Η Στέγη Γραμμάτων και Τεχνών του Ιδρύματος Ωνάση σέβεται το παρελθόν, αφουγκράζεται το παρόν και προσπαθεί να ανοίξει τον δρόμο στο μέλλον μέσα από παραστάσεις, ανθρώπους και συζητήσεις, ανοίγοντας τις πόρτες στους γκραφιτάδες, παρουσιάζοντας πρότζεκτ του εξωτερικού ειδικά προσαρμοσμένα στην Ελλάδα και… βγαίνοντας έξω από τους τοίχους του κτηρίου της. Το ανεπίσημο σύνθημα μάλιστα είναι «Η Στέγη μας, το σπίτι σας».

Η Στέγη Γραμμάτων και Τεχνών του Ιδρύματος Ωνάση σέβεται το παρελθόν, αφουγκράζεται το παρόν και προσπαθεί να ανοίξει τον δρόμο στο μέλλον μέσα από παραστάσεις, ανθρώπους και συζητήσεις, ανοίγοντας τις πόρτες στους γκραφιτάδες, παρουσιάζοντας πρότζεκτ του εξωτερικού ειδικά προσαρμοσμένα στην Ελλάδα και… βγαίνοντας έξω από τους τοίχους του κτηρίου της. Το ανεπίσημο σύνθημα μάλιστα είναι «Η Στέγη μας, το σπίτι σας».

Από τα παιδιά κάθε ηλικίας αλλά και τους 65+ που γέμισαν το κτήριο της Συγγρού τα πρωινά, τους 22.000 ανθρώπους απ’ όλον τον κόσμο που παρακολούθησαν διαδικτυακά συζητήσεις των «Λέξεων και Σκέψεων» ώς τους θεατές που παρακολούθησαν έως και 12 παραστάσεις μέσα στην ίδια σεζόν (που είχε 87% πληρότητα και 19 sold out) δημιουργείται το πεδίο δράσης της Στέγης. Και σύμφωνα με την έρευνα κοινού που πραγματοποιήθηκε πέρσι, ο πρώτος παράγοντας που κερδίζει τις εντυπώσεις και την ψήφο του κοινού είναι οι άνθρωποι της Στέγης, με την κ. Ρία στην γκαρνταρόμπα να στέφεται αδιαφιλονίκητη βασίλισσα καθώς ο κόσμος τη λατρεύει…

Έρχονται…

Φέτος η Στέγη φέρνει τον Τζόναθαν Κόου και μάλιστα τρεις μέρες πριν από την κυκλοφορία του νέου του βιβλίου (Expo 88) στα ελληνικά (1 Δεκέμβρη), τον Ρομέν Γαβράς (Οκτώβριος) αλλά και τον πανεπιστημιακό και διακεκριμένο μεταφραστή του Καβάφη, Ντάνιελ Μέντελσον (Ιανουάριος 2014) – ο τελευταίος σχετίζεται με τη σειρά δράσεων που έχουν να κάνουν με την απόκτηση του Αρχείου Καβάφη, οι οποίες θα ανακοινωθούν ξεχωριστά, με την υπόσχεση ότι ο τρόπος διαχείρισης του αρχείου θα αλλάξει τα έως τώρα δεδομένα στον τομέα αυτόν –, ενώ η Μαρίνα Αμπράμοβιτς θα βρεθεί στη σκηνή για μια εφ’ όλης της ύλης συζήτηση (Μάρτιος 2014).

Από τα χεράκια μας…

Σαφώς δείχνει ειδική μέριμνα στην ελληνική καλλιτεχνική παραγωγή: Νέες δουλειές από τον Δημήτρη Παπαϊωάννου (Μάιος 2014), τη Μαριάννα Καβαλλιεράτου, επί 20ετία συνεργάτιδα του Μπομπ Γουίλσον (Re-Calculate, Οκτώβριος), τη Λένα Κιτσοπούλου, τον Σίμο Κακάλα, τον Λένο Χρηστίδη, αλλά και ένα αφιέρωμα σε άπαιχτα έργα του Δημήτρη Δημητριάδη (σκηνοθετημένα από τον νεαρό Δημήτρη Καρατζά αλλά και τον Γιάννη Κόκκο), που έχει ασχοληθεί τα τελευταία 30 χρόνια όσο κανείς με το ζήτημα της ταυτότητας. Ακόμη ο Μιχαήλ Μαρμαρινός θα σκηνοθετήσει τον «Φάουστ» του Γκαίτε, με τον Ακύλλα Καραζήση τον ομώνυμο ρόλο, και ο Έκτορας Λυγίζος την κωμωδία των Μούρεϊ – Μπόρετζ «Room Service», γραμμένη το 1937 και με επίκεντρο την… κρίση.

