search
ΠΑΡΑΣΚΕΥΗ 29.03.2024 16:45
MENU CLOSE

Ψάχνοντας για τον τόπο της μάχης των Γαυγαμήλων

03.12.2013 12:16

Στα περίχωρα του Ερμπίλ η αρχαιολογική σκαπάνη οδήγησε στην πόλη Idu (σημερινή Satu Qala), που έχει ζωή 3.000 ετών. 

 
Όλα ξεκίνησαν από μία πρόσκληση που απηύθυνε ο κυβερνήτης του Ερμπίλ Nawzad Hadi Mawlood στο Πανεπιστήμιο Αθηνών, με την οποία ζητούσε να γίνει μια προσπάθεια να βρεθεί το ακριβές πεδίο της μάχης των Γαυγαμήλων, που κάποιες από τις θεωρίες που υπάρχουν το εντοπίζουν στο Κουρδιστάν Ιράκ. Το τμήμα Αρχαιολογίας του Πανεπιστημίου αποδέχθηκε την πρόσκληση και μία ομάδα υπό τον δρα Κωνσταντίνο Κοπανιά, λέκτορα του Αρχαιολογικού του Πανεπιστημίου Αθηνών, εργάστηκε πραγματικά με ζήλο και έτσι ήλθε στην επιφάνεια μια ολόκληρη ιστορική πόλη στην Περιφέρεια Κουρδιστάν του Ιράκ.
 
Τα ευρήματα ήταν εντυπωσιακά. Το 2011 και το 2012 οι ανασκαφές στο Tell Nader, στο Ερμπίλ, έφεραν στο φως τμήμα ενός οικισμού που χρονολογείται από την 7η έως και την 1η χιλιετία π.Χ. Πρόκειται για μία από τις αρχαιότερες γνωστές θέσεις στη ΒΑ. Μεσοποταμία και τη μοναδική αυτής της περιόδου που ανασκάπτεται συστηματικά.
 
Στα περίχωρα του Ερμπίλ η αρχαιολογική σκαπάνη οδήγησε στην πόλη Idu (σημερινή Satu Qala), που έχει ζωή 3.000 ετών. Η πόλη αυτή ήταν υπό τον έλεγχο της Ασσυριακής Αυτοκρατορίας και απέκτησε την ανεξαρτησία της όταν η αυτοκρατορία διαλύθηκε. Ήταν τόσος ο ανασκαφικός πλούτος, που ο δρ Κοπανιάς προσκάλεσε ειδικούς ακαδημαϊκούς από όλον τον δυτικό κόσμο προκειμένου να βοηθήσουν στις έρευνές του αναλύοντας τα ευρήματα.
 
Έτσι αποκαλύφθηκε σειρά βιοτεχνικών εγκαταστάσεων, κατασκευασμένων από πηλό, που χρησίμευαν στην παραγωγή κεραμικής και πιθανώς στη χύτευση χαλκού.
 
Τα έως τώρα ευρήματα είναι 44.384 όστρακα αγγείων, συνολικού βάρους ενός τόνου, 42 λίθινα αντικείμενα από οψιανό (οι αναλύσεις στα εργαστήρια του Πανεπιστημίου McMaster στον Καναδά έδειξαν ότι προέρχονται από την ευρύτερη περιοχή της λίμνης του Βαν, κυρίως από το Bingöl και Nemrut Dag στο Κουρδιστάν Τουρκίας), 4.122 λίθινα αντικείμενα από πυριτόλιθο, 25 πήλινα ειδώλια με παραστάσεις ζώων (κυρίως βοοειδών, κριών και ίσως και σκύλων), 25 πήλινοι ήλοι (τυπικά ευρήματα θέσεων Ubaid), 17 χάνδρες, 10 πήλινα και λίθινα υφαντικά βάρη, καθώς και ένα ιδιαίτερα σπάνιο πλαστικό αγγείο με παράσταση πτηνού.
 
Ο σκελετός μιας γυναίκας που είχε βρεθεί θαμμένη κατά το 2011 εντός ενός κλιβάνου της ύστερης περιόδου Ubaid (ύστερη 5η χιλ. π.Χ.) μεταφέρθηκε στην Αθήνα και μελετήθηκε στο Wiener Laboratory από την Dr. Sherry Fox. Δείγμα του σκελετού εστάλη για ανάλυση C14 στο Πανεπιστήμιο της Αριζόνα.
 
Στο αρχαιοβοτανικό υλικό βρέθηκαν κυρίως σπόροι κριθαριού και σιταριού στο Tell Nader (τοποθεσία με κατοίκηση από τη Χαλκολιθική έως και την Ισλαμική περίοδο, για την οποία το Πανεπιστήμιο Αθηνών έχει κατοχυρώσει δικαίωμα ανασκαφικής έρευνας).
 
Ένα σπάνιο εύρημα είναι το όστρακο ενός αττικού μελαμβαφούς αγγείου του πρώτου μισού του 4ου αιώνα. Είναι το πρώτο ελληνικό εύρημα αυτής της περιόδου από την ευρύτερη περιοχή. (Να επισημανθεί ότι στα μουσεία του Ερμπίλ και του Ντουχόκ βρίσκονται πολλές ελληνικές επιγραφές και νομίσματα). Θα μπορούσε ίσως να συνδεθεί με τους Μυρίους του Ξενοφώντα, οι οποίοι βρέθηκαν 3-4 μόλις χιλιόμετρα δυτικά του Tell Baqrta στην πορεία τους προς τον Εύξεινο Πόντο (401 π.Χ.).
 
