Κάποιοι απόρησαν. Κάποιοι άλλοι έλεγαν ότι το είχαν προβλέψει, αλλά αποδείχθηκαν μετά Χριστόν προφήτες… Υπάρχει και μία τρίτη ομάδα, που συντάσσεται με το γενικότερο κλίμα, όπως θέλει να το παρουσιάσει η κυβέρνηση, κάνοντας λόγο για «επανεκκίνηση» της οικονομίας και θετικές προοπτικές που προσελκύουν κεφάλαια από το εξωτερικό.

Κάποιοι απόρησαν. Κάποιοι άλλοι έλεγαν ότι το είχαν προβλέψει, αλλά αποδείχθηκαν μετά Χριστόν προφήτες… Υπάρχει και μία τρίτη ομάδα, που συντάσσεται με το γενικότερο κλίμα, όπως θέλει να το παρουσιάσει η κυβέρνηση, κάνοντας λόγο για «επανεκκίνηση» της οικονομίας και θετικές προοπτικές που προσελκύουν κεφάλαια από το εξωτερικό.

Κι όμως, η υπόθεση με τον νέο μεγαλομέτοχο του ομίλου Μυτιληναίου είναι πολύ πιο απλή και ξεκάθαρη. Τη στιγμή που κάποιοι μεγάλοι επιχειρηματικοί όμιλοι επιλέγουν να εγκαταλείψουν τη χώρα (έστω ως έδρα) και αναζητούν άλλες αγορές, πιο «ανοικτές» στην τραπεζική χρηματοδότηση και φορολογικά πιο «φιλικές», πολλές μεγάλες επιχειρήσεις συνεχίζουν να δίνουν τον αγώνα για να ξεπεράσουν τους σκοπέλους της ύφεσης και να βγουν από την κρίση πιο ισχυρές.

Ένας από τους ομίλους αυτούς της τελευταίας κατηγορίας είναι ο όμιλος Μυτιληναίου, τα μεγέθη του οποίου παραμένουν σε αρκετά ικανοποιητικά επίπεδα, παρά τις πιέσεις που δέχεται (κυρίως στους παραγωγικούς κλάδους) από τις επιπτώσεις της ύφεσης. Παρ’ ότι κανένας επίσημος φορέας δεν εισάκουσε τις εκκλήσεις του Ευάγγελου Μυτιληναίου σχετικά με τις επιβαρύνσεις που επέφερε η πολιτική της βαριάς φορολογίας στην ανταγωνιστικότητα της εγχώριας παραγωγής, ο όμιλος συνεχίζει να παλεύει με τα κύματα της οικονομικής κρίσης, μόνος στην ουσία, και προς το παρόν τα καταφέρνει καλά.

Αυτό είναι το στοιχείο που έκανε το επενδυτικό fund της Fairfax να επιλέξει να τοποθετήσει τα κεφάλαιά του σε έναν παραγωγικό όμιλο που διαθέτει προοπτικές μεγάλης ανάπτυξης στη μετά την κρίση εποχή, και στην παρούσα φάση… παίζει άμυνα, για να αποφύγει βαρύτερα πλήγματα από την καταστροφική ύφεση.

Κακόγουστο αστείο

Αυτή η γενικότερη σκληρή πραγματικότητα καταρρίπτει τα επιχειρήματα της κυβέρνησης, η οποία προσπαθεί να μας δείξει μόνο την άλλη πλευρά του λόφου, εκείνη που τη βολεύει για να συνεχίσει να επικαλείται το λεγόμενο «success story» στην οικονομία.

Άλλωστε τα πράγματα στην πραγματική οικονομία πηγαίνουν από το κακό στο χειρότερο. Ούτε κίνητρα για επενδύσεις ούτε ξεκάθαρο φορολογικό περιβάλλον και, ακόμη χειρότερα, δεν υπάρχει καμία εξέλιξη που να πείθει κάποιον επενδυτή (Έλληνα ή ξένο) ότι τα πράγματα θα κινηθούν με καλύτερους ρυθμούς. Ακόμη περισσότερο, το λεγόμενο «πρωτογενές πλεόνασμα» ακούγεται ως κακόγουστο αστείο σε όσους ασχολούνται με την καθημερινή οικονομία, τη στιγμή που όλοι (ακόμη και στο υπουργείο Οικονομικών) γνωρίζουν ότι το (δημόσιο) ταμείο είναι μείον…

• Πώς να επιλέξει να επενδύσει στη χώρα μας ένας επενδυτής όταν δεν γνωρίζει τι θα του ξημερώσει στον τομέα της φορολογίας; Όταν κάθε τρεις ή τέσσερις μήνες αλλάζει το θεσμικό πλαίσιο και οι επιβαρύνσεις πέφτουν σαν την… καταιγίδα;

