Τόσες νομισματικές απόπειρες έχουν γίνει που… δεν περπάτησαν.

Με τον ευρωσκεπτικισμό να βρίσκει πρόσφορο έδαφος στην Ε.Ε. εν όψει των ευρωεκλογών του Μαΐου και το ευρώ να έχει έρθει πολύ σύντομα μετά τη δημιουργία του αντιμέτωπο με δομικά προβλήματα, θα περίμενε κανείς ότι η ιδέα των κοινών νομισμάτων δεν θα έβρισκε πια μεγάλη ανταπόκριση. Ωστόσο, συμβαίνει ακριβώς το αντίθετο.

Δεν πρόκειται, άλλωστε, για κάποια καινούργια πατέντα, αφού τους δύο προηγούμενους αιώνες έγιναν, ούτε λίγο ούτε πολύ, απόπειρες για… 69 νομισματικές ενώσεις, οι οποίες πάντως στη συνέχεια δεν καρποφόρησαν και διαλύθηκαν.
Το τελευταίο διάστημα, τόσο στην Αφρική όσο και στη Ρωσία (με φόντο χώρες της πρώην ΕΣΣΔ και όχι μόνο), φαίνεται να υπάρχει έντονη κινητικότητα για τα «δικά τους» euro. Η πρόσφατη συνάντηση πέντε αρχηγών κρατών της Ανατολικής Αφρικής είχε αποτέλεσμα τη συμφωνία για κοινή νομισματική ένωση μέσα στην επόμενη δεκαετία, με σκληρό πυρήνα την Κένυα, την Τανζανία, την Ουγκάντα, τη Ρουάντα και το Μπουρούντι.

Κάτι ανάλογο, όμως, γίνεται και στη Δυτική Αφρική, αφού λίγο νωρίτερα, τον Οκτώβριο, οι ηγέτες από τη Νιγηρία, τη Γουινέα και την Γκάνα συμφώνησαν κι αυτοί να υιοθετήσουν το δικό τους κοινό νόμισμα, το eco, μέχρι το 2015!

Αυτήν τη στιγμή, πάντως, υπάρχει ήδη σε ισχύ μια μορφή νομισματικής ένωσης στη Δυτική Αφρική, η Δυτικοαφρικανική Οικονομική και Νομισματική Ένωση (UEMOA), που αποτελείται από οκτώ κράτη: Μπενίν, Ακτή Ελεφαντοστού, Μπουρκίνα Φάσο, Μάλι, Νίγηρας, Σενεγάλη, Τόνγκο, Γουινέα Μπισάου. Αυτές οι χώρες προς το παρόν μοιράζονται ένα κοινό νόμισμα, το φράγκο CFA, το οποίο στηρίζεται από τη Γαλλία, που εγγυάται και για τη φιξαρισμένη τιμή μετατροπής σε ευρώ με αναλογία 1 προς 0,0015.

Το 2020 τα οκτώ κράτη της UEMOA πρόκειται κι αυτά να προσχωρήσουν στο eco, δημιουργώντας έτσι μια νομισματική ένωση και μια κοινή αγορά 300 εκατομμυρίων ανθρώπων!

Ωστόσο, ήδη χτυπάνε τα καμπανάκια για τη ζώνη του eco, λόγω των οικονομικών ανισοτήτων ανάμεσα στα κράτη – μέλη. Το ΑΕΠ των οκτώ κρατών που αυτήν τη στιγμή αποτελούν την UEMOA είναι περίπου 75 δισ. δολάρια. Μόνο του το ΑΕΠ της Νιγηρίας, όμως, που, σύμφωνα με το πλάνο, θα προσχωρήσει στο eco το 2015, είναι περίπου 260 δισ. δολάρια. Το ΑΕΠ της αμέσως μικρότερης οικονομίας της περιοχής, της Γκάνας, είναι μόλις 40 δισ.

Με λίγα λόγια, η… ecoζώνη θα έχει για ατμομηχανή τη δική της «Γερμανία», τη Νιγηρία, με αποτέλεσμα οι υπόλοιπες χώρες να φοβούνται ολέθριες συνέπειες για το ήδη εύθραυστο εμπορικό τους ισοζύγιο, αφού η Νιγηρία εξάγει πετρέλαιο, ενώ τα άλλα μέλη εισάγουν. Η Γαλλία, εξάλλου, εκτιμάται ότι δεν θα είναι εγγυήτρια του eco, λόγω του μεγάλου ρίσκου του εγχειρήματος.

Το σχέδιο
Κι ενώ στην Αφρική γίνεται επεξεργασία για δύο κοινά νομίσματα, η Ρωσία έχει βάλει μπροστά με αποφασιστικότητα το δικό της σχέδιο για την Ευρασιατική Ένωση, με στόχο να γίνει το αντίπαλο δέος στην ευρωζώνη. Η Ρωσία, το Καζακστάν και η Λευκορωσία είναι τα τρία ιδρυτικά μέλη, με την Αρμενία, το Κιργιστάν και το Τατζικιστάν να έχουν θέσει υποψηφιότητα για ένταξη, και ανοιχτό το φλερτ με την Ουκρανία. Στα σχέδια της Ρωσίας είναι να μπούνε στο κοινό νόμισμα και χώρες εκτός πρώην ΕΣΣΔ, όπως η Κούβα, η Βενεζουέλα, το Βιετνάμ, η Φινλανδία κ.ά.