Να επισημανθεί εδώ ότι στα μουσεία του Ερμπίλ και του Ντουχόκ βρίσκονται πολλές ελληνικές επιγραφές και νομίσματα.
 
Σε συνεργασία με τον Dr. J. MacGinnis του Πανεπιστημίου Cambridge κατέληξαν στην πιθανότητα η πόλη Tell Baqrta να ταυτίζεται με την πόλη Baqaru της νεοασσυριακής περιόδου (περ. 10ος-7ος αι. π.Χ.), και με την έδρα του βασιλείου Qabra της παλαιοβαβυλωνιακής περιόδου (πρώτο μισό 2ης χιλιετίας π.Χ.). Εάν όντως ισχύει αυτό, τότε στη θέση αναμένεται να ανακαλυφτεί ανάκτορο και πιθανότατα και αρχείο πινακίδων. Έπειτα από αυτές τις ανακαλύψεις, ενδιαφέρον εκδήλωσαν για τις έρευνες Πανεπιστήμια της Ιταλίας και της Γαλλίας.
Τον Σεπτέμβριο του 2012, η Γενική Διεύθυνση Αρχαιοτήτων Κουρδιστάν χρηματοδότησε την παραγωγή ενός ντοκιμαντέρ σχετικά με την ανασκαφή του Πανεπιστημίου Αθηνών στο Tell Nader και την ανασκαφή του Γερμανικού Αρχαιολογικού Ινστιτούτου στο Arab Qadim του Ερμπίλ.
 
Όλα αυτά τα σπουδαία ευρήματα, ανεκτίμητης ιστορική αξίας, απασχόλησαν το τριήμερο Συνέδριο «Αρχαιολογική Έρευνα στην Περιφέρεια Κουρδιστάν του Ιράκ και στις όμορες περιοχές», που έγινε στην Αθήνα στις αρχές του Νοεμβρίου, με συμμετοχή 102 συνέδρων από 15 χώρες (Αγγλία, Αυστρία, Γαλλία, Γερμανία, Ελλάδα, ΗΠΑ, Ιαπωνία, Ιράκ, Ιράν, Ιταλία, Ολλανδία, Πολωνία, Πορτογαλία, Τουρκία, Τσεχία).
 
Διοργανωτές ήταν το Τμήμα Ιστορίας και Αρχαιολογίας του Εθνικού και Καποδιστριακού Πανεπιστημίου Αθηνών (ΕΚΠΑ), το Τμήμα Αρχαιολογίας του Πανεπιστημίου Salahaddin του Ερμπίλ και το McDonald Institute for Archaeological Research του Πανεπιστημίου Cambridge. Είχε την υποστήριξη του υπουργείου Εξωτερικών, του υπουργείου Πολιτισμού και Αθλητισμού Ελλάδας, της Γενικής Διεύθυνσης Αρχαιοτήτων Περιφέρειας Κουρδιστάν του Ιράκ, της πρεσβείας του Ιράκ στην Ελλάδα, του Τμήματος Αρχαιολογίας του Πανεπιστημίου Salahaddin του Ερμπίλ, καθώς και της Επιτροπής Αναβίωσης της Ακρόπολης του Ερμπίλ.
 
Να σημειώσουμε, τέλος, ότι είναι εντυπωσιακό το φωτογραφικό υλικό που κατέθεσαν στο τριήμερο Συνέδριο οι σύνεδροι αρχαιολόγοι, οι οποίοι απέδειξαν με τα ευρήματά τους ότι οι αρχαιολογικοί χώροι βρίσκονται μέσα στο μεγάλο Κουρδιστάν (σήμερα διαμελισμένο σε τέσσερα κράτη, Ιράκ, Ιράν, Συρία και Τουρκία) και είναι άρρηκτα συνδεδεμένοι μεταξύ τους ως ενιαίος αρχαίος πολιτισμός με ιστορία χιλιάδων ετών.
 
*Ο Τζεμίλ Τουράν είναι δημοσιογράφος – συγγραφέας

google_news_icon

Ακολουθήστε το topontiki.gr στο Google News και μάθετε πρώτοι όλες τις ειδήσεις.

Δείτε όλες τις τελευταίες Ειδήσεις από την Ελλάδα και τον Κόσμο, τη στιγμή που συμβαίνουν.

ΡΟΗ ΕΙΔΗΣΕΩΝ

ΕΙΔΗΣΕΙΣ ΔΗΜΟΦΙΛΗ

Το topontiki.gr σέβεται όλες τις απόψεις, αλλά διατηρεί το δικαίωμά του να μην αναρτά υβριστικά σχόλια και διαφημίσεις. Οι χρήστες που παραβιάζουν τους κανόνες συμπεριφοράς θα αποκλείονται. Τα σχόλια απηχούν αποκλειστικά τις απόψεις των αναγνωστών.

ΠΑΡΑΣΚΕΥΗ 29.03.2024 16:45