Το κλείσιμο ενός έτους απαιτεί και κλείσιμο… λογαριασμών. Και για να γίνει αυτό, θα πρέπει προηγουμένως να καταγραφεί ένας απολογισμός. Τι μας άφησε το έτος που πέρασε; Μας έκανε καλύτερους ή χειρότερους ανθρώπους, ή πέρασε και δεν μας άγγιξε; Φυσικά μιλάμε για καλλιτεχνικό απολογισμό. 

Το κλείσιμο ενός έτους απαιτεί και κλείσιμο… λογαριασμών. Και για να γίνει αυτό, θα πρέπει προηγουμένως να καταγραφεί ένας απολογισμός. Τι μας άφησε το έτος που πέρασε; Μας έκανε καλύτερους ή χειρότερους ανθρώπους, ή πέρασε και δεν μας άγγιξε; Φυσικά μιλάμε για καλλιτεχνικό απολογισμό.

Δύσκολη δουλειά. Ωραία ευθύνη. Σαν σπαζοκεφαλιά. Τι να συμπεριλάβεις και τι να αφήσεις; Είναι κοινός τόπος ότι ο πολιτισμός στην Ελλάδα περνάει δύσκολα. Έχει χάσει την κρατική στήριξη. Κι όταν λέμε κρατική στήριξη, εννοούμε δημόσιο χρήμα, επιχορηγήσεις. Ακόμα και οι ιδιωτικές χορηγίες αναζητούνται με το κιάλι. Δεν υπάρχουν σήμερα ούτε μαικήνες της τέχνης. Ποιος να επενδύσει στον πολιτισμό, όταν μάλιστα δεν έχει φορολογικά κίνητρα, δηλαδή φοροαπαλλαγές;

Κι όμως, όσο τα πράγματα χειροτερεύουν, τόσο αυτοί οι Έλληνες καλλιτέχνες πεισμώνουν. Ψάχνονται, δημιουργούν, προτείνουν. Ο πολιτισμός θα υπάρχει όσο δύσκολες και αντίξοες κι αν είναι οι συνθήκες. Και ναι, θα είναι και ο δυνατός μας πρεσβευτής στο εξωτερικό. Πάρτε για παράδειγμα την ταινία «Miss Violence» του Αλέξανδρου Αβρανά. Μια καλλιτεχνική ταινία – όχι προορισμένη για να τινάξει την μπάνκα των εισιτηρίων στον αέρα – σκληρή και ωμή, με δυνατό θέμα, εντυπωσίασε στο Φεστιβάλ της Βενετίας και γύρισε πίσω με σημαντικότατα βραβεία. Αν δεν είναι αυτό διαφήμιση της Ελλάδας και του πολιτισμού της, τότε τι είναι; Στη χρονιά που πέρασε, υπήρξαν οι επιτυχίες του ελληνικού πολιτισμού στο εξωτερικό, υπήρξαν όμως και οι επιτυχίες εσωτερικής «κατανάλωσης», που έδωσαν νόημα στην πολιτιστική ατζέντα του έτους. Η «Γκόλφω» του Νίκου Καραθάνου ήταν ίσως η παράσταση της χρονιάς. Θέατρο υψηλού επιπέδου, απ’ όλες τις απόψεις. Μια παράσταση που θα μπορούσε να σταθεί, αλλά και να κάνει τη διαφορά και σε διεθνή φεστιβάλ.

Για να μην χαθούμε, όμως, στον… απολογισμό, ξεχωρίσαμε 30 γεγονότα, πρόσωπα και καταστάσεις από τη χρονιά που φεύγει. Κάποια φυσικά θα θέλαμε να τα ξεχάσουμε, όπως το μαύρο στην οθόνη της ΕΡΤ, αλλά θέλουμε δεν θέλουμε σημάδεψαν το 2013. Αποφύγαμε, όμως, τους αποχαιρετισμούς. Σε όλους τους μεγάλους που έφυγαν, όπως τον Λευτέρη Βογιατζή και πολλούς άλλους. Θα βρίσκουμε, άλλωστε, αφορμή να τους θυμόμαστε συχνά, μέσα από το έργο τους.
Και επειδή ο ελληνικός πολιτισμός αναζητά την εξωστρέφεια, το ίδιο κάνουμε κι εμείς. Έτσι, στον απολογισμό μας τρυπώσαμε και μερικές διεθνείς στιγμές…