Κρίση, μετανάστες και τέχνη…

Η κρίση (προφητικά δοσμένη στο θέατρο με ένα έργο γραμμένο το 2008), η Φουκουσίμα, οι Ρομά, ο ναζισμός, η βαρβαρότητα της ενηλικίωσης, το μεταναστευτικό βρίσκουν χώρο έκφρασης στη σκηνή της Στέγης. Από το Βέλγιο έρχεται το πολύκροτο «Before Your Eyes», όπου εφτά έφηβοι κλεισμένοι σε ένα γυάλινο δωμάτιο ζουν σε fast forward το μέλλον τους (Νοέμβριος) κι από την αυστριακή Ελφρίντε Γέλινεκ το προφητικό «Τα συμβόλαια του εμπόρου» που θα παρουσιαστεί (Μάρτιος 2014) προσαρμοσμένο στις συνθήκες της ελληνικής κρίσης.

Στους δρόμους της Αθήνας βγαίνουν επίσης το «No man’s land» (Μάιος) του Ντρις Φερχούφεν ειδικά προσαρμοσμένο στην Ελλάδα, όπου μετανάστες θα ξεναγούν τους θεατές στη δική τους διαδρομή στην πόλη, αλλά και οι Rimini Protokoll με τη νέα τους δουλειά, «Situation Rooms» (Απρίλιος 2014), οι οποίοι στήνουν στο κέντρο της Αθήνας ένα πολιτικοποιημένο, ζωντανό βιντεοπαιχνίδι. Ο Τοσίκι Οκάντα επιστρέφει στη Στέγη με το «Ground and Floor» (Νοέμβριος), μια αλληγορική περφόρμανς πάνω στην τραγωδία της Φουκουσίμα, και ο Ισπανός χορευτής και χορογράφος Ισραέλ Γκαλβάν χρησιμοποιεί το φλαμένκο για να μιλήσει για τον διωγμό των Ρομά από τα φασιστικά καθεστώτα του ’30 και του ’40. Ο Τζέιμς Τεριέ χορεύει ο ίδιος στο «Tabac Rouge» του (Νοέμβριος) ενώ ο πρωτοπόρος Χάινερ Γκέμπελς σφραγίζει μια εμβληματική παράσταση του μουσικού θεάτρου, το «Εραριτγιαριτγιακα» ή «Το μουσείο των φράσεων» (Φεβρουάριος 2014).

Το θέατρο του μέλλοντος…

Τρία νέα φεστιβάλ κάνουν την εμφάνισή τους: Το Φεστιβάλ Νέων Χορογράφων (Φεβρουάριος 2014), το Transitions (ένα γεωπολιτικό φεστιβάλ που αφορά κοινωνίες που κλυδωνίζονται από ραγδαίες πολιτικοοικονομικές αλλαγές, φέτος επικεντρωμένο στα Βαλκάνια, ενώ το επόμενο θα αφορά τη Λατινική Αμερική) αλλά και το Fast Forward Festival (FFF) που αφορά το θέατρο του μέλλοντος και πολυμορφικές, υβριδικές παραστάσεις που χρησιμοποιούν iPod, κινητά τηλέφωνα και το Ίντερνετ, ανατρέποντας τον τρόπο που έχουμε μάθει να βλέπουμε θέατρο.

Εικαστικές αναζητήσεις…

Ο Κριστιάν Μπολτάνσκι δημιουργεί ειδικά για τη Στέγη τα «Βλέμματα», αντλώντας υλικό από φωτογραφίες ταυτότητας Ελλήνων πολιτών ενώ θα συλλέγει τα καρδιοχτύπια των επισκεπτών της έκθεσης για το αρχείο της καρδιάς που βρίσκεται σε ένα νησί του Ειρηνικού (και φυλάσσει ήδη 100.000 καρδιοχτύπια, τα οποία είναι μοναδικά, όπως το δακτυλικό αποτύπωμά μας), δέκα εικαστικοί έρχονται σε διάλογο με την ποίηση του Καβάφη (μένει να αποφασιστεί αν τα έργα τους θα παρουσιαστούν στον Εθνικό Κήπο ή στο Πάρκο της Ακαδημίας Πλάτωνα) ενώ φέτος για πρώτη φορά η Στέγη κάνει open call σε graffiti και street artists, διαθέτοντάς τους χώρο και… χρώμα για να εκφράσουν τον αστικό προβληματισμό τους, σε μια πραγματικά ενδιαφέρουσα πρωτοβουλία.