Πρόκειται για τις περιβόητες ομάδες SWAT, που δρουν με τις ευλογίες του κράτους όπου και όπως θέλουν

Πρόκειται για τις περιβόητες ομάδες SWAT, που δρουν με τις ευλογίες του κράτους όπου και όπως θέλουν

Η στρατιωτικοποίηση της αστυνομίας είναι πλέον ένας από τους σημαντικούς πονοκέφαλους στην αμερικανική πραγματικότητα, ενώ η κριτική έχει αυξηθεί τόσο από πανεπιστημιακούς όσο κι από δημοσιογράφους και έντυπα παγκόσμιας κυκλοφορίας.

Στο στόχαστρο βρίσκονται οι περιβόητες ομάδες SWAT, που θεωρείται ότι έχουν αυξήσει στα… κόκκινα τη βιαιότητα και τον αυταρχισμό τους.
Οι ομάδες SWAT είναι αστυνομικές παραστρατιωτικές μονάδες, που σχηματίστηκαν για την καταστολή κοινωνικών ταραχών και τη διαχείριση ειδικών καταστάσεων, όπως ομηρείες, ανακατάληψη κτηρίων κ.λπ. Απ’ ό,τι φαίνεται, όμως, έχουν διευρύνει τον… κύκλο καθηκόντων τους και το πεδίο δράσης τους.
Στην Αμερική έχει πια γίνει ρουτίνα οι ομάδες SWAT να εισβάλλουν βίαια με πλήρη εξάρτυση, κράνη, μάσκες και όπλα σε σπίτια πολιτών ακόμα και για να συλλάβουν μικροεγκληματίες. Όπως στην Αϊόβα, όπου μπούκαραν σε κατοικία πριν από δύο μήνες ψάχνοντας για ρούχα αξίας… 1.000 δολαρίων, με υποψίες ότι αγοράστηκαν με κλεμμένη πιστωτική! Οι αστυνομικοί δεν βρήκαν τίποτα, ωστόσο.
Έχει ξεφύγει, λοιπόν, η κατάσταση στις ΗΠΑ και η αστυνομία, αντί να επιτελεί τον θεσμικό της ρόλο, που είναι απαραίτητος για την κοινωνική ομαλότητα, κάνει επίδειξη δύναμης έχοντας ξεπεράσει τα όρια, σύμφωνα με την κοινή γνώμη, αλλά και τους ειδικούς.
Ο Πίτερ Κράσκα, καθηγητής στο Πανεπιστήμιο του Κεντάκι, οδηγήθηκε σε πολύ ενδιαφέροντα συμπεράσματα στην πρόσφατη έρευνά του. Συγκεκριμένα, διαπίστωσε ότι οι ομάδες SWAT έδρασαν σε ειδικές αποστολές 3.000 φορές μέσα στο 1980. Στις μέρες μας χρησιμοποιούνται ακόμα και 50.000 φορές ετησίως!
Η αστυνομία ορισμένων πόλεων στις ΗΠΑ χρησιμοποιεί ομάδες SWAT ακόμη και για περιπολίες ρουτίνας. Το 2010 στο Κονέκτικατ, για παράδειγμα, εστάλη πλήρως εξοπλισμένη διμοιρία σε μπαρ για το οποίο υπήρξε αναφορά ότι σερβίρει αλκοόλ σε ανήλικους. Στην Αριζόνα εισέβαλε με τανκ (!) σε σπίτι υπόπτου για διοργάνωση κοκορομαχιών, σκοτώνοντας 100 περίπου κόκορες και τον σκύλο!
Ο Κράσκα σημειώνει ότι «οι πάνοπλες ομάδες SWAT δεν καλούνται, όπως θα έπρεπε, για να αντιμετωπίσουν καταστάσεις υψηλού κινδύνου που οι συμβατικοί αστυνομικοί αδυνατούν να διαχειριστούν, αλλά για να εκτελέσουν εντάλματα σε ιδιωτικές κατοικίες για αδικήματα σχετιζόμενα, π.χ., με ναρκωτικά».
Ο καθηγητής υπολογίζει ότι το 2007 πάνω από το 80% των αστυνομικών τμημάτων στις ΗΠΑ, σε πόλεις με πληθυσμό μόλις μεταξύ 25.000 και 50.000 κατοίκων, διέθεταν ομάδα SWAT, συγκριτικά με το 20% στα τέλη της δεκαετίας του ’80. Η δράση τους, μάλιστα, αυξανόταν ακόμα και σε περιόδους που το βίαιο έγκλημα παρουσίαζε κάμψη.

