Η Ελένη Ράντου έχει αυτό που λέμε το «άγγιγμα του Μίδα». Από τις πιο αγαπητές ηθοποιούς, κερδίζει πάντα την ψήφο εμπιστοσύνης του κοινού, είτε κάνει τηλεόραση είτε πρωταγωνιστεί στο θέατρο. Κι όμως, όπως λέει η ίδια, δεν έχει κάνει τόσο πολλές δουλειές.

Η Ελένη Ράντου έχει αυτό που λέμε το «άγγιγμα του Μίδα». Από τις πιο αγαπητές ηθοποιούς, κερδίζει πάντα την ψήφο εμπιστοσύνης του κοινού, είτε κάνει τηλεόραση είτε πρωταγωνιστεί στο θέατρο. Κι όμως, όπως λέει η ίδια, δεν έχει κάνει τόσο πολλές δουλειές. Τα βήματα και οι επιλογές της είναι μετρημένα και συγκεκριμένα. Αλλά οι επαναλήψεις, με αποκορύφωμα το σίριαλ «Κωνσταντίνου και Ελένης», δημιουργούν την ψευδαίσθηση ότι είναι εργασιομανής και ακατάπαυστη. Με έναν τρόπο, βέβαια, είναι.

«Δεν έχω τουριστική ματιά στη δουλειά μου.
Καθηλώνομαι» ομολογεί. Και για του λόγου το αληθές, άλλη μία δική της παράσταση, το «Κατάδικός μου», συνεχίζεται για τρίτη χρονιά στο θέατρο «Διάνα». Μαζί με τους Ορφέα Αυγουστίδη, Πυγμαλίωνα Δαδακαρίδη, Μιχάλη Ιατρόπουλο, Δημήτρη Καπετανάκο και Μπάμπη Γιωτόπουλο ανεβάζει στη σκηνή, από τις 28 Οκτωβρίου,  μια σύγχρονη και επίκαιρη κωμωδία ανατροπών που «πατάει» πάνω στα μικρά και ανθρώπινα, στους φόβους και τις ανασφάλειές μας, με ήρωες έναν αλλοδαπό διαρρήκτη, έναν βαλκανιονίκη, μια προσφάτως χωρισμένη φιλόλογο και έναν συνταξιούχο με αλτσχάιμερ

Το έργο, που υπογράφετε εσείς με τους Σάρα Γανωτή και Σπύρο Σταυρακούδη, έκανε μια μεγάλη επιτυχία και εκτός ελληνικών συνόρων. Το National Theatre της Αγγλίας ενδιαφέρθηκε να το εντάξει στο ρεπερτόριό του.

Έψαχνε έργα γύρω από την ελληνική πραγματικότητα. Στείλαμε και εμείς μια επιστολή και, έπειτα από δύο μέρες, μας το ζήτησαν. Δεν ξέρω αν τελικά θα το συμπεριλάβει στο ρεπερτόριό του, αλλά το ερευνά. Αυτό που μου έκανε φοβερή εντύπωση ήταν η άμεση ανταπόκριση. Εδώ για να λειτουργήσει κάτι… Ακόμα και από μια φίλη σου, που λέει ο λόγος, να περιμένεις απάντηση, μπορεί να περάσουν μήνες μέχρι να την πάρεις. Δεν σου λέω να περιμένεις καμία σύνταξη… Κανονικά, πάντως, θα έπρεπε η ίδια η πολιτεία να ενδιαφέρεται πώς θα επικοινωνήσει τα έργα στο εξωτερικό, πόσω μάλλον όταν τα έχει βραβεύσει η ίδια – «Ο κατάδικός μου» πήρε το Βραβείο Δραματουργίας Κάρολος Κουν το 2012. Γιατί κάθε έργο είναι μια μαρτυρία για την Ελλάδα, και φυσικά μια παρουσία. Ας έχουμε τουλάχιστον μια παρουσία στον πολιτισμό, αφού δεν μπορούμε να κάνουμε κάτι άλλο. Είναι μια θετική προπαγάνδα προς τα έξω. Με αυτόν τον τρόπο υπάρχεις κάπου έξω σε αυτό το παγκοσμιοποιημένο χωριό. Με όλα αυτά που πάθαμε, κλειστήκαμε στην απόλυτη εσωστρέφεια και κοντεύουμε να γίνουμε μετανάστες στην ίδια μας τη χώρα. Κι όμως, με τον τρόπο μας, είμαστε οι πρώτοι που αποκλείουμε τον εαυτό μας.

