρεθεί σκηνοθέτης ή καστ… Αντίστοιχες είναι και οι σειρές βιβλίων με άγγελους, δαίμονες, βρικόλακες ή λυκανθρώπους, τα δικαιώματα των οποίων έχουν πουληθεί σε στούντιο και βρίσκονται σε στάδιο σχεδιασμού: το «Ρίγος», τριλογία της Μάγκι Στιφβάτερ, και η «Αγγελική σιωπή», τετραλογία της Μπέκα Φιτζπάτρικ, το «Daughter of smoke and bone», τριλογία της Λαίνι Τέιλορ, τα δικαιώματα της οποία ανήκουν πλέον στην Universal, ενώ από τα 12 (!!!) βιβλία του «Οίκου της νύχτας» των Φ. Κ. Καστ και Κριστίν Καστ (συγγραφικό δίδυμο που αποτελείται από μητέρα και κόρη) θα γυριστούν πέντε ταινίες, αρχής γενομένης από το 2015.

Σκοτεινά βιβλία για… φωτεινές εισπράξεις

Με ενδιαφέρον αναμένεται – στην κατηγορία των «Αγώνων πείνας» – η «Απόκλιση» της Βερόνικα Ροθ. Το πρώτο βιβλίο της τριλογίας, που αφορά ένα δυστοπικό μέλλον και αποτελεί εκδοτικό φαινόμενο, θα βρεθεί στη μεγάλη οθόνη στις 21 Μαρτίου 2014 με πρωταγωνιστές τους Αϊλίν Γούντλεϊ, Κέιτ Γουίνσλετ, Τζέι Κόρτνεϊ, Άσλεϊ Τζαντ, Μάγκι Κιου, Κρίστιαν Μάντσεν κ.ά. υπό τις σκηνοθετικές οδηγίες του Νιλ Μπέργκερ. Μέσα στο 2014 θα δούμε και το «Τεστ», το πρώτο βιβλίο της ιδιαίτερα σκοτεινής τριλογίας του Τζέιμς Ντάσνερ. Τον δρόμο για τις σκοτεινές αίθουσες θα πάρει και το «Chaos Walking», η τριλογία του Πάτρικ Νες με το σενάριο του πρώτου βιβλίου, «The knife of never letting go», στα χέρια του Τσάρλι Κάουφμαν. Για το «Ικνάρσερον» της Κάθριν Φίσερ είχαν ακουστεί μέχρι και τα ονόματα του Τέιλορ Λότνερ και της Έμα Γουότσον, αλλά έκτοτε δεν έχει προχωρήσει ο σχεδιασμός της ταινίας. Τα δικαιώματα του δυστοπικού «Delirium» της Λόρεν Όλιβερ έχει αποκτήσει η Fox, που έσπευσε να αγοράσει και αυτά του «Pure» της Τζουλιάνα Μπάγκοτ πριν καν κυκλοφορήσει το βιβλίο…

Οι επόμενες «9½ εβδομάδες»;

Σίγουρα δεν ανήκει στις προηγούμενες κατηγορίες του φανταστικού, υπερφυσικού ή δυστοπικού περιεχομένου, αλλά είναι τριλογία, έχει αποτελέσει παγκόσμιο εκδοτικό φαινόμενο, έχει δημιουργήσει «απόγονους» και έχει βρει τον δρόμο της για το σινεμά – περισσότερα από 70 εκατομμύρια αντίτυπα παγκοσμίως δεν είναι κάτι που μπορεί να αγνοήσει η κινηματογραφική βιομηχανία σε μια τριλογία που βασικό συστατικό έχει… το πολύ σεξ. Στην Ελλάδα έχουν πουληθεί περισσότερα από 250.000 αντίτυπα. Ο λόγος για την ερωτική τριλογία της Ε. Λ. Τζέιμς – που ο μισός πλανήτης λατρεύει να μισεί και ο άλλος μισός απλώς λατρεύει –  «Πενήντα αποχρώσεις του γκρι». Η Universal έχει αποκτήσει τα δικαιώματα και έχει ανακοινωθεί η ημερομηνία εξόδου της ταινίας στις ΗΠΑ (1η Αυγούστου του 2014). Θα σκηνοθετήσει η  Σαμ Τέιλορ Τζόνσον, που είναι σχετικά άπειρη, αφού έχει μόλις μία ταινία στο ενεργητικό της, το «Nowhere boy» για τα εφηβικά χρόνια του Τζον Λένον. Επικράτησε, μάλιστα,  σκηνοθετών όπως ο Γκας Βαν Σαντ και ο Τζο Ράιτ. Οι φήμες, τα στοιχήματα και οι εικασίες για το ποιος θα αναλάβει τους πρωταγωνιστικούς ρόλους του Κρίστιαν Γκρέι και της Αναστάζια Στιλ δεν λένε να κοπάσουν, μια και οι παραγωγοί δεν λένε να αποφασίσουν να ανακοινώσουν τα ονόματα ακόμη – που πάντως περιλαμβάνουν από τον Ράιαν Γκόσλινγκ και τον Ίαν Σομερχάλντερ έως την Αν Χάθαγουεϊ και την Έμα Στόουν. Το μόνο σίγουρο είναι η μήνυση που έκανε η Universal στην εταιρεία ταινιών πορνό Smash Pictures που γύρισε την ταινία «Πενήντα αποχρώσεις του γκρι: Εκδοχή Χ». Ο κινηματογραφικός κολοσσός απαίτησε αποζημίωση για διαφυγόντα κέρδη, αλλά τελικά συμβιβάστηκε εξωδικαστικά με την Smash…