Επιδρομές
Δεν είναι, όμως, μόνο ο Κράσκα και η έρευνά του. Είναι και το τελευταίο τεύχος του «Economist» που τα βάζει ανοιχτά με τις αμερικανικές δικαστικές αρχές. Ακριβώς επειδή κλείνουν το μάτι εκδίδοντας ειδικά εντάλματα, που νομιμοποιούν την υπερβολική χρησιμοποίηση των ομάδων SWAT δίνοντας το δικαίωμα να εισβάλλουν και για ψύλλου πήδημα, τρόπος του λέγειν, δίχως καν να ανακοινώσουν την ύπαρξη αστυνομίας στον χώρο.
Αυτές οι ξαφνικές «σιωπηλές» επιδρομές γίνονται συνήθως αργά τη νύχτα, με χρήση χειροβομβίδων κρότου – λάμψης σχεδιασμένων να επιφέρουν σύγχυση και προσωρινή τύφλωση και κώφωση. Τα πράγματα, όμως, κάποιες φορές πάνε στραβά. Ο δημοσιογράφος Ράντλεϊ Μπάλκο («Wall Street Journal», «Time», «Washington Post»), συγγραφέας του «Rise of the Warrior Cop», απαριθμεί τουλάχιστον 50 παραδείγματα αθώων ανθρώπων που έχασαν τη ζωή τους λόγω επιδρομών της ομάδας SWAT.
Εδώ, όμως, υπάρχει και μια ακόμη παράμετρος. Πολύ συχνά οι ένοικοι ενός σπιτιού, όταν ακούνε την πόρτα να σπάει μέσα στη νύχτα, πανικοβάλλονται και πιάνουν το όπλο τους, ειδικά στις ΗΠΑ όπου η οπλοκατοχή φθάνει σε δυσθεώρητα επίπεδα.
Το 2006 αστυνομικοί εισέβαλαν στο σπίτι της 92χρονης Κάθριν Τζόνστον, η οποία τρομοκρατημένη και πιστεύοντας ότι έχουν μπει διαρρήκτες έριξε με ένα παλιό πιστόλι. Οι αστυνομικοί την πυροβόλησαν πέντε φορές σκοτώνοντάς την. Έπειτα, όπως αποδείχθηκε, «φύτεψαν» μαριχουάνα στον χώρο. Η έρευνα αργότερα έδειξε ότι είχαν παραποιηθεί και τα στοιχεία βάσει των οποίων εκδόθηκε το ένταλμα για έφοδο στη συγκεκριμένη κατοικία.

Xρηματοδότηση
Σύμφωνα πάντα με τον «Economist», o βαρύς οπλισμός των ομάδων SWAΤ έχει φυσικά κρατική χρηματοδότηση. Από το 2002 έως το 2011 έχουν δαπανηθεί περισσότερα από 35 δισ. δολάρια στην αστυνομία. Με απίστευτες υπερβολές. Ενίοτε και κωμικοτραγικές! Το Κιν, μια μικρή πόλη στο Νιου Χάμσαϊρ, ξόδεψε 286.000 δολάρια για ένα τεθωρακισμένο όχημα μεταφοράς προσωπικού, με τον αρχηγό της τοπικής αστυνομίας να δηλώνει ότι θα χρησιμοποιηθεί για την περιφρούρηση του «φεστιβάλ κολοκύθας της πόλης και άλλες επικίνδυνες καταστάσεις».
Στο μεταξύ, δημοσκόπηση δείχνει ότι το 58% των Αμερικανών πιστεύει πως η χρήση στρατιωτικών όπλων και τεθωρακισμένων οχημάτων από την αστυνομία «έχει παρατραβήξει».
Οι επιδρομές των ομάδων SWAT δύνανται να είναι και επικερδείς. Ο νόμος επιτρέπει στην αστυνομία να κατάσχει οτιδήποτε μπορεί να θεωρηθεί προϊόν εγκλήματος, ακόμα και δίχως ο ιδιοκτήτης του σπιτιού να έχει καταδικαστεί για το συγκεκριμένο έγκλημα. Για πολλά αστυνομικά τμήματα, λοιπόν, οι κατασχέσεις αποτελούν ένα μεγάλο κομμάτι του προϋπολογισμού τους.
Το ομοσπονδιακό fund περιουσιακών στοιχείων από κατασχέσεις (Federal Asset Forfeiture Fund) είχε συγκεντρώσει το 1986, πρώτο χρόνο λειτουργίας του, 93,7 εκατ. δολάρια. Έως το 2012, αυτό κι ένα δεύτερο συναφές fund (Seized Asset Deposit Fund) συγκέντρωναν σχεδόν 6 δισ. δολάρια!
Ο δημοσιογράφος Μπάλκο, λοιπόν, συμπεραίνει, και ίσως εδώ να είναι το ζουμί, ότι «οι νόμοι περί κατασχέσεων δίνουν ένα διεστραμμένο οικονομικό κίνητρο στην αστυνομία ώστε να επικεντρώνει τις έρευνές της σε εγκλήματα σχετιζόμενα, π.χ., με ναρκωτικά, παρά σε υποθέσεις βιασμών ή φόνων, οι οποίες δεν αποφέρουν κέρδη από κατασχέσεις».
Ομολογουμένως όλα τούτα μοιάζουν – και είναι – συγκλονιστικά. Ελπίζουμε πάντως να μη δίνουν ιδέες στον Δένδια και τους συν αυτώ…