Ενδιαφέρονται οι έξω για εμάς, αλλά εμείς δεν ενδιαφερόμαστε να πάμε έξω. Έναν χρόνο πάλευα να βρω μια άκρη για το πώς θα μεταφραστεί το έργο. Δεν ήξερα πού πρέπει να απευθυνθώ και εννοείται όχι στην πολιτεία. Στην Ελλάδα ό,τι κάνεις, το κάνεις χάρη στην ιδιωτική πρωτοβουλία. Είναι σαν τους αθλητές που κάνουν προπόνηση με δικά τους χρήματα, αλλά αγωνίζονται για το κράτος. Είναι ανώδυνο και ανέξοδο για μια χώρα. Αυτό, πάντως, που είδα ολοκάθαρα μπροστά μου τώρα με την κρίση είναι το πόσο διευρυμένοι είναι οι κομματικοί μηχανισμοί οποιουδήποτε κόμματος. Κομματικός μηχανισμός σημαίνει Βυζάντιο, σημαίνει μισαλλοδοξία.

Προφανώς η παράσταση έχει πάει καλά και τη συνεχίζετε. Μήπως, όμως, η απόφαση να επαναληφθεί ένα έργο έχει να κάνει και με το ότι η δύσκολη εποχή μάς κάνει να επαναπαυόμαστε στα σίγουρα και φοβόμαστε το ρίσκο;

Τα έχω σκεφτεί όλα αυτά. Γενικά, όμως, ο τρόπος που βλέπω αυτήν τη δουλειά δεν είναι… τουριστικός. Δεν είμαι της λογικής «δοκιμάζω και φεύγω». Αφοσιώνομαι. Δεν καθορίζει η εποχή την επανάληψη της παράστασης, αλλά μια δική μου ανάγκη. Σίγουρα, αν δεν «τράβαγε», θα ήταν… αυτοκτονία. Αλλά γενικά ο κύκλος που κάνουν για μένα τα πράγματα είναι πολύ αργός. Δεν βλέπω τις δουλειές εκτελεστικά και για αυτό δεν είναι εύκολο να πάω παρακάτω. Είναι πιθανό, αν η παράσταση δεν «πήγαινε» τρίτη χρονιά, να μην έπαιζα φέτος. Θα έκανα off για να ετοιμαστώ για την καινούργια εμπειρία. Εγώ καθηλώνομαι στα πράγματα γιατί γεννιούνται ύστερα από πολύ ψάξιμο. Το συγκεκριμένο έργο, μάλιστα, είναι πιο επίκαιρο από ποτέ, ειδικά μετά τη δολοφονία του Παύλου Φύσσα.

Σήμερα που βρεθήκαμε, είναι μια μέρα – ορόσημο για τη σύγχρονη ελληνική Ιστορία. Μπήκε για πρώτη φορά ένας αρχηγός κόμματος, της Χρυσής Αυγής, στη φυλακή.

