Παιδικές φωνές ακούστηκαν τη φετινή σχολική χρονιά στο ελληνικό σχολείο της Ίμβρου, που ήταν κλειστό 50 χρόνια.

Παιδικές φωνές ακούστηκαν τη φετινή σχολική χρονιά στο ελληνικό σχολείο της Ίμβρου, που ήταν κλειστό 50 χρόνια. Και στη Θράκη, το βαν του προγράμματος «Εκπαίδευση των παιδιών της μουσουλμανικής κοινότητας» βγαίνει και φέτος στον δρόμο με δασκάλους και βιβλία

Στην εποχή της ανεξέλεγκτης κρίσης πληθαίνουν οι φωνές που υποστηρίζουν ότι η εκπαίδευση και το σχολείο είναι το ανάχωμα απέναντι στη βία. Η είδηση ότι επαναλειτούργησε το ελληνικό σχολείο της Ίμβρου και η βεβαιότητα ότι το βαν θα φτάσει στα δημοτικά σχολεία των Νομών Ξάνθης και Ροδόπης για την ενίσχυση της ελληνομάθειας μας κάνει να συνειδητοποιήσουμε πόσο ζωντανή είναι η λαχτάρα των παιδιών για γνώση και δημιουργία, για άρνηση του φόβου και της καχυποψίας.

Ένα όνειρο έγινε πραγματικότητα
Έπειτα από μισό αιώνα σιωπής, χτύπησε ξανά το πρώτο κουδούνι στο δημοτικό σχολείο των Αγίων Θεοδώρων στην Ίμβρο. Το χαμόγελο του μικρού Δημήτρη τη στιγμή που διάβαινε την πόρτα του ιστορικού σχολείου έδωσε σάρκα και οστά στο όνειρο χιλιάδων Ιμβρίων της διασποράς που οδηγήθηκαν σε αναγκαστικό εκπατρισμό από την Άγκυρα στις αρχές της δεκαετίας του ’60. Τον Μάρτιο του 1964 η Άγκυρα μαζί με άλλα μέτρα απαγόρευσε και τη διδασκαλία της ελληνικής γλώσσας. Στον Ευλάμπιο, τους Αγίους Θεοδώρους, το Σχινούδι, το Γλυκύ, τα Αγρίδια και το Κάστρο τα σχολεία όπου φοιτούσαν οι Έλληνες μαθητές έκλεισαν. Τα δυο επόμενα χρόνια οι Ίμβριοι ακολούθησαν τον δρόμο της ξενιτιάς, αφού δεν υπήρχε προοπτική για τα παιδιά τους. Η «οδύσσεια» του ξεριζωμού άρχιζε για τους μαθητές και τους γονείς τους.
Το όραμα της επαναλειτουργίας του ελληνικού δημοτικού σχολείου της Ίμβρου ήταν διαχρονικό αίτημα των οργανώσεων των Ιμβρίων και μάλιστα η ανάγκη διδασκαλίας της ελληνικής γλώσσας επισημαινόταν και στο ψήφισμα του 2008 του Συμβουλίου της Ευρώπης για την Ίμβρο και την Τένεδο. Τέσσερα παιδιά, τρία αγόρια και ένα κορίτσι, κάθισαν ξανά στα θρανία του ιστορικού σχολείου των Αγίων Θεοδώρων, γενέτειρα του Οικουμενικού Πατριάρχη, το οποίο επισκευάστηκε με έξοδα του Ιδρύματος της Εκκλησίας.
Ιδρύτρια του ελληνικού ορθόδοξου σχολείου, όπως προβλέπεται από την τούρκικη νομοθεσία, είναι η Άννα Κατσομάλλη, διευθύντρια η Παρασκευή Μπερμπέρη και δάσκαλος ο Φώτης Γραμμένος, που επέστρεψε στον τόπο καταγωγής του για να διδάξει τους τέσσερις μαθητές. Το σχολείο θα δώσει τη δυνατότητα και σε άλλες οικογένειες από την Κωνσταντινούπολη να εγκατασταθούν στο πολύπαθο νησί.
 
Δικαίωμα στη μόρφωση
Ο φόβος, η προκατάληψη και η άγνοια ήταν τα ανυπέρβλητα εμπόδια που για χρόνια κρατούσαν τα παιδιά της μειονότητας μακριά από το σχολείο. Τα περισσότερα ήταν σχεδόν αναλφάβητα. Επτά μέρες την εβδομάδα, όλο τον χρόνο, το βαν με τους δασκάλους και τα βιβλία θα ταξιδέψει στα απομονωμένα μειονοτικά χωριά και θα φτάσει μέχρι τα σύνορα. Τι μπορεί να κινητοποιήσει ένα παιδί και να παρατήσει τη ζεστασιά του σπιτιού του, περιμένοντας με ανυπομονησία το βαν στον κρύο λασπωμένο δρόμο; Μήπως η αυτοεκτίμηση και ο σεβασμός στη διαφορετικότητα του άλλου; Η ισονομία και ισοπολιτεία που στην ουσία σημαίνει ότι όλοι έχουμε αναφαίρετο δικαίωμα στην εκπαίδευση;
«Ποιος θα μας δείξει την Ελλάδα;» ρωτάει ο δάσκαλος και τα παιδικά δάχτυλα κολλάνε στον χάρτη που είναι κρεμασμένος στο εσωτερικό του βαν. Η επιτυχία του προγράμματος αποτιμάται σε αριθμούς. Από το 1997 ώς σήμερα, ο αριθμός των μειονοτικών μαθητών αυξήθηκε κατά 400% στα δημοτικά, 225% στα γυμνάσια και 500% στα λύκεια. Πίσω, όμως, από τους αριθμούς υπάρχουν τα χαρούμενα πρόσωπα των παιδιών, η ικανοποίηση στο βλέμμα των εφήβων.
Μέσα σε αυτό το δύσκολο κλίμα των ημερών, η πολιτεία με άξονα την επιτυχή παρέμβαση του προγράμματος «Εκπαίδευση των παιδιών της μουσουλμανικής κοινότητας στη Θράκη» ενέκρινε παράταση του έργου για μία ακόμη σχολική χρονιά με στόχο να μην υπάρξουν «κενά» στη στήριξη των μαθητών μέχρι την έναρξη του επόμενου επιχειρησιακού σχεδίου από την Ευρωπαϊκή Ένωση. Ήδη, όπως μας είπαν οι υπεύθυνοι του προγράμματος, τέσσερα βαν με σύγχρονη τεχνολογία και εκπαιδευτικό υλικό οργανώνουν και φέτος τις δράσεις τους σε περίπου 45 απομακρυσμένους οικισμούς των τριών νομών Ξάνθης, Ροδόπης και Έβρου.
Κάποιες αλλαγές απαιτούν χρόνο. Γιατί πρώτα πρέπει να αλλάξουν οι νοοτροπίες. Όμως το πανέξυπνο σύνθημα που συμβολίζει την ουσία του προγράμματος «Πρόσθεση, όχι αφαίρεση/πολλαπλασιασμός, όχι διαίρεση» είναι το ζωντανό παράδειγμα μιας βαθιά δημοκρατικής κοινωνίας.