• Πώς να επιλέξει να βάλει τα κεφάλαιά του όταν ξέρει ότι η χρηματοδότηση από τις τράπεζες είναι ένα ολοστρόγγυλο μηδέν και τα επιτόκια βρίσκονται στα ύψη καθιστώντας τη δανειοδότηση απαγορευτική;

• Πώς θα πειστεί ένας επενδυτής ότι η οικονομία ξεφεύγει από τον κύκλο της ύφεσης, όταν όλες οι προβλέψεις εγχώριων και διεθνών οργανισμών πέφτουν έξω και το ΑΕΠ υποχωρεί συνεχώς τα τελευταία 6-7 χρόνια;

• Πώς θα επιστρέψει χρήμα στην ελληνική αγορά και πώς θα χρηματοδοτήσει την κατασκευή νέων παραγωγικών μονάδων, όταν χρυσοπληρώνει την ενέργεια και επιβαρύνεται από το πρώτο ευρώ το τελικό τους προϊόν, παρά τους όρκους στην ανταγωνιστικότητα;

Όλα αυτά και άλλα πολλά περιγράφουν τη σημερινή κατάσταση στην οικονομία και την επιχειρηματική ζωή και το αντιπαραγωγικό περιβάλλον στο οποίο καλούνται να λειτουργήσουν εγχώριοι και ξένοι επενδυτές. Είναι αυτονόητο, λοιπόν, ότι η προτίμηση των διαφόρων funds δεν έχει να κάνει με τα στοιχεία και τις εκτιμήσεις για το σύνολο της οικονομίας, αλλά με επιχειρηματικές δυνάμεις που προσπαθούν να αντιμετωπίσουν την κρίση με όλες τους τις δυνάμεις και βάζουν τις βάσεις για την επόμενη ημέρα.

Κινητήρια δύναμη

Με άλλα λόγια, η ενίσχυση της συνεργασίας του Μυτιληναίου με τον επενδυτικό όμιλο Fairfax δεν στηρίζεται σε εκτιμήσεις για τη βελτίωση του οικονομικού περιβάλλοντος (κάτι που οι πάντες αναγνωρίζουν πως δεν διαπιστώνεται), αλλά στο γεγονός ότι ο ελληνικός όμιλος και οι θυγατρικές του αντιμετωπίζουν τις συνθήκες αυτές με αξιοσημείωτη επιτυχία και θέτουν τις βάσεις για καλύτερη πορεία στο μέλλον.

Ο επικεφαλής της Fairfax Πρεμ Γουάτσα, εξάλλου, στην επίσημη δήλωσή του ήταν σαφής σε αυτό το θέμα, σημειώνοντας ότι η επενδυτική εταιρεία αποφάσισε να ενδυναμώσει τη συμμαχία με τον ελληνικό όμιλο, «έναν από τους πλέον αναγνωρισμένους βιομηχανικούς ομίλους στην Ελλάδα και την ευρύτερη περιοχή (…), μια από τις καλύτερα διοικούμενες επιχειρήσεις στον τομέα της βαριάς βιομηχανίας», τονίζοντας ότι «θα συνεχίσει να αποτελεί κινητήρια δύναμη στην ανάπτυξη της ελληνικής οικονομίας και των εγχώριων υποδομών».

Από την πλευρά του ο Ευάγγελος Μυτιληναίος υπογράμμισε ότι η ενίσχυση της συνεργασίας με τον επενδυτικό όμιλο «σηματοδοτεί την εμπιστοσύνη της Fairfax στη δυναμική και την αξία του ομίλου», ενώ τόνισε ιδιαίτερα ότι μέσω της συμμαχίας αυτής ο όμιλος θα έχει ενισχυμένη πρόσβαση στις διεθνείς αγορές κεφαλαίων.

Ακριβώς εδώ βρίσκεται το «κλειδί» της υπόθεσης, καθώς στην εγχώρια αγορά τα τεράστια προβλήματα παραμένουν όσο οι τράπεζες διατηρούν κλειστές στις στρόφιγγες της χρηματοδότησης. Παράλληλα παραμένουν οι αντίξοες συνθήκες για τις μεγάλες επιχειρήσεις της χώρας, με μεγάλες επιβαρύνσεις στο κόστος παραγωγής, λόγω πανάκριβης ενέργειας, αλλά και λόγω υπερβολικής φορολογίας, που ενισχύεται από τις μνημονιακές πολιτικές των τελευταίων ετών.

Όσον αφορά δε το «success story» της κυβέρνησης, καλό είναι να τελειώνει αυτό το αστείο και να καθίσουν να δουλέψουν…