Γενικά, όμως, ξέρετε τι σκέφτομαι; Αυτές τις μέρες, δεν ακούω ανθρώπους να μιλάνε, αλλά να γαβγίζουν. Είτε είναι η μέρα που ο Κασιδιάρης συνελήφθηκε είτε είναι η μέρα που αφέθηκε ελεύθερος, ακούω γαβγίσματα από όλες τις μεριές. Αυτό το θεωρώ ήττα. Χρειάζεται μια νηφαλιότητα. Ο καθένας κάνει ένα show. Δεν χρειαζόμαστε θέαμα, αλλά σοβαρότητα. Να νιώσουμε ασφαλείς, να νιώσουμε ότι η Δικαιοσύνη κάνει το έργο της, και οι πολιτικοί το δικό τους. Όταν κάνεις κάτι με τον σωστό τρόπο, το show περισσεύει. Έχουν ειπωθεί τόσο πολλά για το πού οφείλεται η άνοδος της Χρυσής Αυγής από ανθρώπους που είναι πιο ειδικοί από εμένα. Αυτό που ξέρω εγώ είναι ότι έγινε κόμμα μια συμπεριφορά. Και αυτήν τη συμπεριφορά την έχουν πολλοί νεοέλληνες, οι οποίοι αντιδρούν με χουλιγκανικό τρόπο απέναντι στην ίδια τη ζωή. Καταστάσεις που βλέπαμε σε θύρες γηπέδου, τις είδαμε στο σκηνικό πολιτικού κόμματος. Το συναίσθημα του «κάνω τον φόβο μου θράσος» είναι πολύ διευρυμένο σε αυτούς που είναι στη Χρυσή Αυγή. Αυτή η συμπεριφορά έχει πολύ βία και θρασυδειλία. Από κοινωνιολογικές αναλύσεις του φαινομένου πάντως, έχουμε ακούσει πολλές. Ότι το πολιτικό σύστημα έχει καταρρεύσει και άρα ο κόσμος που ψήφισε Χρυσή Αυγή ήταν απελπισμένος, και διάφορα τέτοια. Θα ευχόμουν να ήμαστε λίγο ωριμότεροι και να μη λαϊκίζαμε λέγοντας ότι ο κόσμος είναι απελπισμένος και πεινάει, επομένως έχει άλλοθι. Και δεν αναφέρομαι μόνο σε αυτούς που ψήφισαν Χρυσή Αυγή, αλλά και σε άλλους που περιμένουν ακόμα τα ρουσφέτια και ένα κόμμα να τους λύσει τα προβλήματα. Πρέπει επιτέλους ο καθένας να αναλάβει τις ευθύνες του. Δεν γίνεται να πετάμε το μπαλάκι ο ένας στον άλλον. Γιατί έτσι τα πετάς όλα σ’ έναν κάδο που λέγεται «Χρυσή Αυγή» και οι άλλοι βγαίνουν λάδι.

Με τα χρόνια έχετε ανάγκη να κάνετε… off από τη δουλειά, να αράξετε έναν χρόνο και να ασχοληθείτε με άλλα πράγματα;

Πάντα το είχα. Και όταν ήμουν πιο μικρή. Έχω κάνει πολλές φορές off όταν έδινα προτεραιότητα στην προσωπική μου ζωή, στο παιδί μου, στην οικογένεια.

Μάλλον επειδή σας βλέπουμε συνέχεια στην τηλεόραση, νομίζουμε ότι δουλεύετε ασταμάτητα…

Κι όμως, έχω δουλέψει σε ελάχιστα σίριαλ, κάτι που δεν φαίνεται. Συνήθως έκανα ένα κάθε τέσσερα χρόνια. Γενικά, αγαπάω πολύ το μέτρο. Η αμετροέπεια είναι ύψιστο έγκλημα. Καμιά φορά, βέβαια, με πιάνουν και κάτι τρελά και θέλω να εκτεθώ σε δεκαπέντε πράγματα ταυτόχρονα, αλλά μετά σταματάω για δύο χρόνια.

Το «Κωνσταντίνου και Ελένης» παίζεται δεκαπέντε χρόνια. Έχετε βαρεθεί να το βλέπετε ή το απολαμβάνετε;

Δεν το βλέπω. Είναι σαν τη «Μέρα της Μαρμότας». Εσύ έχεις μεγαλώσει, αλλά υπάρχει κάτι που σου θυμίζει πώς ήσουν πριν από δεκαπέντε χρόνια. Είναι περίεργο όταν εγκλωβίζεται ο χρόνος. Εμένα μου αρέσει που μεγαλώνω. Δεν το φοβάμαι.

Ακούγεστε συμφιλιωμένη με τον εαυτό σας…

Όταν δεν φοβάσαι, σημαίνει ότι έχεις κάνει πολύ δουλειά με τον φόβο. Μεγαλώνοντας ανακαλύπτεις πολλά πράγματα. Και όταν κάνεις αυτήν τη δουλειά, ανακαλύπτεις ακόμα περισσότερα. Ο χρόνος σε απελευθερώνει από βάσανα. Εμένα με έχει κάνει πιο ψύχραιμη και νηφάλια. Σκέφτομαι πολύ προτού μιλήσω.

Με τη μοναξιά πώς τα πάτε; Αναζητάτε καθόλου τη μοναχικότητα ή έχετε συνηθίσει να είστε συνεχώς με κόσμο;

Όσο μεγαλώνω, την απολαμβάνω. Παλιά ένιωθα ότι, αν βρεθώ μόνη μου, θα είναι σαν να μη ζω, σαν να έχω πεθάνει. Θεωρούσα ότι, όταν δεν μοιράζεσαι πράγματα, ζεις στιγμές θανάτου. Μεγαλώνοντας μοιράζομαι τη μοναχικότητα με τον… εαυτό μου. Δεν με πανικοβάλλει καθόλου. Λειτουργεί μάλιστα και ως τρόπος αποσυμπίεσης.

