«Ναυτίλος: Ταξιδεύοντας στην Ελλάδα» είναι ο τίτλος μιας πρωτοποριακής έκθεσης, με την οποία η ελληνική προεδρία θα παρουσιάσει στις Βρυξέλλες μια σύζευξη του αρχαίου παρελθόντος με τον σύγχρονο πολιτισμό της. 

«Ναυτίλος: Ταξιδεύοντας στην Ελλάδα» είναι ο τίτλος μιας πρωτοποριακής έκθεσης, με την οποία η ελληνική προεδρία θα παρουσιάσει στις Βρυξέλλες μια σύζευξη του αρχαίου παρελθόντος με τον σύγχρονο πολιτισμό της. Από τον Ιανουάριο και για τρεις μήνες οι ελληνικές θάλασσες θα γεμίζουν με το γαλάζιο τους την καρδιά της Ευρωπαϊκής Ένωσης

«Το ζήτημα είναι από πού / βλέπει κανείς τον ουρανό. / Εγώ τον έχω δει από καταμεσής της θάλασσας», γράφει ο Οδυσσέας Ελύτης στον «Μικρό Ναυτίλο». Με υλικά «άπιαστα», όπως ο Λόγος του ποιητή, τα έργα των προγόνων και η σύγχρονη καλλιτεχνική ομορφιά, η Αρχαιολογική Υπηρεσία ετοιμάζεται να «κυματίσει» την ελληνική θάλασσα στο πλαίσιο της ελληνικής προεδρίας της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Και, μάλιστα, με έναν πρωτότυπο όσο και πρωτοποριακό τρόπο.

Το υπουργείο Πολιτισμού και Αθλητισμού και το υπουργείο Εξωτερικών διοργανώνουν περιοδική έκθεση με έργα αρχαίας και σύγχρονης τέχνης υπό τον τίτλο «Ναυτίλος: Ταξιδεύοντας στην Ελλάδα» (Nautilus: Navigating Greece), η οποία θα παρουσιαστεί στο Μουσείο Bozar των Βρυξελλών (Palais des Beaux-Arts) για τρεις μήνες. Αρχαιότητες «πρώτης γραμμής» και σύγχρονοι Έλληνες καλλιτέχνες παρουσιάζονται μαζί, σε μια προσπάθεια να παρουσιαστεί και το παρόν της χώρας μας μετά το ένδοξο παρελθόν της.

«Εδώ και χρόνια έχουμε εντοπίσει την υψηλή ποιότητα των σύγχρονων εικαστικών καλλιτεχνών μας», μας είπε ο ομότιμος καθηγητής Αρχαιολογίας Βασίλειος Λαμπρινουδάκης. «Ψάχναμε πάντοτε έναν ευφάνταστο τρόπο να το δείξουμε στο εξωτερικό. Με αυτή την έκθεση, θεωρώ πως το επιτυγχάνουμε».

Η έκθεση έχει ως θέμα τη θάλασσα, το αρχιπέλαγος Αιγαίο, τη Μεσόγειο. Η έννοια θάλασσα προβάλλεται διαχρονικά και σε σχέση με τους λαούς της οικουμένης, καθώς συνδέεται αδιάρρηκτα με την ανθρώπινη μοίρα, τη ζωή και τη δημιουργία, αναφέρθηκε από τη διευθύντρια Μαρία Λαγογιάννη κατά την παρουσίαση του θέματος στο Κεντρικό Αρχαιολογικό Συμβούλιο. Το αρχιπέλαγος Αιγαίο και η Μεσόγειος προβάλλονται σε σχέση με όσα αντιπροσωπεύουν για εμάς τους Έλληνες, αλλά και για όσους ζουν γύρω από αυτή την κλειστή θάλασσα, που διαμόρφωσε για πολλούς αιώνες και συνεχίζει να διαμορφώνει το ευρωπαϊκό αφήγημα.

Η έκθεση δομείται εννοιολογικά, αλλά ταυτόχρονα διατηρεί μια χρονολογική ακολουθία, καθώς κάθε περίοδος λειτουργεί ως αντιπροσωπευτική μιας έννοιας. Ξεκινά από τα πρώτα ταξίδια στις προϊστορικές Κυκλάδες, συνεχίζει στους θαλάσσιους δρόμους της μινωικής Κρήτης, διασχίζει τον διάδοχο μυκηναϊκό κόσμο, αγκαλιάζει τις Οδύσσειες της εποχής του αποικισμού, κορυφώνεται στην περίοδο της αθηναϊκής ηγεμονίας και καταλήγει στην ώσμωση της ελληνιστικής οικουμένης. Δομείται σε έξι ενότητες: Οικολογίες – Θαλάσσιοι δρόμοι – Οδύσσειες – Ηγεμονία – Οικουμένη – Πίστη.

Ογδόντα οκτώ αρχαιότητες από 23 φορείς και από το Μουσείο Κυκλαδικής Τέχνης θα παρουσιαστούν μαζί με έργα σύγχρονων εικαστικών καλλιτεχνών, όπως η Αιμιλία Παπαφιλίππου, ο Βλάσης Κανιάρης, ο Μάριος Σπηλιόπουλος, ο Στράτος Καλαφάτης, η Ρένα Παπασπύρου κ.ά. Η έκθεση που, σύμφωνα με όσα ακούστηκαν, αποτελεί σύλληψη της γενικής γραμματέα Πολιτισμού Λίνας Μενδώνη, έπεσε σε εύφορο έδαφος, αλλά καρποφόρησε χάρη στην προσπάθεια όλων, καθώς στην αρχή υπήρξαν περιπτώσεις δυσπιστίας απέναντι σε αυτή την πρωτοποριακή σύζευξη. Εν τέλει, όλα ξεπεράστηκαν και τώρα σχεδιάζεται και η μεταφορά της σε άλλες πόλεις, ελληνικές και ξένες.

Η έκθεση δεν αποτελεί τη μοναδική συνεισφορά του υπουργείου Πολιτισμού στις εκδηλώσεις της προεδρίας. Συνέδρια στην Ελλάδα και το εξωτερικό, συνέχιση και ολοκλήρωση θεμάτων, όπως η συμφωνία για την παράνομη διακίνηση πολιτιστικών αγαθών με χώρες της Λατινικής Αμερικής, και άλλα, είναι μερικά ακόμη από όσα θα λάβουν χώρα. Απείρως πιο χρήσιμα και σίγουρα λιγότερο κοστοβόρα από την προμήθεια φουλαριών και γραβατών για την οποία η ελληνική προεδρία θα διαθέσει 147.000 ευρώ. Όσο περίπου και μια έκθεση, δηλαδή…