Λιουμπόβ Ποπόβα, Γιελένα Γκουρό, Βέρα Πέστελ, Βαρβάρα Στεπάνοβα, είναι μερικές από τις Ρωσίδες δημιουργούς που πρωτοστάτησαν στα κινήματα της Ρώσικης Πρωτοπορίας και τη δουλειά τους μπορούμε να θαυμάσουμε στην ανοιξιάτικη Θεσσαλονίκη.

Λιουμπόβ Ποπόβα, Γιελένα Γκουρό, Βέρα Πέστελ, Βαρβάρα Στεπάνοβα, είναι μερικές από τις Ρωσίδες δημιουργούς που πρωτοστάτησαν στα κινήματα της Ρώσικης Πρωτοπορίας και τη δουλειά τους μπορούμε να θαυμάσουμε στην ανοιξιάτικη Θεσσαλονίκη.

Η έκθεση «Γυναίκες δημιουργοί στα χρόνια της Ρώσικης Πρωτοπορίας» που οργανώνει το ΚΜΣΤ, σε επιμέλεια της διευθύντριάς του Μαρίας Τσαντσάνογλου, σκοπεύει να αναδείξει τόσο την κοινή πορεία τους όσο και τους δυναμικά χωριστούς δρόμους τους.

Το 1920, η Μόσχα, πρωτεύουσα των μπολσεβίκων, είναι το κέντρο της καλλιτεχνικής πρωτοπορίας. Όλες οι τέχνες ανθίζουν. Ώσπου έρχεται ο σταλινισμός και βάζει τέλος στα νέα ρεύματα, επιβάλλοντας τον «σοσιαλιστικό ρεαλισμό».

Συνδετικός κρίκος μεταξύ καλλιτεχνών και μπολσεβίκων ήταν το όραμα της κοινωνικής αλλαγής. Οι καλλιτέχνες σχεδίαζαν θεατρικά κοστούμια και σκηνικά, εξέδρες για λαϊκές συγκεντρώσεις, αφίσες, είδη καθημερινής χρήσης με σκοπό να φέρουν την τέχνη στον λαό και να καταργήσουν τις αστικές διακρίσεις. Προτού διαλυθεί η Σοβιετική Ένωση και η Δύση ανακαλύψει τις γυναίκες δημιουργούς της Ρωσικής Πρωτοπορίας, ο συλλέκτης Γιώργος Κωστάκης αγόρασε παραγνωρισμένα έργα τους και δημιουργεί την περίφημη συλλογή του.

 Καθρέφτης της ρωσικής πρωτοτυπίας στην τέχνη και στην επιστήμη, οι Ρωσίδες δημιουργοί συνέβαλαν στη διαμόρφωση μιας νέας αισθητικής. Αντιμετώπισαν τα έργα ως μοναδικά αγαθά, διερεύνησαν συλλογικούς τρόπους εργασίας και προσπάθησαν να εντάξουν στην τέχνη την καθημερινότητα.

Η Γιελένα Γκουρό, ποιήτρια και ζωγράφος, αντιμετώπισε από νωρίς συνθετικά τις τέχνες και άνοιξε τον δρόμο για την «οργανική κατεύθυνση στην τέχνη».

Η Λιουμπόβ Ποπόβα, που από το 1914 συμμετείχε στις εκθέσεις της ομάδας «Βαλές Καρό», παρουσίασε μεγάλη καλλιτεχνική δραστηριότητα, καθώς ασχολήθηκε με το θέατρο, υπογράφοντας τα πρωτοποριακά σκηνικά για την παράσταση «Ο Μεγαλόψυχος Κερατάς» του Κρόμελινγκ. Μαζί με τις φίλες της Ναντιέζντα Ουνταλτσόβα και Βέρα Πέστελ ανέπτυξε τον κυβοτουρισμό, κάνοντας τα δύο κινήματα (τον κυβισμό και τον φουτουρισμό) ένα, το οποίο απέκτησε δικά του εγγενή χαρακτηριστικά. Κατάφερε να αφήσει το στίγμα της, παρά την κλονισμένη υγεία της, που την οδήγησε σε πρόωρο θάνατο, μόλις το 1924.

Η δυναμική παρουσία της γυναίκας σε όλους τους τομείς της τέχνης και της επιστήμης κατά τις δεκαετίες 1910, 1920, 1930 στη Ρωσία, αποδεικνύει ότι, εκτός από τις καλλιτεχνικές πρωτοπορίες, υπήρχε και μια πρωτοπορία για κοινωνικές διεκδικήσεις και ισότητα.

INFO: Κρατικό Μουσείο Σύγχρονης Τέχνης, Κολοκοτρώνη 21, Σταυρούπολη, Θεσσαλονίκη, τηλ. 2310-589140-1 & 3. Έως τις 25 Μαΐου