Σας έχει πει ποτέ κάποιος ένα κακό σχόλιο, σε μια άσχετη στιγμή, π.χ. στον δρόμο;

Μια φορά ήμουν με την κόρη μου και, την ώρα που άνοιγα το αυτοκίνητο, μου λέει μια κυρία: «πόσο δυστυχισμένο πρέπει να είναι ένα παιδί που κουβαλάει δύο τόσο ισχυρές προσωπικότητες γονέων!». Από την ταραχή μου έκλεισα το χέρι μου στην πόρτα.

Σας έχει απασχολήσει αυτό για το παιδί σας, ότι δηλαδή έχει δύο διάσημους γονείς;

Μα αυτή είναι η ζωή μου. Και για το παιδί μου αυτό το περιβάλλον είναι φυσικό. Δεν ξέρει πώς είναι να είσαι σε ένα σπίτι που οι γονείς του κάνουν κάτι λιγότερο αναγνωρίσιμο. Είναι σαν να λες σε γονείς Αμερικανούς, «ξέρεις τι είναι να γεννάς το παιδί σου στην Αμερική;». Μα αφού είναι Αμερικανοί, πού να γεννήσουν; Ή να πεις σε κάποιο στη Μέση Ανατολή, «ξέρεις τι είναι να γεννάς το παιδί σου σε μια εμπόλεμη ζώνη;». Αυτή είναι η πραγματικότητά του.

Πηγαίνετε ακόμα σε συναυλίες του άντρα σας, Βασίλη Παπακωνσταντίνου;

Πλέον πηγαίνω σε κάποια ξεχωριστή δουλειά του. Το ίδιο ισχύει και για αυτόν. Σίγουρα τον ακούω μια φορά το καλοκαίρι και μία το χειμώνα. Αλλά δεν είναι όπως στην αρχή, που κάθε βράδυ παρακολουθείς τη ζωή του άλλου από κοντά. Βασικά το έκοψα αυτό σχετικά νωρίς. Όταν πρωτογνωριστήκαμε, ένα καλοκαίρι είχε εξήντα συναυλίες. Και πήγα μαζί του. Από τότε απορώ πώς το κάνει αυτό το πράγμα. Είναι εξοντωτικό, αδιανόητο, να περιοδεύεις σε όλη την Ελλάδα. Μπορώ να σας πω ότι ήταν ένας λόγος που αποθαρρύνθηκα και δεν δραστηριοποιούμαι εύκολα το καλοκαίρι. Δεν ξέρω αν θα έβγαζα πέρα μια μεγάλη περιοδεία. Είμαι φοβιτσιάρα σε κάτι τέτοια.
 
Φοβίες άλλες έχετε;

Πολλές. Δεν ξέρω μία που να… μην έχω. Αλλά τελικά, αν δεν σε παίρνουν από κάτω, μπορείς να τις κάνεις σύμμαχό σου. Το πιο παρανοϊκό που μου έχει συμβεί, είναι το εξής: σε μια περίοδο μεγάλης πίεσης είχα καταλήξει να φοβάμαι να καταπιώ χάπι γιατί ήμουν σίγουρη ότι θα πνιγώ. Έφτασα στο σημείο τελικά να φοβάμαι να καταπιώ και σκληρό κρέας. Τη φοβία με τα χάπια την έχω ακόμα. Προτιμώ τα μακρόστενα και όχι τα στρογγυλά γιατί νομίζω ότι θα «κάτσουν» στον πνεύμονα. Αλλά προσπαθώ να πάω κόντρα γενικά…

Θα αντέχατε να παίζετε σε ένα θέατρο που δεν είναι γεμάτο; Τα άδεια καθίσματα θα σας πείσμωναν ή θα σας απογοήτευαν;

Κακά τα ψέματα, έχω καλομάθει. Αλλά όταν βρέθηκα μπροστά σε άδεια καθίσματα κάποιες φορές, φάνηκε χρήσιμο για το επόμενο βήμα. Με έκανε να ψαχτώ περισσότερο και να βάλω ένα καινούργιο στοίχημα.

Φωτό: Γιάννης Βαρουχάκης